وبلاگ مشرق

سرویس سیاست مشرق – «وبلاگ مشرق» خوانشی روزانه در لابه‌لای اخبار و اتفاقات کشور است. ما درباره این خوانش البته تحلیل‌ها و پیشینه‌هایی را نیز در اختیار مخاطبان محترم می‌گذاریم. هر روز با بسته ویژه خبری-تحلیلی مشرق همراه باشید.

***

حمایت قالیباف از تشکیل ناتوی اسلامی

محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی در مصاحبه با یک رسانه پاکستانی از تشکیل ناتوی اسلامی حمایت کرده است.

پیش از این اسلام‌آباد از تهران خواسته بود که به پیمان دفاع جمعی پاکستان، ترکیه و عربستان بپیوندد.

به گزارش مجاهدت از ایرنا به نقل از وب سایت شبکه اردو زبان جیونیوز، موضع قالیباف نیز در برابر این پیشنهاد، مثبت بوده است.

قالیباف گفته است: کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی نیز همانند ناتو باید یک ارتش مشترک تاسیس کنند. [۱]

*پیش از این، فداحسین مالکی، رئیس گروه دوستی ایران و پاکستان در یک مصاحبه گفته بود: “پاکستانی‌ها پیشنهاد ایجاد ناتوی اسلامی را با حضور ایران، پاکستان، عربستان و ترکیه مطرح کردند که تهران با این پیشنهاد موافقت کرده است و این رویکرد زمینه‌ساز یک اجماع بزرگ بین کشورهای اسلامی در مقابل تحرکات رژیم صهیونیستی خواهد شد. “[۲]

این پیشنهاد ابعاد بسیار مختلفی دارد و می‌توان مجموعا آنرا مثبت تلقی کرد.

نظام جمهوری اسلامی ایران با تجربه تشکیل “محور مقاومت” و راهبری هسته‌های مقاومت فرامرزی علیه تجزیه کشورها و بر ضد آمریکا و اسرائیل یک نمونه کامل و قابل اتکا برای تشکیل ناتوی اسلامی است.

اما کشورهای حامی این تز و بلکه نیازمندان تشکیل ناتوی اسلامی باید بدانند که این تجربه ایران صرفا با “عقلانیت” و اتخاذ مواضع و منافع منطقی و اسلامی ممکن است.

از طرفی نمی‌شود کسانی حرف از ناتوی اسلامی بزنند که در مکنون خودشان خواهان پیشبر منافع آمریکا و اسرائیل باشند، پایگاه‌های آمریکایی و رادارهای اسرائیلی را در قلب سرزمینی خود جا داده باشند، ‌ به فرماندهان تروریست ارتش آمریکا مدال بدهند و یا از پرورش تروریست‌های تکفیری منتفع باشند.

از طرفی آیا حامیان تز ناتوی اسلامی حاضرند سیادت منطقه‌ای و نظامی ایران که در نبرد با آمریکا، موشکباران اسرائیل، تأمین امنیت خلیج فارس، محو کشور جدیدالتأسیس داعش و عبور از تحریم‌های اقتصادی اثبات شده است را بپذیرند و با علم به میان‌رده بودن وارد ناتوی اسلامی شوند یا اینکه این تشکیلات احتمالی از هم‌اکنون قرار است نارس متولد و به یک مجموعه بودجه‌خور و نمایشی تبدیل شود؟

اینها چالش‌ها و نکاتی است که درباره ناتوی اسلامی باید پیرامون آنها به بحث و اقتراح نشست.

***

روایت پیروزمندانه عارف از شکست‌هایش

محمدرضا عارف، معاون اول رئیس‌جمهور اخیراً طی اظهاراتی در نشست با مدیران وزارت جهاد کشاورزی با اشاره به اینکه راهبرد دولت چهاردهم و ستاد تنظیم بازار جلوگیری از گرانفروشی و احتکار است، گفت: در دولت و ستاد تنظیم بازار تلاش کردیم که برخوردها تا حد امکان تعزیراتی نباشد و برخی سیاست‌های نظارتی و تنظیمی همانند آزادسازی واردات را در دستور کار قرار دادیم.

به گزارش مجاهدت از ایرنا، او همچنین با اشاره به جلسات متعدد خود با برنجکاران در سال گذشته ادامه داد: در آن جلسات کشاورزان از دولت خواستند که واردات برنج آزاد نشود تا بتوانند برنج را با قیمت کیلویی ۷۵ هزار تومان به فروش برسانند اما عده محدودی واسطه با زیر قیمت برنج را از کشاورزان خریداری کردند و کیلویی بالای ۳۰۰ هزار تومان به بازار عرضه کردند و این عده محدوده واسطه از دسترنج کشاورزان سودجویی می‌کنند. [۳]

*مسئله اینجاست که عارف در هر دو بیان پیش گفته (نظارت بر بازار و عرضه برنج با قیمت معقول) ناموفق بوده و نارضایتی‌های گسترده‌ای را بین مردم و فعالان منصف بازار رقم زده است.

