نفت ایران

نشنال اینترست: تحریم‌های ضد ایرانی تا حد زیادی بی‌خاصیت شده‌اند

نشنال اینترست: تحریم‌های ضد ایرانی تا حد زیادی بی‌خاصیت شده‌اند



ظرف چهار سال، درآمد صادرات نفتی ایران چهار برابر افزایش یافته است و از ۱۶میلیارد دلار به ۵۳ میلیارد رسیده است. این، شکستی بزرگ برای آمریکا در تحریم نفت ایران است.

  • آهن پرایس

به گزارش مجاهدت از مشرق، روزنامه کیهان در ستون خبر ویژه خود نوشت: نشریه آمریکایی نشنال اینترست ضمن انتشار ارزیابی فوق نوشت: بر اساس گزارش جدید اداره اطلاعات انرژی آمریکا در مورد روند صادرات نفت ایران، این واقعیت بیش از هر زمان دیگری آشکار شده که رویکرد دولت‌های اوباما و بایدن نسبت به تحریم نفتی ایران به شدت شکست خورده است. در واقع، همان‌طور که چشم‌اندازهای مرتبط با تحریم‌های غرب علیه روسیه در پی حمله این کشور به اوکراین نشان می‌دهند، استفاده از اهرم تحریم علیه طیف رقبای بین‌المللی آمریکا با شکست رو به رو شده است. سیاست‌های تجاری آمریکا اغلب در جلوگیری از نقض آشکار تحریم‌های این کشور شکست می‌خورند.

از سال ۲۰۲۰، درآمد ایران از صادرات نفت تقریباً چهاربرابر افزایش یافته است و از ۱۶میلیارد دلار به ۵۳ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۳ افزایش پیدا کرده است. سهل‌انگاری‌های دولت بایدن، افزایش قیمت جهانی نفت، و تشنگی فزاینده چین برای منابع نفتی که منجر به پیوندهای نزدیک با ایران شده، در کنار هم سبب شده‌اند تا ایران منابع مالی کافی جهت قدرتمندسازی بیش از پیش خود و متحدان منطقه‌ای‌اش را علیه بازیگری نظیر اسرائیل داشته باشد.

دولت جو بایدن هیچ تحریم نفتی را علیه ایران لغو نکرده است با این حال، ایران هم روند صادرات نفتی خود به چین را اعلام نمی‌کند. ایران از تاکتیک‌های متنوعی برای پاک‌کردن ردِ نفت صادراتی خود استفاده می‌کند. شمار قابل توجهی از شرکت‌های بیمه و حمل‌ونقل آمریکا در میدان عمل، روند انتقال نفت ایران به چین را حتی تسهیل می‌کنند. دولت بایدن در پیگرد قانونی ناقضان تحریم‌ها علیه ایران شکست قابل توجهی را متحمل شده است. در این میان، نکته مهم این است که ایران علی‌رغم کسب منابع درآمدی قابل توجه توانسته تا حد زیادی در حوزه کسب فناوری‌های پیشرفته اتمی نیز گام‌های مهمی را بردارد.

حامیان توافق اتمی برجام که در سال ۲۰۱۵ منعقد شد بر این باور بودند که در قالب توافق مذکور در ازای لغو برخی تحریم‌ها علیه ایران می‌توان برنامه اتمی این کشور را تحت کنترل و رصد گسترده قرار داد. با این حال، در سال ۲۰۱۸، دولت ترامپ از برجام خارج شد و سیلی از تحریم‌ها را علیه ایران وضع کرد و موجب شد تا صادرات روزانه نفت ایران از ۲ میلیون و ۳۳ هزار بشکه در روز در سال ۲۰۱۸ به ۶۷۵ هزار بشکه در سال ۲۰۱۹ کاهش یابد.

با این حال، این روند در دولت بایدن ادامه پیدا نکرد و البته که تهران نیز خود را با روندهای جاری تطبیق داد و به تدریج، به نحو قابل توجهی، افزایش صادرات نفت خود را در دستورکار قرار داد. تشدید تنش‌ها میان ایران و اسرائیل در نوع خود سبب شده تا اندک زمینه‌های در دسترس آمریکا برای تعامل با ایران نیز تضعیف شود. ما دیگر در جهان سال ۲۰۱۵ زندگی نمی‌کنیم با این حال، چالش اصلی این است که سیاست سازان آمریکایی به شیوه‌ای دیگر می‌اندیشند. از این رو، تحریم‌های آمریکا علیه ایران تا حد زیادی از قدرت اثرگذاری عاری و تهی شده‌اند.

افزایش قابل توجه درآمدهای نفتی ایران را نباید به سیاست‌های آمریکا مرتبط دانست. روندهای کلان اقتصادی در محیط بین‌المللی نیز در طی سال‌های گذشته تا حد زیادی در راستای منافع ایران بوده‌اند. گزارش اخیر مؤسسه اطلاعات انرژی آمریکا به طور خاص به افزایش قیمت نفت ایران از هر بشکه ۲۹ دلار در سال ۲۰۲۰ به ۸۴ دلار در دوره پساپاندمی کرونا در سال ۲۰۲۲ اشاره داشته است. شوک‌های اقتصادی خارجی تا حد زیادی این روند و تغییر را توضیح می‌دهند. رفع محدودیت‌های مرتبط با پاندمی کرونا تا حد زیادی موجب افزایش تقاضا برای نفت شد و در عین حال، انفجار جنگ اوکراین نیز که موجب اخلال در روند تأمین انرژی جهان شد سبب گشت تا نفت ایران ارزش بیشتری پیدا کند. اگرچه آمریکا از قدرت اثرگذاری محدودی بر قیمت نفت برخوردار است با این حال، باید توجه داشت که شکست سیاست‌های مرتبط با تحریم نفتی ایران سبب می‌شود تا این کشور اوج‌گیری قابل توجهی از قدرت را تجربه کند و در مواجهه با آمریکا و طیف‌های متحد آن دستاوردهای قابل ملاحظه‌ای را به ثبت برساند.

