همسایگان

به گزارش مجاهدت از گروه سایر رسانه‌های دفاع‌پرس، در اواسط هفته گذشته جمهوری آذربایجان و ترکیه اقدام به برگزاری رزمایش نظامی با نام «مشت برادری» در نواحی مرزی با ایران از جمله در شهر‌های باکو و مناطق آستارا، جبرئیل و ایمیشلی برگزار کرد. بنا بر آنچه که رسانه‌های آذربایجانی بر آن تاکید شد، این رزمایش در پاسخ به رزمایش اخیر نیرو‌های مسلح کشورمان در مرز‌های آذربایجان صورت گرفته است.

اگر بخواهیم به شکل ساده به توصیف منطقه قفقاز جنوبی بپردازیم، این منطقه متشکل از سه کشور آذربایجان، ارمنستان و گرجستان است که از سمت شمال با روسیه و از سمت جنوب با ایران هم‌مرز هستند. سرزمین آذربایجان نیز در دو بخش نخجوان و سرزمین اصلی به پایتختی شهر باکو است که توسط بخشی از خاک ارمنستان منقطع شده است.

بیشتر قفقاز جنوبی معمولاً تحت سلطه مستقیم امپراتوری‌های مختلف مستقر در ایران بوده است. در طول قرن نوزدهم، ایران قاجار مجبور شد این منطقه (در کنار قلمرو‌های خود در داغستان، قفقاز شمالی) را در نتیجه دو جنگ روسیه و ایران در آن قرن به‌طور غیرقابل برگشت به امپراتوری روسیه واگذار کند.

پس از فروپاشی شوروی و استقلال جمهوری آذربایجان و ارمنستان، منطقه قره‌باغ همواره مورد مناقشه این دو همسایه‌ی شمالی کشورمان بوده است.

اولین نبرد در منطقه قره‌باغ

اولین دوره جنگ قره‌باغ با امضا قرارداد آتش‌بس بیشکک در سال ۱۹۹۴، به پایان رسید و قره‌باغ کوهستانی و شهر‌های اطراف آن، اعم از آغ‌دام، جبرئیل، فضولی،  کلبجر،  قبادلی، لاچین و زنگلان که قلمرو شناخته شده بین‌المللی جمهوری آذربایجان از سوی جامعه بین‌المللی است، به تصرف ارمنستان درآمد.

این درگیری‌ها ناشی از اختلافات در مورد منطقه ناگورنو قره‌باغ است که قلمرو شناخته شده بین‌المللی آذربایجان توسط جامعه بین‌المللی است، این منطقه در حال حاضر توسط جمهوری آرتساخ اداره می‌شود.

اما در سال ۲۰۲۰ پس از آنکه سال‌ها جمهوری آذربایجان به لطف برخورداری از فروش منابع انرژی توانست ارتش خود را در برابر ارتش ارمنستان نیرومندتر سازد، اقدام به اجرای عملیات نظامی در این منطقه کرد که سرانجام در ۹ نوامبر همان سال، الهام علی‌اف، ولادیمیر پوتین و نیکول پاشینیان، رؤسای جمهور آذربایجان و روسیه و نخست‌وزیر ارمنستان، بیانیه مشترکی را امضا کردند، که به‌موجب آن از ساعت ۰۰:۰۰ به وقت مسکو درگیری‌ها در قره‌باغ به پایان رسید و آتش‌بس کامل برقرار شد

در نتیجه این جنگ موقعیت ارمنستان و ارتباط زمینی ایران تا حدودی در وضعیت نامعلوم قرار گرفت. از طرف دیگر رژیم صهیونیستی توانسته است در جمهوری آذربایجان نفوذ کند که همین مساله نیز می‌تواند تهدیدی برای امنیت ایران باشد.

وابستگی باکو به تسلیحات نظامی صهیونیست‌ها

رژیم صهیونیستی منبع ۶۹ درصد از تسلیحات وارداتی آذربایجان در پنج سال گذشته بوده است و پهپاد‌های این کشور نقش مهمی در نبرد جنگ بین ارمنستان و آذربایجان بازی کردند.

