هواپیمای اوکراینی

به گزارش مجاهدت از مشرق، «محمد دهقان» معاون حقوقی رئیس‌جمهور در مراسم گرامیداشت روز دانشجو در دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی با تبریک فرا رسیدن روز دانشجو و محکوم کردن جنایات وحشیانه صهیونیست‌ها در غزه اظهار کرد: برخی به رژیم صهیونیستی می‌گویند حیوان اما هیچ حیوانی این همه کودک نمی‌کشد؛ این موجودِ پست جنایتکار خونخوار صهیونیست به کشتن کودکان و زنان بی پناه و مردم بی‌دفاع فلسطین روی آورده است. صهیونیست‌ها تاکنون جنایت زیادی کرده‌اند اما هیچ جنایتی به اندازه این ۶۰ روز مردم جهان را آگاه نکرد.

دهقان ادامه داد: مردم مسیحی، مسلمان و یهودی فلسطین باید بتوانند با حضور در همه‌پرسی حکومت مطلوب خود را تعیین کنند. تمام این کنوانسیون‌ها و میثاق‌هایی که پس از جنگ جهانی ایجاد شد برای این است که جلوی نسل‌کشی گرفته شود. وی افزود: میثاق‌های بین‌المللی حقوق بشر و کنوانسیون‌های حمایت از حقوق زنان و کودکان، برای جلوگیری از جنایت است اما صهیونیست‌ها با بمباران خود تمام این کنوانسیون‌ها را نابود کردند و نشان دادند این اسناد ورق پاره‌ای بیش نیست و در خدمت مستکبران بوده و ارزشی ندارد.

معاون حقوقی رئیس‌جمهور بیان کرد: فلسطینیان در سال ۲۰۱۸ در دیوان بین‌المللی دادگستری شکایت کردند اما این نهاد بین‌المللی به این شکایت رسیدگی نکرد و گفتن منابع مالی برای رسیدگی به شکایت در اختیار نداریم؛ به آنها می‌گویم که شماره حساب بدهید که مردم دنیا پول بدهند تا شما به این پرونده‌ها رسیدگی کنید.

دهقان با بیان اینکه درباره پرونده شهادت حاج‌قاسم سلیمانی هم دعوای بین‌ المللی مطرح کرده‌ایم و به زودی در دادگاه بین‌ المللی مورد رسیدگی قرار می‌گیرد، گفت: از کل پرونده‌هایی که آمریکایی‌ها علیه ایران داشتند ۳ میلیارد و ۸۸۶ میلیون دلار به نفع ایران صادره شده و ۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار به نفع آمریکا، این آرا اجرا شده است و ۳۷ میلیون دلار را از آمریکا پس گرفته‌ایم.

وی افزود: پرونده دیگر درباره وجوه حساب مشترک ایران و آمریکا در قبل از انقلاب اسلامی است که این وجوه باید پس گرفته شود؛ امیدواریم سریع‌تر حکم دهند، این پرونده ۱۲۵ جز دارد اما دیوان بین المللی در حال رسیدگی به ۱۷ پرونده است که پرونده مهمی است.

معاون حقوقی رئیس‌جمهور با اشاره به عدم پیگیری پرونده اموال غارت شده ایران از سوی نزدیکان شاه در گذشته گفت: باید از قبل در این باره رأی در دادگاه‌های داخل صادر می‌شد و سپس بر اساس آن در آمریکا این آرا را پیگیری می‌کردیم و اگر آمریکا توجهی نکرد و پرونده را به دیوان بین‌المللی بردیم، این پرونده در دادگاه ایران و آمریکا مفتوح است.

به گزارش مجاهدت از مشرق، روز پنجشنبه هشتم تیر ماه خبری منتشر شد مبنی بر اینکه اوکراین، سوئد، کانادا و انگلیس از ایران بابت آنچه «سرنگونی پرواز هواپیمای اوکراینی» ‌خوانده شده، شکایت کرده‌اند. این چهار کشور خود را گروه واکنش و هماهنگی بین‌المللی برای قربانیان PS۷۵۲ معرفی کرده و مدعی شده بودند که نتوانسته‌اند با ایران به توافقی دست یابند.