از نقطه نظر تاریخی، ایران بخش اعظم نفت خود را به سوریه، ترکیه، ژاپن، و کره جنوبی صادر می‌کرد. با این حال، چین در طی پنج سال اخیر به یک خریدار مهم و بزرگ نفت ایران تبدیل شده است. صادرات نفت ایران به چین از سال ۲۰۱۹ تاکنون تقریباً چهار برابر شده است و از ۳۰۸ هزار بشکه در روز به ۱.۲ میلیون بشکه در سال ۲۰۲۳ رسیده است.

این آمارها بازتاب دهنده تمایل فزاینده چین جهت دور زدن تحریم‌های آمریکا و اروپا و افزایش هماهنگی‌ها با ایران در این رابطه هستند. ما دیگر نمی‌توانیم منافع ژئوپلیتیک چین را از ایران جدا کنیم.

افزایش درآمدهای نفتی ایران در نوع خود سبب شده تا این کشور امکان حمایت مؤثر از محور مقاومت را نیز پیدا کند. محوری که اکنون به نحو گسترده‌ای در برابر غرب و اسرائیل ایستاده است. با این حال، تمایل فزاینده چین نسبت به خرید نفت از ایران و روسیه، در نوع خود از چشم‌اندازی کلان که حاکی از تشدید تنش‌های ایدئولوژیک و ژئوپلیتیک در محیط جهانی است نیز خبر می‌دهد. این سه کشور اکنون اتحادی مؤثر را علیه آمریکا و متحدان آن ایجاد کرده‌اند.

این مطلب به صورت خودکار از این صفحه بارنشر گردیده است

نشنال اینترست: تحریم‌های ضد ایرانی تا حد زیادی بی‌خاصیت شده‌اند بیشتر بخوانید »

رژیم صهیونیستی کوچکتر از آن است که با ایران درگیر شود/ متجاوز را پشیمان می‌کنیم

رژیم صهیونیستی کوچکتر از آن است که با ایران درگیر شود/ متجاوز را پشیمان می‌کنیم



عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: ما در تاریخ شروع کننده هیچ جنگی نبوده‌ایم و جنگ تحمیلی نمونه بارز و مصداق عینی این موضوع است ولی با هر تجاوز به گونه‌ای قاطعانه برخورد می‌کنیم که متجاوز را پشیمان کند.

  • آهن پرایس

به گزارش مجاهدت از مشرق، علی اکبر ولایتی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در گفت‌وگو با روزنامه انگلیسی فایننشال تایمز درباره سوالی پیرامون تجاوز رژیم صهیونیستی به خاک ایران و تحولات منطقه گفت: در ابتدا لازم می‌دانم از همه نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران به ویژه ارتش و سپاه که این چنین شجاعانه در مقابل متجاوزین ایستادند تشکر کنم. آنچه که رژیم صهیونیستی انجام داد هیاهو برای هیچ بود. ایران کشوری است که بیشترین ماندگاری در تاریخ را دارد و مدافعین این کشور خود ملت عزیز ایران هستند.

وی افزود: اثرات گستاخی صهیونیست‌ها را اگر بخواهیم در بین مردم ببینیم کافیست به همه شهر ها و روستاها سر بزنید و از مردم بپرسید. رژیم صهیونیستی با این کار، ابهت خود را زیر سوال برد و حتی مورد شماتت حامیان خود قرار گرفت.

ولایتی تاکید کرد: از منظر ناظران، این اقدام در مقابل ایران تنها کشوری در جهان که توانست گنبد آهنین رژیم صهیونیستی را در هم بشکند، حقیقتا کم مایه بود.

رژیم صهیونیستی کوچکتر از آن است که با ایران درگیر شود

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره این سوال که ایران چقدر نگران کشیده شدن به یک درگیری منطقه ای گسترده با اسرائیل است هم گفت: رژیم صهیونیستی کوچکتر از آن است که با ایران که یک قدرت منطقه‌ای و بین المللی است درگیر شود ولی به عنوان یک آتش بیار معرکه می تواند خاورمیانه را که حساس ترین منطقه جهان است به آتش بکشد و جرقه ای به انبار باروت منطقه بزند.

وی افزود: ایران کشوری است که می تواند خود و دوستانش را از این آتش افروزی دور نگه دارد و تنها مجموعه ای که می تواند این اشرار صهیونیستی منطقه را سر جای خود بنشانند مجموعه مقاومت است.

ولایتی اضافه کرد: ما در تاریخ شروع کننده هیچ جنگی نبوده ایم و جنگ تحمیلی نمونه بارز و مصداق عینی این موضوع است ولی با هر تجاوز به گونه ای قاطعانه برخورد می کنیم که متجاوز را پشیمان کند.