از طرف دیگر مسیر استراتژیک کالا، ورود به منطقه اقتصادی اوراسیا و اتصال به اروپا اهمیت راهبردی این منطقه را دو چندان کرده است. اما پس از جنگ و درگیری‌هایی که در قره‌باغ میان آذربایجان و ارمنستان صورت گرفت و منجر به تفاهم و آتش بس با وساطت روسیه شد، شاهد تنش‌ها و درگیری‌های گاه و بیگاه در این منطقه بودیم تا اینکه چند ماه گذشته مساله مرزی میان دو کشور بار دیگر آتش تنش را شعله‌ور کرده است و طرف آذربایجانی نیز در برهه‌های زمانی متعددی از ورود کامیون‌های ایرانی از مسیر همیشگی ممانعت به عمل آورد.

جمهوری آذربایجان با حمایت و تحریک ترکیه و رژیم صهیونیستی به دنبال ایجاد دالان و تصرف بخش‌هایی از خاک ارمنستان برای ارتباط مستقیم با نخجوان است که در صورت وقوع این رخداد، عملاً ارتباط زمینی ایران با ارمنستان قطع می‌شود و راه دسترسی کشورمان با دریای سیاه، منطقه اوراسیا و اروپا دچار مخاطرات فراوانی می‌گردد.

رهبر معظم انقلاب اسلامی: گر سیاستی مبنی بر مسدود کردن مرز ایران و ارمنستان وجود داشته باشد، جمهوری اسلامی با آن مخالفت خواهد کرد

جمهوری اسلامی ایران همواره در ماه‌های گذشته نسبت به عدم پذیرش تغییر در مرز‌های خود به صراحت هشدار داده است. همچنین در جریان دیدار رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه با حضرت آیت الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی، این موضع صریح ایران به وی گوشزد شد.

رهبر معظم انقلاب اسلامی در این دیدار با ابراز خرسندی از بازگشت قره‌باغ به آذربایجان، گفتند: البته اگر سیاستی مبنی بر مسدود کردن مرز ایران و ارمنستان وجود داشته باشد، جمهوری اسلامی با آن مخالفت خواهد کرد چرا که این مرز یک راه ارتباطی چند هزار ساله است.

در جریان سفر اخیر حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان به ایروان پایتخت ارمنستان نیز کنسولگری کشورمان در شهر قاپان واقع در مرکز استان سیونیک ارمنستان افتتاح شد. این استان در مرز با کشورمان قرار گرفته است و در فاصله‌ی سه ساعته از تبریز قرار دارد.

بنابر روایت خبرنگار اعزامی مهر،  امیرعبداللهیان در دومین روز از حضور خود در ارمنستان در یک سفر زمینی ۵ ساعته از ایروان عازم قاپان شد و به صورت مشترک با آرارات میرزویان وزیر امور خارجه جمهوری ارمنستان سرکنسولگری ایران در این شهر را افتتاح کرد. شاید بتوان سفر زمینی امیرعبداللهیان را به عنوان یک پیام صریح و هوشمندانه برای بیان اهمیت ارتباط زمینی بین کشورمان و ایروان دانست.

امیرعبداللهیان: ایران هرگونه تغییر ژئوپولتیک در منطقه را تحمل نمی‌کند و آن را خط قرمز خود می‌داند

امیرعبداللهیان در جریان افتتاح این سرکنسوگری تاکید کرد: با نگاه به مباحث اقتصادی، توسعه همکاری‌ها با کشور ارمنستان و همچنین تقویت مسیر ترانزیتی شمال – جنوب که از اولویت‌های دولت سیزدهم است، تصمیم گرفته شد در مرکز استان سیونیک ارمنستان کنسولگری داشته باشیم.

وی در ادامه افزود: احترام به تمامیت ارضی کشور‌های حوزه قفقاز باید به‌عنوان اصل قرار گیرد و ایران نگرانی خود را از حضور نیرو‌های خارجی در این منطقه به صراحت اعلام کرده است. ایران هرگونه تغییر ژئوپولتیک در منطقه را تحمل نمی‌کند و آن را خط قرمز خود می‌داند و برای جلوگیری از آن تلاش خواهد کرد.

اهمیت تهدید حضور ناتو در آسیای مرکزی و دریای خزر

البته تغییر در مرز‌های ژئوپلتیک منطقه صرفاً بر ایران و قفقاز جنوبی مؤثر نیست، بلکه با اتصال مستقیم جمهوری آذربایجان به ترکیه از طریق نخجوان، عملاً راه دسترسی و حضور ناتو در دریای خزر باز می‌شود و این مسئله می‌تواند تبعات امنیتی گسترده‌ای برای کشور‌های ساحلی دریای خزر و آسیای مرکزی داشته باشد. شاید بیش‌ترین ضرر نیز سهم روسیه باشد که در سایه غفلت نسبت به مسائل قفقاز، ناتو بتواند خود را به راحتی به عقبه‌ی این کشور در آسیای مرکزی برساند.