با این حال اما می‌بینیم که اثری از تأسف یا عذرخواهی در مواضع او نیست و عارف پس از این شکست‌های بزرگ و متوالی به موعظه‌گری و بیان خاطرات بسنده می‌کند!

جالب است که عارف در ماه گذشته نیز ضرب‌الاجلی یک‌ماهه را برای ساماندهی به وضعیت بازار و اوضاع گرانی بیقاعده تعیین کرد که البته آن ضرب‌الاجل به دیوار کوبیده شد و مردم هیچ اثری از آن احساس نکردند. [۴]

لکن می‌بینیم که معاون اول محترم رئیس‌جمهور هیچ موضعی نسبت به ضرب‌الاجل پیش گفته ندارد و درباره چرایی اجرا نشدن آن توضیحی به مردم نمی‌دهد.

تأکید می‌شود که این رفتارها صرفا موجب بغرنج‌تر شدن وضعیت گرانی و معیشت مردم می‌شود و نهادهای نظارتی و ایضا مراجع اجتماعی مثل حوزه علمیه قم باید با اعمال اراده و طرح قاطع مطالبه؛ جلوی ادامه این بی‌مسئولیتی‌ها و بی‌دولتی‌ها در بازار را بگیرند.

***

قالب کردن هنر بی‌اهمیت تأمین کالا به مردم به جای “نظارت بر بازار”

ایسنا گزارش داد: محمدجعفر قائم‌پناه، معاون اجرایی رئیس‌جمهور پزشکیان طی سخنانی در جمع فعالان سیاسی استان کردستان گفته است:

“بیشتر مردم دغدغه سیاسی ندارند؛ مردم نان، گوشت و برنج می‌خواهند و ما موظفیم برای تأمین این نیازها تلاش کنیم. “[۵]

*قائم‌پناه گویا ۲ نکته بدیهی را نمی‌داند!

نخست اینکه امر سیاست در یک وجه خود مساوی با “بهبود اقتصادی” است و سیاست‌ورزی در معنای درست خود با سیاست‌بازی متفاوت است و موجب بهبود در همه اوضاع پیرامونی و معیشتی مردم می‌شود.

لذاست که باید در طرح جمله “مردم دغدغه سیاسی ندارند” تجدید نظر و آنرا با شکل و پیوست‌های درستی مطرح کرد.

مسئله دوم هم اینکه ما دقیقا نمی‌دانیم عبارت “تأمین کالاها” از کدام کره منظومه شمسی به ستاد دولت نازل شده و بدتر اینکه یک هنر تلقی شده است!؟

تأمین یکی از ساده‌ترین کارهایی است که دولت انجام می‌دهد و چه بسا اگر دولت هم نباشد انجام خواهد شد.

جالب است که در اینجا به بخشی از خاطرات محسن رفیقدوست اشاره کنیم که در کتابش توضیح می‌دهد در صبح روز انقلاب ۵۷، و در اوج ناامنی و بی‌دولتی و حتی بی‌حکومتی اما کامیون توزیع شیر در تهران مشغول به‌کار بود و شیر توزیع می‌کرد.

در واقع، آنچه وظیفه اساسی و اصلی دولت است و مردم نیز در یکی از انگیزه‌های خود به همین منظور به دولت رأی داده‌اند؛ “تأمین مایحتاج و نیازها با قیمت‌های معقول” است. کاری که البته دولت آقای پزشکیان علیرغم نجابت شخص رئیس‌جمهور و با وجود برخی توفیقات اقتصادی در سال نخست دولت اما در این لحظه از انجام آن عاجز بوده و “گرانی دلبخواهی” یا همان گرانی بیقاعده در بازار جولان می‌دهد.

آقای قائم‌پناه به‌عنوان یک مقام ستادی دولت اگر واقعا دلسوز رئیس‌جمهور پزشکیان هستند و می‌خواهند همچون او صادقانه در سیاست کشور کار کنند؛ باید که به جای نمایش تأمین کالا، به واقعیت نظارت بر بازار و قیمت‌ها و مبارزه با گرانی بیقاعده رو بیاورند و البته نتایج آنرا هم به مردم گزارش کنند.

