نیروگاه اتمی بوشهر

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، همه ما تا به حال ضرب المثل “چیدن همه تخم مرغ‌ها در یک سبد” را شنیده‌ایم. با اینکه همواره محتوای این ضرب المثل از زبان مردم و مسئولان شنیده می‌شود، اما در صنعت برق کشور همه تخم مرغ‌ها در سبد گاز طبیعی چیده شده و بیش از 80 درصد برق تولید کشور در نیروگاه‌های حرارتی که سوخت گازی مصرف می‌کنند، تولید می‌شود.

مسئله وابستگی صنعت انرژی به گاز طبیعی همواره یکی از ایرادات صنعت برق کشور به حساب می‌آید، زیرا این مسئله می‌تواند امنیت انرژی کشور را به خطر بیندازد، تصور کنید در شرایطی تامین گاز کشور به هر دلیل دچار مشکل شود، در این حالت قطعا صنعت برق کشور نیز با بحران جدی مواجه شده و شاهد خاموشی گسترده خواهیم بود. برای مثال در زمستان سال 99، افزایش چشم‌گیر مصرف گاز طبیعی در بخش خانگی سبب شد تا این سوخت به نیروگاه نرسد و شاهد ایجاد بحران خاموشی در کشور باشیم.

*راه حل عبور از وابستگی صنعت برق به گاز طبیعی چیست؟

با در نظر گرفتن وابستگی صنعت برق به گاز طبیعی به عنوان یک تهدید علیه امنیت انرژی کشور، حل این مسئله با متنوع سازی سبد سوخت تولید برق کشور قابل انجام است.

به طور کلی استفاده از انرژی هسته‌ای همواره یک رویکرد موثر در تنوع بخشی به سبد انرژی کشور به حساب می‌آید. در همین راستا احداث واحد 1000 مگاواتی نیروگاه اتمی بوشهر گام موثری در تخصیص سهم انرژی هسته‌ای در تولید برق کشور بود اما مقایسه سهم برق هسته‌ای از ظرفیت نصب شده نیروگاهی کشور با سایر کشورهای جهان شکاف عمیقی را مشخص می‌کند.

در شرایطی که تنها 1 درصد از برق کشور با استفاده از انرژی اتمی تولید می‌شود این سهم در کشوری نظیر ایالات متحده آمریکا بیش از 50 درصد است.

به منظور افزایش سهم برق هسته‌ای از ظرفیت نصب شده نیروگاهی کشور پس از وارد مدار شدن واحد یکم نیروگاه اتمی بوشهر، عملیات ساخت دو واحد دیگر با ظرفیت مجموع 2114 مگاوات در دستور کار قرار گرفت.

* زمان ورود واحد دوم و سوم نیروگاه اتمی بوشهر به تولید

بر همین اساس، اولین بتن‌ریزی برای احداث واحد دوم نیروگاه اتمی بوشهر در مهرماه سال 1398 آغاز شد و قرار است عملیات شروع فیزیکی در اسفندماه سال 1403 پیگیری شود. بر همین اساس پس از بهره‌برداری آزمایشی از این واحد، بنا بر قرارداد در دی ماه سال 1404 واحد دوم نیروگاه اتمی بوشهر با ظرفیت 1057 مگاوات وارد مدار تولید برق خواهد شد.

بنابر برنامه‌ریزی انجام شده شرکت مادر تخصصی تولید و توسعه انرژی اتمی ایران، واحد سوم نیروگاه اتمی بوشهر نیز در سال 1405 عملیات شروع فیزیکی خود را آغاز کرده و بنا است تا تیر ماه سال 1406 وارد تامین شبکه توزیع برق کشور شود.

به استناد آمار ارائه شده از سوی شرکت مادر تخصصی تولید و توسعه انرژی اتمی ایران روند پیشرفت کل پروژه واحدهای 2 و 3 نیروگاه اتمی بوشهر در طول سال 1399 شاهد پیشرفت 7.9 درصدی بوده است در حالیکه مطابق برنامه زمان‌بندی باید به پیشرفت 18.5 درصدی می‌رسید.

