مسکن مهر

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از مشرق، شهرستان املش در ۵۰ کیلومتری رشت در استان گیلان قرار دارد. در این شهرستان هیأت‌های مذهبی و هفتگی مانند دیگر شهرهای کشور فعالیت دارند، اما گزارش ما از یک هیأت متفاوت در این شهرستان است. هیأت نوجوانان قاسم بن الحسن(ع)، هیأتی‌ که برپایه حضور جمعی از دانش‌آموزان در کنار هم شکل گرفت و امروز به جایی رسیده که منشاء خیرات و برکات در منطقه شده است.

نمایی از شهرستان املش در استان گیلان

هیأتی که اول کار، مجلس نداشت

این هیأت دانش آموزی سال ۹۰ در املش با حضور جمعی از دانش‌آموزان شکل می‌گیرد، اما ابتدای کار نه سخنران و نه مداحی و نه حتی حسینیه هم برای برپایی جلسه نداشتند، اما دلشان می‌خواست فضای دورهمی خود را به یک کار معنوی گره بزنند.

حجت‌الاسلام حسین رضایی، مسئول این هیأت که خود متولد سال ۱۳۷۲ است، می‌گوید: «وقتی دیدیم توان برگزاری جلسه هیأت در مناسبت‌ها را نداریم، تصمیم گرفتیم ایستگاه صلواتی برپا کنیم. ما در مناسبت‌های مذهبی مثل محرم، نیمه شعبان و … چند شب ایستگاه صلواتی راه می‌انداختیم و به مردم خدمت‌رسانی می‌کردیم.»

هیأت قاسم بن الحسن در ابتدای تاسیس خود ایستگاه صلواتی برای خدمت‌رسانی به مردم برپا می‌کرد

هر مناسبتی که هیأت کم بود، مجلس گرفتیم

بعد از چند سال این هیأت دارای سخنران و مداح اختصاصی می‌شود و در مناسبت‌ها جلسات خود را راه می‌اندازد، اما برای جلسات هفتگی به یک مشکل می‌خورد. رضایی می‌گوید: «برای برپایی جلسات هفتگی با جلسات هیأت‌های دیگر همزمان بودیم و تداخل در کارهای آن‌ها بود. بنابراین تصمیم گرفتیم جلسه برگزار نکنیم و توان خود را در مناسبت‌هایی بگذاریم که هیأت کمتر است. هیأت ما در نیمه شعبان و دهه دوم محرم، شهادت حضرت رقیه(س) و … جلسات مفصل برگزار می‌کند.»

حجت‌الاسلام حسین رضایی مسئول هیأت قاسم بن الحسن

ایجاد گروه جهادی به نام یک شهید دانش‌آموز

شهرستان املش هم مانند باقی مناطق کشور از اسفندماه گذشته، درگیر شیوع ویروس کرونا می‌شود. نوجوانان این هیأت برای کمک به همشهریان خود بسیج می‌شوند و در گام اول یک گروه جهادی به نام یک شهید هم سن و سال خود برپا می‌کنند. آن‌ها گروه جهادی شهید ابراهیمی را ایجاد می‌کنند و ذیل آن برای کمک به مردم تلاش می‌کنند. رضایی می‌گوید: «در ماه‌های اولیه ضدعفونی معابر، خانه‌ها و بیمارستان‌ها در دستور کار ما بود. ما به مدت دو ماه هرشب برای ضدعفونی به بیمارستان شهرستان می‌رفتیم. علاوه براین روزانه ۴ اداره را نیز به درخواست مسئولین ضدعفونی می‌کردیم»

نوجوانان هیأتی در ابتدای شیوع ویروس کرونا برای کمک به مردم محل‌های عمومی را ضدعفونی می‌کردند

این جهادی‌ها در همان ماه‌های اولیه شیوع ویروس کرونا توانستند ۴۰۰ واحد مسکن مهر، ۲۳۰ واحد مسکن فرهنگیان، منازل ۵۶ روستا، مساجد شهرها و روستاها، و مسکن بیماران کرونایی را ضدعفونی کنند.