ولایتی درباره این سوال که آیا آمریکا پشنهادی برای کاهش تنش به ایران داده است؟ هم گفت: آمریکا در چند میدان ایفای نقش می‌کند، یکی اینکه رژیم صهیونیستی را تا دندان مسلح می‌کند و در مجامع بین المللی از آنها حمایت کرده و هیچ اقدام جدی در جهت جلوگیری از جنایات این رژیم کودک کش انجام نمی دهد. از سوی دیگر مامورین رسمی آنها همان که مطلوب اسراییل باشد را بیان می‌کنند و بعد افراد کنار رفته و بازنشسته و دلال ها و لابی گران منطقه‌ای را فعال می کنند و مدعی هستند که می خواهند جلوی افزایش تنش را بگیرند و ما باوری به حسن نیت آمریکا نداریم، لذا حمایت مستقیم و بی چون و چرا از اسرائیل از سویی و دعوت به آرامش توسط دلالان آنها از سوی دیگر دو روی یک سکه هستند.

آمریکا نشان داده که تمایلی به کاهش تنش ندارد

وی درباره این که آیا ایران مایل به از سرگیری مذاکرات با آمریکا در مورد کاهش تنش‌های منطقه‌ای و بحران هسته‌ای است؟، گفت: کانال‌های ارتباطی همیشه وجود داشته ولی آمریکا نشان داده که تمایلی به کاهش تنش ندارد.

ولایتی تصریح کرد: تجربه طولانی و تلخی که ایران در مورد مذاکره با آمریکا داشته نشان می دهد که به آنها هیچ اطمینانی نیست. بارزترین این تجربه مربوط به برجام است که دولت اوباما همواره مستقیم و غیر مستقیم از آن حمایت می کرد ولی در زمان رییس جمهور بعدی یعنی ترامپ به کلی منکر تفاهمات شد و این سابقه تلخ در روابط ایران و آمریکا وجود دارد.

وی افزود: یک زمانی مرحوم دکتر مصدق در جهت جلب حمایت آمریکا به واشنگتن سفر کرد و با هنری ترومن رییس جمهور وقت آمریکا و دی آچسن وزیر خارجه دیدار کرد و از آنها قول گرفت که در ملی شدن صنعت نفت از ایران حمایت کنند.

ولایتی گفت: بعد از روی کار آمدن آیزن هاور از حزب جمهوری خواه قول و قرار های انجام شده بین دولت ملی ایران و آمریکا را زیر پا گذاشت و با انگلیس دست به یکی کردند و طرح آژاکس را برای براندازی دکتر مصدق طراحی کردند و در راس این مجموعه آمریکایی-انگلیسی کرمیت روزولت(نوه روزولت) بود و محمد رضا پهلوی را به سلطنت برگرداند و تمام تلاش های ایران در جهت ملی شدن صنعت نفت را بر باد داد.

آنچه بایدن به آرامی می گوید ترامپ فریاد می زند

وی افزود: چند ماه بعد از سقوط مصدق کنسرسیومی را تشکیل دادند که ۴۰ درصد منافع نفت ایران متعلق به آمریکا و ۴۰ درصد به نفع انگلیس و ۲۰ درصد هم بین فرانسه و هلند و ایتالیا تقسیم می‌شد. از طرف آمریکا در کنسرسیون شخصی به نام هوارد پیج نماینده شرکت نفتی استاندارد اویل نیوجرسی بود و از طرف ایران دکتر علی امینی که دست پرورده آمریکا بود نماینده شد و تا انقلاب اسلامی به همین ترتیب نفت ایران غارت می شد. لذا هیچ گاه علی رغم فرصتهای مختلف در مقاطع گوناگون، حسن عمل و وفای به تعهدات نداشته اند.

ولایتی در پایان در پاسخ به این سوال که نتایج انتخابات آمریکا چه تاثیری بر سیاست منطقه ای و هسته ای ایران و چشم انداز از سر گیری مذاکرات هسته ای خواهد داشت؟ هم اظهار داشت: در این مورد باید بگویم که «آنچه که آقای بایدن به آرامی می گوید آقای ترامپ فریاد می زند». ما هر دو تجربه را در مورد ارتباط با آمریکا داریم و به هیچ وجه سابقه خوبی از مذاکره با امریکایی ها نداریم.

این مطلب به صورت خودکار از این صفحه بارنشر گردیده است

رژیم صهیونیستی کوچکتر از آن است که با ایران درگیر شود/ متجاوز را پشیمان می‌کنیم بیشتر بخوانید »

رئیسی و پزشکیان در چه شرایط اقتصادی دولت را تحویل گرفتند؟

رئیسی و پزشکیان در چه شرایط اقتصادی دولت را تحویل گرفتند؟



طبق آمارهای بانک جهانی و بانک مرکزی، شرایط اقتصادی که پزشکیان دولت را تحویل می‌گیرد، به‌مراتب بهتر از شرایطی است که شهید رئیسی دولت را از روحانی تحویل گرفت.

به گزارش مجاهدت از مشرق، در این گزارش بررسی خواهیم کرد که شهید رئیسی و پزشکیان هرکدام دولت را در چه شرایط اقتصادی تحویل گرفته‌اند. در همین راستا، شاخص‌های مهم اقتصادی همچون نرخ تورم، نرخ بیکاری، میزان رشد اقتصادی، میزان صادرات نفتی و غیرنفتی و نرخ ارز بررسی می‌گردد.

۱. نرخ تورم
نرخ تورم از مهم‌ترین شاخص‌های اقتصادیِ مؤثر در زندگی روزمره مردم است. بر اساس گزارش بانک مرکزی، نرخ ماهانه تورم در کالاها و خدمات مصرفی، زمان آغاز به کار دولت رئیسی در شهریور ماه ۱۴۰۰، به میزان ۵۹.۳ درصد بود. این نرخ بعد از گذشت یک سال، در شهریور ۱۴۰۱ به عدد ۳۹.۶ درصد کاهش یافت.