به نظر می‌رسد تحرکات ترکیه برای تشویق آذربایجان به ایجاد مناقشه جدید نیز به همین دلیل است و اردوغان در سودای بسط مناطق تحت نفوذ خود، نگاه ویژه‌ای به آسیای مرکزی دارد و این امر را می‌توان در جریان برگزاری اجلاس اخیر کشور‌های ترک زبان در سمرقند، مشاهده کرد.

برای بررسی بیشتر ترتیبات امنیتی در منطقه قفقاز جنوبی با یکی از کارشناسان مسائل بین‌المللی به گفت‌وگو پرداختیم.  

در همین راستا «سید رضا صدرالحسینی» کارشناس مسائل منطقه‌ای در گفت‌گویی در خصوص ترتیبات امنیتی در منطقه قفقاز گفت: یکی از مسائل با اهمیت در منطقه قفقاز مربوط به مشارکت کشور‌های همسایه در تأمین امنیت عمومی این منطقه است. نباید سوابق تاریخی کشور‌های این منطقه را فراموش کنیم و علی‌رغم استقلال این کشورها، وابستگی‌های مختلفی که این کشور‌ها به مرکز خود یعنی روسیه دارند، یکی از مؤلفه‌های اساسی برای تقویت امنیت عمومی در منطقه قفقاز به شمار می‌آید.

وی افزود: همسایگان بزرگ همچون روسیه و جمهوری اسلامی ایران با کمک کشور‌های کوچک منطقه می‌توانند به یک ترتیبات امنیتی مشترک تعریف کنند و بر همین اساس توانمندی‌های منطقه‌ای خود را برای تأمین منافع ملی همه کشور‌های منطقه به کار گیرند.

این تحلیلگر مسائل بین الملل در ادامه تصریح کرد: متأسفانه برخی از این کشور‌های کوچک منطقه با توجه به وابستگی‌های موهومی که بعضی از کشور‌های فرامنطقه‌ای برای آن‌ها تعریف کردند، مسائل همسایگی را کمتر مورد توجه قرار می‌دهند و تلاششان این است که بتوانند با کمک آن کشورها، پیوند‌های غیر منطقه‌ای برای خود تعریف کنند که از جمله این اقدامات نزدیک شدن کشور آذربایجان به کشور ترکیه و تحت فشار قرار دادن برخی از کشور‌های منطقه همچون ارمنستان است لذا انجام رزمایش‌های نظامی قطعاً برای حفظ امنیت منطقه نمی‌تواند مؤثر واقع شود.

صدرالحسینی همچنین تصریح کرد: یکی از موضوعات با اهمیت در این منطقه، وجود ترتیبات منطقه‌ای ایجاد امنیت با حضور همه کشور‌ها علیرغم اختلافات مرزی که بین برخی از کشور‌ها از جمله ارمنستان و آذربایجان وجود داشته باشد، است.

وی افزود: با توجه به سوابق تاریخی قطعاً موضوع امنیت در منطقه با محوریت گفتگو قابل حل است؛ بنابراین اینکه برخی از کشور‌های منطقه تلاش می‌کند که دست نیاز خود را در حوزه مسائل امنیتی و نظامی به فضای خارج از منطقه دراز کنند، قطعاً سازنده نخواهد بود و حتی اگر به افکار عمومی و جمعیت مردم خود مراجعه داشته باشند، متوجه خطا بودن برخی از راهبرد‌های امنیتی و نظامی خود خواهند شد.

این کارشناس مسائل بین المللی در ادامه با تشریح طرح‌های مطلوب برای نظام امنیتی در منطقه قفقاز گفت: طرح روشن جمهوری اسلامی ایجاد امنیت پایدار منطقه‌ای با مشارکت همه کشور‌های در این منطقه است و بر این مسئله نیز اصرار دارد.

