مهدی باکری

گروه فرهنگ و هنر دفاع‌پرس ـ اکبر صفرزاده؛ برخی از فیلم‌هایی که در حوزه دفاع مقدس در طول ۴۰ سال گذشته در سینمای ایران تولید شده‌اند، تقریبا فاقد ارزش هنری و سینمایی هستند و بودن یا نبودن آن‌ها نه در تاریخ سینما اثرگذار است و نه در تاریخ دفاع مقدس.

اینگونه فیلم‌ها که اغلب به مدد بودجه‌های دولتی و توسط تهیه کنندگان دولتی تولید شده‌اند نه یک فرد خاص یا فرمانده خاص از هشت سال دفاع مقدس را به ما معرفی می‌کنند نه یک عملیات خاص را و نه یک جغرافیای خاص از جنگ را.

بزرگترین خاصیت اینگونه فیلم‌ها این است که درباره هیچ است و هیچ چیزی برای گفتن ندارند؛ می‌توان نام آن‌ها را ژانر هیچ گذاشت و یا «هیچستان»، چون به غیر از «هیچ» چیز دیگری تحویل تماشاگر نمی‌دهند.

جشنواره چهلم فجر برخلاف انتظار

به عنوان مثال ما هیچ فیلمی درباره والفجرهشت نداریم یا فتح المبین یا کربلای سه و اصلا نمی‌دانیم در این عملیات‌ها چه گذشته و اصلا این عملیات‌ها برای چه انجام شده است. هیچ فیلمی درباره هیچ کدام از سیاستمداران دوران جنگ هم نداریم؛ اینکه در مقاطع مختلف و حساس جنگ چه تصمیماتی اتخاذ کردند و اصلا چرا جنگ شروع شد، دیپلماسی خارجی ایران در آن دوران چگونه بود و اینکه چه کسی کوتاهی کرد و چه کسی ایثار کرد و عملکرد چه کسی خوب بود و عملکرد چه کسی بد و…

اما جشنواره چهلم فجر برخلاف انتظار همگان توانست تصویری بسیار زیبا و واقع گرایانه و درست و اصولی از دفاع مقدس ارائه و آغاز بلوغ همه جانبه این سینما را نوید دهد. سینمای دفاع مقدس در جشنواره چهلم تماما مبتنی بر واقعیت‌های موجود در جنگ بوده و خدا را شکر دیگر از توهمات بعضا ریاکارانه در این سینما خبری نبود.

«موقعیت مهدی»؛ مهمترین رویداد جشنواره فجر

سینمای دفاع مقدس در جشنواره چهلم به طور مشخص درباره فرماندهان جنگ حرف می‌زد؛ از عباس دوران، مهدی باکری، دانشمندان هسته‌ای و یا زنانی که دوشادوش مردان در خرمشهر جنگیدند. جنگ با فرماندهان خود معنا پیدا می‌کند و به یاد می‌ماند، روایت کردن هشت سال دفاع مقدس بدون فرماندهان و سربازان خاص تقریبا بی‌ارزش است؛ جنگ به خودی خود تعدادی گلوله است که از این سو به آن سو می‌رود و جان عده‌ای را می‌گیرد، زمانی این جنگ ارزش تصویری پیدا می‌کند که پای یک انسان شریف و دارای شخصیت وسط باشد.

مهمترین رویداد جشنواره چهلم فیلم سینمایی «موقعیت مهدی» بود. هادی حجازی‌فر زندگی مهدی باکری، فرمانده لشکر ۳۱ عاشورا و برادر کوچک‌ترش حمید را طوری روایت کرده که هم مورد قبول منتقدان واقع شد و هم مورد قبول مردم.

باکری فراتر از سینما و قاب دوربین و سینما

کاری که هادی حجازی فر با این فیلم و در این روزگار پر آشوب و پراختلاس انجام داد بسیار فراتر از سینما و قاب دوربین است. در این روزگار که ما هر روز شاهد انتشار اسامی سلطان‌های مختلف یا برادران خاص هستیم که هر کدام به نوعی اموال بیت‌المال را دزیده‌اند، هادی حجازی فر برادرانی را به ما نشان می‌دهد به شدن اهل حلال و حرام که برای برقرار بودن امنیت این کشور از همه چیزشان گذشتند و هر آنچه داشتند را فدا کردند.