رئیسی و پزشکیان در چه شرایط اقتصادی دولت را تحویل گرفتند؟

بر اساس نمودار زیر که طبق داده‌های بانک مرکزی تهیه شده است، تورم نقطه‌به‌نقطه و تورم سالانه در شهریور ماه ۱۴۰۰ به ترتیب ۴۶.۳ و ۴۳.۹ درصد بود. این اعداد در ماه پایانی دولت رئیسی به ترتیب به ۳۷ و ۳۱ درصد کاهش یافت.

رئیسی و پزشکیان در چه شرایط اقتصادی دولت را تحویل گرفتند؟

۲. میزان نقدینگی
از دیگر شاخص‌های مهم اقتصاد، میزان نقدینگی است. این شاخص، از عوامل اصلی کاهش ارزش پول ملی به شمار می‌رود. طبق نمودار بانک مرکزی، میزان رشد نقدینگی در سال ۱۴۰۰، عدد ۳۹ درصد بود که در سال ۱۴۰۲ به ۲۴.۳ درصد کاهش یافت. در اینجا باید توجه داشت که در سال ۱۴۰۲ میزان نقدینگی هنوز هم در حال رشد بود. اما دولت رئیسی توانسته بود سرعت رشد آن را در کمتر از دو سال، ۱۵ درصد کاهش دهد. از این رو، بازهم ارزش پول ملی کاهش و نرخ ارز افزایش داشت. اما از شدت آن کاسته شد و شاخص‌های اقتصادی در روند اصلاح قرار داشت.

رئیسی و پزشکیان در چه شرایط اقتصادی دولت را تحویل گرفتند؟

۳. تولید ناخالص ملی(GDP)
مهم‌ترین شاخص اقتصادی در سطح جهانی که قدرت اقتصادی کشورها را مشخص می‌کند، میزان تولید ناخالص ملی است. بر اساس گزارش بانک جهانی، میزان GDP ایران در دولت روحانی به کمترین عدد در ۱۰ سال اخیر رسیده بود. GDP ایران در سال ۹۸-۹۹ به عدد ۲۳۹.۷۴ میلیارد دلار رسیده بود. تولید ناخالص ملی در بازه ۱۴۰۱-۱۴۰۲ به عدد ۴۱۳.۳۹ میلیارد دلار افزایش یافت.

رئیسی و پزشکیان در چه شرایط اقتصادی دولت را تحویل گرفتند؟

۴. نرخ رشد اقتصادی
دولت روحانی نرخ رشد اقتصادی ایران را در سال ۲۰۱۹ به منفی ۳.۱ درصد رساند و دولت را با رشد ۳.۳ درصد تحویل داد. در دولت شهید رئیسی، نرخ رشد اقتصادی ایران تا ۵ درصد افزایش یافت.

رئیسی و پزشکیان در چه شرایط اقتصادی دولت را تحویل گرفتند؟

۵. نرخ بیکاری
اگر گفته شود که اشتغال، دغدغه اصلی جوانان به‌ویژه دانشجویان است، بی‌راه نگفته‌ایم. بر اساس نمودار زیر، متوسط نرخ بیکاری در دولت روحانی ۱۱.۰۱ درصد بود که تغییر چندانی نسبت به دولت احمدی‌نژاد نداشت. اما در دولت کوتاه رئیسی، نرخ بیکاری به عدد ۸.۸ درصد کاهش یافت. همچنین بدترین نرخ بیکاری مربوط به دولت خاتمی با عدد ۱۲.۸ درصد است.

رئیسی و پزشکیان در چه شرایط اقتصادی دولت را تحویل گرفتند؟

۶. صادرات نفت
از آنجایی که نفت همواره یکی از پایه‌های اصلی اقتصاد ایران بوده است، میزان صادرات نفت تاثیر بزرگ و مستقیمی بر اقتصاد کشور دارد. بر اساس گزارش رویترز، صادرات نفت ایران در دولت روحانی به کمتر از ۲۰۰ هزار بشکه رسیده بود. رویترز می‌گوید که در سال ۱۴۰۰، صادرات نفت ایران افزایش یافت و به بیش از یک میلیون بشکه رسید که به گفته تحلیلگران آمریکایی، این دستاورد، نتیجه توانایی ایران در دور زدن تحریم‌ها بود. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفته است هیچ تحریمی را لغو نکرده و به افزایش فشارها ادامه می‌دهد. اما با این حال ایران توانست فروش نفت خود را افزایش دهد.
رویترز در گزارشی که چندی پیش منتشر شد، نوشته است که صادرات نفت ایران به حدود ۳ میلیون بشکه در روز رسیده است.

رئیسی و پزشکیان در چه شرایط اقتصادی دولت را تحویل گرفتند؟

۷. صادرات غیرنفتی
صادرات غیرنفتی در توسعه اقتصاد پایدار و غیروابسطه به تنش‌های نفتی، نقش اصلی دارد. به گزارش مجاهدت از گمرک ایران، صادرات غیرنفتی کشور در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال ۱۳۹۹، افزایش ۴۰ درصدی داشته است. به‌علاوه، تجارت(صادرات و واردات) غیرنفتی در سال ۹۹ تنها ۷۴ میلیارد بود که با افزایش ۵۷ درصدی در سال ۱۴۰۲، به ۱۱۶ میلیارد دلار رسید.

