والفجر 8

گروه دفاعی امنیتی دفاع‌پرس ـ رحیم محمدی؛ جنگ تحمیلی عراق علیه ایران در تاریخ ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ با هماهنگی و پشتیبانی دولت‌های غرب و شرق و حتی کشور‌های حاشیه جنوبی خلیج فارس آغاز شد و پس از گذشت هشت سال جنگ نابرابر ایران مجبور شد قطعنامه خاتمه جنگ که از سوی شورای امنیت سازمان ملل به شماره ۵۹۸ تصویب شده بود را بپذیرد؛ البته این قطعنامه در ۲۹ تیر ۱۳۶۶ به تصویب رسید، اما چون آن زمان ایران در موضع قدرت قرار داشت و توانسته بود با انجام عملیات کربلای ۵ دروازه‌های بصره را تهدید کند، در زمان صدور از پذیرش آن امتناع کرده بود.

در واقع پیروزی ارزشمندی که ایران به واسطه دو عملیات مهم والفجر ۸ و کربلای ۵ به دست آورد و در این دو عملیات فاو و شلمچه را به تصرف خود درآورد، حامیان صدام متوجه شدند که چنانچه اقدام مؤثرتری در حمایت از صدام انجام ندهند، عراق در این جنگی که شروع کرده با شکست مواجه خواهد شد.

بر این اساس همچون گذشته که هرگاه ایران در جبهه‌های نبرد پیروزی ارزشمندی را کسب می‌کرد، حامیان بین المللی صدام بلافاصله در شورای امنیت سازمان ملل با صدور قطعنامه‌ای از طرفین بدون اینکه اعلام کنند متجاوز کدام کشور بوده و خسارت وارده چگونه باید پرداخت شود، فقط می‌خواستند که آتش‌بس صورت گیرد که به لحاظ سیاسی تامین‌کننده نظرات ایران نبود؛ لذا کشورمان از پذیرش آن امتناع می‌کرد.

زیرا شورای امنیت سازمان ملل از زمان شروع جنگ تحمیلی در شهریور سال ۱۳۵۹ تا تیر ۱۳۶۶ در مجموع ۱۶ قطعنامه صادر کرد که در تمام مضمون این قطعنامه‌ها توصیه به آتش‌بس دو طرفه شده بود، اما قطعنامه ۵۹۸ از نظر کمی و تعداد واژه‌های به کار گرفته شده مفصل‌ترین و از نظر محتوا اساسی‌ترین و از نظر ضمانت اجرایی قوی‌ترین قطعنامه شورای امنیت در مورد این جنگ بود و در آن تا حدودی شرایط ایران تأمین می‌شد.

همان‌گونه که عنوان شد، بعد از عملیات موفق کربلای ۵ حامیان اصلی صدام وقتی متوجه شدند در صورتی که اقدامی برای توقف جنگ نکنند، ایران پیروز این جنگ خواهد بود، تصمیم گرفتند استراتژی خود را در قبال جنگ عراق با ایران تغییر دهند که از جمله این موارد می‌توان به حمایت مستقیم کشور‌های غربی از صدام، معرفی صدام به عنوان صلح‌طلب، بکارگیری سلاح‌های شیمیایی گسترده توسط عراق، تهدیدات وسیع بین المللی علیه ایران، سلب منطق دفاع مشروع از ایران، تغییر روند تحولات در جبهه‌های نبرد و تحریم شدید تسلیحاتی ایران اشاره کرد.

بر این اساس، عراق شروع به استفاده گسترده از سلاح‌های شیمیایی در جبهه‌ها کرد و در استفاده از این سلاح ممنوعه حتی ملاحظه مردم خودش را در زمان تصرف حلبچه توسط رزمندگان کشورمان نکرد و با هدف ضربه زدن به ایران از انواع بمب‌ها شیمیایی علیه مردم حلبچه و رزمندگان کشورمان استفاده کرد که در نتیجه صد‌ها نفر بر اثر استنشاق گاز‌های شیمیایی یا جان خود را از دست دادند و یا به‌شدت دچار مجروحیت شدند.

