میخاییل اولیانوف

به گزارش مجاهدت از مشرق، نشست این دور که دوشنبه هفته پیش (۱۹ شهریور) آغاز شد و دیروز جمعه ( ۲۳ شهریور) به پایان رسید، با هیاهو و جنجال‌آفرینی متفاوتی از سوی سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه، آلمان و ایالات متحده آمریکا پیگیری شد. اگر چه قطعنامه‌ای علیه ایران صادر نشد اما طرف‌های غربی به‌طور مصرانه‌ای بر ارائه «گزارش جامع» درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران پافشاری کردند.

«گزارش جامع» کلیدواژه‌ای بود که در قطعنامه ضد ایرانی شورای حکام در نشست دور قبل مطرح شد. در این قطعنامه ادعا شده است که در صورت عدم «همکاری لازم، کامل و بدون ابهام ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای حل و فصل همه مسائل پادمانی باقیمانده» ممکن است از مدیرکل آژانس خواسته شود که یک «ارزیابی جامع و به روز شده در مورد احتمال حضور یا استفاده از مواد هسته ای اعلام نشده در ارتباط با مسائل باقی مانده گذشته و حال، در مورد برنامه هسته ای ایران، بر اساس اطلاعات موجود ارائه کند.»

تروئیکای اروپا و آمریکا برهمین اساس در نشست اخیر طی یک بیانیه مشترک، این ادعا را تکرار کردند که اگر ایران برای حل و فصل همه مسائل پادمانی باقی مانده، همکاری لازم را با آژانس صورت ندهد، درخواست ارائه «گزارش جامع» را به جریان می‌اندازند. آن‌ها سپس مدعی شدند که اگر ایران مسیر «همکاری فوری، کامل و بدون ابهام با آژانس را انتخاب کند» نیازی به انتشار گزارش نیست.

علت پافشاری غرب در این زمینه را می‌توان در سلسله تحرکاتی دید که طی ماه‌های اخیر در پایتخت‌های اروپایی و آمریکا شتاب گرفته است. آمریکا و تروئیکا که با بدعهدی و بی‌عملی خود، توافق برجام را به نابودی کشاندند، در تلاش هستند تا پیش از انقضای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد (۱۸ اکتبر ۲۰۲۵ برابر با ۲۶ مهر ۱۴۰۴) و پایان مهلت استفاده از سازوکار احیای تحریم‌های تعلیق شده علیه ایران، فشارهای سیاسی علیه تهران را افزایش دهند.

گفتنی است تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد علیه ایران به‌واسطه قطعنامه ۲۲۳۱ تعلیق شد؛ اما فرآیند موسوم به «اسنپ‌بک» این امکان را می‌دهد که در صورت بروز اختلاف بر سر نحوه اجرای برجام، تحریم‌ها طی فرآیندی احیا شود. از این رو، قطعنامه خردادماه شورای حکام که پیشنهاد انگلیس، فرانسه و المان ارائه شد، در کنار بیانیه اخیرا تروئیکا و آمریکا، شاهدی بر این مدعاست که غرب برای سوء استفاده از این سازوکار، پیش از انقضای قطعنامه ۲۲۳۱ درحال برنامه‌ریزی است.

البته مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در حاشیه نشست این دور به خبرنگاران در وین گفت که برنامه‌ای برای انتشار «گزارش جامع» درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران ندارد. رافائل گروسی در پاسخ به این سووال که لازمه ارائه چنین گزارشی چیست بیان کرد: «صادقاه بگویم، من برنامه‌ای در این زمینه ندارم. ما در شرایط واقعی این گزارش را ارائه می‌کنیم و در یکی از گزارش‌های گذشته من، ارزیابی جامعی در مورد مکان‌های مختلف ارائه شد.» وی ادامه داد: «رویکرد من این است که سعی کنم مسائل را حل کنم و چشم اندازی از یک اقدام تنبیهی در مقطعی در آینده نداشته باشیم. ایده من این است که تلاش کنم تا همکاری (با ایران) را به نتیجه برسانم.»

او همچنین در جلسه توجیهی با نمایندگان رسانه‌ها ابراز امیدواری کرد که برای ملاقات با دولت جدید ایران و از سرگیری مذاکرات درباره حل‌وفصل مسائل باقی‌مانده، در آینده نزدیک راهی تهران شود. گروسی با اشاره به اینکه از طرف رئیس جمهوری ایران نامه‌ای را درباره تداوم مذاکرات پیرامون آنچه «رسیدن به ضمانت‌های معتبر درباره ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران » نامید، دریافت کرده است، این احتمال را مطرح کرد که پیش از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، راهی تهران شود.

