وبلاگ مشرق

سرویس سیاست مشرق – «وبلاگ مشرق» خوانشی روزانه در لابه‌لای اخبار و اتفاقات کشور است. ما درباره این خوانش البته تحلیل‌ها و پیشینه‌هایی را نیز در اختیار مخاطبان محترم می‌گذاریم. ۷:۳۰ هر روز با بسته ویژه خبری-تحلیلی مشرق همراه باشید.

***

نقش شما در فقر مردم چیست!؟

مدیر اقتصادی دیروز؛ منتقد اقتصادی امروز

علی ربیعی، وزیر کار دولت روحانی و از نزدیکان سیاسی پزشکیان طی سخنانی در مراسم تجلیل از فعالان ستاد انتخاباتی پزشکیان در قم گفته است:

“زمانی ۱۰ درصد از جمعیت کشور ما را فقرا تشکیل می‌دادند، اما امروز این رقم به ۳۰ درصد رسیده که قابل قبول نیست. قرار گرفتن در این وضعیت فقط به تحریم‌ها برنمی‌گردد. علت اصلی این است که ما در درون کشور با قدرت بر سر یکدیگر کوبیدیم و با تغییر دولت‌ها، گویی انقلابی رخ می‌دهد و همه نیروها و برنامه‌های خوب کنار گذاشته می‌شوند. “

به گزارش مجاهدت از ایلنا، او می افزاید: سؤال این است که تا چه زمانی باید ظرفیت‌های ملی و اجتماعی ما نادیده گرفته شوند و در یک جا جمع نشوند تا بتوان از آن‌ها استفاده کرد؟ [۱]

*همه اعم از پیر و جوان باید بدانیم مادام که بانیان وضع موجود تبدیل به دلسوزان وضع موجود می شوند و کسانی که باید پاسخگوی فقر و نداری مردم باشند تبدیل به “آشنایان راه مردم” می شوند؛ اوضاع همینست و سرعت حل مشکلات اقتصادی هم بهبود نخواهد یافت!

به گواه کارشناسان، افزوده شدن جمعیت فقیر ایران اگرچه در دولت قبل شیوع یافته اما آغاز آن در اواخر دولت روحانی بوده است. آقای ربیعی هم که منصب دار دولت اسبق و از خاصان حلقه روحانی بوده است و از قضا سمت اقتصادی بزرگی مثل “وزیر کار” هم داشته؛ امروز باید از نقش خود در این ازدیاد فقر سخن بگوید و کمی ها و کاستی های حیطه کاری خود را برای مردم و مدیران جدید شرح کند (مگر اینکه خود را معصوم از تأثیر در این فقر بداند!) تا مسیرهای رفته ای که در حوزه کاری او منجر به فقر بیشتر مردم گشته؛ مسدود شود.

راه و چاه این است نه اینکه آقای ربیعی مثل جوان ها به یک ستاد انتخاباتی برود و خود را در کسوت مدیری خوش کارنامه و اقتصاددان جلوه دهد که اکنون همه منتظر راهبردهای مدیریتی او هستند.

اکنون این مردم و خواص سیاسی و این خواست مسئولیت پذیری از مدیران سابق و فعلی یا دلخوش کردن به چند میتینگ سیاسی!

حل مشکلات اقتصادی و بهبود قدرت خرید در گروه راهکار اول است.

***

راهکارهایی که منجر به بهبود زودهنگام گرانی می‌شوند

حل مشکلات مردم پس از ۳ دولت در ۱۲ سال آینده!

غلامحسین کرباسچی، فعال اصلاح طلب و دبیر کل سابق حزب کارگزاران سازندگی در بخشی از یک مصاحبه با خبرآنلاین پیرامون مشکلات جامعه و مباحث اقتصادی گفته است:

“این که بگوییم الان این دولت می‌تواند نارضایتی را کامل از بین ببرد، بنده چنین اعتقادی ندارم. چون گرفتاری‌های مردم خیلی زیاد است و با یک دوره حل نمی‌شود، مگر این که روش و روالی روی دور بیفتد که بعد از دو سه دولت که همین روال را طی کنند، مشکلات مردم حل شود! “[۲]

*آقای کرباسچی یکی از کارآمدان اصلاح طلب و یکی از چند مدیری هستند که جریان چپ می تواند بعنوان عملگرا و صاحب کارنامه اجرایی قابل قبول معرفی کند.