تهیه بسته‌های ارزاق به ارزش ۲۰۰ میلیون تومان

در روزهای نخست شیوع ویروس کرونا، بسیاری از مردم از ترس در خانه‌ها ماندند و بسیاری از سالمندان و افراد نیازمند نیز برای خرید لوازم مورد نیاز خود دچار مشکل شدند. در این هنگام بسیاری از گروه‌های جهادی رو به تهیه سبد کالا و اقلام غذایی و بهداشتی آوردند. رضایی می‌گوید: «در سه ماهه اول این بحران با کمک مردم، ۲۰۰ میلیون تومان سبد کالا و مواد بهداشتی مثل ماسک و مواد ضدعفونی کننده تهیه و توزیع کردیم. در ماه‌های ابتدایی شیوع این ویروس در املش ماسک پیدا نمی‌شد و ما ۶ هزار ماسک از شهرهای دیگر تهیه کردیم و در ایستگاه صلواتی به صورت رایگان میان مردم توزیع کردیم.»

تهیه بسته ارزاق در دوران کرونایی برای کمک به نیازمندان

کمک به تهیه جهیزیه ۳ دختر

در فصل تابستان شیوع این ویروس در املش کاهش پیدا کرد و هیأتی‌ها چند ماهی استراحت کردند و به تجدید قوا و جذب نیرو پرداختند. با شروع سال تحصیلی آن‌ها برای آموزش مجازی دانش‌آموزان آستین بالا زدند. آن‌ها با کمک مردم و خیریه ۸۰ میلیون تومان پول جمع‌آوری کردند و برای دانش‌آموزان گوشی هوشمند خریدند تا بتوانند در کلاس‌های آنلاین مدارس شرکت کنند. آن‌ها به دختران دم بخت هم کمک کردند و برای ۳ دختر کسری‌های جهیزیه مثل یخچال، گاز و … را تهیه کردند.

نوجوانان هیأتی با ابتکار خود دستگاه تولید دستکش یک بار مصرف ساختند

ساخت دستگاه تولید دستکش با مهندسی معکوس

شب یلدا این دانش‌آموزان تلاش کردند تا سفره نیازمندان را رنگین کنند. رضایی می‌گوید: «در این شب تلاش کردیم سبد کالا متناسب تهیه کنیم و به نیازمندان برسانیم. علاوه بر این با حضور در بیمارستان‌ها مشاهده کردیم که نیازمندان دستکش‌های یک‌بار مصرف هستند، دستگاهی برای تولید خریدیم که بچه‌ها با مهندسی معکوس دستگاهی مشابه آن ساختند و به تولید روزانه ۱۰۰۰ دستکش پلاستیکی یک‌بار مصرف پرداختیم و حدود دو ماه هم این دستکش‌ها را تولید کردیم.»

برگزاری جلسه عزاداری در ایام کرونایی با رعایت پروتکل‌های بهداشتی

خرید زمین کشاورزی برای رفع مخارج هیأت و امور خیر

الحمدلله این روزها کرونا در املش بسیار کاهش یافته است و این جوانان به دنبال اشتغال‌زایی و درآمدزایی برای هیأت خود هستند تا بتوانند از این طریق خرج هیأت را دربیاورند و برای کمک به نیازمندان نیز خودکفاتر شوند. رضایی می‌گوید: «بررسی کردیم در طول دوران کرونا بیش از ۵۵۰ میلیون تومان با کمک مردم کمک‌رسانی کردیم، اما این روند مشکل مردم را مقطعی حل کرد و نیاز بود تا کار دائمی صورت گیرد بنابراین زمین کشاورزی خریداری کردیم که هم‌اکنون پرتقال و چای از آن برداشت می‌شود و امیدواریم به همت این نوجوانان این زمین را پررونق کنیم تا کمکی به هیأت و کارهای خیرخواهانه ما باشد. البته برای تهیه این زمین با مشکلات مالی مواجه شدیم و بدهکار هستیم که ان‌شاءالله خیرین به کمک ما بیایند تا این مشکل برطرف شود.»

هیأت نوجوانان قاسم بن الحسن(ع) در املش نمونه کوچکی از ظرفیت نهادهای مردمی مثل مساجد، هیأت‌ها و گروه‌های جهادی است که اگر به آن‌ها اعتماد شود می‌توانند در طول سال با کمک و همت مردم و برنامه‌ریزی دقیق و اصولی در مناطق مختلف کشور مشکلات بسیاری را برطرف کنند.