رئیسی و پزشکیان در چه شرایط اقتصادی دولت را تحویل گرفتند؟

بر اساس آمارهای مذکور، شرایط اقتصادی‌ای که پزشکیان دولت را تحویل می‌گیرد، به‌مراتب بهتر از شرایطی است که شهید رئیسی دولت را از روحانی تحویل گرفت. روند شاخص‌ها مثبت است، قفل تجارت خارجی شکسته شده و فروش نفت در وضعیت خوبی قرار دارد.

منبع: فارس

این مطلب به صورت خودکار از این صفحه بارنشر گردیده است

رئیسی و پزشکیان در چه شرایط اقتصادی دولت را تحویل گرفتند؟ بیشتر بخوانید »

انتخابات در دوره پهلوی به روایت خسرو معتضد

انتخابات در دوره پهلوی به روایت خسرو معتضد



پس از سلطنت رضاخان، انتخابات و مجلس در ایران به امر فرمایشی تبدیل شد .رضاخان علاقه‌مند بود ظاهر مشروطه حفظ شود، اما کسی با او همکاری نمی‌کرد؛ مجالس از سال ۱۳۰۶ به بعد به مجلس مطیع تبدیل شدند.

به گزارش مجاهدت از مشرق، دور دوم انتخابات چهاردهمین دوره ریاست جمهوری جمعه این هفته برگزار می‌شود. اما انتخاب و انتخابات در نظام اسلامی به نوعی سبکی از زمامداری است که از تلفیق دین و مردمسالاری حاصل می‌شود. مردمسالاری دینی نشان دهنده هویت ایرانیان مسلمان است. با بررسی پیشنه برگزاری انتخابات در ایران و فراز و نشیب‌های حکومت‌های قاجار تا پهلوی اول و دوم و از طرف دیگر تجربه‌های که مردم در فرایند انتخاب کردن به دست آوردند نشان دهنده فراز و نشیب‌های انتخابات در کشور است که در نهایت این روند تکاملی به مردمسالاری دینی ختم شده است که تجربه‌ای ارزشمند است.

در این زمینه با خسرومعتضد مورخ و نویسنده در مورد انتخابت در رژیم پهلوی به گفت وگو نشستیم.

انتخابات در سه مجلس اول شورای ملی آزاد برگزار می شد به نظر دخالت در انتخابات با وثوق الدوله عاقد قرار۱۹۱۹ شروع شد؟

پس از آنکه مجلس چهارم تشکیل می‌شود و وثوق‌الدوله نخست وزیر در اواخر جنگ جهانی اول قرارداد ۱۹۱۹ را به صورت محرمانه با انگلستان منعقد می‌کند؛ در حالی که این مجلس قرارداد را ملغی و وثوق‌الدوله را برکنار کرد. از مجلس چهارم به بعد کشور به سمت دیکتاتوری می‌رود و پس از کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ و روی کار آمدن رضاخان، رقابت شدید بین کشورهای اروپایی سنتی با یک رژیم جدید به نام بولشوییسم در روسیه در می‌گیرد.

عوامل گوناگونی از جمله ناامنی و هرج و مرج در کشور، تمام نخبگان را به سمت فردی سوق می‌دهد که قادر به ایجاد نظم در کشور باشد. به همین دلیل رضاخان می‌تواند با کمک انگلیسی‌ها کودتا کند و نظم مورد نظر را در کشور برقرار کند. رضاخان با کمک روشنفکرانی مثل داور و تیمورتاش و ازدواج با قمرالسلطنه، شاهزاده قجری توانست در حلقه قدرتمندان قرار بگیرد. در آن سال‌ها دولت‌های متعدد از جمله سیدضیا، قوام‌السطلنه، مشیرالدوله و مستوفی الممالک قبول مسئولیت می‌کنند.

انتخابات در دوره رضاخان چگونه برگزار می شد؟

پس از سلطنت رضاخان، انتخابات و مجلس در ایران به امر فرمایشی تبدیل شد .رضاخان علاقه‌مند بود ظاهر مشروطه حفظ شود، اما کسی با او همکاری نمی‌کرد؛ مجالس از سال ۱۳۰۶ به بعد به مجلس مطیع تبدیل شدند. رضاخان اندک نمایندگان استخوان‌دار مجلس را کنار گذاشت. از دوره هفتم ـ هشتم هیچ چهره درخشانی در مجلس پیدا نشد. بیشتر نمایندگان، پیرمردهایی هستند که دور رضاخان و تیمورتاش جمع شدند. افرادی مثل تیمورتاش سعی می‌کردند که ظاهر مجلس حفظ شود، اما او نیز مغضوب می‌شود و بعداً به دستور رضاخان به قتل می‌رسد.

بعد از جنگ جهانی دوم، وقتی ایران اشغال شد، همه چیز تغییر کرد. مجلس سیزدهم که مانند مجالس گذشته دست‌نشانده بود، علیه رضاخان اقدام کرد.

این همان مجلس قلابی است که به خالق خود وفادار نیست. البته این کار نمایندگان مجلس برای این بود که خود را در اذهان عمومی وارسته کنند. آنها علیه رضاخان به پا خاسته و گفتند که رضاخان به غارت اموال مردم پرداخته است.