در عین حال، محسن نذیری اصل سفیر و نماینده دائم ایران نزد سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین با اشاره به مکاتبات اخیر گروسی و رئیس جمهوری کشورمان، در نشست شورای حکام گفت: امیدواریم این تعاملات راه را برای همکاری بیشتر با هدف حل و فصل مسائل باقی مانده و حرکت رو به جلو در جهت رسیدن به موقعیت بهتری که در خدمت اهداف مندرج در اساسنامه آژانس باشد، هموار کند.

میخائیل اولیانوف سفیر روسیه هم با استقبال از تعامل میان مدیرکل آژانس و دولت جدید ایران، به کشورهای غربی توصیه کرد که از تحمیل فشار بر این روند و اقدامات عجولانه پرهیز کنند. او گفت: «ما (روسیه) از کشورهای غربی می‌خواهیم که در این زمینه خویشتن داری کنند، هیچ حرکت ناگهانی و عجولانه انجام ندهند و به مدیرکل آژانس و طرف ایرانی اجازه دهند که بدون فشار خارجی یک روندی را شکل دهند.» سفیر روسیه تاکید کرد: «همه کشورهای عضو شورای حکام باید به مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و مسئولان ایران این فرصت را بدهند تا یک گفت‌وگوی سازنده و معنادار، بدون مداخله‌های مضر داشته باشند. از نظر ما این بهترین کار برای نشان دادن اعتماد به مدیرکل آژانس و تلاش‌های وی خواهد بود.»

به هر روی، این اظهارنظرها و مذاکراتی که پشت‌پرده جریان دارد، درکنار مجموعه‌ای از تحولات بین‌المللی، مانند انتخابات آمریکا، تغییر مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که وظیفه هماهنگی برجام را نیز برعهده دارد و نشست آتی مجمع عمومی سازمان ملل متحد بر فضای جلسات شورای حکام در این دور بی‌تاثیر نبود و زمینه را برای اقدامات نسنجیده غرب علیه ایران منتفی کرد.

به گزارش مجاهدت از مشرق، میخائیل اولیانوف سفیر و نماینده دائم روسیه نزد سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین چهارشنبه فرازهایی از سخنرانی «لورا هول‌گیت» همتای آمریکایی خود را که ادعا کرده بود غنی سازی ۶۰ درصدی توسط ایران هدف صلح آمیز معتبری ندارد، در توئیتر بازنشر داد و به کنایه نوشت: فراموش نکنیم که سیاست فشار حداکثری آمریکا علیه ایران هدف صلح آمیز معتبری ندارد. این دلیل اصلی بود که ایران را مجبور به غنی سازی ۶۰ درصدی اورانیوم کرد.

وی درباره تاکید نماینده آمریکا بر توقف تدابیر جبرانی ایران در برجام هم افزود: برای تحقق این امر، باید مذاکرات وین درباره ازسرگیری اجرای برجام را نهایی کنیم.

سفیر ایالات متحده پیشتر با ایراد سخنانی ادعایی در نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفته بود: ایران باید فعالیت‌های نگران‌کننده خود را متوقف کند و از اقداماتی که بر خلاف رفتار همه کشورهای دیگر در سراسر جهان است دست بردارد. ایران استدلال می‌کند که به طور ناعادلانه توسط دیگران هدف قرار گرفته است. اما در واقع، این ایران است که با اقدامات هشدار دهنده، خود را متمایز می‌کند.

وی مدعی شد: ایران باید اقداماتی را انجام دهد که اعتماد بین‌المللی را نسبت به ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای‌اش افزایش دهد و از تشدید تنش‌ها که ما را به ابهام عمیق‌تر می‌برد، خودداری کند.

این درحالیست که جمهوری اسلامی ایران یک سال پس از خروج یکجانبه آمریکا از توافق هسته‌ای و تعلل طرف های اروپایی در اجرای تعهدات برجامی، تصمیماتی را در راستای متوقف کردن گام به گام اجرای اقدامات داوطلبانه تعهدات هسته‌ای با اعطای فرصت‌های ۶۰ روزه به دیپلماسی، اتخاذ کرد.

در واقع پس از اینکه سایر اعضای باقیمانده در توافق یاد شده نتوانستند انتظارات مشروع ایران برای بازگرداندن توازن به توافق را برقرار کنند، به خودیاری متوسل شود اما از واکنش متقابل دربرابر رفتار غیرقانونی آمریکا خودداری و بر رویکرد اصولی خود برای حفظ توافق پافشاری کرد.