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از مشرق، اخیرا عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی در یکی از برنامه‌های تلویزیونی با اشاره به پروژه ساخت ۴ میلیون واحد مسکونی تحت عنوان مسکن مهر اشاره کرد و گفت: « جنبه‌های مثبت پروژه مسکن مهر، صاحب‌خانه کردن مردم بود، اما نباید اثر تورم ناشی از ساخت این پروژه نادیده گرفته شود.»

برجسته کردن آثار منفی پروژه عظیم مسکن مهر در دولت تدبیر امید سابقه طولانی دارد و بسیاری از مقامات این دولت از وزیر راه و شهرسازی گرفته تا شخص رئیس جمهور بارها و بارها در نقد این پروژه اظهار نظر کرده‌اند، برای مثال حسن روحانی، رئیس جمهور در بیان شیوه تامین مالی این طرح، عبارت دست کردن در جیب مردم و اضافه کردن بار تورمی را مطرح کرده بود. برخلاف رویه در پیش گرفته شده توسط دولت تدبیر و امید، پیرامون پروژه مسکن مهر، این بار رئیس بانک مرکزی ضمن اذعان به نکات مثبت مسکن مهر بار دیگر ادعای تورم ناشی از تامین مالی این پروژه را مطرح کرد.

* آیا تامین مالی مسکن مهر تورم زا بود؟

ممکن است این سوال در ذهن بسیاری از مخاطبان قرار گیرد که به راستی چرا دولتمردان دولت یازدهم و دوازدهم، پروژه مسکن مهر را پروژه‌ای تورم‌زا تلقی کرده‌اند.

به منظور پاسخ به این سوال ابتدا باید به نحوه تامین مالی این طرح اشاره کنیم. در همین ارتباط باید بدانیم، تامین مالی ساخت واحدهای مسکن مهر از طریق خط اعتباری ۴۵ هزار میلیاردتومان صورت گرفته است.  

به استناد جزئیات مندرج در مصوبات هیئت وزیران پیرامون طرح مسکن مهر، ۴۵ هزار میلیارد تومانی که در دو مرحله به مسکن مهر تزریق شد، در قالب تسهیلات ساخت مسکن در نهایت به متقاضیان ساخت این واحدهای مسکونی قرار گرفت و آن‌ها موظف به بازپرداخت تسهیلات مذکور بودند.

در همین ارتباط استدلال افرادی که تامین مالی پروژه مسکن مهر را تورم‌زا خطاب می‌کنند، مسئله افزایش نقدینگی ناشی از خط اعتباری است.

* مسکن مهر دلیل جهش تورمی اوایل دهه ۹۰ نیست

در مقابل این افراد، بسیاری از کارشناسان، معتقدند، تامین مالی پروژه مسکن مهر نه تنها زمینه ایجاد تورم را به وجود نیاورد، بلکه منجر به جلوگیری از تورم‌های نجومی نیز شد.

در همین راستا، حسین درودیان، مدرس اقتصاد دانشگاه تهران با اشاره به دیدگاهی که مسکن مهر را تورم‌زا خطاب می‌کند، گفت: «آنچه در نقد طرح مسکن مهر از جنبه سیاست پولی مطرح می‌شود، استفاده بی رویه آن از پایه پولی است.

بر اساس این دیدگاه اگر مسکن مهر اجرا نمی‌شد و پایه پولی برای آن به اقتصاد تزریق نمی‌شد، تورم بالا نمی‌رفت و مشکلات ناشی از آن پدید نمی‌آمد.»