انتخابات در پهلوی دوم تا انقلاب اسلامی به چه صورت بود؟

محمدرضا بعد از اینکه ردای سلطنت، به تن کرد در نخستین انتخاباتی که در دوره او برگزار شد، مانند یک پادشاه مشروطه برای اینکه مملکت در اشغال انگلیس‌ها و شوروی‌ها بود. دخالتی در انتخابات انجام نداد. انگلیسی‌ها در مجلس نقش اساسی داشتند، اما مردم از این فرصت استفاده کردند و مجلس چهاردهم شکل گرفت. در این دوره، دربار نمایندگانی به مجلس فرستاد. همچنین رکن دوم ارتش نیز افراد مد نظر خود را راهی مجلس کرد.

همین طور انگلستان هم افرادی را وارد این مجلس کرد؛ زیرا قدرت زیادی در عشایر و کنسول‌گری‌ها و شهرستان‌ها داشتند. به طور مثال باند سیدضیاءالدین طباطبائی (انگلوفیل) را به مجلس فرستادند. در این بین حزب توده هم هفت نفر را به مجلس فرستاد و البته در کنار همه این افراد، کسانی چون دکتر مصدق هم از سوی حزب ملیون به مجلس فرستاده شد. در مجلس چهاردهم، امتیاز دادن نفت به شوروی رد شد و قانونی در آن گذرانده شد که تا زمانی که ایران در اشغال است، هیچ کس حق مذاکره با کشورهای خارجی از جمله آمریکا و شوروی را ندارد. این قانون در جای خود کار بزرگی به حساب می‌آمد. همین‌طور در قانونی دیگر تصویب شد که تا زمانی که ایران در اشغال متفقین است، انتخاباتی برگزار نشود و در نتیجه این قانون وکلای توده‌ای نمی‌توانستند وارد مجلس شوند و در نتیجه آن هم نمی‌توانستند که نفت شمال ایران و آذربایجان را به شوروی بدهند. این دو کار در مجلس چهاردهم بسیار فوق‌العاده محسوب می‌شد و مرحوم دکتر مصدق نیز در همین مجلس حضور داشت.

در مجلس پانزدهم، قوام‌السلطنه حزب دموکرات ایران را راه‌اندازی کرد و به‌ظاهر به شوروی قول داد که امتیاز نفت را به آنها بدهد و این کار بهانه‌ای برای تخلیه شوروی از ایران شد و این کار قوام‌السلطنه قابل تقدیر است که برای اولین‌بار یک سیاستمدار ایرانی توانست یک نیروی قدرتمند خارجی را در تنگنا قرار دهد. در مجلس شانزدهم نفت ملی می‌شود.

دولت عبدالحسین هژیر و رزم آرا قصد داشتند هم‌زمان با برگزاری انتخابات مجلس شورای ملی انتخابات مجلس سنا را هم برگزار کنند و بر اختیارات شاه بیفزایند. حتی حق انحلال مجلس به شاه داده شد! وزیر دربار آن زمان هژیر بود که می‌گفتند بهائی و نوکر انگلیس و اشرف پهلوی است. او دست به تقلب می‌زند و مجلس مؤسسان قلابی را درست می‌کند تا اختیارات شاه بیشتر شود.نمایندگان مخالف هم گروه جبهه ملی را به رهبری مصدق تشکیل دادند.آیت الله کاشانی هم که در تبعید بود، آقای حائری زاده ، مظفر بقایی ، حسین مکی، محمود نریمان و عبدالقدیر آزاد مدعی تقلب در انتخابات بودند.حسین مکی می‌گوید: خلیل طهماسبی آن شب مأمور محافظت از یکی از صندوق‌ها بود و بعد از آنکه دید از سقف مسجد سپهسالار آرای تقلبی در صندوق ریخته شد در نیمه‌شب شروع به اذان گفتن کرد که بعد دستگیر شد.

هژیر در ۱۳ آبان سال ۱۳۲۸ در مسجد سپهسالار با گلوله سیدحسین امامی کشته می‌شود و با کشته شدن هژیر انتخابات تهران باطل اعلام می‌شود. پس پس از آن دکتر مصدق، آیت‌الله کاشانی و رهبران جبهه ملی وارد مجلس می‌شوند و کاشانی هم از تبعید می‌آید و به طور کلی، مجلس شانزدهم، نفت ایران را ملی می‌کند و یکی از فواید انتخابات خوب این است که نمایندگان خوب کارهای بزرگ می‌کنند و این افراد در آن مجلس هفت نفر بودند و بقیه را تحت تأثیر قرار می‌دادند.

مجلس هفدهم نیز در جای خود مجلسی شلوغ محسوب می‌شد و از همه اقشار و طبقات در آن حضور داشتند، اما با این وجود این مجلس نیز مجلسی آزاد به حساب می‌آمد.

از آن به بعد مجالس هجدهم تا بیست‌ویکم، مجالسی مسخره و مضحک بود؛ زیرا افرادی که به عنوان وکلای مردم در این دوران مجلس حضور داشتند افرادی بی‌اطلاع از کشتی‌گیران و هنرپیشگان و یا افراد این‌چنینی بودند. در مجالس بیست‌ودوم، بیست‌وسوم و بیست‌وچهارم نیز مردم نقشی نداشتند و وکلای مردم افرادی خنثی بودند که کار خاصی انجام نمی‌دادند و مجلس بیشتر جنبه تشریفاتی داشت. بعد از آن هم در سال ۱۳۳۶حسنعلی منصور ، حزب ایران نوین را تشکیل داد که کار خاصی از پیش نمی‌برد و در همان زمان هم حزب ملّیون و مردم تشکیل شد. این دو حزب، احزابی تشریفاتی بودند که به مردم اهمیتی نمی‌دادند.