صدرالحسینی: هیچ ملتی تغییر در مرز‌های خود را نمی‌پذیرد

وی افزود: یکی از مسائل با اهمیت این موضوع این است که همه ترتیبات امنیتی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و مرزی بر اساس سوابق تاریخی و شرایط جغرافیایی قرون گذشته تا کنون است؛ بنابراین هرگونه تغییر شکل در مرز‌ها می‌تواند بر تغییرات ژئوپلیتیک کل منطقه تأثیر داشته باشد.

صدرالحسینی در پایان با اشاره به مواضع رسمی کشورمان در خصوص عدم پذیرش تغییر در وضعیت مرز‌ها گفت: واقعیت امر این است که هیچ کشوری، دولتی و ملتی به هیچ عنوان تغییر در مرز‌های خود را نمی‌پذیرد و سابقه جمهوری اسلامی ایران در طول جنگ این را ثابت کرد که تغییرات ژئوپلیتیک در مرز‌های خود را پذیرا نخواهد بود.

منبع: مهر

انتهای پیام/ ۹۱۱

به گزارش مجاهدت از گروه سایر رسانه‌های دفاع‌پرس، حجت‌الاسلام «سید ابراهیم رئیسی» صبح روز چهارشنبه هشتم تیر در رأس هیأتی بلندپایه به دعوت رسمی «سردار محمد بردی‌اف» رئیس جمهور ترکمنستان به این کشور سفر کرد. شرکت در اجلاس کشور‌های حاشیه دریای خزر و دیدار با رؤسای جمهور این کشور‌ها در حاشیه این نشست، مهم ­ترین برنامه رئیس­ جمهور در این سفر یک روزه بود.

سران کشور‌های ساحلی دریای خزر شامل جمهوری اسلامی ایران، روسیه، قزاقستان، جمهوری آذربایجان و ترکمنستان هستند که برای ششمین بار در دو دهه گذشته، گرد هم آمدند تا مسائل حقوقی و سیاسی این دریا را با توافق یکدیگر، حل و فصل کنند. جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از مهم‌ترین قطب‌های ساحلی خزر و کلیدی‌ترین مسیر دسترسی همسایگان ساحلی این دریا به آب‌های آزاد، در عالی‌ترین سطح در این نشست منطقه‌ای شرکت کرد.

سخنرانی رئیس­ جمهور در نشست خزر و بیانیه پایانی

حضور و سخنرانی در نشست روسای کشور‌های حاشیه خزر، همان‌گونه که اشاره شد، مهم‌­ترین دستور کار رئیس جمهور در سفر به ترکمنستان بود.

این نشست که عصر روز چهارشنبه (به وقت تهران) در عشق­‌آباد، پایتخت ترکمنستان برگزار شد، از ابعاد مختلف حائز اهمیت بود که یکی از مهم­‌ترین آن‌ها تعیین رژیم حقوقی این حوزه مهم آبی، برپایه انصاف و عدالت میان همسایگان است.

این رژیم حقوقی باید بر مبنای همکاری و تایید هر پنج عضو حاضر صورت گیرد که رئیس­ جمهور هم در سخنرانی خود در این نشست، به آن اشاره و تصریح کرد: «ضروری است ما به عنوان کشور‌های ساحلی دریای خزر با تاکید بر همکاری‌های پنج‌جانبه و پرهیز از اقدامات یکجانبه و با اتکاء به ظرفیت‌های موجود و گسترش همکاری ها، منطقه دریای خزر را به عنوان «منطقه صلح و دوستی» حفظ کنیم و به منافع بلندمدت منطقه و کشور‌های ساحلی و رعایت «اصل اتفاق آراء» در کلیه تصمیمات مربوط به دریای خزر، توجه جدی داشته باشیم».

حجت‌الاسلام رئیسی همچنین درباره نحوه همکاری کشور‌های همسایه خزر، برسر نحوه تقسیم منافع این حوزه آبی یادآور شد: «نهایی شدن «موافقت‌نامه چگونگی ترسیم خطوط مبدأ» حائز اهمیت بوده و ایران در اعلامیه تفسیری پس از امضای کنوانسیون، تصریح کرده که این مساله برای ایران به عنوان کشوری که دارای «شکل ساحلی نامساعد» بوده، دارای اهمیت چشمگیر و تعیین کننده است. امیداریم با ادامه مذاکرات نمایندگان کشور‌های ساحلی در آینده نزدیک، این موافقت‌نامه نیز نهایی شده و راه را برای تصویب کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر هموار کند.