جمهوری اسلامی ایران همواره تاکید کرده که تدابیر صورت گرفته برگشت پذیر بوده و هرزمان که سایر طرف‌ها به طور کامل به تعهدات‌شان عمل کنند ایران نیز متقابلا رفتار خواهد کرد.

سفیر آمریکا در بخش دیگری از سخنانش، بدون اشاره به اینکه کدام طرف ناقض برجام است و در مذاکرات رفع تحریم‌ها اراده سیاسی لازم برای بازگشت به برجام را نشان نداد، ادعا کرد که ایران در شهریور ماه گذشته با طرح خواسته‌های غیر ممکن امید بازگشت به برجام را از بین برد.

وی مدعی شد: در سپتامبر گذشته ایران امید جمعی درباره بازگشت قریب‌الوقوع به برجام را با طرح خواسته‌هایی که می‌دانست غیر ممکن است از بین برد.

این دیپلمات آمریکایی با بیان این ادعا که ایران خواستار سیاسی‌کاری در ماموریت آژانس است مدعی شد: کاملا واضح است که وضعیت از سپتامبر پیچیده‌تر شده است. ایران باید اقدامات تحریک آمیز هسته‌ای خود و فعالیت‌هایی را که خطرات جدی اشاعه را به همراه دارد، متوقف کند.

این درحالیست که نتیجه ماه‌ها مذاکرات صورت گرفته در وین برای رفع تحریم‌ها و از سرگیری اجرای کامل برجام نشان داد دولت ضعیف جو بایدن به دلیل مشکلات داخلی و فشار رژیم صهیونیستی قدرت تصمیم‌گیری برای بازگشت به توافق هسته‌ای را ندارد و به همین خاطر به تاکتیک مقصرنمایی و تعیین ضرب‌الاجل‌های ساختگی متوسل و باعث طولانی شدن روند مذاکرات شده است.

گفت‌وگوها اینک به نقطه‌ای رسیده که اگر ایالات متحده آمریکا الزامات شکل‌گیری یک توافق پایدار و قابل اتکا را بپذیرد، توافق نهایی در کوتاه‌ترین زمان حاصل خواهد شد. ایران تاکید دارد که شرط رسیدن به توافق رفع موثر و پایدار تحریم‌ها به نحوی است که انتفاع اقتصادی مردم تامین شود و موضوعی به عنوان اهرم فشار جهت استفاده علیه ایران نماند.

قریب به اتفاق کشورهای مشارکت کننده در گفت‌وگوها، خواهان جمع‌بندی سریع‌تر مذاکرات هستند اما دستیابی به توافق نهایی در انتظار تصمیمات سیاسی ایالات متحده آمریکا در خصوص چند موضوع باقی‌مانده مهم و کلیدی است.

حسین امیرعبداللهیان وزیر امورخارجه کشورمان هفته پیش در گفت‌وگوی تلفنی با جوسپ بورل نماینده عالی سیاست خارجی و هماهنگ کننده برجام، بر آمادگی ایران برای رسیدن به یک توافق خوب، قوی و پایدار تاکید کرد.

به گزارش مجاهدت از مشرق، «میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین اتریش بار دیگر بر آمادگی روسیه برای مذاکرات با اوکراین خبر داد.

وی در پیامی توییتری نوشت: «بسیاری از کشورهایی که وابسته به ناتو و اتحادیه اروپا نیستند خواستار گفت‌وگوهای صلح میان روسیه و اوکراین هستند».

اولیانوف اضافه کرد: «روسیه بارها بر آمادگی خود برای مذاکرات تاکید کرده است. مشکل این است که اوکراین رسما و به طور قطعی هرگونه گفت‌وگوهای صلح را رد کرده است».

 «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه نیز شامگاه چهارشنبه به‌صورت تلفنی با «ولودیمر زلنسکی» همتای اوکراینی خود گفتگو کرد.

دفتر ریاست جمهوری ترکیه با اعلام خبر این تماس تلفنی، گفت که اردوغان به زلنسکی توصیه کرده تا بحران کنونی کشور و جنگ با روسیه را از طریق مذاکره حل کند.

آنکارا می‌گوید که اردوغان در این تماس تلفنی به زلنسکی گفت که راهکار دیپلماتیک برای پایان دادن به جنگ اوکراین باید تحت هر شرایطی حفظ شود و آمادگی خود را برای کمک به توقف درگیری‌ها از طریق مذاکره ابراز کرد.