هم‌زمان با این اقدام و عدم تنبیه صدام در استفاده از سلاح‌های شیمیایی، آمریکا علاوه بر دادن اطلاعات ماهواره‌ای از موقعیت و امکانات نیرو‌های پدافندی مستقر در فاو به ارتش عراق جهت بازپس‌گیری این شهر بندری مهم، نیروی دریایی خود را هم به خلیج فارس اعزام کرد و ناوگان این کشور در راستای حمایت از عراق به دو سکوی نفتی ایران به نام‌های سلمان و نصر حمله کرد و این دو پایانه نفتی را کاملاً منهدم ساخت.

همچنین آمریکایی‌ها در اطراف جزیره سیری به ناوچه جوشن و در منطقه شمالی خلیج فارس به ناوشکن‌های سهند و سبلان نیروی دریایی ارتش حمله کردند و ناوچه‌های ایران با اصابت موشک‌های پیشرفته هارپون ناو‌های آمریکا غرق شدند و حتی در ادامه، هواپیمای مسافری کشورمان را با حدود ۳۰۰ سرنشین بر فراز اّبهای خلیج فارس منهدم ساختند و تمام مسافران آن را به شهادت رساندند.

بعد از اتمام عملیات کربلای ۵ و قبول نکردن قطعنامه ۵۹۸ از سوی ایران در سال ۱۳۶۶، به واسطه حمایت همه‌جانبه‌ای که کشو‌های کوچک و برزگ با میدان‌داری ایالات متحده آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی سابق از صدام صورت گرفت، موجب شد تحولات میدان نبرد از سال ۱۳۶۶ تا ۱۳۶۷ به سود عراق چرخش یابد در این رابطه یعنی کمک‌های بی سابقه خارجی‌ها به عراق اگر بخواهیم مثالی ذکر کنیم، می‌توان به ارسال هواپیما‌های جنگی میگ ۲۱، ۲۳، ۲۵ و توپولوف ۷۲ برای سوخت‌رسانی هوایی به همراه موشک‌های زمین به زمین اسکاد B از سوی شوروی سابق به عراق اشاره کرد.

از سوی دیگر در جلسه‌ای که هاشمی رفسنجانی به عنوان جانشین فرمانده کل قوا به همراه سران قوا در منزل امام خمینی (ره) برگزار می‌کند در خصوص الزامات ادامه جنگ به درخواست سپاه اشاره می‌کند که عنوان شده بود فقط برای پدافند در خوزستان به ۴۵۰ گردان نیروی پیاده، ۶۰ گردان زرهی و ۱۲۰ گردان توپخانه نیاز دارد؛ درخواستی که امکان انجام آن وجود نداشت؛ لذا با توجه به اتفاقاتی که به آن اشاره شد، امام خمینی (ره) وقتی نظر حاضران در جلسه را موافق با پایان دادن جنگ آن هم با پذیرش قطعنامه ۵۹۸ دیدند، سرانجام با پذیرش آن موافقت کردند؛ البته ایشان در رابطه با قطعنامه و چرایی پذیرش آن فرمودند: «اگر همه علل و اسباب را در اختیار داشتیم، در جنگ به اهداف بلندتر و بالاتری می‌نگریستیم و می‌رسیدیم، ولی این بدان معنا نیست که در هدف اساسی خود که همان رفع تجاوز و اثبات صلابت اسلام بود، مغلوب خصم شده ایم.

چه کوته‌نظرند آن‌هایی که خیال می‌کنند، چون ما در جبهه به آرمان نهایی نرسیده ایم پس شهادت و رشادت و ایثار و از خودگذشتگی و صلابت بی فایده است. ما در جنگ برای یک لحظه هم نادم و پشیمان از عملکرد خود نیستیم. تاخیر در رسیدن به همه اهداف دلیل نمی‌شود که ما از اصول خود عدول کنیم. البته معترضیم که در مسیر عمل، موانع زیادی به وجود آمده است که مجبور شده ایم روش‌ها و تاکتیک‌ها را عوض نماییم.»