این اقدام روز دوشنبه ۱۲ تیر ماه در نشست هفتگی ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه مورد پرسش قرار گرفت که وی در این باره گفت: درباره شکایت ثبت شده آنها خبر قطعی و دقیق ندارم. در ارتباط با موضوع هواپیمای اوکراینی، ایران در راستای اصل حسن نیت و اعتقاد به تعامل سازنده با دولت‌هایی که اتباع و شهروندانشان در این سانحه دلخراش جانشان را از دست دادند بر انجام مذاکره در همه ابعاد سانحه تأکید داشته و داریم و آمادگی مجدد خود را برای انجام مذاکره در آخرین یادداشت ارسالی خود به اطلاع کشورهای مربوطه رساندیم. ایران همچنین در حمایت حداکثری از خانواده‌ها اقداماتی را انجام داده است.

درباره رسیدگی به سانحه، ایران براساس اصل صلاحیت سرزمینی و با توجه به اینکه این سانحه در قلمرو حاکمیتی ایران اتفاق افتاده و متهمان مرتبط با رخداد تابعیت ایرانی دارند، رسیدگی کیفری خود را با جدیت و دقت لازم انجام داده و دادگاه صلاحیتدار رای غیرقطعی خود را در مورد ۱۰ نفر از متهمان صادر کرده است. جمهوری اسلامی ایران در ارتباط با سانحه دلخراش مسؤولیت‌های ملی خود را تاکنون انجام داده و در چارچوب اصل حسن نیت با دولت‌های دارای اتباع و شهروندان در این حادثه دلخراش ارتباط دارد و به صورت رسمی آمادگی خود را برای مذاکره اعلام داشته است.

در همین ارتباط «سایمون شرکلیف» سفیر انگلیس در تهران امروز (چهارشنبه) ۱۴ تیر ماه در توئیتی گستاخانه نوشت: «ایران در ارائه پاسخگویی یا پرداخت غرامت برای سرنگونی پرواز PS۷۵۲ کوتاهی کرده است. ما متعهد به پیگیری شفافیت، عدالت و پاسخگویی در این زمینه برای قربانیان و خانواده‌های آنها هستیم. امروز، کشورهای بریتانیا، کانادا، سوئد و اوکراین روند دادرسی مربوطه را در دیوان بین‌المللی دادگستری آغاز کرده‌اند.»

۱۸ دی ماه سال ۱۳۹۸ یک فروند هواپیمای متعلق به خطوط هوایی اوکراین بر اثر خطای انسانی و شلیک موشک بعد از برخاستن از فرودگاه امام خمینی (ره) سقوط کرد و ۱۷۶ سرنشین آن شامل اتباع ایرانی، کانادایی، افغانستانی، سوئدی، انگلیسی و کادر پرواز اوکراینی جان باختند. بنا بر اعلام دولت کانادا، ۶۳ نفر از مسافران این هواپیما تابعیت کانادایی داشته‌اند. در این هواپیما ۱۱ اوکراینی، ۱۷ سوئدی، چهار افغان و چهار انگلیسی نیز حضور داشته‌اند.

۲۷ فروردین سالجاری پس از برگزاری مجموعا ۲۰ جلسه دادگاه که در آن در مجموع ۱۱۷ شاکی شکایت خود را ثبت کرده، ۵۵ نفر از شاکیان در جلسات دادگاه صحبت و قرائت لایحه داشتند و ۲۰ وکیل نیز به وکالت از شاکیان شکایت و ادله مربوطه را بیان کردند، شعبه دوم دادگاه نظامی یک تهران با توجه به تحقیقات مفصل انجام شده در دادسرا و دادگاه، اظهارات و گزارش‌های ضابطان نظامی و دادگستری، گزارش‌های پزشکی قانونی، نظریات علمی و تخصصی هیأت‌های کارشناسی، تحقیقات بین‌المللی، اظهارات مطلعان و کارشناسان و شاکیان و دفاعیات متهمان اقدام به صدور رای کرد.