لکن این حرف او مبنی بر اینکه در صورت مطلوب بودن اوضاع و روندها؛ مشکلات مردم بعد از دو سه دولت متوالی(و حکما اصلاح طلب!) حل می شود؛ اگر به عمده مشکلات اقتصادی گریبانگیر مردم اشاره دارد؛ یک حرف کاملا غلط، مغایر اصول مدیریتی کلان، مخالف دانش اقتصاد و بر خلاف تجربه انباشته حکمرانی ماست.

در واقع اگرچه برخی مشکلات کلان که راه حل های زمان بر دارند قطعا شامل حرف کرباسچی می شوند اما عمده مشکلات به راحتی و در صورت وجود عزم و فهم مدیریتی خیلی زود قابل حل هستند.

مثلا مشکل اقتصادی عمده ای که امروز در ابعاد مختلف توانسته مردم و بازار را دچار مشکلات عدیده کند؛ کاهش قدرت خرید است. کاهش قدرت خرید در غذا، مسکن، خودرو و… که در ادامه سبب بروز رکود و نارضایتی نیز شده است.

در عین حال اما جالب است که بدانیم معضل چند عاملی کاهش قدرت خرید با چند تصمیم دولتی از قبیل نظارت بر بازار برای واقعی شدن قیمت اقلام، حمایت از سبد کالای خانوار، کاستن از شیب انفجاری افزایش مالیات و التزام به عدالت در ۲ مقوله مسکن و خودرو بلافاصله وارد کانال بهبود می شود.

و یا همینطور در مسئله نقدینگی به تعدادی مدیر و اقتصاددان شجاع نیاز است که بتوانند با اتخاذ سیاست های مالیاتی؛ بلافاصله نقدینگی را به سمتی که عقلانیت حکومتی تشخیص می دهد هدایت کنند.

پس مشاهده می شود که نه تنها نیاز به تکرار چند پزشکیان نیست بلکه با یک پزشکیان نصفه و نیمه هم می شود بهبودهای بزرگی را ایجاد کرد.

نگاه به کارنامه مدیریتی شهید امیرکبیر در مدت زمامداری ۳ ساله‌اش که بهبودها و تغییرات بزرگی را در سرنوشت ایران و زندگی مردم پدید آورد نیز در این زمینه راهگشاست.

گفتنیست به تازگی تحرکاتی مشاهده می شود مبنی بر اینکه برخی اصلاح طلبان در حال زمینه چینی برای ادامه پیروزی های جریان اصلاحات در انتخابات های بعدی ریاست جمهوری هستند.

***

1_https://www.ilna.ir/fa/tiny/news-1532517

2_khabaronline.ir/xmFfw

سرویس سیاست مشرق – «وبلاگ مشرق» خوانشی روزانه در لابه‌لای اخبار و اتفاقات کشور است. ما درباره این خوانش البته تحلیل‌ها و پیشینه‌هایی را نیز در اختیار مخاطبان محترم می‌گذاریم. ۷:۳۰ هر روز با بسته ویژه خبری-تحلیلی مشرق همراه باشید.

***

عارف و مسئله زنان!

اعتماد گزارش داد: محمدرضا عارف، معاون اول اصلاح‌طلب رئیس‌جمهور پزشکیان، در مراسم معارفه وزیر جدید فرهنگ و ارشاد اسلامی طی سخنانی گفته است:

“تاکنون از ظرفیت زنان تحصیلکرده بهره نبرده ایم و مشکل پیدا کرده‌ایم. عملکرد وزیر راه که خانم است در همین مدت انصافا فوق تصور بود. باید تبعیض مثبت بگذاریم تا زنان بخشی از مسوولیت های مدیریتی را بر عهده بگیرند. اجازه دهیم بانوان پست های میانی را بگیرند تا برای سال های آینده آمادگی اخذ پست های بالاتر را داشته باشند.“[1]

*وزیر جدید راه حدود 15 روز است که بر مسند نشسته و طی این مدت در بخش‌های شاخص خود صرفا چند عزل و نصب انجام داده است. لکن می‌بینیم که آقای عارف اگرچه استاد دانشگاه و ریاضی‌خوانده هستند اما در سخنانی هور و قلیایی و بی‌منطق مدعی می‌شوند که عملکرد وزیر در این مدت “فوق تصور” بوده!