در این رابطه، مقام معظم رهبری نیز در تاریخ ۲۲ مرداد سال ۱۳۶۷ عنوان کردند: «اعلام قبول قطعنامه، به وسیله جمهوری اسلامی ایران دو فایده اساسی داشت؛ اول آتش‌بس را به صلاح انقلاب و کشور دانستیم. دوم با اعلام قبول قطعنامه ماهیت رژیم عراق علی رغم ادعا‌های صلح‌طلبی آشکار شد و تحولات بعدی اصالت هر دو مصلحت را مشخص ساخت.»

انتهای پیام/ 231

گروه دفاعی امنیتی دفاع‌پرس ـ رحیم محمدی؛ جنگ تحمیلی عراق علیه ایران در تاریخ ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ با هماهنگی و پشتیبانی دولت‌های غرب و شرق و حتی کشور‌های حاشیه جنوبی خلیج فارس آغاز شد و پس از گذشت هشت سال جنگ نابرابر ایران مجبور شد قطعنامه خاتمه جنگ که از سوی شورای امنیت سازمان ملل به شماره ۵۹۸ تصویب شده بود را بپذیرد؛ البته این قطعنامه در ۲۹ تیر ۱۳۶۶ به تصویب رسید، اما چون آن زمان ایران در موضع قدرت قرار داشت و توانسته بود با انجام عملیات کربلای ۵ دروازه‌های بصره را تهدید کند، در زمان صدور از پذیرش آن امتناع کرده بود.

در واقع پیروزی ارزشمندی که ایران به واسطه دو عملیات مهم والفجر ۸ و کربلای ۵ به دست آورد و در این دو عملیات فاو و شلمچه را به تصرف خود درآورد، حامیان صدام متوجه شدند که چنانچه اقدام مؤثرتری در حمایت از صدام انجام ندهند، عراق در این جنگی که شروع کرده با شکست مواجه خواهد شد.

بر این اساس همچون گذشته که هرگاه ایران در جبهه‌های نبرد پیروزی ارزشمندی را کسب می‌کرد، حامیان بین المللی صدام بلافاصله در شورای امنیت سازمان ملل با صدور قطعنامه‌ای از طرفین بدون اینکه اعلام کنند متجاوز کدام کشور بوده و خسارت وارده چگونه باید پرداخت شود، فقط می‌خواستند که آتش‌بس صورت گیرد که به لحاظ سیاسی تامین‌کننده نظرات ایران نبود؛ لذا کشورمان از پذیرش آن امتناع می‌کرد.

زیرا شورای امنیت سازمان ملل از زمان شروع جنگ تحمیلی در شهریور سال ۱۳۵۹ تا تیر ۱۳۶۶ در مجموع ۱۶ قطعنامه صادر کرد که در تمام مضمون این قطعنامه‌ها توصیه به آتش‌بس دو طرفه شده بود، اما قطعنامه ۵۹۸ از نظر کمی و تعداد واژه‌های به کار گرفته شده مفصل‌ترین و از نظر محتوا اساسی‌ترین و از نظر ضمانت اجرایی قوی‌ترین قطعنامه شورای امنیت در مورد این جنگ بود و در آن تا حدودی شرایط ایران تأمین می‌شد.

همان‌گونه که عنوان شد، بعد از عملیات موفق کربلای ۵ حامیان اصلی صدام وقتی متوجه شدند در صورتی که اقدامی برای توقف جنگ نکنند، ایران پیروز این جنگ خواهد بود، تصمیم گرفتند استراتژی خود را در قبال جنگ عراق با ایران تغییر دهند که از جمله این موارد می‌توان به حمایت مستقیم کشور‌های غربی از صدام، معرفی صدام به عنوان صلح‌طلب، بکارگیری سلاح‌های شیمیایی گسترده توسط عراق، تهدیدات وسیع بین المللی علیه ایران، سلب منطق دفاع مشروع از ایران، تغییر روند تحولات در جبهه‌های نبرد و تحریم شدید تسلیحاتی ایران اشاره کرد.