علی امینی در مورد مجلس بیستم این‌طور بیان می‌کرد که پر از تقلب بوده و به انتخابات آن مجلس انتخابات زگانه می‌گفت. زگانه به معنای سه‌گانه‌ای از زن، زر و زور بود؛ به این معنا که هر کسی که می‌خواست در مجلس حضور یابد یا باید پول می‌داد و یا آنکه زنان زیبا را به عنوان هدیه و پیشکشی برای متنفذان می‌برد و یا آنکه از طرف زور و قدرت دربار تأیید می‌شد تا بتواند نماینده و وکیل مجلس بشود. در مجموع از سال‌های ۱۳۴۲ تا ۱۳۵۰ از ادوار سکوت و رکود و بی‌ارزشی مجلس محسوب می‌شود.
در همین بین، مجلس بیستم دو بار منحل شد و به علت تقلب دوباره انتخابات برگزار شد؛ یک انتخابات در تابستان در زمان اقبال و دوم، انتخابات زمستانی در زمان شریف امامی برگزار شد.

مجلس بیست‌ویکم، چهارساله می‌شود؛ درحالی‌که قبل از آن، مدت زمان مجلس دوساله بود و در زمان اسدالله برگزار می‌شود. شاه برای مجلس و نمایندگان مجلس اهمیتی قائل نبود. مجلس بیست‌ودوم تا بیست‌وچهارم هم کاملا قلابی بود؛ مجلسی که زمان مشروطه به آن «مجلس مقدس شورای ملی» می‌گفتند و حقوق نمایندگان به سیصد تومان افزایش پیدا کرد و نمایندگان و آن شهید اعتراض کردند و معتقد بودند حقوق نمایندگان نباید با مردم عادی تفاوت فاحش داشته باشد.

نقش شخص شاه در انتخابات طی سالهای ۴۰تا۵۰ چه بود و اگر کسی از سوی دربار برگزیده میشد ولی برخلاف خواسته شاه و دربار رفتار می کرد با او چگونه برخورد می شد؟

شاه برای مجلس ارزش و اعتباری قائل نبود. مثلا می توان مثال آقای عبدالله ریاضی را زد که یک مهندس بود و در دانشکده فنی رئیس دانشکده بود. دربار می خواست که فردی مطیع دربار و شاه رئیس مجلس بشود و سکوت کند و مجلس را مانند یک کلاس درس اداره کند. به همین جهت آقای ریاضی را به زور و علیرغم میل خودش رئیس مجلس کردند تا اینطور بیان شود که یک فرد فرهنگی رئیس مجلس شده است و او را آلوده کردند.

نمایندگان حق اظهار نظر نداشتند و مانند یک کلاس درس مجلس را اداره میکرد. در مثالی دیگر اینکه یکی از نمایندگان مجلس که مدیر مجله سپاهان نیز بود بیان کرد که آقای هوشنگ انصاری که در آن زمان وزیر بوده و در سفرش به ژاپن زیاد خرج کرده است. ساواک این نماینده را احضار کرد و از نمایندگی مجلس ساقط کرده و حقوقش را قطع کردند و خانه نشین شد. این چنین بلاهایی بر سر نمایندگان مجلس برای یک سوال ساده ایجاد می کردند. در نهایت اینکه آن مجلس با فضاحت از بین رفت و محل آن تبدیل به کمیته مرکزی انقلاب اسلامی شد.

این مطلب به صورت خودکار از این صفحه بارنشر گردیده است

انتخابات در دوره پهلوی به روایت خسرو معتضد بیشتر بخوانید »

چند نمونه از ترک‌فعل در دولت سابق که موجب نابسامانی اقتصادی شد

چند نمونه از ترک‌فعل در دولت سابق که موجب نابسامانی اقتصادی شد



دوره هشت ساله دولت حسن روحانی با توجه به آمار و ارقام موجود به دهه از دست رفته معروف شده است. دوره‌ای که کشورمان فرصت‌های نابی را از دست داد.

به گزارش مجاهدت از مشرق، روزنامه کیهان در ستون خبر ویژه خود نوشت: جهان نیوز با اشاره کم‌کاری‌های پدید آمده در دولت قبل نوشت: اخیرا «جواد اوجی»‌ وزیر نفت کشورمان در مراسم انعقاد قرارداد فشارافزایی پارس جنوبی با اشاره به اهمیت این پروژه گفت: «ملی‌ترین و با ارزش‌ترین قرارداد کشور امروز به امضا رسید. این قرارداد از سال ۲۰۱۷ بود که زمزمه آن بود که منعقد شود اما هیچ زمان این بحث تعیین و تکلیف نشد، لذا در این دولت تصمیم بر آن شد که فراساحل این پروژه اجرائی شود البته کشور شریک یعنی قطر نیز برای فشارافزایی فازهای خود با کمک شرکت‌های بزرگ در دریا طرح‌های خود را اجرا می‌کند. بحث فشارافزایی در دولت‌های قبل مغفول مانده بود خوشبختانه با مطالعات به این جمع‌بندی رسیدیم با کمک ۴ پیمانکار داخلی ۲۸ سکو را در دستور کار قرار دهیم و امیدواریم ۳ تا ۴ سال آینده،‌ هاب‌ها به مرحله بهره‌برداری برسد.»