هادی حجازی فر همانطور که خودش می‌گوید به لشکر عاشورا و مهدی باکری و برادرش حمید باکری علاقه‌مند است و این علاقه به شدت در فیلمش دیده می‌شود. به یقین او سال‌ها است با این آدم‌ها زندگی می‌کند و می‌خندد و می‌گرید و همچنان بر طبق همان روش و منش زندگی می‌کند؛ او به درستی می‌داند که آنچه می‌ماند مهدی و برادرش حمید باکری است.

در آغاز دفاع مقدس هستیم نه در پایان

ما در آغاز دفاع مقدس هستیم نه در پایان آن. دیروز جنگ نظامی بود و امروز جنگ اقتصادی. دفاع مقدس امروز از جایی آغاز می‌شود که مهدی باکری بدون برادرش و دوستانش و هم رزمانش به زادگاهش باز می‌گردد تا دست تمام دزدان بیت المال و مسئولین فاسد را کوتاه کند. سال ۱۴۰۱؛ سال «سلطان مهدی باکری» است، ان‌شاءالله سال ۱۴۰۲ و سلطانی دیگر از جنس مردم، ایثار، گذشت و نان حلال را بر پرده سینما‌های کشور شاهد باشیم.

انتهای پیام/ 121

به گزارش مجاهدت از خبرنگار فرهنگ و هنر دفاع‌پرس، هژمونی غالب فیلم‌های انقلاب و دفاع مقدس در چهلمین جشنواره فجر نشان داد که همچنان، فیلمسازان فعال در حوزه تولیدات استراتژیک و انقلابی پیشتازند.

آثاری که امسال با موضوعات انقلاب و به صورت ویژه‌تر با مضامین دفاع مقدس ساخته شده اند چند سر و گردن از سایر آثار بالاتر ظاهر شدند.

سیطره گفتمان انقلاب در دولت سیزدهم و اهتمام به این راهبرد‌های محتوایی قطعا، در برجسته شدن و جدی‌تر شدن این گونه‌های سینمایی نقش اساسی داشته است.

فیلم‌های انقلاب و دفاع مقدس در این دوره جشنواره موفق شدند در ۳۱ رشته نامزد جایزه سیمرغ فجر شوند اتفاقی که کمتر سابقه داشته است.

– موقعیت مهدی که در ۱۴ رشته رکورددار نامزد‌های چهلمین دوره جشنواره فیلم فجر شد گرچه فیلمی بیوگرافی درباره شخصیت مهدی باکری است، اما تاکیدش بر موقعیت اوست تا فردیتش. فضا و فضاسازی در «موقعیت مهدی» عنصر قدرتمندی است و فارغ از پرداختن به فضای جنگ و آدم‌های جنگ، تصویر دقیق و جزیی نگرانه‌ای از سبک و سیاق زندگی در دهه ۶۰ هم ارائه می‌دهد.
– ضد محصول سازمان سینمایی سوره، درامی سیاسی است که در بستر یکی از حوادث مهم و ملتهب ابتدای انقلاب اسلامی روایت می‌شود.

– «دسته دختران» به کارگردانی منیر قیدی و تهیه‌کنندگی محمدرضا منصوری با نگاهی آزاد و بر اساس روایت‌های واقعی از مقاومت ۳۴ روزه خرمشهر در دفاع مقدس ساخته‌شده است. فیلم «دسته دختران» روایت نبرد دختران قهرمان ایران در روز‌های آغازین جنگ است. این فیلم محصول مشترک بنیاد سینمایی فارابی و سازمان سینمایی سوره است.

