نیروی هوا فضای سپاه

سرویس دفاع و امنیت مشرق _ در حالی که اکثر اخبار و تحلیل‌ها در حوزه نظامی و دفاعی کشورمان، حول جنگ تحمیلی آمریکا و اسرائیل علیه وطن عزیزمان ایران و اثرات و تبعات آن می گردد، سازمان فضایی ایران صبح روز دوشنبه ۳۰ تیرماه، اعلام کرد که یک آزمون زیرمداری توسط “ماهواره‌بر قاصد” با هدف ارزیابی برخی فناوری‌های جدید در حال توسعه صنعت فضایی ایران انجام گرفته است. بر اساس این اطلاعیه، نتایج حاصل از این آزمون در جهت ارتقای عملکرد ماهواره‌ها و سامانه‌های فضایی کشور به کار گرفته خواهد شد.

اگرچه این اطلاعیه، کوتاه و فاقد جزییات فنی و خبری کافی بود، اما نفس همین پرتاب و کلیات مطرح شده همچون بهره‌گیری از ماهواره بر قاصد متعلق به نیروی هوافضای سپاه، استفاده از فناوری‌های جدید و همچنین موضوع مهم زمان این پرتاب، موجب شد تا تحلیل‌ها و بحث‌های مختلفی درباره این اقدام جدید در برنامه فضایی کشورمان صورت بگیرد که در ادامه، از منظر فنی به تشریح آن خواهیم پرداخت. ضمن آنکه مشخص است پس از آتش بس ماه گذشته، شبکه‌های جاسوسی و سامانه‌های مختلف نظارت ماهواره‌ای کشورهای غربی مشغول رصد مداوم برنامه های موشکی و فضایی کشورمان هستند اما همچون دفعات قبلی، موفق به اطلاع از این پرتاب نیز نشدند.

زمان صعود ماهواره‌بر قاصد در یکی از پرتاب‌های گذشته

باید توجه داشت اگرچه برنامه فضایی جمهوری اسلامی ایران از اواخر دهه ۱۳۸۰ شمسی وارد فاز جدی و عملیاتی شد و ارسال چندین ماهواره تله متری و ساده، گام اول کشورمان برای رسیدن به فضای بیرون از جو بود اما در دهه ۹۰، این روند امیدبخش با رکود و تعطیلی برای برنامه بومی فضایی ایران همراه شد و بهم ریختن و تغییرات چندین مرحله ساختار نهادهای مسئول در حوزه فضایی، پرتاب های محدود و ناموفق و عدم همکاری و حمایت از دانشمندان و نخبگان فضایی توسط مسئولان اجرایی وقت، از جمله مواردی بود که عمدتا با ریشه های سیاسی، این توانمندی مهم کشور را سرکوب کرد.

بیشتر بخوانید:

چشم جهان‌نمای ایران با «منظومه‌سازی ماهواره‌ها» روشن می‌شود/ تشکیل اولین صورت فلکی ماهواره‌ای بومی با ترکیب «نور و ذوالجناح»

از سرجنگی گلایدکننده و شدیدالانفجار تا شهرهای زیرزمینی آماده ورود به جنگ/ کدام ویژگی «موشک خیبرشکن»، آمریکا و اسرائیل را مجبور به آتش‌بس کرد؟ +عکس

شاهکار اطلاعاتی سپاه با پرتاب غافلگیرانه یک چشم استراتژیک/ ویژگی‌های فنی اولین ماهواره‌بر سه مرحله‌ای ایران را بهتر بشناسید +عکس و فیلم

چرا تصاویر ماهواره‌ای بومی یک نیاز مهم است؟

در بحث تصاویر ماهواره ای باید گفت که امروز این قابلیت، یک نیاز مهم نه فقط در بحث های اطلاعاتی، نظامی و امنیتی و حتی در بحث های غیر نظامی مثل کشاورزی و رصد تغییرات محیطی و… و. غیره است. کشور ما مشخصا سالهاست که در موارد بسیار ساده تر تحت شدیدترین تحریم ها بوده و خریدن چنین تصاویری خصوصا با کیفیت بالا و به صورت ویژه از نقاط خاص، برای ایران غیرممکن است. فرض کنیم به دلیل جنگ اخیر و تداوم اقدامات مشکوک یگانهای مختلف فرامنطقه ای، نیروهای مسلح کشورمان نیاز دارند به صورت ۲۴ ساعته و هر روز حداقل یک بار، وضعیت پایگاه نظامی آمریکا در منطقه و رژیم صهیونیستی را بررسی کنند. قطعا وقتی به سراغ فروشنده های تجاری تصاویر ماهواره ای بروید، که عمدتا هم غربی هستند، یا با در بسته برخورد کرده یا امکان دستکاری ها و دادن اطلاعات غلط نیز کاملا متصور است.

البته تمام این شرایط مربوط به زمان صلح است و در زمانه ای که امکان تهدید عملی مجدد وجود داشته باشد، قطعا همان برخی دسترسی های محدود نیز بیشتر کنترل شده و قطع می شود. با این مقدمه از اهمیت تصاویر ماهواره ای، باید نگاهی به حرکت سپاه با ماهواره‌بر قاصد و ماهواره‌های سری نور داشته باشیم. اولا سپاه پاسداران انقلاب اسلامی برای اولین بار ثابت کرده که توانایی تصویربرداری از فضا در ایران عملیاتی شده و به قول کارشناسان امر، چشم ایران در فضا باز شده است.

اما سوال مهم دیگر این که اصولا آیا همین توانایی تصاویر به درد کشور، خصوصا در حوزه نظامی خواهد خورد؟ پاسخ مثبت است. چراکه با همین تصاویر، مختصات به روز و آپدیت شده شناورها، هواپیماها و سازه های مهم نیز به راحتی قابل استخراج بوده و اصطلاحا می تواند ” بانک مختصات اهداف” خصوصا برای قوای موشکی و پهپادی کشور ما را شدیدا غنی کند.