گفتنیست مقامات دولت بارها و بارها تأکید کرده‌اند که دولت به نظرات نخبگانی توجه دارد و هرکس برای رفع مشکلات کشور راهی می‌شناسد باید آنرا ارائه کند. با این همه اما مشخص نیست که چرا دولت از پیشنهاد نخبگانی “نظارت کارا بر بازار و قیمت‌ها” طفره می‌رود و در مقابل ضرباتی هم که از این قضیه می‌خورد دچار حالت بی‌حسّی و کرختی است!؟

***

1_ https://irna.ir/xjVTXf

2_ mshrgh.ir/1737721

3_ https://irna.ir/xjVTbF

4_ mshrgh.ir/1761511

5_ isna.ir/xdVq7q

سرویس سیاست مشرق – «وبلاگ مشرق» خوانشی روزانه در لابه‌لای اخبار و اتفاقات کشور است. ما درباره این خوانش البته تحلیل‌ها و پیشینه‌هایی را نیز در اختیار مخاطبان محترم می‌گذاریم. هر روز با بسته ویژه خبری-تحلیلی مشرق همراه باشید.

***

میرتاج‌الدینی در حمایت از قالیباف:

اظهارات روحانی و ظریف خلاف منافع ملی بود

محمدرضا میرتاج‌الدینی، از نمایندگان ادوار مجلس در بخشی از یک مصاحبه با خبرآنلاین درباره نطق اخیر قالیباف در پارلمان و انتقاد او از سخنان روحانی و ظریف علیه روسیه گفته است: دقیقاً آقای قالیباف در موضع درست و جایگاه صحیح خود، یعنی به‌عنوان رئیس مجلس و در دفاع از شأن مجلس، ورود پیدا کرد و همان کاری را انجام داد که مردم از مجلس انتظار داشتند. برخی افراد در گذشته برخلاف امنیت کشور رفتار می‌کردند؛ در حالی که کشورهایی مانند روسیه و چین در شورای امنیت سازمان ملل به نفع ایران عمل می‌کردند، اما اظهارات آقای روحانی و آقای ظریف دقیقاً خلاف منافع ملی بود. ما همواره انتظار داریم مجلس در مسائل حساس موضع‌گیری و اظهار نظر کند.

او می‌افزاید: یادمان نرود که آقای هاشمی رفسنجانی نیز زمانی که رئیس مجلس بود، در همه مسائل سیاسی نظر می‌داد و همواره در صدر اخبار رسانه ملی قرار داشت؛ در دوره‌های بعد هم همین‌طور بود.

میرتاج‌الدینی همچنین گفته است: آقای روحانی در یکی از جلسات گفته بودند که روسیه از جمله کشورهایی بود که به تحریم‌های شش‌گانه علیه ایران رأی داده بود. اما به‌هرحال، بیان چنین سخنی در مقطع فعلی درست نبود. حتی اگر آن زمان چنین رأیی داده شده باشد، اکنون روسیه در کنار ایران قرار دارد و باید از این موضع حمایتی استقبال و پشتیبانی شود نه اینکه با اظهارنظرهایی این روابط تضعیف شود.[۱]

*هم نطق قالیباف و هم صحبت‌های میرتاج‌الدینی از منطق اثباتی برخوردار است. لکن مشخص نیست چرا عده‌ای در سیاست کشور به همین عقلانیت‌ها تاختند و یا در دفاع از آنها تعلل کردند؟!

در واقع این یکی از شوربختی‌ها و تألمات زمانه ماست که در سیاستی که باید محل تجلی عقلانیت و سبقت‌جویی خواص از یکدیگر از برای دفاع از حق باشد اما می‌بینیم عده‌ای علیه حق صف‌آرایی می‌کنند و یا در دفاع از آن تعلل می‌ورزند.

این در حالی است که ایران اسلامی در مقطع فعلی و خاصّه در فضای پساجنگ نیازی روزافزون به تقویت معاهدات راهبردی خود با دوَل خارجی دارد و هر صدایی در تضعیف این منطق یعنی همصدایی با دشمن و هم‌دستی در ریختن خون مردم.

***

لزوم نگاه نقادانه به AI؛ او فکر نمی‌کند!

یوسف اباذری، جامعه‌شناس و از چهره‌های دانشگاهی کشورمان به تازگی در یک میتینگ با موضوع جامعه‌شناسی و ایران معاصر،‌ اشاره‌های جالبی به “هوش مصنوعی” داشته است.

به گزارش مجاهدت از اعتماد، او در این بخش از سخنان نقادانه خود گفته است:‌ برای مشروعیت‌بخشی به فقر و بیکاری، مفاهیم تازه‌ای نیز خلق کرده‌اند؛ از جمله “هوش مصنوعی”. می‌گویند با آمدن AI انسان دیگر لازم نیست کار کند و بازار خود به کمک ماشین همه‌چیز را سامان می‌دهد. اما متخصصان تأکید دارند که AI هرگز جای ذهن خلاق بشری را نمی‌گیرد.

او می‌افزاید: این فناوری به صورت جادویی دیده می‌شود – همان‌گونه که در رمان صد سال تنهایی کودکان یخ را جادویی می‌پندارند. در ایران نیز چنین شوکی وجود دارد. گویی AI معجزه است!