این در حالی است که رئیس جمهور اوکراین یک روز قبل، حملات روسیه به زیرساخت‌ها و تأسیسات انرژی این کشور را بهانه‌ای قرار داد تا بار دیگر هرگونه مذاکره با روسیه برای پایان دادن به بحران و درگیری‌ها را رد کند.

زلنسکی پیشتر نیز تاکید کرده بود تا زمانی که «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه است با مسکو هیچگونه مذاکره‌ای انجام نخواهد داد.

به گزارش مجاهدت از مشرق، میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی و مذاکره‌کننده ارشد روسیه در مذاکرات وین، در پاسخ به سوال یک خبرنگار مبنی بر این که آیا پیش از آن که متن پیشنهادی اتحادیه اروپا ارائه شود، مشورتی با طرف روسی انجام شده بود و آیا روسیه هم در صورتی که ایران متن پیشنهادی را بپذیرد، توافق را خواهد پذیرفت یا نه، در صفحه توییترش نوشت: من از «متن پیش‌نویس اتحادیه اروپا» اطلاعی ندارم. متنی که روی میز مذاکرات قرار دارد، توسط تمامی طرفین مذاکرات وین تشریح شده. اتحادیه اروپا فقط در تاریخ ۸ اوت، چند اصلاحیه به آن وارد کرد.

اولیانوف در ادامه گفت: روسیه هیچ وقت مانعی سر راه احیای برجام[توافق هسته‌ای] نبوده و نخواهد بود.

او دقایقی پیش در واکنش به اظهارات امروز حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران درباره پاسخ ایران به پیشنهادات اتحادیه اروپا هم در صفحه توییترش نوشت: سیگنال‌های دلگرم‌کننده‌ای از ایران دریافت می‌شود.

امیرعبداللهیان امروز در نشستی در جمع خبرنگاران در مورد مذاکرات گفت: الان به صورت مشخص در مورد سه موضوع در حال تبادل پیام با طرف آمریکایی هستیم و طی روزهای آینده آخرین نظرات خود را اعلام می‌کنیم و به کشورهای مذاکره کننده به صراحت گفته‌ایم که اگر نظرات ما در مورد این سه موضوع که منطقی نیز هست لحاظ شود، آمادگی داریم که وارد مرحله توافق شویم و جلسه جمع‌بندی با حضور وزیران امور خارجه در وین برگزار شود و سپس وارد مراحل بعدی کار شویم.

رییس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: ما به صراحت به طرف‌های آمریکایی که پیام می‌دهند که در آستانه انتخابات میان دوره کنگره هستیم و مشکل بنزین داریم گفته‌ایم که برای انجام قدم نهایی باید طرف آمریکایی از خود انعطاف نشان دهد. ما در تمام مراحل مذاکرات آنجا که امکانش فراهم بود، از خود انعطاف نشان دادیم و طرف آمریکایی نیز این موضوع را می‌داند که ما تاکنون به چه میزان انعطاف نشان داده‌ایم. ما در مراحل مذاکرات بر موضوعاتی که می‌توانستیم، این انعطاف را نشان داده‌ایم و اکنون نوبت به انعطاف طرف آمریکایی است.

او گفت: در مذاکرات اخیر طرف آمریکایی در دو موضوع به صورت نسبی انعطاف‌هایی را به صورت شفاهی نشان داده است که باید مکتوب شود و تبدیل به متن شود و مساله سوم موضوع تضمین‌هاست که باید آمریکایی‌ها انعطاف داشته باشند و با واقع‌بینی برخورد کنند و اگر ما چنین انعطافی را مشاهده کنیم در روزهای آینده می‌توانیم به نقطه توافق برسیم. روزها آینده روزهای مهمی برای توافق است. اگر آنها انعطاف نشان ندهند دنیا به آخر نمی‌رسد آنها صحبت از پلن B می‌کنند ما هم پلن B خود را داریم.

وزیر امور خارجه در ادامه صحبت‌های خود گفت: حداکثر تا ۱۲ امشب آخرین جمع‌بندی خود را به صورت مکتوب در مورد مسائل باقی‌مانده به هماهنگ‌کننده اتحادیه اروپا ارائه می‌دهیم و اگر واکنش آمریکا همراه با واقع‌بینی و انعطاف باشد توافق رخ می‌دهد و اگر انعطافی نشان ندهند باید بیشتر گفت‌وگو کنیم.