بخشی از تصویر تهیه شده توسط ماهواره نور ۲ از پایگاه آمریکا در بحرین – شناورهای بزرگ و مخازن سوخت به خوبی قابل رویت هستند

بحث تعقیب و رصد کردن حرکت ناوهای هواپیمابر و یا شناورهای حاوی نیروهای تفنگدار آمریکایی همواره یکی از موضوعات مهم برای نیروهای مسلح کشورمان در مناطق جنوبی کشور بوده و این امر مهم تا به امروز توسط شناورها، پرنده های مثل سری P-۳ و البته سامانه های بدون سرنشین انجام می شد و حالا با اضافه شدن توان ماهواره ای، در مساحتی جهانی و با امنیتی بسیار بیشتر قابل انجام است.

نگاهی به تاریخچه ماهواره‌بر قاصد

در همین شرایط، در اواخر دهه ۹۰ شمسی، نیروی هوافضای سپاه تغییری مهم در وضعیت برنامه فضایی کشور را در دستور کار قرار داد و در تاریخ ۳ اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۹، ماهواره نور ۱ به وسیله ماهواره بر قاصد به مدار ۴۲۵ کیلومتری زمین ارسال شد. از نور ۱ به عنوان اولین ماهواره نظامی ایران یاد می شود و صرف پرتاب موفق و وارد شدن به مدار این ماهواره هم یک گام مهم بعد از تقریبا یک دهه ناکامی فضایی کشور بود.

در حالی که تصور می شد اولین پرتاب سپاه که اتفاقا با موفقیت هم همراه بود، نیاز به زمان قابل توجهی برای تکرار دارد، روز سه شنبه ۱۷ اسفند ماه سال ۱۴۰۰، سپاه پاسداران با پرتاب موفق ماهواره نور ۲، باز هم با ماهواره بر قاصد و این بار در مدار ۵۰۰ کیلومتری، یک پرتاب موفق دیگر را به حساب جمهوری اسلامی ایران ثبت کرد. قرار گرفتن موفق این ماهواره در مدار زمین نیز هم توسط منابع داخلی و خارجی تایید و در عین حال دوباره بر ماموریت شناسایی ماهواره نور ۲ نیز تاکید شد.

توییت ژنرال ریموند فرمانده وقت نیروی فضایی ارتش آمریکا درباره ماهواره نور ۱ ایران و تمسخر این دستاورد

در آن زمان ژنرال جان ریموند فرمانده نیروی فضایی آمریکا، به تمسخر این ماهواره پرداخت. وی برای تحقیر این دستاورد مهم کشورمان، اعلام کرد ماهواره نور ۱ صرفا یک دوربین در مدار زمین است که به دور آن می چرخد و بعید است که توانایی اطلاعاتی برای ایران به وجود بیاورد. البته صرفا کمی زمان نیاز بود تا مشخص شود که توان واقعی ایران در این زمینه چیست.

درست است که طبق معمول، اولین راهکار دشمنانی همچون آمریکا، تحقیر دستاوردهای صنعتی و علمی کشورهای مستقل است و برخی مسئولان دولتی و نظامی ایالات متحده اعلام کردند این ماهواره بر و ماهواره های آن، فاقد کیفیت لازم برای تامین نیازهای ایران در حوزه هایی چون ماهواره‌های شناسایی هستند اما در اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۱، برای اولین بار مصادیقی از این موفقیت بزرگ فنی و اطلاعاتی سپاه در فضا اعلام و تصاویری که توسط ماهواره بومی نور ۲ نیروی هوافضای سپاه تهیه شده بود، منتشر شد که از دو نقطه در کشورمان (مرودشت در استان فارس و خورموج در استان بوشهر) تهیه شده بود. در مرحله بعدی نیز تصاویری با کیفیت‌تر از محل ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا در بحرین که توسط ماهواره نور به دست آمده بود، منتشر شد.

تصاویر ثبت شده توسط ماهواره نور ۲ (تصاویر مربوط به مرودشت فارس و خورموج بوشهر است)

تصویر با کیفیت ماهواره نور از پایگاه دریایی آمریکا در بحرین

برآوردهای تصاویر با کیفیت که از پایگاه دریایی آمریکا در بحرین منتشر شده، نشان می دهد که نور ۲ ایرانی می تواند تصاویری با کیفیت ۱۰ متر را تهیه کند. دقت کنید که این عدد هر چه کمتر باشد به معنی کیفیت بیشتر تصویر است. البته با توانمندی های فنی که در زمینه پردازش تصویر از طریق ابزارهای رایانه ای وجود دارد، همین تصویر تهیه شده توسط ماهواره سپاه نیز امکان افزایش کیفیت و پدیدار شدن اطلاعات و جزییات بیشتر را دارد.

در خصوص ویژگی های ماهواره نور ۲ باید گفت که این محصول ایرانی موفق شد با سرعت ۷/۶ کیلومتر بر ثانیه و ۴۸۰ ثانیه پس از پرتاب، در مدار ۵۰۰ کیلومتری قرار بگیرد. وقتی در بحث بهبود در مقایسه با ماهواره نور ۱ صحبت کنیم باید به این مسئله اشاره شود که اولین ماهواره سپاه در مدار ۴۲۵ کیلومتری قرار گرفته و این بدین معناست که در پرتاب جدید، سپاه موفق شده است که ماهواره جدید خود را ۷۵ کیلومتر به نسبت پرتاب اول بالاتر بفرستد. سومین ماهواره بومی نیروی هوافضای پاسداران انقلاب اسلامی با نام نور ۳ (نجم)، مهرماه سال ۱۴۰۲ و همزمان با ایام آغاز امامت حضرت ولی عصر (عجل الله تعالی فرجه) توسط ماهواره‌بر ترکیبی سه مرحله‌ای قاصد به فضا پرتاب و با موفقیت در مدار ۴۵۰ کیلومتری زمین قرار گرفت.