اصرار حجت‌الاسلام رئیسی برای دستیابی به سازوکاری که بتواند شرایط خاص ایران را در سواحل لحاظ کرده و به صورت منطقی درباره خط مبدأ، بستر‌های دریا و دیگر موضوعات حقوقی تصمیم گیری کند، سبب شد که در بیانیه پایانی این محور‌ها مورد تأکید رؤسای جمهور قرار گیرد. بر اساس این بیانیه وظیفه‌ی اولویت‌دار روند مذاکرات خزر، توافق هرچه‌سریع‌تر پیش‌نویس موافقت‌نامه روش تعیین خطوط مبداء مستقیم در دریای خزر در قالب پنج جانبه می­‌باشد.

موضوعی که رئیس جمهور در کنفرانس پایانی سفر به ترکمنستان هم به آن اشاره کرد و گفت: «خط مبدأ» می‌تواند بهره‌برداری عادلانه را از دریای خزر برای کشور‌های مختلف به ویژه جمهوری اسلامی ایران که در حوزه ساحلی دارای مشکلاتی است فراهم کند. حتما برای دستیابی به یک نظام حقوقی عادلانه باید خط مبدأ ترسیم شود و این نکته‌ای بود که بر آن تاکید کردم».

رؤسای جمهور در بیانیه پایانی همچین از فرآیند شکل‌گیری مبانی حقوقی همکاری کشور‌های حاشیه خزر ابراز رضایت و ضرورت ادامه فعالیت در این مسیر را خاطر نشان کردند. آن‌ها همچنین بر اهمیت تسریع فرایند توافق پیش‌نویس اسناد پنج جانبه در حال تدوین فعلی در جهت توسعه مبانی حقوقی همکاری در خزر و همچنین ادامه رایزنی‌ها در خصوص بررسی مسائل مرتبط با اجرای موافقت‌نامه‌های امضا شده قبلی اشاره کردند. رؤسای جمهور خاطرنشان کردند که دریای خزر دریای صلح، توافق، حُسن همجواری و همکاری ثمربخش بین المللی است و بر اهمیت تعامل در زمینه نظامی در دریای خزر اشاره شد.

دیدار‌های صمیمانه رئیس جمهور با همتایان

دیدار با همتایان منطقه­‌ای از دیگر برنامه­‌های حجت‌الاسلام رئیسی در عشق­‌آباد بود. دیدار‌هایی که برخی از آن­ها هم به دلایلی مورد توجه بیشتر رسانه­‌ها قرار گرفت که دیدار با «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه از این دیدار‌ها بود. صمیمیت دو رئیس­‌جمهور در تصاویر منتشر شده مشهود و در فضای مجازی با عناوین و تحلیل­‌های گوناگون نشر و بازنشر شد.

رئیس­‌جمهور همچنین در دیدار با «سردار بردی محمداف» رئیس جمهور ترکمنستان، از آمادگی جمهوری اسلامی ایران برای افزایش ظرفیت سواپ گاز ترکمنستان به آذربایجان از مسیر کشورمان خبر داد و گفت: «بدون تردید رایزنی‌هایی از قبیل آنچه در متن و حاشیه این اجلاس اتفاق می‌افتد، می‌تواند به استفاده بهتر از ظرفیت‌های دریای خزر با مقاصد صلح‌آمیز، ضمن رعایت ملاحظات زیست محیطی و با تاکید بر ممانعت از حضور بیگانگان بیانجامد».

حجت‌الاسلام رئیسی در دیدار با «الهام علی­‌اف» به یکی از مهم‌ترین موضوعات منطقه، یعنی بحث امنیت اشاره و تصریح کرد: «حضور رژیم اشغالگر قدس در منطقه تنش‌زا بوده و به هیچ وجه به نفع امنیت منطقه نیست، امنیت در منطقه صرفا با همکاری کشور‌های منطقه و همسایگان خزر محقق می‌شود».

رئیس جمهور همچنین در دیدار با «قربانقلی بردی محمداف» رئیس مجلس مصلحت خلق شورای ملی ترکمنستان، گفت: «دولت سیزدهم در عرصه سیاست خارجی برنامه ویژه‌ای برای توسعه روابط همسایگی دارد و روابط ایران و ترکمنستان در همین راستا بر پایه همکاری‌های گسترده و بر اساس اعتماد متقابل به سرعت در حال گسترش است».