بر این اساس، عراق شروع به استفاده گسترده از سلاح‌های شیمیایی در جبهه‌ها کرد و در استفاده از این سلاح ممنوعه حتی ملاحظه مردم خودش را در زمان تصرف حلبچه توسط رزمندگان کشورمان نکرد و با هدف ضربه زدن به ایران از انواع بمب‌ها شیمیایی علیه مردم حلبچه و رزمندگان کشورمان استفاده کرد که در نتیجه صد‌ها نفر بر اثر استنشاق گاز‌های شیمیایی یا جان خود را از دست دادند و یا به‌شدت دچار مجروحیت شدند.

هم‌زمان با این اقدام و عدم تنبیه صدام در استفاده از سلاح‌های شیمیایی، آمریکا علاوه بر دادن اطلاعات ماهواره‌ای از موقعیت و امکانات نیرو‌های پدافندی مستقر در فاو به ارتش عراق جهت بازپس‌گیری این شهر بندری مهم، نیروی دریایی خود را هم به خلیج فارس اعزام کرد و ناوگان این کشور در راستای حمایت از عراق به دو سکوی نفتی ایران به نام‌های سلمان و نصر حمله کرد و این دو پایانه نفتی را کاملاً منهدم ساخت.

همچنین آمریکایی‌ها در اطراف جزیره سیری به ناوچه جوشن و در منطقه شمالی خلیج فارس به ناوشکن‌های سهند و سبلان نیروی دریایی ارتش حمله کردند و ناوچه‌های ایران با اصابت موشک‌های پیشرفته هارپون ناو‌های آمریکا غرق شدند و حتی در ادامه، هواپیمای مسافری کشورمان را با حدود ۳۰۰ سرنشین بر فراز اّبهای خلیج فارس منهدم ساختند و تمام مسافران آن را به شهادت رساندند.

بعد از اتمام عملیات کربلای ۵ و قبول نکردن قطعنامه ۵۹۸ از سوی ایران در سال ۱۳۶۶، به واسطه حمایت همه‌جانبه‌ای که کشو‌های کوچک و برزگ با میدان‌داری ایالات متحده آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی سابق از صدام صورت گرفت، موجب شد تحولات میدان نبرد از سال ۱۳۶۶ تا ۱۳۶۷ به سود عراق چرخش یابد در این رابطه یعنی کمک‌های بی سابقه خارجی‌ها به عراق اگر بخواهیم مثالی ذکر کنیم، می‌توان به ارسال هواپیما‌های جنگی میگ ۲۱، ۲۳، ۲۵ و توپولوف ۷۲ برای سوخت‌رسانی هوایی به همراه موشک‌های زمین به زمین اسکاد B از سوی شوروی سابق به عراق اشاره کرد.

از سوی دیگر در جلسه‌ای که هاشمی رفسنجانی به عنوان جانشین فرمانده کل قوا به همراه سران قوا در منزل امام خمینی (ره) برگزار می‌کند در خصوص الزامات ادامه جنگ به درخواست سپاه اشاره می‌کند که عنوان شده بود فقط برای پدافند در خوزستان به ۴۵۰ گردان نیروی پیاده، ۶۰ گردان زرهی و ۱۲۰ گردان توپخانه نیاز دارد؛ درخواستی که امکان انجام آن وجود نداشت؛ لذا با توجه به اتفاقاتی که به آن اشاره شد، امام خمینی (ره) وقتی نظر حاضران در جلسه را موافق با پایان دادن جنگ آن هم با پذیرش قطعنامه ۵۹۸ دیدند، سرانجام با پذیرش آن موافقت کردند؛ البته ایشان در رابطه با قطعنامه و چرایی پذیرش آن فرمودند: «اگر همه علل و اسباب را در اختیار داشتیم، در جنگ به اهداف بلندتر و بالاتری می‌نگریستیم و می‌رسیدیم، ولی این بدان معنا نیست که در هدف اساسی خود که همان رفع تجاوز و اثبات صلابت اسلام بود، مغلوب خصم شده ایم.

چه کوته‌نظرند آن‌هایی که خیال می‌کنند، چون ما در جبهه به آرمان نهایی نرسیده ایم پس شهادت و رشادت و ایثار و از خودگذشتگی و صلابت بی فایده است. ما در جنگ برای یک لحظه هم نادم و پشیمان از عملکرد خود نیستیم. تاخیر در رسیدن به همه اهداف دلیل نمی‌شود که ما از اصول خود عدول کنیم. البته معترضیم که در مسیر عمل، موانع زیادی به وجود آمده است که مجبور شده ایم روش‌ها و تاکتیک‌ها را عوض نماییم.»