اباذری در ادامه با ارجاع به نوآم چامسکی (نظریه پرداز مشهور آمریکایی و چهره مبنایی در نظریه زبان‌ها) گفت: “AI هیچ نیست؛ فقط یک نظام طبقه‌بندی داده‌هاست، نه تفکر. هیچ‌چیز جای ذهن خلاق انسان را نمی‌گیرد.”[۲]

*سخنان اباذری کاملا صحیح است و نگاه فعلی نسبت به هوش مصنوعی در جامعه ما یک نگاه بزرگنمایانه است.

چه اینکه فلسفه هم نظر چامسکی را تأیید می‌کند و هوش مصنوعی هرگز نمی‌تواند جای ذهن انسان و تحلیل‌های آنرا بگیرد.

از این رهگذر باید هشدار داد که هوش مصنوعی نباید رهزن تفکر و تصمیمات درست نسبت به مقولات مختلف از جمله اقتصاد شود. در واقع AI اگرچه می‌تواند به جای برخی مشاغل ایفای نقش کند اما هرگز نمی‌تواند جایگزین مشاغل مهارت‌محور شود.

از طرفی نه تنها افراد جامعه باید آینده شغلی را در نسبتی اصولی با فناوری‌های نوین ترسیم کنند بلکه حکمرانی نیز باید در یک فاصله درست نسبت به هوش مصنوعی –یا سایر فناوری‌ها- سیاست‌گزینی کند و مفتون برخی بزرگنمایی‌های تکنولوژیک نشود.

***

شگرد جدید گرانفروش‌ها برای مکیدن خون مردم

خبرگزاری تسنیم به تازگی در گزارشی پیرامون اخلال در بازار نهاده‌های دامی که منجر به تنش‌های قیمتی نیز شده است؛ از یک شگرد جدید گرانفروشان نیز خبر داد.

طبق این گزارش، رئیس سازمان بازرسی گفته است: اقدامی که برخی واردکنندگان انجام می‌دهند این است که بعد از اقدام به فروش نهاده و عدم تحویل آن در موعد مقرر؛ با فرستادن افرادی نزد مرغ‌دار و دامدار، وجوه مازادی را از آنها مطالبه می‌کنند تا اصطلاحاً نهاده را زودتر به دست‌شان برسانند.

این گزارش می‌افزاید: دامداران و مرغداران نه‌تنها با کمبود نهاده مواجه‌اند، بلکه برای دریافت همان نهاده‌ها مجبور به پرداخت مبالغ اضافی به واسطه‌ها شده‌اند.[۳]

*این قبیل اقدامات گرانفروشان که در نبود نظارت دولتی و قضایی حادث شده؛ رسما به منزله چاقوکشی علیه معیشت مردم و محاربه با اقتصاد کشور است.

محاربه‌ای که علیرغم اطلاع مسئولان ذیربط اما مشخص نیست که چرا با آن برخوردی صورت نمی‌گیرد؟

با خوانش رویدادهای مذکور همچنین می‌توان به دلایل اصلی بروز “گرانی بیقاعده” یا همان گرانی دلبخواهی که مقام معظم رهبری از آن انتقاد کردند نیز پی برد و اکنون مشخص‌تر می‌شود که چرا قیمت بسیاری از اقلام در بازار مایحتاج مردم هرگز یک قیمت واقعی نیست و بعضا حتی تا ۳ برابر قیمت واقعی است؟!

***

1_ khabaronline.ir/xpbbs

2_ https://www.etemadnewspaper.ir/fa/main/detail/240445

3_ https://tn.ai/3439688

سرویس سیاست مشرق – «وبلاگ مشرق» خوانشی روزانه در لابه‌لای اخبار و اتفاقات کشور است. ما درباره این خوانش البته تحلیل‌ها و پیشینه‌هایی را نیز در اختیار مخاطبان محترم می‌گذاریم. هر روز با بسته ویژه خبری-تحلیلی مشرق همراه باشید.

***

افشاگری یک نماینده علیه رهاشدگی بازار

سیدجلیل میرمحمدی، نماینده مردم تفت و میبد در مجلس شورای اسلامی طی نطق میان دستور خود در جلسه علنی یکشنبه گذشته پارلمان با اشاره به مسئله گرانی‌های بیقاعده گفت: ملت قهرمان ایران در جنگ ۱۲ روزه اخیر، ایستادگی بی‌نظیر خودش در برابر رژیم صهیونیستی را نشان داد و حماسه آفرید؛ در واقع دشمن متجاوز را به خاک ذلت نشاند لذا این سوال وجود دارد که آیا واقعاً حق این ملت است که در بحث تورم و بحث‌های معیشتی به زانو در بیاید و در جنگ اقتصادی تنها باشد و دولت هیچ برنامه‌ای نداشته باشد!؟

به گزارش مجاهدت از ایرنا، او تصریح می‌کند: امروز مشاهده می شود که بازار رها شده‌ و نظارتی از طرف هیچ کدام از نهادهای نظارتی برایش نیست و هیچ کاری انجام نمی‌شود.