نور۳ نیز ماهواره‌ای سنجشی و شناسایی بود با سرعت ۷/۳ کیلومتر بر ثانیه و ۴۸۰ ثانیه پس از پرتاب در مدار ۴۵۰ کیلومتری قرار گرفت. دوربین استفاده شده در ماهواره نور ۳ نسبت به نور ۲ (که بخشی از تصاویر آن در بالا درج شده) تا ۲.۵ برابر دقت عکس بیشتری داشت و سنسورهای سیگنالی نیز روی ماهواره نصب شده که با ماهواره‌های نور ۱ و نور ۲ متفاوت بود. همچنین با توجه به اینکه این ماهواره جدید یعنی نجم، از ماهواره «نور ۲» هفت کیلوگرم سنگین تر بود لذا در این بخش نیز با افزایش راندمان و کیفیت پرتاب ماهواره مواجه بودیم.

نگاهی به ویژگی‌های مهم و قابل توجه ماهواره‌بر قاصد

“قاصد”، ماهواره‌بری سه مرحله‌ای است که در مرحله اول خود از موشک نظامی بالستیک قدر استفاده کرده است. این مرحله با طول ۱۲.۹ و قطر ۱.۲۵ متر در این موشک بارها امتحان خود را پس داده و گزینه‌ای مطمئن و ارزان و در دسترس برای کوتاه کردن مسیر توسعه ماهواره‌بر سبک قاصد در نیروی هوافضای سپاه بود. پیشران مرحله اول قاصد از نوع سوخت مایع بوده که ۳۲ تن رانش ایجاد کرده و در پرتاب اول در ارتفاع ۸۰ کیلومتری و پس از ۱۱۸ ثانیه کار، از ماهواره‌بر جدا شد.

اما در مرحله دوم، قاصد از یک پیشران جدید و سوخت جامد به نام سلمان بهره می برد که دارای ویژگی های ممتازی در بین محصولات هوافضایی کشور است. سلمان از بدنه سبک غیرفلزی فیبرکربنی و نیز عایق و پوسته موتور غیرفلزی بهره می برد که سبب کاهش وزن قابل توجهی در آن شده است. موتور فضایی سلمان در بهمن ۱۳۹۸ رونمایی شده و یکی از قابلیتهای مهم آن، مجهز بودن به نازل متحرک برای هدایت و اصلاح مسیر به جای استفاده از بالکهای نصب شونده در دهانه نازل است که برای اولین بار در موتورهای سوخت جامد ساخت داخل به کار گرفته شد. نازل متحرک سبب می شود تا هیچ بخشی از نیروی پیشران هدر نرفته و بازدهی موتور نسبت به روش هدایت قبلی بالاتر باشد.

موتور سوخت جامد سلمان

در ادامه پیشران مرحله سوم وارد عمل می شود و ضمن تأمین باقی مانده سرعت مورد نیاز و رساندن محموله به مدار مدنظر کار تنظیم دقیق سرعت و زوایای رها کردن ماهواره را هم بر عهده دارد. در مأموریت اول در ثانیه ۴۸۰ پس از پرتاب و در ارتفاع ۴۳۰ کیلومتری ماهواره نور-۱ با سرعت ۷۶۵۰ متر بر ثانیه توسط مرحله سوم ماهواره‌بر قاصد-۱ با موفقیت در مدار تزریق شد. تزریق ماهواره نور-۲ در پرتاب دوم به مداری با ۷۰ کیلومتر ارتفاع بالاتر یعنی مدار ۵۰۰ کیلومتری نشان داد که در پرتاب اول قاصد-۱ از تمام توان این حامل استفاده نشده و حد نهایی توان آن بالاتر از تخمینهای مطرح شده بر اساس پرتاب اول بوده است.

سپاه با پرتاب نور-۲ به مدار ۵۰۰ کیلومتری موفق شد ارتفاع مداری ماهواره‌های ایرانی که با موفقیت در مدار تزریق شده اند را نسبت به عملکرد ماهواره‌بر سفیر-۱ وزارت دفاع به دو برابر ارتقاء دهد. در سومین پرتاب ماهواره بر قاصد نیز با افزایش راندمان و کیفیت پرتاب ماهواره مواجه بودیم به طوری که وزن ماهواره سوم، ۷ کیلوگرم بیشتر بود که در این ابعاد، ارتقاء مهمی محسوب می شد.

مونتاژ سه بخش اصلی مرحله سوم ماهواره بر قاصد شامل موتور سوخت جامد کروی

در ادامه نیز، ماهواره بر قائم ۱۰۰ وارد فاز عملیاتی شد که در مرحله اول خود از موتور رافع بهره می‌برد در حالی که ماهواره‌برهای قاصد سپاه، در مرحله اول از موشک قدر استفاده می‌کردند و با عملیاتی شدن ماهواره‌بر قائم ۱۰۰ کشورمان به ماهواره‌بر سه‌مرحله‌ای سوخت جامد دست پیدا کرد که در دومین پرتاب رسمی خود توانست یک ماموریت موفق را انجام دهد. (پرتاب اول، زیرمداری بود)

پرتاب زیرمداری؛ روند همیشگی سپاه برای پیشرفت فنی و صنعتی

اگرچه برخی تلاش دارند این پرتاب اخیر ماهواره‌بر قاصد را صرفا سیاسی و نظامی تفسیر کنند، اما روند فعالیتهای سپاه پاسداران در حوزه فضایی نشان می دهد پرتاب های زیرمداری، همواره به کمک تست و پیشرفت این بخش آمده است. به عنوان مثال، آبان ماه سال ۱۴۰۱، سازمان فضایی ایران اعلام کرد که «پرتاب زیرمداری ماهواره‌بر «قائم ۱۰۰» با موفقیت انجام شد.» این خبر که همچون خبر روزهای اخیر، بر کلیات موضوع پرتاب و هدف آن اشاره دارد، در پرتاب قبل هم نشان داد قرار است به زودی دست ایران در حوزه هوافضا و ماهواره‌برها مقتدرتر شده و با این دستاورد، فصلی جدیدی در حوزه توان هوافضا رقم بخورد.