*پیشرفت احداث دو واحد نیروگاه اتمی بوشهر از برنامه زمان‌بندی عقب است

بر همین اساس میزان پیشرفت طراحی پایه واحد 2 و 3 نیروگاه بوشهر بر اساس برنامه زمان‌بندی باید به پیشرفت 100 درصدی می‌رسید و 14.5 درصد از عملیات طراحی تفضیلی نیز انجام می‌شد، همچنین 35.7 درصد از تجهیزات با دوره ساخت طولانی واحد دوم نیروگاه اتمی بوشهر نیز تدارک دیده‌شده و احداث این واحد پیشرفت 19.5 درصدی را تجربه می‌کرد.

اما میزان پیشرفت طراحی پایه این دو واحد نیروگاه اتمی به پیشرفت 80.2 درصدی رسیده و 6.4 درصد از عملیات طراحی تفضیلی نیز انجام شده است، همچنین 11.8 درصد از تجهیزات با دوره ساخت طولانی واحد دوم نیروگاه اتمی بوشهر نیز تدارک دیده‌شده و احداث این واحد به پیشرفت 12.0 درصدی رسیده است.

به عبارت دیگر پیشرفت در تمامی حوزه‌های کاری ساخت دو واحد جدید نیروگاه اتمی بوشهر عقب‌تر از برنامه زمان‌بندی ارائه شده برآورد می‌شود.

در همین راستا محمود جعفری، معاون سازمان انرژی با اشاره به اینکه برنامه عملیات ساخت 2 واحد دیگر از نیروگاه اتمی بوشهر از برنامه زمان‌بندی اعلام شده عقب افتاده است، گفت:« به دلیل تامین نشدن بخشی از مطالبات طرف روسی، شاهد عقب‌افتادگی در برنامه زمان‌بندی فاز 2 و 3 نیروگاه اتمی بوشهر هستیم و امیدواریم با تامین شدن منابع مالی این عقب افتادگی جبران شود.»

پیشرفت پروژه در حوزه‌های کاری مختلف (منبع:گزارش توسعه شرکت  تولید و توسعه انرژی اتمی) 

*توسعه صنعت برق هسته‌ای منجر به خودکفایی در این حوزه می‌شود

بررسی روند ساخت 2 واحد دیگر نیروگاه اتمی بوشهر بیانگر آن است که در بهترین شرایط این 2 واحد نیروگاه به ترتیب در 4 سال و 6 سال آینده وارد شبکه توزیع برق کشور می‌شود و تا آن زمان همچنان شاهد افزایش سهم گاز طبیعی در سبد تولید برق کشور هستیم.

بر این اساس با توجه به اینکه هزینه عملیاتی نیروگاه‌های هسته‌ای در کشور بسیار کمتر از سایر نیروگاه‌های کشور است، لذا به نظر می‌رسد توجه به ساخت تعداد بیشتری از نیروگاه تولید برق اتمی باید در دستور کار قرار گیرد.

مسئله‌ای که علاوه بر متنوع سازی سبد انرژی کشور می‌تواند زمینه استقرار برنامه‌ای به منظور خودکفایی در این حوزه مشابه نیروگاه‌های حرارتی را مهیا سازد.

در این رابطه، عسگر سرمست، کارشناس حوزه انرژی در بیان اینکه ارتقای تکنولوژی ساخت نیروگاه هسته‌ای تنها با مدل‌هایی نظیر قرارداد 30 توربین بخش نیروگاه حرارتی ممکن است، گفت:« زمانی که به سمت توسعه این نیروگاه‌ها برویم شاهد تکامل تکنولوژی و نهایت خودکفایی در این صنعت هستیم، همانطوری که ما در صنعت غنی‌سازی اورانیوم به این سمت رفتیم و توانستیم، در تکنولوژی این مسئله حرفی برای گفتن داشته باشیم.»

علاوه بر موارد مطرح شده، منفی شدن تراز گاز کشور تا سال 1404 این خطر را گوشزد می‌کند که وابستگی صنعت برق به این سوخت می‌تواند زمینه ایجاد بحران را فراهم کرده و باید هرچه سریع‌تر شرایط به منظور توسعه نیروگاه‌های هسته‌ای و همچنین سایر منابع انرژی تجدید پذیر مهیا شود.