در این رابطه، مقام معظم رهبری نیز در تاریخ ۲۲ مرداد سال ۱۳۶۷ عنوان کردند: «اعلام قبول قطعنامه، به وسیله جمهوری اسلامی ایران دو فایده اساسی داشت؛ اول آتش‌بس را به صلاح انقلاب و کشور دانستیم. دوم با اعلام قبول قطعنامه ماهیت رژیم عراق علی رغم ادعا‌های صلح‌طلبی آشکار شد و تحولات بعدی اصالت هر دو مصلحت را مشخص ساخت.»

انتهای پیام/ 231

به گزارش مجاهدت از خبرنگار دفاع‌پرس از تبریز، «داود پوررستم دیزج» فرزند «فریدون» در دوم خرداد سال ۱۳۴۵ در روستای «دیزج خوشه مهر» شهرستان «مراغه» دیده به جهان گشود. وی هنگامی که در سال ۱۳۵۹ دوره تحصیلی راهنمایی را پشت سر می‌گذاشت، برادرش «محمدرضا» در درگیری با عوامل ضد انقلاب در «صائین دژ» به شهادت رسید.

او در مقطع راهنمایی به عضویت انجمن اسلامی دانش‌آموزان درآمد و بعد از مدتی به شورای مرکزی انجمن‌های اسلامی دانش‌آموزان کشور پیوست. وی ۷ مهر سال ۱۳۶۴ عازم جبهه‌های نبرد حق علیه باطل شد و ۲۳ بهمن همان سال، هنگام حضور در عملیات «والفجر ۸» در محور راست شهر فاو، در اتوبان فاو – بصره به شهادت رسید.

«داود پوررستم دیزج» در وصیت‌نامه آغشته به خون خود که به تاریخ ۱۶ بهمن سال ۱۳۶۴ (یک هفته پیش از شهادتش) نوشته، آورده است:

بسم الله الرحمن الرحیم

«أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَٰهَ إِلَّا ٱللَّٰهُ و أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ ٱللَّٰهِ»

خداوندا! چگونه وصیت‌نامه بنویسم! کسی که از سنگینی بار معصیت پشتش خمیده، چه وصیتی نماید تا مثمر ثمر واقع شود؟ ولی‌ ای رحمان و رحیم، می‌دانم تو خیلی بزرگواری! می‌دانم تو ارحم‌الراحمین هستی و من ای خدا، از درگاه رحمت و لطفت مأیوس و ناامید نیستم!

خدایا! تو تواب هستی و توابین را دوست داری، پروردگارا، من نمی‌خواهم آن‌گونه بمیرم که تو از من راضی نباشی! الهی، نیامرزیده و نبخشیده از این دنیا نبر! معشوقا، چه نافرمانی‌ها که نکردم؟! چه گناهانی که مرتکب نشدم؟! خداوندا، من پدر و مادر و برادران و خواهران مسلمان را زیاد اذیت کرده‌ام. الهی از تو می‌خواهم که موجبات رضایت مسلمین صالح و والدینم را که همانا رضایت توست، فراهم کنی!

برادران و خواهران مسلمان! مسلماً رستگاری آرزوی همه‌ ماست و همه دوست دارند عاقبت به خیر شوند و مقصد نهایی همه مرگ است؛ پس بیایید خودمان را بسازیم؛ چون هرلحظه ممکن است سنگ اجل به شیشه‌ عمر ما بخورد. بیایید تا آماده‌تر و با آغوش باز و با خیال راحت از مرگمان استقبال کنیم.

برادران و خواهران! بدانید در عصر حاضر که عصر ظلم، جور و بی‌عدالتی است، تنها نجات‌دهنده و راهنمای صالح، تا انقلاب منجی عالم بشریت، حضرت صاحب‌العصر و الزمان (عج)، «امام خمینی» است. بیایید تا دنباله‌رو صالح امام امت و شهدای عزیز باشیم. بیایید تا به گفته‌های رهبر عزیزمان و سفارش‌های شهدای گلگون‌کفن‌مان که نور چشمان‌تان می‌باشند، عمل کنیم. آگاه باشید که رضایت خالق بزرگوار ما، در وصایای ائمه اطهار (ع) و نایب و نور چشمان شما (شهدا) و در عامل بودن به آن‌ها نهفته است.