آنچه از کنار هم قرار دادن این حقایق به دست می‌آید اینست که آقای عارف حکما برای خوشامد عده‌ای خاص است که چنین غیر عقلایی و سر از پا نشناخته؛ ستاد دولت نوپای پزشکیان را تبدیل به “ستاد فمینیست‌ها” کرده است.

همه باید بدانیم که از چنین ژست‌ها و رفتارهایی هرگز گزینه خدمت به مردم حادث نخواهد شد و پزشکیان خواب عاقبت‌بخیری هم نخواهد دید.

گفتنیست عارف، پیش از این و در مراسم معارفه وزیر جدید نیرو هم در حالی که مردم گرفتار مشکلات عدیده‌ای در قطعی برق و کمبود آب هستند اما اولویت وزارت نیرو را استفاده از استعداد خانم‌های متعهد و تحصیلکرده معرفی کرده بود.[2]

او اخیرا و در مراسم معارفه رئیس جدید سازمان محیط زیست هم گفته است: ان‌شاا… خانم دکتر انصاری اقتدارشان در منزل را به دولت بیاورند و فقط در منزل مقتدر نباشند![3]

***

خیزش سازمان بازرسی علیه یک رانت خطرناک

ایرنا گزارش داد: ذبیح‌الله خدائیان، رییس سازمان بازرسی کل کشور طی سخنانی در مراسم معارفه مدیر کل جدید بازرسی استان کرمان با طرح این سؤال که مسئولیت اجتماعی صنایع و معادن کرمان در کجا هزینه می شود؟ گفت: آیا صرف عمران استان می‌شود، یا فلان مدیر به خاطر اینکه جای پای خود را محکم کند آن را به دلخواه خود هزینه می‌کند؟ اینجاست که سازمان بازرسی باید نظارت کند تا حقوق دولتی معادن به موقع وصول شود.[5]

*این سخنان مهم ریاست سازمان بازرسی که در هشدار به تمام مدیران در تمام استان‌ها بیان شده و کرمان در متن آن صرفا یک مثال است؛ به یکی از بزرگترین رانت‌ها در فرایندهای مدیریتی اشاره دارد.

رانتی که مدیر مربوط بوسیله آن؛ تسهیلات و قوانین را در جهتی اجرا می‌کند که افراد را مدیون خود کند، بتواند رشد اقتصادی یا سیاسی خود را طی کند و گماشتگان خود را فربه سازد.

و البته دقت شود که تمام این رخدادها بصورت قانونی انجام می‌شود و در نتیجه شاهد تولد رانت هستیم.

(تفاوت دو مقوله رانت و فساد نیاز به تبیین دارد!)

آقای خدائیان به درستی و با بصیرت نافذ تصریح کرده‌اند که سازمان بازرسی می‌تواند در این زمینه ایفای نقش کند و به نفع مردم، بیت‌المال و نخبگان وارد شود. چه اینکه با یکی از کثیف‌ترین رانت‌های موجود در سیستم‌های اداری مواجهیم که اولا منجر به انزوای نخبگان می‌شود،‌ ثانیا به شدت ضد پیشرفت است و فرصت‌ها را تباه می‌کند و ثالثا مصداق بارز ستم به مردم است. (به این دلیل که مسیر معیشت و پیشرفت آنان را سد می‌کند)

ضمن تأکید بر اینکه سازمان بازرسی باید در این مسیر با عزم سدید به پیش برود و ایضا باید شاهد ماساژ رسانه‌ای در این زمینه هم باشیم؛ خاطرنشان می‌شود که فرایند “گزارش‌های مردمی” برای رانت ویژه‌ای که آقای خدائیان به آن اشاره کرده است؛ نقش به شدت ویژه‌ای دارد و می‌تواند جلوی مگسان بیت‌المال و بالا رفتن بوزینه‌ها از مناصب حکومت اسلامی را بگیرد.