– هناس: این فیلم با الهام از زندگی شهید داریوش رضایی نژاد از شهدای هسته‌ای است.
– فیلم سینمایی ۲۸۸۸: فیلمی در حوزه دفاع مقدس است که می‌توان آن را به نوعی تجربه جدید در اینگونه سینمایی دانست.
دسته دختران: نامزد بهترین جلوه‌های بصری، نامزد‌های بهترین جلوه‌های ویژه میدانی، نامزد‌های بهترین طراحی صحنه، نامزد‌های بهترین صدابرداری، نامزد‌های بهترین صداگذاری، نامزد‌های بهترین تدوین، نامزد‌های بهترین نقش مکمل زن.
موقعیت مهدی: نامزد‌های بهترین جلوه‌های ویژه میدانی، نامزد‌های بهترین چهره‌پردازی، نامزد‌های بهترین طراحی صحنه، نامزد‌های بهترین طراحی لباس، نامزد‌های بهترین صدابرداری، نامزد‌های بهترین موسیقی متن، نامزد‌های بهترین تدوین، نامزد‌های بهترین فیلمبرداری، نامزد‌های بهترین نقش مکمل مرد، نامزد‌های بهترین نقش اول زن، نامزد‌های بهترین فیلمنامه، نامزد‌های بهترین فیلم اول، نامزد‌های بهترین کارگردانی، نامزد‌های بهترین فیلم
فیلم سینمایی ضد: نامزد‌های بهترین جلوه‌های ویژه میدانی، نامزد‌های بهترین چهره‌پردازی، نامزد‌های بهترین طراحی صحنه، نامزد‌های بهترین صداگذاری، نامزد‌های بهترین نقش مکمل مرد، نامزد‌های بهترین نقش مکمل زن، نامزد‌های بهترین نقش اول مرد.
فیلم سینمایی ۲۸۸۸: نامزد‌های بهترین طراحی صحنه، نامزد‌های بهترین صداگذاری.
هناس: نامزد بهترین موسیقی متن.
در میان برندگان سیمرغ هم در همه بخش‌ها باز این آثار حوزه انقلاب و دفاع مقدس هستند که خوش درخشیدند.
– برنده سیمرغ بهترین عکس برای فیلم منصور
– برنده سیمرغ ساخت آنونس فیلم‌های صحنه‌زنی و تک تیرانداز
– سیمرغ بهترین جلوه بصری برای فیلم دسته دختران
– فیلم موقعیت مهدی در بخش بهترین جلوه‌های میدانی – برنده سیمرغ
– بهترین طراحی صحنه برای فیلم ضد – برنده سیمرغ
– بهترین تصویربرداری در فیلم موقعیت مهدی – برنده سیمرغ
– بهترین صدابرداری فیلم موقعیت مهدی – برنده سیمرغ؛ بهترین تهیه کننده، فیلم موقعیت مهدی – برنده سیمرغ
– نقش مکمل مرد، برنده سیمرغ بلورین برای فیلم ضد
– نقش مکمل زن برای فیلم دسته دختران دیپلم افتخار
– موقعیت مهدی بهترین فیلم اول به کارگردانی هادی حجازی‌فر – برنده سیمرغ

این جوایز در حالی است که در آئین اختتامیه بخش تجلی اراده ملی هم با سیاستگذاری درست و هدفمند بخش مهمی از جوایز نها‌ها و ارگان‌های به آثاری تعلق گرفت که با موضوع انقلاب و دفاع مقدس ساخته شده اند:

– برگزیده انجمن مدیران تولید سینمای ایران مدیرتولید فیلم موقعیت مهدی
– برگزیدگان بنیاد شهید و امور ایثارگران: منیر قیدی برای کارگردانی فیلم دسته دختران و هادی حجازی‌فر برای کارگردانی فیلم

موقعیت مهدی به دلیل توجه فرهنگ شهادت و ایثارگری و قدرشناسی از ترویج این فرهنگ و سبک‌زندگی شهدا و نقش‌ زنان در به ثمررسیدن اهداف انقلاب و دفاع مقدس