انتهای پیام/

منبع خبر

همین دیروز| گروه تاریخ خبرگزاری فارس ـ امین رحیمی: سال ۱۳۵۳ شمسی ایران توافقنامه‌ای با شرکت آلمانی «کرافت ورک یونیون» منعقد کرد برای ساخت رآکتور اتمی نیروگاه بوشهر. ۲ سال بعد هم قراردادی بسته شد و مقداری از مبلغ قرارداد پرداخت شد و کار پیش رفت تا سال ۱۳۵۷.

تا روزهای ابتدایی انقلاب حدود یک دهم تجهیزات این نیروگاه وارد ایران شده بود، ولی اسفند آن سال شرکت آلمانی نیروهایش را فراخواند و کار خوابید. ایران آن‌موقع قراردادهای جانبی هم بسته بود با شرکت‌های اروپایی از جمله در ایتالیا و انگلستان برای ساخت تجهیزات فنی نیروگاه و فرآوری اورانیوم که البته همه‌شان کار را رها کردند و رفتند که رفتند!

عکسی منسوب‌ به عملیات عمرانی ساخت نیروگاه بوشهر

بعثی‌ها چه کردند؟

سال ۱۳۵۸ ایران و شرکت آلمانی از هم شکایت و شکایت‌کشی کردند و عاقبت شرکت آلمانی موظف شد قطعات و تجهیزاتی را که تا آن‌موقع در آلمان ساخته بود، تحویل ایران دهد. جنگ تحمیلی هم که شروع شد، کار سخت‌تر شد؛ تحریم‌ها از راه رسیدند و دولت آمریکا محدودیت گذاشت برای انتقال تجهیزات هسته‌ای به برخی کشورها از‌ جمله ایران. با‌ این ‌حال در سال‌های جنگ، کار تکمیل نیروگاه نیمه‌تمام بوشهر به‌کندی ادامه یافت و آلمانی‌ها هم در مقاطعی از سر اجبار و براساس قرارداد در نیروگاه حضور داشتند و بعثی‌ها هم هرچقدر توانستند به نیروگاه بوشهر حمله هوایی و موشکی کردند.

روزهایی که رآکتور اتمی بوشهر شکل می‌گرفت

قطعات نمی‌رسید!

اولین حمله سال ۱۳۶۱ بود، ولی عراقی‌ها حساب نکرده بودند که بتن نیروگاه چقدر قوی است؛ آسیبی جزیی به گنبد نیروگاه وارد شد و تمام. فروردین سال ۱۳۶۲ هواپیماهای عراقی دوباره آمدند و نیروگاه بمباران شد. این‌بار بخشی از تجهیزات و محوطه نیروگاه آسیب دید. بهمن و اسفند سال ۱۳۶۳ دوباره به نیروگاه حمله شد و خساراتی بار آمد. تا سال ۱۳۶۵ نیز هنوز همه قطعاتی که قرار بود از آلمان به ایران برسد، از راه نرسیده بود. دلیلش هم این‌که آمریکا به دولت آلمان فشار می‌آورد که مجوز صادرات قطعات را صادر نکند. بسیاری از کارشناسان نیز معتقدند حمله رژیم بعثی به نیروگاه بوشهر که هیچ ضرری برای عراق نداشت و چون نیمه‌کاره بود نفعی هم برای ایران نداشت و اصلا تأثیری هم در جنگ نداشت در واقع به‌ تحریک آمریکا و برای جلوگیری از دستیابی ایران به دانش هسته‌ای بوده است. آن سال‌ها به دلیل کارشکنی و وقفه آلمانی‌ها در پیشبرد کار در مقاطعی گزینه‌هایی نظیر مشارکت با آرژانتین و اسپانیا و روسیه برای تکمیل نیروگاه مطرح شد.

مهندسان آلمانی در داخل نیروگاه بوشهر

آمریکا اجازه نمی‌دهد!

بهمن سال ۱۳۶۵ گروهی از مهندسان و کارشناسان اتمی فرانسوی به ایران آمدند تا خسارات ناشی از بمباران نیروگاه توسط عراق را بررسی کنند و این گروه اعلام کردند نیروگاه تا تکمیل فاصله زیادی دارد. اواخر آبان سال ۱۳۶۶ بمب‌افکن‌های عراق چندبار به نیروگاه رسیدند و ۲۰ نفر از کارکنان و مهندسان و افراد نظامی محافظ نیروگاه شهید شدند. خساراتی هم بار آمد و گزارش شد: «حدود ۳۰ بمب و موشک طی ۳ حمله به سوی تأسیسات انرژی اتمی اصابت کرده که ۱۰ عدد آن‌ها مؤثر بوده و به بخشی از ساختمان‌ها و تأسیسات آسیب وارد کرده، ولی قابل‌جبران است.»