حجت‌الاسلام رئیسی در دیدار با «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهوری فدراسیون روسیه، روابط تهران – مسکو را راهبردی خواند و با تأکید بر ضرورت حمایت دو کشور از تقویت کریدور شمال – جنوب گفت: ایران و روسیه ظرفیت‌های مناسبی برای همکاری در حوزه‌های انرژی از جمله سوآپ دارند.

او همچنین بر بهره‌گیری مناسب و مستمر از مکانیزم‌های لازم برای تقویت روابط بانکی و پولی ایران و روسیه تأکید و تصریح کرد: تبادلات مالی دو کشور باید در چارچوبی مستقل که سیستم تبادلات مالی غربی گسترش یابد تا هیچ کشوری نتواند بر آن اعمال نفوذ و فشار کند.

«حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه روز چهارشنبه در این توئیتی به مهم­‌ترین دستاورد‌های سفر آیت‌­الله رئیسی به ترکمنستان اشاره کرد و نوشت: «رئیسی امروز در اجلاس سران حاشیه دریای خزر در عشق آباد، اجرای کنوانسیون حقوقی خزر را مرتبط با توافق بر سر ترسیم خط مبداء خواند. موقعیت مهم ایران و مزیت ویژه ترانزیتی کشورمان در گستره دریای خزر و عمان و خلیج فارس را تبیین کرد».

«علی بهادری جهرمی» سخنگوی دولت هم با بیان اینکه نشست خزر نقطه عطف مهمی در تقویت روابط کشور‌های همسایه به منظور مدیریت مشترک خزر است. دیدار‌های حاشیه­‌ای نشست هم تکمیل کننده دیپلماسی پویای اقتصادی و سیاسی است. روابط گسترده دوستانه با همسایگان، ظرفیت­‌های فراموش شده را در اقتصاد ملی فعال می‌کند».

در این دیدار‌ها امنیت منطقه، ظرفیت‌­های تجاری و اقتصادی و ضرورت ارتقا سطح همکاری­‌ها، انتقال توانمندی‌های فنی و خدماتی و نیز ظرفیت‌های ژئوپلتیک و لجستیکی ایران از جمله در عرصه ترانزیت و حمل و نقل به کشور‌های همسایه خزر و ایجاد بستر‌های تازه برای گسترش همکاری‌ها و نیز توسعه تعاملات کشور‌های ساحلی خزر، از مهم­ترین موضوعات مورد تأکید بودند.

دستگاه سیاست خارجی جمهوری اسلامی به موازات تلاش برای رفع تحریم‌ها، سیاست راهبردی تعامل با کشور‌های حوزه تمدنی ایران را با جدیت دنبال کرده و در همین راستا در ۵۰ روز گذشته مقامات عالی کشورمان و ۱۴ کشور منطقه با یکدیگر دیدار و گفتگو کرده‌اند؛ رفت‌وآمد‌ها و دیدار‌هایی که از گزینه‌های روی میز دولت سیزدهم برای تغییر به نفع مردم به حساب می‌آید و تراز تجاری مثبت و افزایش روابط اقتصادی با همسایگان را می‌توان سند موفقیت این راهبرد دانست.

عشق‌آباد و ترسیم تصویر اثرگذار ایران در منطقه

در جهان سیاست و دیپلماسی، گاهی حاشیه‌های نشست سران کشورها، از آنچه به صورت رسمی در تریبون‌ها اعلام می‌شود، اهمیت بیشتری می‌یابد. این رسم نانوشته در راهرو‌ها و سالن‌های محل برگزاری نشست رؤسای جمهور پنج کشور حاشیه دریای خزر، هم به چشم آمد. دیدار‌های رئیس‌جمهور با برخی همتایان خود، گرچه در نگاه نخست، نشانه صمیمیت اشاره شده بود، اما در لایه‌های از واقعیت غیرقابل انکاری حکایت دارد که حتی دشمنان ایران هم توان نادیده‌انگاری آن را ندارند؛ واقعیت مُسَلم اثرگذاری ایران در معادلات جهان. آغوش‌ها و لبخند‌هایی که در سایه این اثرگذاری درست از سوی دوربین‌های حاضر شکار شد، نشان می‌دهد که سیاست تعامل با منطقه از سوی دولت سیزدهم، مورد توجه و تأمل همسایگان آبی و خاکی ایران هم قرار گرفته است.