درودیان در بیان این نکته که وقتی رشد پایه پولی در دوره مسکن مهر بالاتر از میزان میانگین چند دهه اخیر نیست، بنابراین نمی‌تواند دلیل جهش تورمی باشد، تاکید کرد: «در سال‌های ۸۹ تا ۹۱ که خط اعتباری مسکن مهر پدید آمد، میزان رشد پایه پولی به طور متوسط ۲۲ درصد بود که بسیار پایین است. ضمن اینکه ترکیب رشد پایه پولی نشان می‌دهد، دلیل اصلی آن بدهی دولت به بانک مرکزی ناشی از هدفمندی بوده و مسکن مهر یا بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی سهم کمی در آن داشته است. »

این مدرس دانشگاه در بیان این نکته که پروژه مسکن مهر به عنوان لنگر تورمی فعالیت کرده است، گفت: «زمانی افزایش درآمدهای نفتی به تعدیل در افزایش پایه پولی منجر می‌شود که بانک مرکزی برای جلوگیری از افزایش قیمت ارز اقدام به فروش منابع خارجی خود نماید. در دوره تحریمی این اتفاق افتاد؛ بنابراین اگر مسکن مهر در اواخر دهه ۸۰ اجرا نمی‌شد، به دلیل نیاز درون‌زای شبکه بانکی، اضافه برداشت بانک‌ها در زمانی به مراتب زودتر شروع می‌شد و از این طریق افزایش پایه پولی متعارف همیشگی محقق می‌شد.»

*اقساط بازگشتی مسکن مهر به تولید هدایت نشد

علاوه بر بحث‌های کارشناسی مربوطه پیرامون پروژه مسکن مهر، یک سوال اساسی مطرح است که چرا بازپرداخت اقساط تسهیلات مسکن مهر باردیگر برای ساخت مسکن مورد بهره‌برداری قرار نگرفت.

در همین زمینه، هادی عباسی، کارشناس اقتصاد مسکن با اشاره به برگشت ۲۵ هزار میلیارد تومان از خط اعتباری ۴۵ هزار میلیاردتومانی مسکن مهر، گفت: «مسکن مهر دارای یک خط اعتباری ۴۵ هزار میلیارد تومانی بود که وقتی در دوره بازپرداخت قرار گرفت، باعث شد تا ۲۵ هزار میلیارد تومان آن تاکنون بازپرداخت شود. پس همین بازپرداخت مسکن مهر کافی بود تا به مسکن مهر تزریق شود، تا این پروژه تکمیل و تحویل داده شود.»

این کارشناس اقتصاد مسکن با اشاره اینکه منابع اقساط بازگشتی مسکن مهر در اختیار ساخت مسکن قرار نکرفت، ‌گفت: «بانک مسکن می‌توانست از بازپرداخت اقساط به نفع مسکن مهر استفاده کند، اما این کار را نکر که یک اشتباه راهبردی بود، در صورتی که می‌توانست در تولید و مسکن این اعتبارات و این بازپرداخت اقساط مسکن مهر سرمایه‌گذاری شود. »

*بانک مسکن با اقساط بازگشتی مسکن مهر چه کرد؟

کارشناسان حوزه مسکن پاسخ‌های فراوانی را برای مصارف مسکن مهر عنوان کرده‌اند. در هیمن راستا، محمد حمیدزاده، کارشناس مسکن، ضمن اشاره به این نکته که تیم عباس آخوندی جلوی اختصاص منابع مسکن مهر به این پروژه را گرفت گفت: « زمانی که دولت تغییر کرد، رئیس بانک مسکن به تشخیص وزیر وقت، یعنی عباس آخوندی عوض شد و بر اساس تصمیمات آن‌ها اقساط بازگشتی مسکن مهر به چرخه ساخت مسکن بازنگشت. »

این کارشناس مسکن در بیان مصارف اقساط بازگشتی مسکن مهر گفت: «براساس جزئیات موجود بانک مسکن این منابع مالی را در قالب تسیهلات بانکی مصرف کرده و زمینه تورم در جامعه را مهیا کرده است.»

بر مبنای استدلال کارشناسان به نظر می‌رسد، بیش از آنکه خط اعتباری ۴۵ هزار میلیارد تومانی مسکن مهر زمینه تورم را ایجاد کرده باشد، تصمیات دولت تدبیر و امید به منظور جلوگیری از استفاده این منابع مالی در ساخت مسکن و بزرگ شدن کیک اقتصاد زمینه افزایش تورم را مهیا کرده، اما این سوال که بانک مسکن در دوران وزارت عباس آخوندی با منابع مالی ناشی از اقساط بازگشتی مسکن مهر چه کرد؟ همچنان منتظر پاسخ است.