عکسی از نیروگاه بوشهر در دهه شصت؛ روزهایی که نیروگاه زیر بمباران هوایی بود

حملات عراق ادامه داشت و کار تکمیل نیروگاه هم به هر زحمتی بود، تداوم یافت. شرایط کار البته متفاوت بود؛ این روایت دکتر «رضا امراللهی» رئیس اسبق و از مدیران سازمان انرژی اتمی در دهه ۶۰ و ۷۰ شمسی است: «عراقی‌ها جمعا ۹ بار نیروگاه بوشهر را بمباران کردند. در یکی از این بمباران‌ها یکی از مهندسان آلمانی کشته شد که البته ۱۴ نفر از مهندسان ما هم در این حادثه شهید شدند. آلمانی‌ها بعد از این اتفاق مجددا شروع به آزار و اذیت ما کردند و دوباره پیمان‌شکنی کرده و این قضیه کشته‌ شدن مهندس خود را مستمسک قرار دادند. گرچه تمام این رفتارها و حرف‌های آن‌ها بهانه بود، چون در کنار جلسه‌های آژانس بین‌المللی، وزیر صنایع و تحقیقات آلمانی‌ها که در واقع تصمیم‌گیرنده آخر در مورد ساخت نیروگاه بوشهر بود بارها به من گفته بود: حتی اگر ما بخواهیم که ساخت نیروگاه بوشهر را تمام کنیم آمریکا این اجازه را به ما نمی‌دهد؛ چون ما متحد آمریکا هستیم. من به او گفتم مگر شما ادعا نمی‌کنید که کشور مستقلی هستید، پس چرا تحت ‌تأثیر آمریکا قرار می‌گیرید؟»

نیروگاه بوشهر در روزهای سخت با زحمت فراوان حفظ شد و توسعه یافت و سرانجام دانش هسته‌ای در ایران بومی شد

عاقبت چه شد؟

عاقبت، جنگ تمام شد و رژیم بعثی عراق رفت و آن آمریکایی‌ها که صدام را برای بمباران نیروگاه بوشهر تحریک می‌کردند، رفتند و آن شرکت‌ها که تعهدشان را تکمیل نمی‌کردند، دنبال دیکتاتور عراق، ولی نیروگاه هسته‌ای بوشهر ماند و تکمیل شد و در دهه‌های بعد توسعه یافت و برق تولید کرد و در خدمت انرژی و صنعت کشور قرار گرفت و در همه این سال‌ها شد فرصت و امکانات اصلی ایران برای یادگیری فناوری‌های اتمی و بومی‌سازی دانش هسته‌ای.

حالا اروپایی‌ها وقتی می‌رفتند چه می‌گفتند؟ «امراللهی» خوب یادش هست: «وقتی اروپایی‌ها نیروگاه بوشهر را رها کردند و رفتند، می‌گفتند این نیروگاه ۲ سال دیگر خراب می‌شود»!

امروز در تاریخ مناسبت‌های دیگری هم هست

امروز ۱۳ اسفند مصادف با ۳ مارس میلادی و ۱۹ رجب هجری قمری در تقویم تاریخ، مناسبت‌های دیگری هم دارد.

ـ درگذشت «ابن خلف مالکی» عالم و فقیه مشهور در سال ۴۷۴ قمری
ـ رحلت فقیه جلیل «سید دلدار علی نقوی» عالم بزرگ هندی در سال ۱۲۳۵ قمری
ـ رحلت عالم بزرگوار آیت‌الله «محمد خالصی زاده» فقیه عالی‌قدر شیعه در سال ۱۳۸۳ قمری
ـ درگذشت «رابرت هوک» دانشمند معروف انگلیسی در سال ۱۷۰۳ میلادی
ـ زادروز آیت‌الله «سید محمود طالقانی» روحانی مبارز در سال ۱۲۸۹ شمسی   

انتهای پیام/

منبع خبر