***

1_ https://www.magiran.com/article/4542998

2_ mshrgh.ir/1638310

3_ khabaronline.ir/xmDBR

4_www.irna.ir/xjRxCW

سرویس سیاست مشرق – «وبلاگ مشرق» خوانشی روزانه در لابه‌لای اخبار و اتفاقات کشور است. ما درباره این خوانش البته تحلیل‌ها و پیشینه‌هایی را نیز در اختیار مخاطبان محترم می‌گذاریم. ۷:۳۰ هر روز با بسته ویژه خبری-تحلیلی مشرق همراه باشید.

***

دفاع بد ربیعی از پزشکیان

ایلنا گزارش داد:‌ علی ربیعی، فعال اصلاح‌طلب و از مقامات دولت روحانی در بخشی از یک توییت به بهانه معرفی کابینه دولت چهاردهم به مجلس نوشته است:

“دولت پزشکیان، در عین آنکه هم دولت مقدورات است و هم ممکنات؛ بنیانگذار نظریه جدیدی در اداره جامعه نیز است. روزهای آینده آزمونی بزرگ برای مجلس خواهد بود. اگر مجلس با نگاهی سیاسی و جناحی برخی وزراء را از حضور در کابینه محروم کند، مسئول شکست این نظریه خواهد بود.“[1]

*بعید است حتی شخص رئیس‌جمهور پزشکیان هم چنین ادعایی داشته باشد که یک نظریه جدید را برای اداره جامعه در کیسه دارد!

بعیدتر اما از آقای ربیعی بود که با سابقه کلان اجرایی و امنیتی خود اما مثل جوانان تازه پا به سیاست گذاشته؛ از یک پیروزی انتخاباتی چنان به وجد بیاید که حرف‌هایی مغایر واقعیت و البته مغایر دموکراسی بر زبان بیاورد.

در بحث تأکید ربیعی بر اینکه اگر مجلس به برخی وزرای پیشنهادی رأی ندهد مسئول شکست پزشکیان خواهد بود؛ اولا باید دانست که اختیارات و قدرت یک رئیس‌جمهور در ایران به قدری زیاد است که هیچکس جز خودش مسئول شکست‌ها و ناکامی‌هایش نیست.

ثانیا ما در ایران قحط‌الرجال مدیریتی نداریم که در فرض رأی نیاوردن یک وزیر پیشنهادی؛ دیگر عنصر کارآمدی نتواند جایگزین او شود.

ثالثا این حق مجلس و نمایندگان مردم است که اگر احساس کردند یک وزیر پیشنهادی کارآمدی لازم را ندارد به او رأی ندهند.

اینکه یک عنصر سیاسی در خارج از مجلس که از قضا علاقه زیادی هم به حواشی سیاسی و “گزینه خیابان” دارد به ناگاه به صحنه بیاید و بگویید با این رأی ندادن پزشکیان را به شکست می‌کشانید؛ حرفی غلط و اوج ناجوانمردی در حق قانون و دموکراسی و عقلانیت است.

ما همچنین این کنایه را به آقای ربیعی عرض می‌کنیم که دشمن پزشکیان نه دموکراسی بلکه ناجوانمردی کسانی در اطراف اوست که در اعتراض به حق پزشکیان برای انتخاب مردان کابینه؛ از سمت خود استعفا کرده‌اند و شکستی هم اگر در کار باشد تقصیر حاشیه‌پردازان دولت پزشکیان است.

***

هم خودکفا نباشیم؛ هم دشمن تحریم کند!