میرمحمدی گفته است: هر روز شاهد افزایش قیمت‌های اقلام اساسی مردم هستیم و این مهم در حالیست که وزارتخانه های صمت و اقتصاد و سازمان تعزیرات حکومتی به عنوان متولیان امر، هیچ برنامه‌ای ندارند. در این میان فقط مردم هستند که آسیب می‌بینند؛ آیا عدالت است که امروز چنین ملتی با تورم و گرانی بی‌سابقه دست و پنجه نرم کند و برنامه‌ای وجود نداشته باشد. [۱]

*متأسفانه صحبت‌های این نماینده محترم مجلس کاملا صحیح بوده و بازار عملا شاهد بروز پدیده شوم “بی‌دولتی” است.

به این معنی که هیچ حاکمیت اجرایی بر بازار اعمال نمی‌شود و قیمت‌ها دلبخواهی هستند.

همچنین است که باز هم سوگمندانه باید گفت که نه تنها دولت بلکه سایر اضلاع نظارتی در خارج از دولت که وظیفه کنترل قیمت‌ها را هم دارند نیز به وظایفشان در این حیطه عمل نکرده‌اند و طی چند سال اخیر فقط حرف زده‌اند. فلذا اثر ملموسی از اقدامات آنها در اخبار و قیمت‌ها مشاهده نمی‌شود.

انتظار مردم این است که فکر عاجلی برای این قضیه بشود.

***

حمایت محمد خاتمی از “موشک و مردم”

محمد خاتمی، لیدر اصلاح‌طلبان به تازگی طی سخنانی در جمع تنی چند از فعالان سیاسی استان یزد گفته است: اسراییل جز به سقوط جمهوری اسلامی قانع نیست و جز به تجزیه و تضعیف ایران نمی‌اندیشد تا هیچ‌گاه کشوری به نام ایران نتواند باشد یا قدرتمند باشد و جنگ اخیر نیز شدت خطر را نشان داد.

به گزارش مجاهدت از شماره یکشنبه گذشته روزنامه اعتماد، خاتمی همچنین “موشک” و “مردم” را به دو عنوان دو مولفه‌ای برشمرد که عامل سربلندی ایران در جنگ ۱۲ روزه شد و گفت: موضوع ساخت موشک از زمان ریاست‌جمهوری بنده آغاز شد. البته آنچه در زمان ما آغاز شد بسیار کوچک‌تر از وضع موشکی فعلی بود و ما در جنگ اخیر دیدیم این موشک‌ها چگونه زندگی در آن منطقه جغرافیایی کوچک را بر دشمن سخت کرد. همچنین مردم نیز خیلی خوب نشان دادند که در هنگام خطر کنار همدیگر هستند و حتی –برخی- مخالفان جمهوری اسلامی برای ایران و در محکومیت تجاوز اطلاعیه دادند و اظهارنظر کردند. [۲]

*موضع ابراز شده از سوی آقای خاتمی مغتنم و شایسته تحسین است.

تحسینی که البته باید در پیوست آن عبارت مشهور “بیش باد” را به کار برد…

بماند که ابراز موضع صحیح از سوی یک چهره سیاسی اگرچه مطلوب اما هنر نیست و بلکه هنر و بصیرت آنجاست که یک فعال سیاسی موضع درست خود را در هنگام درست و موقف لازم بیان کند.

کما اینکه مثلا می‌دانیم آقای خاتمی در یک لجبازی آشکار؛ هنوز که هنوز است حاضر به پذیرش اشتباه خود در فتنه ۸۸ و “توبه علنی” نیست!

و ایکاش همین موضع اهمیت توأمان مردم و موشک را ایکاش در هنگامه انتقادات ریز روحانی از مسئله موشکی مطرح کرده بود.

و ایکاش طی چندی سال طرح اصلاح‌طلبان برای تحریم خاموش انتخابات با آن همکاری نمی‌کرد!

***

خشم قالیباف به‌خاطر ۴۰ هزار تومان!

محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی، در جلسه علنی سه‌شنبه گذشته مجلس، مواضع قاطعی را علیه ۲ وزیر پر اشکال کابینه اتخاذ کرد.

رئیس مجلس در واکنش به سخنان میدری، وزیر کار درباره ماجرای حذف دهک‌های پردرآمد از فهرست دریافت یارانه گفت: من بیان کردم که وزیر تعاون و کار و رفاه اجتماعی در خصوص سامانه دهک بندی توضیح دهد، اما -شما- آقای وزیر از بحث سامانه پریدید و عبور کردید. دهک‌ها را قانون تصویب کرده است. هفت دهک یارانه دریافت می کنند و سه دهک نباید یارانه دریافت کنند. چند سال متوالی هم هست که خلاف قانون انجام می شود. تنها این دولت هم نبوده، بلکه دولت قبل هم خلاف قانون عمل کرده است.