من وصیت نامه‌ام را در یک جمله خلاصه کنم: «بیایید تا مسلمان واقعی باشیم نه ظاهری».

در خاتمه از پدر، مادر، برادران و خواهر عزیزم تقاضای حلالیت دارم و به بخشش و بزرگواری‌شان بیش از همه امیدوارم. از تمام برادران و دوستانی که من همیشه باعث زحمتشان بودم حلالیت می‌طلبم. من خودم نیز همه را حلال می‌کنم، مگر کسانی را که از اوامر فرمایش‌های امام سرپیچی کنند و با خون شهیدان گران‌قدر تجارت کنند و کسانی را که در راس امور مسلمین قرار دارند و به اسلام عمل نمی‌کنند.

به امید زیارت مرقد مطهر حضرت سید الشهدا (ع) و بر پا نمودن نماز جماعت، به امامت روح خدا در بیت المقدس و به امید نابودی کفار و منافقین.

خدایا، خدایا، تا انقلاب مهدی، خمینی را نگهدار، از عمر ما بکاه و بر عمر رهبر افزای

والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته

۶۴/۱۱/۱۶

انتهای پیام/

به گزارش مجاهدت از خبرنگار دفاع‌پرس از ارومیه، شهید «عزیز سالمی کهنه شهر» فرزند محمد و سونا خان امیری، در بیست و سوم فروردین 1333 در تازه شهر از توابع شهرستان سلماس به دنیا  آمد.

وی پس از گذراندن مقاطع تحصیلی  موفق به اخذ دیپلم در رشته شد.

با شروع مبارزات مردمی علیه رژیم، عزیز فعالیت انقلابی خود را در منطقه تازه شهر آغاز و در این مدت چندین بار توسط افراد ضد انقلاب به مرگ تهدید شد.

او با شروع جنگ تحمیلی همراه یاران سپاهی اش با گروهک ها مبارزه می کرد و چندین بار در عملیات های پاک سازی مورد سوء قصد قرار گرفت.

وی که در عملیات های گوناگونی چون، والفجر مقدماتی، والفجر یک، بیت المقدس و والفجر 8 حضور داشت سرانجام پس از 5 سال خدمت در جبهه جنوب (فاو) در عملیات والفجر 8 در درگیری با بعثیون در روز نهم اسفند 1364 به فیض شهادت نائل آمد.

شهید«عزیز سالمی کهنه شهر» در فرازی از وصیت نامه خود آورده است: « باید بدانیم امروز، روز امتحان است. امروز نباید  سستی کرد. حال که تمامی کفر با اسلام روبه رو شده، بای د دانست جنگ و مبارزه یک تکلیف الهی است. پس باید به تکلیف عمل کرد و برای احیای دین حق، شهادت را در آغوش گرفت، همچنان که حسین (ع) این چنین کرد.

خدایا تو را سپاس می گویم که مرا در عصری آفریدی تا بتوانم به فرزند زهرا لبیک بگویم. و با دلی پر درد می گویم حسین جان اگر نبودم تا روز عاشورا به ندای مظلومانه ات لبیک گفته ام… خداوندا بار دیگر تو را سپاس می گویم که نعمت اسلام را به ما عطا فرمودی. از تو می خواهم که مرا در این راه ثابت قدم نمایی . همچنان که حضور در جبه را قیمتم کردی شهادت را نیز نصیبم فرما. مشتری بهتر از خدا کیست که جانما را به او بفروشیم؟»

لحظه شهادت شهید عزیز سالمی به نقل از خاطرات یکی از همرزمانش:

زمانی که عملیات والفجر 8 در بیست بهمن شروع شد شهید «عزیز سالمی کهنه شهر» با تبسمی که همیشه بر لب داشت گفت: در نظر داشتم لباس سبزی تهیه کنم و برای زیارت حضرت رضا (ع) به مشهد بروم دیشب خواب دیدم لباس سبزی بر تن دارم و در حال زیارت حرم آن حضرت هستم.