ماهواره‌بر قائم ۱۰۰

در ادامه، ماهواره‌بر قائم ۱۰۰ با پرتاب موفق در اواخر سال ۱۴۰۲ (شنبه ۳۰ دی ماه)، نخستین ماهواره ۳ مرحله‌ای تمام سوخت جامد شد که با دستیابی به مدار ۷۵۰ کیلومتری، رکورد پرتاب‌های قبلی (۵۰۰ کیلومتر) را شکست و برنامه فضایی ایران را یک گام دیگر به سمت فتح مدارهای بالاتر بویژه مدار ژئو نزدیک کرد. با تزریق ماهواره ثریا (که با ۵۰ کیلوگرم وزن، یکی از سنگین‌ترین ماهواره‌های عملیاتی ایران است) در مدار ۷۵۰ کیلومتری زمین، عمر این ماهواره نیز چند برابر ماهواره‌های قبلی است و تا ۱۰ سال تخمین زده می شود.

منظومه ماهواره‌ای یا موشک برد بلند؛ کدام هدف با پرتاب زیرمداری جدید محقق شد ؟

به نظر می رسد سپاه با ماهواره بر قاصد و ماهواره های سری نور، در حال تلاش برای تثبیت خود در مدار لئو است اما یکی از نکاتی که سردار علی جعفرآبادی فرمانده فضایی نیروی هوافضای سپاه در خلال گفتگوی خود پس از پرتاب ماهواره نور ۳، در خصوص ویژگی های این ماهواره و پرتاب موفق آن بیان کرد، این بود که “سپاه قصد دارد پس از این، با نرخ بالاتری شروع به پرتاب ماهواره کند تا منظومه‌ای از ماهواره‌های ایرانی را در مدار قرار دهد”. به گفته این مقام مسئول، این ماهواره‌ها برای مردم‌یاری و رصد مخاطرات طبیعی نیز کاربرد داشته و علاوه بر آن، در حوزه دفاعی نیز ما می‌توان از این ماهواره‌ها برای اشراف اطلاعاتی فرماندهی کنترل و هدایت تجهیزات هدایت پذیر استفاده کرد”

نمایه گرافیکی برای آشنایی با مفهوم و حرکت منظومه‌های ماهواره ای

همان طور که از اسم آن مشخص است، منظومه ماهواره ای به مجموعه ای از ماهواره هایی گفته می شود که در یک مدار مشخص قرار گرفته و برای انجام یک یا چند ماموریت به کار می روند. اگر بخواهیم در حال حاضر به نمونه های معروفی از منظومه های ماهواره ای اشاره کنیم می توانیم به مجموعه ماهواره های خدمات اینترنتی استارلینک، سامانه های مکان یابی موقعیت یابی جی پی اس، بایدو یا گلوناس یا مجموعه ارتباطی TDRSS مخصوص سازمان ناسا اشاره کرد. از طرح های جدید در این حوزه می توان به طرح موسوم به Blackjack توسط سازمان دارپا در وزارت دفاع آمریکا اشاره کرد که قرار است ماهواره های شناسایی کوچک تر و ارزان تر نسبت به مدل های قبلی را در تعداد بالا به مدار زمین ارسال کند.

تصور کنیم با پرتاب دو یا سه ماهواره بر قائم سپاه یا ذوالجناح وزارت دفاع می توان بین ۲۰ تا ۳۰ ماهواره شناسایی را به صورت همزمان در مدار زمین قرار داد. در این شرایط وضعیت رصد از نقاط مختلف زمین به صورت لحظه ای بسیار ارتقاء یافته و می توان گفت که با رسیدن به مرحله تشکیل منظومه ماهواره های شناسایی مثل سری نور، چشم جمهوری اسلامی ایران به صورت زنده و همزمان در تمامی نقاط جهان باز خواهد شد.

البته با توجه به اینکه بخشی از برنامه فضایی کشورمان در سپاه پاسداران پیگیری می شود و محموله های این ماهواره‌برها نیز عمدتا کاربردهای شناسایی و نظامی دارد، تقویت و توسعه این حوزه می تواند روی توانایی علمی و فنی بخش موشکی سپاه نیز اثر مثبت به جا بگذارد و از نظر پتانسیل راهبردی میان مدت و بلندمدت نیز مفید باشد، طبیعتا تحلیل هایی در خصوص نیت نظامی این پرتاب ها در داخل و خارج از کشور مطرح می شود اما ارتباطی با اهداف توسعه دهندگان برنامه فضایی کشورمان ندارد.

ذکر این نکته هم ضروری است که برنامه فضایی کشورمان نظیر همه برنامه‌های فناورانه در همه دنیا، مبتنی بر آزمایش‌های مکرر است که گاهی نیز ممکن است با شکست‌هایی همراه باشد. نه پیروزی‌ها باید بیش از آنچه هست، تبلیغ شود و نه باید از شکست در پرتاب‌های آینده ترسید و ناامید شد. اما به نظر می‌رسد به زودی باید منتظر ورود به خدمت نسل جدیدی از موتورها و ماهواره‌برهای سوخت جامد توسط سپاه باشیم که توان حمل محموله‌های سنگین‌تری را در مدارهای بالاتر خواهند داشت؛ مسیری که از رهگذر آن می‌توان مسیر حرکت کشور به سمت فتح مدار ۳۶۰۰۰ کیلومتری زمین را هم تسهیل کرد تا تلاش‌ها و زحمات شهدای گرانقدر این عرصه- از طهرانی مقدم تا حاجی زاده- به ثمر بنشیند؛ انشاء الله.