دو موضوعی که در سخنان اوجی بسیار حائز توجه است مغفول ماندن یک برنامه است که باید سال‌های قبل به اجرا درمی‌آمد و از سوی دیگر پیشرفتی که باید جلوتر حاصل می‌شد و امروز باید به فکر فازهای بعدی می‌بودیم.

جهان نیوز با بیان اینکه در دولت قبل توقف ساخت مسکن افتخار بود، افزود: مسکن در ایران خصوصا در دهه ۹۰ حکایتی تراژیک دارد. وزیر راه و شهرسازی که باید یکی از اولویت‌هایش حوزه مسکن باشد به ساخت مسکن اعتقادی نداشت و حتی به این تفکر افتخار می‌کرد. مسکن در اقتصاد کشورهای مختلف جایگاه ویژه‌ای به سبب به‌کارگیری صنایع مختلف دارد اما همین عقب افتادگی سبب شد تا قیمت مسکن به طور سرسام‌آوری افزایش یابد. قشر کمتربرخوردار جامعه که امیدشان به ساخت مسکن دولتی بود با روی کار آمدن دولت‌های روحانی این امید خود را بر باد رفته دیدند. براساس اطلاعات مرکز آمار ایران از سال ۱۳۹۲ به بعد، میزان ساخت و ساز مسکن با یک سقوط خاص همراه بود، عدم تامین حداقل نیاز ۵۰هزار واحدی ماهانه که از سال ۹۳ شروع شد، زمینه انباشتگی تقاضا در بازار مسکن فراهم کرد. بر این مبنا، انباشتگی تقاضا، افزایش هزینه ساخت و ساز و عدم حمایت مناسب دولت برای تامین مسکن مصرفی مردم در دهه نود موجب شده است تا موضوع مسکن در کشور به یک کلاف سردرگم تبدیل شود. متعلقات این بخش نیز با وضعیت بدی روبه‌رو شدند تا جایی که اغلب کارخانه‌های ساخت مصالح ساختمانی، کاشی‌کاری و… با ورشکستگی روبه‌رو شدند.

میراث خاموشی هم، داستان دیگری است. دهه ۹۰ را دهه رکود سنگین صنعت برق می‌خوانند. موضوعی که در انتهای دولت روحانی با قطعی مکرر برق خود را نشان داد و یکی از میراث‌های این دولت برای دولت رئیسی همین موضوع بود.. با کم‌کاری دولت در سرمایه‌گذاری برای تولید برق، پس از دو دهه کشور دوباره گرفتار خاموشی‌های گسترده در تابستان ۱۴۰۰ شد. پرواضح است که اگر توسعه ظرفیت‌های شبکه برق متناسب با نیازهای کشور نباشد، قطعی برق اجتناب‌ناپذیر خواهد بود. مقایسه مجموع ظرفیت نصب‌شده شبکه نیروگاهی کشور در دولت‌های مختلف نیز نشان می‌دهد طی سال‌های ۱۳۶۸ تا ۱۳۹۹ دولت احمدی‌نژاد طی دوره ۸ ساله خود با توسعه ۶۸ درصدی ظرفیت شبکه نیروگاهی کشور رتبه اول را در بین دولت‌های مختلف دارد. پس از آن، دولت خاتمی با توسعه ۶۰ درصدی ظرفیت نیروگاهی کشور در رتبه دوم و دولت مرحوم‌ هاشمی رفسنجانی نیز با توسعه ۵۵ درصدی ظرفیت نیروگاهی ایران، رتبه سوم را دارد؛ اما طی دوره ۸ ساله روحانی ظرفیت شبکه نیروگاهی، تنها ۲۱ درصد توسعه پیدا کرد!

از سوی دیگر، ساخت پالایشگاه و ذخیره‌سازی بنزین یکی از اقداماتی است که می‌تواند کمک شایانی به رفع ناترازی بنزین کند و حتی مانع از واردات بنزین برای حل این معضل شود. صادرات فرآورده‌های نفتی و جلوگیری از خام‌فروشی نیز از جمله محسنات پالایشگاه‌سازی است. پالایشگاه سازی از جمله برنامه‌های مهم کشورهای در حال پیشرفت است. به طور مثال طبق آماری که در شهریورماه سال جاری منتشر شد در آسیا ۴۷ پروژه جدید پالایشی در مرحله ساخت یا برنامه‌ریزی است. از این طرح‌ها ۱۸ پالایشگاه در حال ساخت است و ۲۹ طرح در مرحله طراحی هستند. نکته جالب توجه در این است که کشورهایی مانند کره جنوبی، چین و ژاپن و حتی هند که تولیدکننده نفت خام نیستند و واردکننده آن به شمار می‌روند نیز در این سال‌ها همواره به دنبال ارتقای پالایشگاه‌ موجود و احداث پالایشگاه‌های جدید بوده‌اند. اما در دولت‌های حسن روحانی پالایشگاه‌سازی مضموم بود و «بیژن نامدار زنگنه»‌ پالایشگاه‌سازی را کثافت‌کاری قلمداد می‌کرد. در همین رابطه،‌ جلال‌الدین‌هاشمی کارشناس انرژی با بیان اینکه زنگنه نه اجازه پالایشگاه سازی داد و نه توانست نفت خام را در بازار جهانی به فروش برساند، گفت: «در زمان زنگنه صادرات نفت ایران به ۳۰۰ هزار بشکه سقوط کرد!»

این مطلب به صورت خودکار از این صفحه بارنشر گردیده است


چند نمونه از ترک‌فعل در دولت سابق که موجب نابسامانی اقتصادی شد بیشتر بخوانید »