– برگزیده بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی: هادی حجازی‌فر برای کارگردانی فیلم موقعیت مهدی
– برگزیده خبرگزاری بین‌المللی قرآنی ایران: هادی حجازی‌فر برای کارگردانی فیلم موقعیت مهدی به دلیل پرداخت غیرشعاری محتوای گرانقدر قرآنی در سینمای ایران و مفاهیمی، چون توکل و ایثار- جایزه بهترین فیلم از منظر تصویر بانوی ایرانی اسلامی به: موقعیت مهدی به‌کارگردانی هادی حجازی‌فر
– برگزیدگان شهرداری مشهد: موقعیت مهدی به‌کارگردانی هادی حجازی‌فر و تهیه‌کنندگی حبیب والی‌نژاد
– برگزیدگان معاونت امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران: هادی حجازی‌فر برای فیلم موقعیت مهدی
و یوسف حاتمی‌کیا برای فیلم شب‌طلایی
برگزیدگان معاونت ریاست‌جمهوری در امور زنان و خانواده: مریلا زارعی برای بازی در فیلم هناس

در ادامه بیانیه این بخش با تاکید بر حریم خانواده و عفت و پاکدامنی قرائت شد و فراخوان این نهاد برای تولید اثر هنری مطرح شد.
– برگزیده معاونت قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی: کیوان علیمحمدی و علی اکبر حیدری برای فیلم ۲۸۸۸

در یک جمع بندی می توان عنوان کرد اگر چه بخش عمده فیلم های حاضر در جشنواره فیلم چهلم فجر محصول دولت قبل است ولی اهتمام سازمان سینمایی به موضوعات انقلابی و ارزشی و ارج نهادن به آنها در سیاست گذاری های کلان کمک کرده است تا در صحن علنی فجر چهلم آثار انقلابی رکوددار و پیشتاز کسب جوایز و سیمرغ باشند.

این رویکرد افقی را شکل داد که می توان به بنیان گذاری گزاره های انقلابی در دولت سیزهم در عرصه فرهنگ و سینما امیدوار بود.

انتهای پیام/341

به گزارش مجاهدت از خبرنگار حماسه و جهاد دفاع‌پرس، «داوود احمدپور» راوی دوران دفاع مقدس مهمان این هفته گلزار شهدای بهشت زهرا (س) تهران در برنامه «با این ستاره‌ها» بود و خاطرات خود را از دوران جبهه و جنگ روایت کرد.

در این برنامه که با حضور راویان دفاع مقدس و مداحان اهل بیت (ع) هر هفته در گلزار شهدای بهشت زهرا (س) تهران برگزار می‌شود، زائران شهدا دقایقی را به شنیدن از سیره شهدا و حماسه آفرینی دلاورمردان روز‌های جنگ و استقامت می‌نشینند.

این راوی دوران دفاع مقدس با یادآوری خاطراتی از طریق القدس اظهار داشت: عملیات طریق القدس در منطقه رملی انجام شد، یک چیز عجیبی بود، دشمن بیداد می‌کرد، مرتضی قربانی و احمد کاظمی در کنار بچه‌هایی که با احمد بودن شروع کردن تن به تن جنگیدند تا عملیات را نگه دارند.

وی بیان کرد: احمد را فرمانده تیپ کردند. احمد شریک کاری‌اش را پیدا کرد، مهدی باکری را آورد. مهدی باکری و احمد کاظمی با هم بودند. مهدی غوغا کرد و علی تجلایی، مرتضی یاغچیان و حمید باکری را آورد. مرتضی یاغچیان در حصر سوسنگرد زخمی شد، گوشه بیمارستان بود بچه‌ها رفتند سر بزنند مرتضی گفت چه خبر؟ گفتند فقط آنقدر بگوییم نه راه به بیرون داریم نه کسی می‌تواند داخل بیاید. لشکر ۹ زرهی عراق با فرماندهی «خلیل الدوری» گفته فردا صبح زیر شنی‌ها له می‌کنند. گفت امشب شب عاشورای ماست، با بچه‌ها قرار گذاشتیم فردا را روزه بگیریم عاشورایی که به پا می‌شود با زبان روزه باشیم. مرتضی با تن مجروح گفت اسلحه بدهید ما هم بیاییم.

احمدپور گفت: علی تجلایی جوری صحبت کرد که بچه‌ها دست به دست هم دادند و قرار گذاشتند یا شهادت یا پیروزی. مقاومت کردند محاصره شکسته شد و سوسنگرد از حصر درآمد.

انتهای پیام/ ۱۴۱