سرویس جهان مشرق – در جریان جنگ تحمیلی ۱۲ روزه میان ایران و رژیم صهیونیستی که از ۲۳ خرداد ۱۴۰۴ آغاز شد، ایران حملات موشکی گسترده‌ای را علیه مواضع رژیم صهیونیستی در فلسطین اشغالی انجام داد. این جنگ، که شدیدترین رویارویی‌های مستقیم بین ایران و رژیم صهیونیستی و همچنین سخت ترین نبرد این رژیم در تاریخ هفتاد و هفت ساله آن به شمار می‌رود، با حملات تجاوزکارانه اسرائیل به ایران شروع شد.

پس از آغاز حملات رژیم صهیونیستی، ایران در پاسخ، با شلیک صدها موشک بالستیک و پهپاد به اهدافی در سرزمین‌های اشغالی، از جمله تل‌آویو، حیفا، و مناطق استراتژیک مانند بلندی‌های جولان، پایگاه‌های نظامی، امنیتی، مراکز اقتصادی و پارک‌های فناوری، به تجاوزات رژیم صهیونیستی واکنش نشان داد.

با وجود تلاش سامانه‌های پدافندی رژیم، مانند گنبد آهنین و پیکان، برای رهگیری این حملات، حجم و دقت موشک‌های ایرانی این سامانه‌ها را ناکارآمد کرد. در جریان این حملات، مراکز استراتژیک به شدت آسیب دید که ضربه‌ای مهلک به رژیم وارد آورد. پایگاه‌های نظامی کلیدی، از جمله پایگاه هوایی نواتیم و تأسیسات راداری در جلسوز، ویران شدند و زیرساخت‌های علمی نظیر مؤسسه وایزمن و پارک‌های فناوری در رخووت به آتش کشیده شدند.

مراکز فرماندهی در تل‌آویو نیز از حملات در امان نماندند و خسارات انسانی و مادی سنگینی به رژیم تحمیل شد. منابع مستقل، خسارات اقتصادی رژیم را بالغ بر ده‌ها میلیارد دلار برآورد کردند و ضعف دفاعی آن در برابر قدرت موشکی ایران را عیان ساختند.

این نمایش اقتدار ایران، که با هماهنگی و فرماندهی بی‌نقص نیروهای مسلح انجام شد، نه‌تنها رژیم صهیونیستی را به زانو درآورد، بلکه هیمنه نظامی آن را در برابر جهانیان فرو ریخت. جنگ در ۳ تیر ۱۴۰۴ با آتش‌بسی به میانجیگری آمریکا پایان یافت، اما پیامدهای این شکست برای رژیم و برتری راهبردی ایران همچنان در منطقه و جهان بازتاب دارد.

جان مرشایمر، دانشمند بزرگ روابط بین الملل در جهان، تئوری‌پرداز رئالیسم تهاجمی و تحلیلگر آمریکایی در واکنش به جنگ ۱۲ روزه ایران و رژیم صهیونیستی گفت: «ایران در جنگ ۱۲ روزه، مدلی از قدرت سخت بومی را به نمایش گذاشت که نه‌تنها اسرائیل را زمین‌گیر کرد، بلکه بازدارندگی آمریکا در منطقه را نیز تضعیف نمود. تخریب زیرساخت‌های استراتژیک اسرائیل، مانند مؤسسه وایزمن و کارخانه‌های اینتل، ضربه‌ای بی‌سابقه به اقتصاد و اعتبار اسرائیل بود»

دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا نیز در رابطه با جنگ ایران و رژیم صهیونیستی نوشت: «اسرائیل ضربه خیلی سختی خورد. خصوصاً در روزهای آخر، اسرائیل واقعاً ضربه سختی خورد. وای پسر، اون موشک‌های بالستیک خیلی از ساختمان‌ها رو نابود کردند.»

طی این سلسله‌ گزارش‌های تلاش شده است تا با جمع آوری مستندات و گزارش‌های منتشر شده، ابعاد کاملی از اهداف مورد اصابت قرار گفته طی حملات موشکی و پهپادی ایران و اهمیت آنها ارائه شود.

همچنین لازم به ذکر است که به اعتراف رسانه‌های بین المللی و همچنین کارشناسان و کاربران عبری زبان، سازمان سانسور نظامی ارتش رژیم صهیونیستی، همچنان به شکلی گسترده، جزئیات و ابعاد خسارات وارد شده به این رژیم در حملات ایران را سانسور می‌کند تا ابعاد کامل خسارات حملات ایران آشکار نشود.

سایر قسمت‌های پرونده بررسی اهداف عملیات وعده صادق ۳:

چرا موشک‌های بالستیک ایران بزرگ‌ترین پالایشگاه اسرائیل را هدف قرار دادند؟ +عکس و فیلم

چرایی ضربه کاری ایران به «مغز هسته‌ای» رژیم صهیونی+عکس و فیلم

موشک‌های ایرانی چگونه «مغز دیجیتال» ارتش اسرائیل را نابود کردند؟ / “گاو یام” در آتش؛ پایان رویای ابرقدرتی سایبری رژیم صهیونی +عکس و فیلم

پشت پرده حمله به موساد: ایران چگونه به قلب دستگاه ترور رژیم صهیونی ضربه زد؟ +عکس و فیلم

---

---

پایگاه گلیلوت

پایگاه نظامی گلیلوت در منطقه رامات شارون، نزدیک شهر هرزلیا در شمال شرقی تقاطع گلیلوت، واقع شده است. این پایگاه در فاصله حدود ۱.۵ کیلومتری تل‌آویو، پایتخت اسرائیل، و تقریباً ۱۱۰ کیلومتری مرز فلسطین اشغالی و لبنان قرار دارد. مختصات جغرافیایی آن به‌صورت تقریبی ۳۲.۱۴۵۱ شمالی و ۳۴.۸۲۰۴ شرقی گزارش شده است. این موقعیت استراتژیک، گلیلوت را به یکی از پایگاه‌های کلیدی در نزدیکی مرکز سیاسی و اقتصادی اسرائیل تبدیل کرده است.