به گزارش مجاهدت از ایسنا، او همچنین تصریح کرد: آقای میدری نگویید مجلس به ما گفته است ۲۰ میلیون یا ۳۰ میلیون یا ۴۰ میلیون از یارانه‌بگیران را کم کنید، مجلس در قانون آورده است که بر اساس نظام تأمین اجتماعی و با آزمون وسع بین ۱۰ دهک، ۷ دهک را شناسایی کنید.

قالیباف می‌افزاید: آقای میدری موضوع را نپیچانیم، شما باید آزمون وسع را انجام دهید. [۳]

رئیس مجلس همچنین پس از ارائه گزارش از سوی نوری قزلجه، وزیر جهاد کشاورزی نیز در سخنانی گفته است: بخش عمده‌ای از واردات نهاده‌ها، با ارز ترجیحی انجام می‌شود. بیش از ۱۰ میلیون تن ذرت، حدود ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تن جو، حدود ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تن کنجاله سویا و حدود ۳ میلیون تن دانه‌های سویا واردات انجام می‌شود.

قالیباف بیان کرد: وقتی این حجم از واردات نهاده‌ها با ارز ۲۸۵۰۰ تومان انجام می‌شود، چرا قیمت مرغ در بازار به کیلویی ۱۶۰ تا ۱۷۰ هزار تومان رسیده است؟ البته اگر ارزش هزینه‌ها از جمله نرخ برق، دستمزد کارگر و سایر ضریب‌ها را هم محاسبه کنیم، حداکثر قیمت تمام‌شده برای مرغ ۱۳۰ هزار تومان می‌شود پس چرا قیمت مرغ در بازار به ۱۶۰ تا ۱۷۰ هزار تومان می‌رسد؟

وی ادامه داد: چرا مرغ کامل در بازار دیده نمی‌شود و اغلب به‌صورت قطعه‌قطعه عرضه می‌شود و در نهایت، قیمت به بالای ۲۵۰ هزار تومان در هر کیلوگرم می‌رسد؟ [۴]

*ایرادات ۲ وزارتخانه کار و جهاد کشاورزی در مباحث مرتبط با معیشت مردم بسیار فاحش شده است و باید یک مواجهه جدی و قانونی با آن صورت پذیرد.

مقابله‌ای که امید است اعتراض بیسابقه قالیباف یک شروع مهم در برابر آن باشد و ببینیم که مجلس و به خصوص قوه قضائیه جلوی این کم‌کاری‌ها را خواهند گرفت.

اهمال در اجرای مطلوب قانون کالابرگ و یارانه از سوی وزارت کار و اهمال در نظارت بر قیمت‌های بازار مواد غذایی از سوی وزارت جهاد باید هرچه سریعتر تمام شود و دولت رئیس‌جمهور پزشکیان هم باید در این زمینه تکانی به خود بدهد و اجازه ادامه ناکارآمدی و رنج مردم را ندهد.

تأکید قالیباف بر اینکه قیمت مرغ تا ۴۰ هزارتومان بیشتر از قیمت واقعی است؛ یک دلیل واضح بر نبود نظارت کارای دولت و سایر نهادهای نظارتی بر بازار و قیمت‌هاست.

***

1_ https://irna.ir/xjVPm4

2_ https://www.etemadnewspaper.ir/fa/main/detail/240007

3_isna.ir/xdVmjQ

4_isna.ir/xdVmkK

سرویس سیاست مشرق – «وبلاگ مشرق» خوانشی روزانه در لابه‌لای اخبار و اتفاقات کشور است. ما درباره این خوانش البته تحلیل‌ها و پیشینه‌هایی را نیز در اختیار مخاطبان محترم می‌گذاریم. هر روز با بسته ویژه خبری-تحلیلی مشرق همراه باشید.

***

حق تقدم “عقلانیت” نسبت به نظریات اقتصادی

محمد خوش‌چهره، از اقتصاددانان کشورمان در مصاحبه با خبرگزاری ایسنا درباره اقتصاد ایران گفته است: در نظام جمهوری اسلامی صاحب قانون اساسی مترقی هستیم که در اقتصادش اصول قابل دفاع و خوبی دارد. این اصول وظایفی چون تامین رفاه و معیشت، ایجاد سرپناه و مسکن، سلامت، بهداشت و آموزش عمومی و همگانی را جزئی از وظایف دولت تعیین کرده است، اما آن طور که باید و شاید اجرایی و عملیاتی نشده است. برای عملیاتی شدن این مسئله دولت‌ها باید به این اصول باور داشته باشند.