موضوعی که حجت‌الاسلام رئیسی هم در کنفرانس خبری پس از بازگشت از ترکمنستان به آن اشاره و تصریح کرد: «این سفر‌ها نشان می‌دهد که سیاست افزایش تعامل با همسایگان سیاست کاملاً موفقی بوده است و بعد از این هم موفق خواهد بود؛ ما آثار آن را کاملاً در منطقه مشاهده می‌کنیم».

استقبال از میزبانی ایران از هفتمین دور گفت‌وهای کشور‌های حاشیه دریای خزر و فعال شدن دبیرخانه کنوانسیون محیط زیستی در ایران، یکی از نشانه‌های این سیاست موفق در سفر آیت‌الله رئیسی به پایتخت همسایه شمالی بود.

رئیس جمهوری اسلامی ایران که بامداد امروز (پنجشنبه نهم تیر ماه) به تهران بازگشت، در دیدار‌های خود با سران کشور‌های حاشیه دریای خزر، در راستای ارتقای امنیت منطقه از آمادگی و ظرفیت جمهوری اسلامی برای حل و فصل جنگ اوکراین هم سخن گفت و به واسطه همان اثرگذاری، بار دیگر حضور نیرو‌های نظامی فرامنطقه‌ای در حاشیه خزر را خط قرمز خود اعلام کرده و صیانت از حریم این حوزه آبی را ضرورت امروز کشور‌های همجوار خواند.

منبع: ایرنا

انتهای پیام/ ۹۱۱

به گزارش مجاهدت از گروه سایر رسانه‌های دفاع‌پرس، «غلامرضا شریعتی» دبیر فراکسیون دیپلماسی مجلس یازدهم در گفت‌وگویی با تاکید بر لزوم جایگزینی سیاست همسایگی با برجام در دولت سیزدهم، اظهار داشت: اگرچه مهمترین بعد و جدی‌ترین دغدغه در موضوع برجام «امر سیاست» می‌باشد، اما به تاکید اکثریت تحلیلگران، «امر اقتصادی» پیشران و جدیدترین بعد نظریه و راهبرد مهم «سیاست همسایگی» است و از این رو، مبتنی بر چند فرض، میتوان سیاست همسایگی را جایگزین راهبردی و کاربردی برجام برای جمهوری اسلامی ایران دانست.

دبیر فراکسیون دیپلماسی مجلس یازدهم ادامه داد: تحرکات اخیر ایران در سطح مناسبات خارجی بویژه دیدار اخیر میان روسای جمهور ترکمنستان و ایران نشان از جایگزین شدن الگوی جدیدی از روابط در منطقه است که اولین متغیر متاثر از «خروج آمریکا از منطقه» به نظر می‌رسد.

نماینده مردم بهشهر در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: از طرفی، مهمترین مفروضات مرتبط با موضوع «جایگزین شدن سیاست همسایگی»، حداکثری شدن رویه مذاکرات و معاهدات بجای مقطعی بودن آن و نیز فعالیت بیشتر وزارت امور خارجه و صد البته ایجاد «پیمان‌های پولی» دوجانبه یا چندجانبه است.

وی افزود: بدون تردید مهمترین خصوصیات سیاست همسایگی ابعاد «اقتصادسیاسی» و «دیپلماسی اقتصادی» این راهبرد بوده که موضوعاتی نظیر کشت فراسرزمینی، حوزه‌های انرژی و ترانزیتی و کشاورزی و بسیاری موضوعات دیگر را می‌تواند پوشش دهد و اساسا می‌توان بعنوان متغیر موثر بر توسعه از آن نام برد.

شریعتی گفت: اگرچه پیوند‌های فرهنگی و تمدنی و هویت مشترک اسلامی ایرانی، مهمترین «وجه چیستی» سیاست همسایگی است، اما «وجه چگونگی» این راهبرد در سطح کارکرد، پیشران دیگر ابعاد آن است و البته «اشتراکات هویتی»، مقوم «پیوند‌های استراتژیک» می‌تواند باشد.

دبیر فراکسیون دیپلماسی مجلس یازدهم تصریح کرد: نکته مهم دراین راهبرد، فهم فرایند و الگویی «توزیع قدرت و نفوذ» در جهان است که شاهد شکل‌گیری مناسبات جدیدی در روابط بین الملل است و اساسا «سیاست همسایگی» روی دیگر مسئله عبور از «نظم پیشین بین الملل» می‌باشد.

منبع: ایرنا

انتهای پیام/ ۹۱۱