در نزدیکی این پایگاه، مراکز مهمی مانند مقر مرکزی موساد (سازمان اطلاعات خارجی اسرائیل)، پادگان دایان (شامل دانشکده‌های فرماندهی و ستاد مشترک ارتش اسرائیل)، و مرکز میراث اطلاعات قرار دارند که اهمیت منطقه را دوچندان می‌کنند.

زمان حمله

در جریان جنگ ۱۲ روزه، ایران در پاسخ به حملات گسترده اسرائیل به ایران، پایگاه گلیلوت در تل آویو را هدف قرار داد.

گزارش‌ها حاکی از شلیک صدها موشک بالستیک و پهپاد از شهرهایی مانند تهران، کاشان، تبریز، خرم‌آباد، شیراز و کرمانشاه است. زمان دقیق این حمله در منابع ذکر شده، حدود ۳:۱۰ صبح به وقت محلی ( ۲۵ خرداد ۱۴۰۴ مطابق با ۱۵ ژوئن ۲۰۲۴) گزارش شده است، زمانی که موشک‌ها به مناطقی در تل‌آویو اصابت کردند.

فیلمی از لحظۀ اصابت موشک به تل آویو

اهمیت پایگاه گلیلوت

پایگاه گلیلوت به‌عنوان یکی از مهم‌ترین پایگاه‌های اطلاعاتی اسرائیل شناخته می‌شود و مرکز فعالیت دایره اطلاعات نظامی ارتش اسرائیل (امان) است. این پایگاه میزبان واحدهای کلیدی اطلاعاتی مانند:

واحد ۸۲۰۰: مسئول جمع‌آوری اطلاعات سیگنالی (SIGNIT) و عملیات سایبری. این واحد نقش حیاتی در شنود، جاسوسی الکترونیکی، و ارائه هشدارهای زودهنگام در برابر حملات احتمالی دارد.

واحد ۹۹۰۰: مسئول تحلیل اطلاعات بصری (VISINT)، مانند تصاویر ماهواره‌ای و شناسایی اهداف استراتژیک.

این واحدها اطلاعات لازم برای عملیات‌های نظامی و ترورهای هدفمند اسرائیل را تأمین می‌کنند. گلیلوت به دلیل تمرکز بر فعالیت‌های اطلاعاتی و جاسوسی، نقشی محوری در امنیت ملی اسرائیل ایفا می‌کند و از این‌رو، هدف جذابی برای دشمنان اسرائیل محسوب می‌شود.

ضربه به این پایگاه می‌تواند توانایی اطلاعاتی و عملیاتی اسرائیل را تضعیف کند.

علاوه بر این، پایگاه گلیلوت به دلیل نزدیکی به تل‌آویو و مراکز حساس دیگر، از نظر لجستیکی و استراتژیک بسیار مهم است.

این پایگاه همچنین به‌عنوان مرکزی برای هماهنگی عملیات‌های اطلاعاتی و نظامی در منطقه عمل می‌کند.

دلایل حمله ایران به پایگاه گلیلوت

ایران در جریان درگیری‌های اخیر، به‌ویژه در جنگ ۱۲ روزه (خرداد ۱۴۰۴/ژوئن ۲۰۲۵)، پایگاه گلیلوت را به‌عنوان یکی از اهداف حملات موشکی خود انتخاب کرد. دلایل این انتخاب می‌تواند شامل موارد زیر باشد:اهمیت اطلاعاتی پایگاه: گلیلوت به‌عنوان قلب اطلاعاتی ارتش اسرائیل، نقش کلیدی در برنامه‌ریزی و اجرای عملیات‌های نظامی علیه ایران و متحدانش (مانند حزب‌الله و حماس) دارد. هدف قرار دادن این پایگاه می‌تواند توانایی اسرائیل برای جمع‌آوری اطلاعات و انجام حملات بعدی را مختل کند.

انتقام از حملات رژیم صهیونیستی: در جریان جنگ ۱۲ روزه، اسرائیل حملات گسترده‌ای به تأسیسات نظامی و هسته‌ای ایران، از جمله پایگاه‌های موشکی و مراکز فرماندهی، انجام داد و چندین مقام ارشد ایرانی، از جمله حسین سلامی (فرمانده کل سپاه)، محمد باقری (رئیس ستاد کل نیروهای مسلح)، و امیرعلی حاجی‌زاده (فرمانده نیروی هوافضای سپاه) را ترور کرد. حمله به گلیلوت احتمالاً پاسخی تلافی‌جویانه به این اقدامات بود، زیرا این پایگاه یکی از مراکز اصلی برنامه‌ریزی چنین عملیات‌هایی است.

نمادگرایی استراتژیک: هدف قرار دادن گلیلوت، که در عمق خاک اسرائیل و نزدیک به تل‌آویو قرار دارد، پیامی سیاسی و نظامی از سوی ایران بود که نشان‌دهنده توانایی تهران برای ضربه زدن به اهداف حساس در قلب اسرائیل است. این اقدام می‌تواند به‌منظور تقویت روحیه نیروهای ایرانی و متحدان منطقه‌ای آن، مانند حزب‌الله و انصارالله یمن، انجام شده باشد.