او می‌افزاید: قانون اساسی اقتصاد ایران را نه دولتی و نه آزاد گفته، بلکه بهترین مدل اقتصاد را اقتصاد دولت – بازار دانسته است که این مدل اقتصادی در اکثر کشورهای جهان وجود دارد. در این مدل اقتصادی هم دولت در اقتصاد فعال است و هم بازار و مردم؛ منتها نسبت هر کدام متفاوت است.

خوش‌چهره در بخش دیگری از سخنان خود پیرامون انتقادات موجود از اوضاع اقتصادی کشور به یک وجه این مسئله اشاره کرده و گفته است:‌ ضعف شهرداریها، وزارت مسکن و شهرسازی و دولت در مهار سوداگری و دلالی، خرید و اجاره خانه و رها کردن بخش مسکن و رویایی شدن خرید خانه موجب کاهش قدرت اقتصادی کارکنان و بازنشستگان شد.

این کارشناس مسائل اقتصادی در عین حال و علیرغم انتقادات فراوان تصریح می‌کند: بنده جزو کارشناسان و استادانی هستم که از نجات اقتصادِ به شدت بیمار ایران ناامید نیستم و در حال بررسی و تشریح وضعیت، علائم حیاتی و احیای این بیمار بد حال هستم و برای بهبودیش راه‌حل دارم.[1]

*اقتصاد علم تزاحم نظریه‌هاست. لکن در همین هیاهو و تزاحم نیز “بایدها” و قدر مُتِیَقّن‌هایی وجود دارد که هر مسئول اجرایی، هر اقتصاددان و هر فعال اقتصادی باید به آنها تن بدهد و پس از آن، تازه به سر خط آغاز بحث پیرامون نظرات اقتصادی متداول برسد.

همانطور که از سخنان دکتر خوش‌چهره نیز مستفاد می‌شود؛ اقتصاد ایران امروز با “بایدها” زیادی در قانون و بازار و… مواجه است که باید اجرا شوند اما به دلیل ضعف برخی مسئولان، رأی بد مردم، ناکارشناسان بی‌کارنامه و رهزن و بی‌توجهی قشرهای واسط اجتماعی بلا اجرا مانده و رها شده‌اند.

از جمله این قدر مُتِیقّن‌ها و بایدها می‌توان به لزوم اجرای مُرّ قانون اساسی در حوزه اقتصاد، نظارت بر بازار و قیمت‌ها، منع دولت‌ها از درآمدزایی بوسیله افزایش بی‌رویه مالیات و تسعیر ارز، لزوم حضور امنیتی دولت در بازار برای نگاهداشت و پاسداشت رقابت معقول و جلوگیری از “گرانی دلبخواهی” اشاره کرد.

نیک می‌بینیم که طبق اذعان دکتر خوش‌چهره؛ تنها در بخش مسکن به دلیل اهمال مدیریتی دولت‌ها و سایر نهادهای ذیربط؛ بازار بر اثر قیمت‌های بیقاعده در زمین و ساخت و اجاره عملا مرده و سال‌هاست که این بخش پیشران اقتصادی در رکود به‌سر می‌برد.

مطالبه مردمی و نخبگانی برای اجرا شدن بایدهای اقتصادی، قاطعیت مسئولان، رسوا کردن ناکارشناسان رهزن و بی‌کارنامه و دور شدن مجامع قضایی و مدیریتی از رویکردهای پوپولیستی از الزامات بهبود اقتصاد در ایران است.

***

به خط شدن شاگردان منتظری علیه مردم

باقی:‌ اکثر محکومان به اعدام در ایران اعدامی نیستند!

عمادالدین باقی، فعال اصلاح‌طلب و از شاگردان مرحوم منتظری طی یادداشتی در شماره شنبه گذشته روزنامه اعتماد نوشته است: متاسفانه اعدام‌ها بالا گرفته و حکومت نیز گویی توجه ندارد که هر کدام از این افراد خانواده و خویشانی دارند و اگر راهی و بهانه‌ای پیدا شد که کسی را اعدام نکنند، ترجیح دارد.