در همان حین تیری از سمت دشمن شلیک شد و از پشت سر به او اصابت کرد و مجروحش می کند.

شدت جراحات به حدی بود که او را به بیمارستانی در اصفهان منتقل می کنند اما گویا فرشتگان لباس سبز شهادت را برایش به ارمغان آورده بودند.

انتهای پیام/

گروه استان‌های دفاع‌پرس- علیرضا صادقیان پور؛ این روز‌ها سالگرد شهادت سردار شهید «جواد دل‌آذر» فرمانده عملیات لشکر ۱۷ امام علی بن ابی طالب (ع) در عملیات والفجر ۸ است. سردار شهیدی که در هنگام نماز و رازونیاز با خدا بر اثر ترکش خمپاره به شهادت رسید.

زیباترین تصویری که از سردار شهید حاج قاسم سلیمانی نیز به چشم می‌خورد، خضوع و خشوع این سردار عزیز در عبادت و نماز و دعا و راز و نیاز است که البته نشاندهنده گلی از بوستان اهل بیت (ع) و ولایت و نشان از باطن معنوی و تقید نیرو‌های کفرستیز اسلام به انجام واجبات شرعی دارد.

تاکیدات دین بر برپایی نماز به عنوان ستون دین در جامعه و نشانه‌ای از دینداری، برپایی اجلاسیه‌های استانی نماز و بسیاری از موارد دیگر، یادآور این نکته مهم است که نماز به همراه مقدمات و موخّرات و الزاماتش می‌تواند ضمن تنظیم و بهبود همه روابط اجتماعی، جامعه را به سوی قله‌های آرمانخواهی و سرافرازی و سعادت برساند.

در این میان جمله معروف سیدالشهدا (ع) «انی احب الصلوه من به نماز عشق می‌ورزم» و شمار فراوان آیات نورانی قرآن کریم و احادیث و روایات پیرامون نماز و مذمت ترک و یا سبک شمردن آن، همچون چراغی فراروی دیدگان همه است تا این فریضه واجب را به عنوان یکی از نماد‌های دین و دینداری در جامعه مهم بشمرند و البته باید دانست انجام اعمال عبادی مثل نماز بدون ولایت، همچون آب در هاون ساییدن است.

توصیه به نماز به عنوان یکی از مصادیق امر به معروف و نهی از منکر مسئولیتی همگانی است واهل خطابه، خواص جامعه و بویژه هنرمندان در این زمینه نقش بسزا و اثرگذاری دارند تا به نماز که جایگاه مهمی در وصیتنامه‌های شهدا دارد، جامه عمل پوشانیده شود.

این یادداشت در پی آن است که از یک سو اهمیت موضوعات مهمی همچون نماز، حجاب و دیگر نماد‌های ارزشی در جامعه بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد و از سوی دیگر، تعارض و تناقض در برخی رویداد‌های فرهنگی پیرامون این دو موضوع مهم مطرح شود.

تصور کنید در یک میزگرد رادیویی و یا برنامه تلویزیونی در مورد حجاب و ابعاد و الزامات واهمیت آن صحبت به میان می‌آید، اما برخی عوامل و گردانندگان آن، با این مهم فاصله دارند و در واقع نقض غرض فاحشی صورت می‌گیرد کانّه یک فاصله دیدگاهی عمیق بین سازندگان برنامه و کارشناسان وجود دارد. هر چند این رخداد، قابل تعمیم نیست و اغلب سازندگان برنامه‌ها خود مقید به ارزش‌ها هستند، اما می‌تواند همچون ناخالصی در مواد اولیه یک دستگاه، تولید نهایی را با مشکل مواجه کند.

در مورد نماز هم به همین شکل، حتی یک فیلم یا سریال حرفه‌ای و پر محتوا با محتوای دینی، می‌تواند حاصل اندیشه‌های غیر دینیِ برخی عوامل اصلی و فرعی پشت صحنه باشد. آنگاه که هدف اصلی از تولید یک اثر کسب نام و نان باشد معنویت رنگ می‌بازد و اگر هم در یک فیلم جلوه‌های معنوی نظیر اقامه نماز نمود می‌یابد بر اساس ضرورت داستان فیلم است.