اختلال در عملیات‌های اطلاعاتی رژیم صهیونیستی: واحد ۸۲۰۰، مستقر در گلیلوت، مسئول جمع‌آوری اطلاعات برای عملیات‌های ترور و حملات سایبری علیه ایران است. با توجه به تاریخچه طولانی ترور دانشمندان هسته‌ای ایران (مانند محسن فخری‌زاده در سال ۲۰۲۰) و حملات سایبری مانند ویروس استاکس‌نت، ایران انگیزه قوی برای هدف قرار دادن این پایگاه داشت تا توانایی اطلاعاتی اسرائیل را تضعیف کند.

پاسخ به حملات خاص: برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که گلیلوت در عملیات‌های اخیر اسرائیل، از جمله حملات به تأسیسات هسته‌ای ایران و ترور مقامات ارشد، نقش محوری داشته است. به‌عنوان مثال، گزارش‌ها و پست‌های منتشر شده توسط تحلیلگران و کارشناسان در صفحات مجازی اشاره دارند که گلیلوت یکی از اهداف کلیدی ایران در پاسخ به تجاوزات اسرائیل بود، به‌ویژه به دلیل نقش آن در هماهنگی حملات هوایی علیه ایران.

جزئیات حملات ایران به گلیلوت

بر اساس گزارش‌های منتشر شده، ایران در جریان حملات موشکی خود در خرداد ۱۴۰۴ (ژوئن ۲۰۲۵)، پایگاه گلیلوت را هدف قرار داد. این حملات بخشی از عملیات‌های تلافی‌جویانه ایران، در پاسخ به ترور و تجاوزات وحشیانه رژیم صهیونیستی انجام شد.

حملات موشکی: ایران با استفاده از موشک‌های بالستیک، از جمله موشک‌های فتاح و خیبرشکن، پایگاه گلیلوت را هدف قرار داد. این موشک‌ها از مراکزی در حومه تهران، کاشان، تبریز، خرم‌آباد، شیراز، و کرمانشاه شلیک شدند.

تأثیرات: اگرچه اسرائیل ادعا کرد که اکثر موشک‌ها توسط سامانه‌های دفاع هوایی مانند گنبد آهنین رهگیری شده‌اند، گزارش‌هایی از آسیب به زیرساخت‌های نظامی در گلیلوت وجود دارد. با این حال، اطلاعات دقیق درباره میزان خسارت تأیید نشده است.

سابقه حمله به این پایگاه گلیلوت

علاوه بر ایران، حزب‌الله لبنان نیز سال گذشته و در چارچوب عملیات روز اربعین، پایگاه گلیلوت را هدف حمله قرار داد تا به ترور فؤاد شکر، فرماندهان ارشد خود، پاسخ دهد. بر اساس گزارش‌ها از منابع موثق، در حمله حزب الله به این پایگاه، چندین صهیونیست به هلاکت رسیدند. این مسئله نشان‌دهنده هماهنگی بین ایران و متحدانش برای هدف قرار دادن این پایگاه استراتژیک است.

نگاهی واحد ۸۲۰۰ ارتش رژیم صهیونیستی

واحد ۸۲۰۰ ارتش رژیم صهیونیستی یکی از مهم‌ترین و سری‌ترین واحدهای اطلاعاتی این رژیم است که زیرمجموعه اداره اطلاعات نظامی (آمان) فعالیت می‌کند. این واحد در سال ۱۹۵۲ تأسیس شد و وظیفه اصلی آن شنود الکترونیکی، رمزگشایی، جمع‌آوری اطلاعات سیگنالی (SIGINT)، جنگ سایبری و نظارت بر ارتباطات است. با بهره‌گیری از فناوری‌های پیشرفته و نیروهای جوان ۱۸ تا ۲۱ ساله با قابلیت یادگیری سریع، واحد ۸۲۰۰ به‌عنوان بازوی اصلی جاسوسی سایبری رژیم صهیونیستی شناخته می‌شود و نقش کلیدی در عملیات‌های مخفیانه و خرابکارانه علیه کشورهای منطقه، به‌ویژه ایران و لبنان، ایفا کرده است. این واحد به دلیل توانایی‌هایش در نفوذ به سیستم‌های ارتباطی و سایبری، به یکی از حساس‌ترین بخش‌های نظامی رژیم تبدیل شده است.

یکی از جنایات برجسته واحد ۸۲۰۰ علیه ایران، نقش آن در طراحی و اجرای ویروس استاکس‌نت بود که در سال ۲۰۱۰ با همکاری آژانس امنیت ملی آمریکا (NSA) و موساد علیه تأسیسات هسته‌ای ایران استفاده شد. این بدافزار به‌منظور اختلال در برنامه هسته‌ای ایران طراحی شد و خسارات قابل‌توجهی به زیرساخت‌های صنعتی وارد کرد. همچنین، گزارش‌هایی از فعالیت‌های این واحد در شنود گسترده ارتباطات و جمع‌آوری اطلاعات حساس از ایران و گروه‌های مقاومت در منطقه، از جمله حزب‌الله لبنان، وجود دارد. این واحد با رصد و تحلیل داده‌های مجازی، ایمیل‌ها و تماس‌ها، به دنبال تضعیف راهبردهای ایران در خاورمیانه است.

در لبنان، واحد ۸۲۰۰ نقش مهمی در حمایت اطلاعاتی از حملات رژیم صهیونیستی علیه غیرنظامیان و زیرساخت‌های این کشور داشته است. این واحد با ارائه اطلاعات دقیق به ارتش رژیم صهیونیستی، در سرکوب مقاومت فلسطین و حزب‌الله در جریان جنگ ۳۳ روزه و حملات متعدد به غزه و جنوب لبنان مشارکت داشته است. همچنین، گزارش‌ها نشان می‌دهد که این واحد در عملیات‌های سایبری برای ایجاد اختلاف و تحریک افکار عمومی علیه مقاومت فعال بوده است. این اقدامات، از جمله شنود و جاسوسی گسترده، به تشدید جنایات رژیم صهیونیستی علیه مردم بی‌گناه لبنان، از جمله بمباران مناطق مسکونی، کمک کرده است.