او در ادامه می‌نویسد: یکی از مهم‌ترین و درخشان‌ترین قواعد کلی فقهی که بسیار مهم، انسانی و ارزشمند است و مستند به روایتی از پیامبر اسلام است و شیعه و سنی آن را روایت کرده‌اند و مورد اتفاق فرق اسلامی است، می‌گوید: «ادْرووا الحُدود عنِ المسلِمین ما اسْتطعْتُم، فإنْ وجدتُم للمسلِمِ مخْرجاً فخلّوا سبیلهُ؛ فإنّ الإمام لأنْ یُخْطِئ فی العفوِ خیرٌ مِن أنْ یُخْطئ فی العُقوبهِ». کلمه به کلمه این سخن که صدها سال است در متون دینی آمده را باید با طلا نوشت. اصطلاح «حدود» به مجازات‌هایی اطلاق می‌شود که شارع، کمیت و کیفیت آن را برای برخی جرایم تشریع کرده است. محاربه و افساد فی الارض از جمله حدود هستند. روایت/ قاعده‌ای که ذکر شد، می‌گوید: تا می‌توانید اجرای حدود را از مسلمانان دور کنید (همه توان خود را برای دفع حدود به کار ببرید)، اگر راهی و مفری برای دفع حد وجود دارد، او[متهم] را رها کنید، چراکه اگر امام در عفو کسی اشتباه کند، بهتر است که در عقوبت کسی اشتباه کند. دو نکته قابل ذکر، یکم: اینکه در کتاب حق حیات توضیح داده‌ام که گرچه قول مشهور، تفکیک حدود و قصاص است ولی برخی فقها، قصاص را هم جزو حدود می‌دانند. دوم اینکه در روایت آمده است: «ادْرووا الحُدود عنِ المسلِمین ما اسْتطعْتُم»، زیرا این دستور یا قانون در شرایطی صادر شده که اکثریت مطلق، مسلمان بوده‌اند با تنقیح مناط به ویژه اصل بنیادین حرمت دماء در دین، می‌توان گفت ذکر کلمه «مسلم» حصر مثالی است و حصر عقلی نیست. در اصل، حرمت دماء است که موضوعیت دارد.

باقی تصریح می‌کند: در عین حال اگر این قاعده را محصور به مسلم هم بدانیم، اکثریت محکومان به اعدام در ایران نیز طبق این روایت مصون از مجازات اعدام هستند و باید راهی برای تبدیل مجازاتشان پیدا کرد![2]

*تقلا برای پیاده‌سازی نسخه‌های غربی در ابعاد مختلف زیست نظام جمهوری اسلامی یک امر مسبوق به سابقه است.

یکی از این منصه‌ها نیز خطی است که امثال عمادالدین باقی آنرا دنبال می‌کنند و همانطور که مشاهده می‌شود بدون هیچگونه صلاحیت دینی و اجماعی اما با ابتنا به یک حدیث مدعی می‌شوند که عمده محکومان به اعدام در نظام جمهوری اسلامی ایران اساسا اعدامی نیستند!

و این در حالی است که تمامی این افراد و حتی شریرترین آنها اما با قضاوت اسلامی قضات ذیصلاح تعیین حکم شده‌اند، حق اخذ وکیل داشته‌اند و فرایند بررسی پرونده آنها نیز کاملا قانونی بوده است.

یک دقت مهم نیز اینجاست که به نظر می‌رسد اعدامی‌های مورد اشاره باقی اغلب و عموما ضد انقلاب‌ها و زنان مجرم هستند وگرنه مجرمانی که در حق زنان ظلم کرده باشند و یا دست به جرائمی زده باشند که افکار عمومی را جریحه‌دار کرده باشد؛ بصورت اکثریتی و فراگیر مورد اعتراض کسانی مثل باقی قرار نمی‌گیرند!

همچنین است که باقی در حالی ردای دلسوزی برای خانواده مجرمان اعدامی را به تن کرده که انگار نخواسته واقعیت‌ها را ببیند. زیرا همه می‌دانیم آنها که مورد ظلم و جرم اعدامی‌ها قرار گرفته‌اند نیز خانواده و خویش و قوم داشته‌اند و همگی در اثر یک جرم آسیب دیده‌اند یا عزادار شده‌اند. ضمن اینکه اثر ظلم و جرم بر جامعه بسیار بیشتر از اثر داغ یک اعدامی برای خانواده و خویشان اوست.

و ایضا اینکه اعدام اگرچه تلخ اما در کنار اثر تنبیهی برای فرد، اثر عبرت‌گون نیز دارد و جامعه را نسبت به خطرات و عواقب تلخ جرم‌گرایی آگاه می‌سازد.

فی‌الجمله اینکه باید فکری به حال برخی تقلاها برای منکوب کردن مترقی‌ترین و درخشان‌ترین سیستم قضایی در جهان جدید یعنی “نظام قضایی جمهوری اسلامی ایران” کرد و اجازه ملکوک‌کردن عقلانیت را نداد.

قبل از باقی، یکی دیگر از شاگردان مرحوم منتظری نیز یادداشتی انتقادی را پیرامون تأکید اخیر آیت‌الله سبحانی (از مراجع عظام تقلید) بر لزوم عندالاستطاعه شدن مهریه برای مردان منتشر کرده بود.[3]

***

1_ isna.ir/xdVfdF

2_ https://www.etemadnewspaper.ir/fa/main/detail/239276

3_mshrgh.ir/1755390