بسیارند افرادی که تعهدی به امور دینی و به خصوص اقامه نماز ندارند، اما فیلمی می‌سازند که نمود‌های معنوی دارد. به عبارت دیگر بخشی از فیلم‌سازان با آگاهی از سیاست‌ها و رویکرد‌های نهاد‌هایی که متولی ساخت فیلم و سریال هستند براساس نیاز یا فراخوان آن‌ها طرحی ارائه می‌کنند و در نهایت بودجه تولید را می‌گیرند و از آن پس بدون در نظر گرفتن ارزش‌های مذهبی نظیر نماز عوامل تولید و بازیگران را انتخاب می‌کنند. به این ترتیب موضوع اقامه نماز در پشت صحنه فیلم یا سریال امری نادر می‌شود.

یکی از دوستان روایتی از دلتنگی‌های خود را از حضور یک ماهه خود درپشت صحنه یک سریال و عدم توجه به نماز اینگونه بیان می‌کند: گاهی شرایط حاکم بر تولید امکان اقامه نماز را دشوار می‌کند. به عنوان مثال در سکانس‌هایی خارجی که در خیابان فیلم برداری می‌شود اقامه نماز به خصوص اقامه نماز جماعت کار ساده‌ای نیست و نیازمند تدبیر مناسب است، اما در سکانس‌های داخلی که گروه فیلم‌برداری در محل مشخصی هستند انجام این فریضه قابل اجراست.

هر چند ممکن است گفته شود استفاده حداکثری از زمان در تولید موجب صرفه جویی در هزینه‌ها می‌شود، بنابراین اقامه نماز موجب افزایش مدت زمان تولید و در نتیجه افزایش هزینه‌ها می‌شود. امام باید گفت مدت زمانی که صرف بر طرف کردن مشکلات فنی و هنری می‌شود بسیار بیشتر از زمانی است که به اقامه نماز اختصاص داده می‌شود.

در واقع اگر به فریضه نماز توجه شود برکت آن را در طول تهیه فیلم یا سریال دیده خواهد شد. به عنوان مثال به جای پنج برداشت با سه برداشت نمای مورد نظر ضبط خواهد شد و به این ترتیب در وقت و هزینه صرفه جویی می‌شود.

همچنین ممکن است بگویند بازیگران نمی‌توانند گریم سنگین احتمالی خود را جهت انجام مقدمات نماز پاک کنند. در پاسخ باید گفت: برای این گروه که غالباً انگشت شمار هم هستند، باید تدبیر دیگری اندیشید. البته در بیشتر فیلم و سریال‌ها اکثر بازیگران گریم خاصی ندارند. آن گروه از بازیگرانی هم که گریم دارند می‌توانند، پس از پایان زمان ضبطِ روزانه فیلم، نماز بخوانند.

پیشنهاد می‌شود یک روحانی به عنوان امام جماعت با عوامل فیلم و سریال و پیش بینی اقامه این فریضه در جدول زمانی تولید اثر هنری همراه باشد تا ان‌شاءالله به‌تدریج روح معنویت در هنرسینما و تلویزیون بیش از گذشته احساس شود.

مرحوم فرج الله سلحشور معتقد بود بسیاری از عوامل آثار سینمایی و تلویزیونیِ به مبانی انقلاب و … چنان که باید معتقد نیستند، اما افسوس که کلام دلسوزانه این فیلم ساز متعهد چنان که باید شنیده نشد.

ان شاءالله شاهد آن باشیم نماد حجاب و نماز و سایر ارزش‌ها در همه جا بخصوص اماکن عمومی، ورزشگاه ها، پشت صحنه فیلم‌ها و … دیده شود و با کمال افتخار بگوییم در جهت آرمان‌های والای شهدا و عمل به رهنمود‌های قرآن و اهل بیت (ع) و امامین عزیز انقلاب قرار گرفته ایم.

انتهای پیام/