همچنین لازم به ذکر است که این واحد تروریستی، از عوامل مهم و دخیل در حادثه پیجرها در لبنان بود که منجر به شهادت و زخمی‌ شدن تعداد زیادی از مردم و غیر نظامیان لبنان و تعدادی از رزمندگان حزب الله شد.

حساسیت واحد ۸۲۰۰ به دلیل نقش محوری آن در عملیات‌های اطلاعاتی و سایبری رژیم صهیونیستی بسیار بالاست. این واحد با بهره‌گیری از تجهیزات پیشرفته و پایگاه‌های شنود مانند پایگاه آوریم در صحرای نقب، اطلاعات استراتژیک برای عملیات‌های نظامی و خرابکارانه جمع‌آوری می‌کند.

با وجود مخفی‌کاری گسترده، ایران و سازمان‌های مقاومت منطقه، از جمله حزب‌الله، توانسته اند با حملات دقیق، برخی از مراکز این واحد را هدف قرار دهد که نشان‌دهنده آسیب‌پذیری آن در برابر نیروهای مقاومت است. فعالیت‌های این واحد نه‌تنها نقض حاکمیت کشورها محسوب می‌شود، بلکه به دلیل هدف قرار دادن غیرنظامیان و زیرساخت‌های حیاتی، جنایاتی علیه بشریت به شمار می‌رود.

سانسور شدید ارتش رژیم صهیونیستی برای جلوگیری از انتشار عکس و فیلم‌ها از حمله به گلیلوت

علی رغم اصابت موشک به پایگاه مهم و استراتژیک گلیلوت، اما ارتش رژیم صهیونیستی تاکنون هیچ عکس و تصویری از این پایگاه و خسارات ناشی از حمله موشکی ایران منتشر نکرده است. در همین رابطه وب سایت معاریو به نقل از راویو دراکر، خبرنگار صهیونیست می‌نویسد:

«طی جنگ ۱۲ روزه، یک روز مواد خوراکی که برای ذخیره دوران جنگ خریده بودم، تمام شد و من برای خرید خانه بیرون رفته بودم، در راه بازگشت، پل بالای جاده آیالون که گلیلوت را به پایگاه‌هایش متصل می‌کند، توسط پلیس بسته شده بود. دلیل: پایگاه گلیلوت ساعت‌ها پس از حمله اخیر ایران هنوز در حال سوختن بود. من گرچه در پی انجام وظایفم برای خانواده بودم، با صندوق عقبی پر از خوراکی و غذا، اما به‌عنوان روزنامه‌نگار نتوانستم جلوی خودم را بگیرم و از آنچه دیدم عکس گرفتم. چیزی که هر شهروندی که آن صبح برای خرید تخمه رفته بود هم می‌توانست ببیند.»

«در عرض یک لحظه، چند افسر پلیس به من حمله کردند که به دلایلی نامعلوم، تصمیم گرفته بودند از روش تهدید علیه من استفاده کنند. کارت خبرنگاری‌ام را بیرون آوردم و آنها صدایشان را پایین آوردند، اما به صراحت گفتند: شما اجازه ندارید عکس بگیرید، سانسورچی‌ها این را تایید نمی‌کنند. وقتی پرسیدم از کی تا حالا ماموران پلیس از سانسورچی‌ها دستور می‌گیرند، واقعاً نمی‌دانستند چه بگویند و این بار مودبانه از من خواستند که به رانندگی ادامه دهم. من ادامه دادم.»

«وقتی مقاله روزنامه تلگراف را خواندم که گزارش می‌داد پنج پایگاه نظامی در طول جنگ مورد اصابت موشک‌های ایرانی قرار گرفته‌اند – که یکی از آنها همان پایگاهی بود که من با چشمان خودم دیدم – این متن به یادم آمد. هیچ روزنامه‌نگاری نیست که با این داستان آشنا نباشد.»

«راویو دراکر تلاش کرد تا یک سوال ساده بپرسد: چرا انتشار این عکس‌ها دقیقاً ممنوع شد؟ پاسخ دراکر ساده و نگران‌کننده بود: سانسور به دلایل حفظ امنیت اسرائیل نبود، بلکه برای حفظ حس پیروزی بود. نه برای جلوگیری از اطلاع ایرانیان – بالاخره آنها دقیقاً می‌دانند موشک‌هایشان به کجا اصابت کرده‌اند – بلکه برای اینکه مردم اسرائیل ندانند که ما چقدر بد ضربه خورده‌ایم.»

جمع بندی پایانی

پایگاه گلیلوت به دلیل موقعیت نزدیک به تل‌آویو، نقش محوری در عملیات‌های اطلاعاتی و نظامی اسرائیل، و حضور واحدهای کلیدی و حساسی همچون واحد ۸۲۰۰، هدفی استراتژیک برای ایران بود. حمله ایران به این پایگاه در راستای تلافی حملات اسرائیل به خاک ایران، ترور مقامات ارشد، و تلاش برای مختل کردن توانایی‌های اطلاعاتی و نظامی رژیم صهیونیستی انجام شد.

این اقدام همچنین نشان‌دهنده تلاش ایران برای نمایش قدرت نظامی خود و ارسال پیامی به این رژیم و متحدانش بود. با این حال، اطلاعات دقیق درباره موفقیت این حملات و میزان خسارات وارده به گلیلوت به دلیل سانسور رسانه‌ای گسترده‌ صهیونیست‌ها از خسارات وارد شده و فقدان گزارش‌های مستقل از رسانه‌های بین‌المللی محدود است.