براساس رای صادره از سوی دادگاه، متهم ردیف اول پرونده به اتهام مباشرت در قتل شبه عمد سرنشینان هواپیمای اوکراینی مستند به مواد قانونی به تحمل سه سال حبس تعزیری محکوم شد. این متهم همچنین به دلیل لغو دستور ابلاغی و با توجه به گستردگی آثار و تبعات این اقدام به حداکثر مجازات (۱۰ سال حبس تعزیری) نیز محکوم شد. متهم ردیف اول علاوه بر حبس به پرداخت دیه در حق اولیای دمی که مطالبه دیه داشته‌اند نیز محکوم و دادگاه برای این متهم مجازات تکمیلی نیز در نظر گرفت. دادگاه برای متهمان ردیف دوم تا دهم نیز مجازات‌هایی را اعلام کرد.

یک روز بعد ناصر کنعانی در ۲۸ فروردین در نشست هفتگی با خبرنگاران درباره صدور رای پرونده هواپیمای اوکراینی نیز اظهار داشت: ایران به عنوان جغرافیای وقوع این سانحه تاسف بار همه وظایف خود را منطبق با کنوانسیون شیکاگو و قوانین و مقررات داخلی خودش انجام داده است. دادگاه ویژه تاسیس شد و ماموریت محوله را با دقت انجام داد. شعبه دوم دادگاه نظامی یک تهران با توجه به تحقیقات مفصلی که در دادگاه و دادسرا و اظهارات و گزارش‌های ضابطان نظامی و دادگستری و گزارش‌های پزشکی قانونی و نظرات علمی هیأت‌های کارشناسی و… و. صورت گرفت، اقدام به صدور رای کرد. این دادگاه رای خودش را پس از حدود سه سال بررسی همه جانبه و برگزاری ۲۰ جلسه دادگاه صادر کرده است و ۱۱۷ شاکی شکایت خود را اعلام و ۵۵ نفر از شاکیان در جلسه دادگاه حضور و لایحه خو درا قرائت کردند و ۲۰ وکیل به دفاع شاکیان پرداختند.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی گفت:‌ تلاش ایران در ارتباط با این پرونده تلخ این بود مسؤولانه به وظیفه خود عمل کند و در این مجموع عمل کرده است و این احکام بدوی است و شاکیان و متهمان می‌توانند در ظرف ۲۰ روز قانونی پس از ابلاغ حکم درخواست تجدیدنظر کنند. پرداخت‌های مالی برای قربانیان در نظر گرفته شده که در اختیار خانواده‌ها قرار خواهد گرفت. ایران آنچه بر عهده‌اش بود مسؤولانه انجام داده است.

ادعای سفیر انگلیس درباره پرداخت غرامت در حالی است که براساس گفته کنعانی در ۱۹ دی ماه ۱۴۰۱ «در خصوص دلجویی و جبران خسارت مادی مبلغی در حدود عرف بین‌المللی و حتی بیشتر از تعهدات ایران ذیل کنوانسیون‌های بین‌المللی تصویب شده و ستاد پرداخت دیه در حال اجرای مصوبه است. برخی مراجعه کرده و گرفتند و در مورد بقیه، ایران مشکلی ندارد و آماده انجام تعهداتش در این زمینه است.»

به گزارش مجاهدت از مشرق، کاظم غریب آبادی، دبیر ستاد حقوق بشر و معاون امور بین الملل قوه قضاییه گفت: کیفرخواست پرونده ترور شهید فخری زاده به دادگاه فرستاده شده و بزودی رای آن صادر می شود.

وی ادامه داد: جلسه بعدی دادگاه هواپیمای اوکراینی در اواخر دی برگزار می‌شود. در این پرونده دستگاه قضایی اجازه نمی دهد حقی پایمال شود و عدالت را اجرا می‌کند. دو جلسه اخیر دادگاه این پرونده در سازمان قضایی نیروهای مسلح اخیرا برگزار شد و جلسات دادگاه همچنان ادامه خواهد داشت.

غریب آبادی بیان کرد: بعد از سالگرد جان باختن عزیزان مان در اثر این حادثه برای هواپیمای اوکراینی جلسه بعدی برگزار خواهد شد. دستگاه قضایی جدی است که حقی اینجا پایمال نشود و عدالت کاملا اجرا بشود. من نمی توانم قضاوتی درخصوص نوع حکمی که صادر خواهد شد داشته باشم چون دادگاه در این زمینه ذیصلاح است، اما می توانم بگویم که دادگاه نهایت تلاش خود را خواهد کرد که به هر قصور یا تقصیری که روی داده باشد، رسیدگی کند.