عباس آخوندی، وزیر مسکن دولت روحانی و از حامیان انتخاباتی پزشکیان طی یادداشتی که کانال تلگرامی امتداد آنرا منتشر کرد دست به یک انتقاد عجیب گفتمانی از دولت جدید زد.

آخوندی در یادداشت خود نوشته است: ایران درگیر صدها مشکل و گرفتاری اقتصادی است. چون تورم بالا و مزمن، کاهش قدرت خرید مردم، بی‌ثباتی پولی و مالی، افزایش نرخ ارز، بحران بانکی، بیکاری، رشد منفی سرمایه‌گذاری، فقر و ده‌ها مساله دیگر. لیکن ریشه‌ی آنها دو مساله اصلی است: کسری بودجه که چاپ پول را در چهل سال گذشته سبب شده و غلبه توهم خوداتکایی و یا خودکفایی بر سیاست تجارت آزاد.

او می‌افزاید: اگر دولت‌مردان تا حدی به پیامدهای چاپ پول آگاه شده‌اند؛ و در انتصابات دولت چهاردهم نیز کم‌وبیش اثر آن را می‌توان دید، در انتخاب وفاداری به سیاست ضدتوسعه‌ی خوداتکایی که بلای جان اقتصاد ایران است هم‌چنان در بی‌راهه هستند!

آخوندی می‌نویسد: اصلی‌ترین مأموریت اقتصادی نهاد دولت در ایران با توجه به موقعیت ژئوپلیتیک کشور که چهارراه جهان است، باید توسعه‌ی تجارت آزاد باشد. در حالی‌که ضرورت دارد دولت با پایش فرایندهای تجاری کشور، هر جا مانعی بر رشد تجارت دیده ‌شد سریعا آن را مرتفع کند، سیاست خودکفایی مبتنی بر ایجاد مانع بر تجارت انتخاب شده‌ است. این یعنی هم‌چنان اجبار ملت به رفتن در صف خرید خودرو بد کیفیت در برابر خود رو ایمن به نفع سوداگران نهادی و… سیاستی صددرصد ضدتوسعه.

*قبل از هرچیز؛ مردم و مخاطبان محترم باید بدانند که یکی از مؤلفه‌های اصلی در سواد رسانه و پر کردن حافظه از اطلاعات و تحلیل‌های صحیح؛ شنیدن تحلیل از جانب تحلیلگران، سیاسیون و مدیران دارای کارنامه‌های خوب است.

آقای آخوندی هم یک رجل سیاسی و مدیریتی است که نگاهی به کارنامه او در فتنه سال 88 و در دوران مدیریت وزارت مسکن نشان می‌دهد در هیچیک از این 2 عرصه معدل خوبی به‌دست نیاورده است.

و اما مسئله خودکفا شدن…

کسانی مثل محمود سریع‌القلم و عباس آخوندی صراحتا مخالف این سیاست عقلانی هستند.

امثال این دو نفر در جبهه اصلاحات توضیح نمی‌دهند که اگر کشور روزی محتاج یک کالای غیر استراتژیک شد؛ شبکه سلطه جهانی با ایران چه خواهد کرد؟

اینان نمی‌گویند اکنون که نظام سلطه در کالاهای استراتژیک ایران را با تحریم گسترده مواجه کرده است؛ چه راهکار دقیقی برای رفع این مشکل به جز اقتصاد مقاومتی و “خودکفا شدن” ولو با هزینه بیشتر وجود دارد؟

البته آقایان روحانی و ظریف به نمایندگی از اینان تز برجام و گره زدن رفع مشکلات کشور به توافق نهایی با غرب را پیش بردند که همه دیدیم ماحصل آن “خسارت محض + هیچ” بود.

یعنی نظام سلطه نشان داد که دست از دشمنی با ایران برنمی‌دارد و به عزم توافق و رفع مشکلات نیز به چشم “کرنش ذلیلانه” در مقابل خودش می‌نگرد.

باز می‌گردیم به آن سؤال عقلانی و آن اینکه امثال سریع‌القلم و آخوندی باید پاسخ بدهند اگر کشور در یک کالای استراتژیک یا غیر استراتژیک دچار کمبود شد؛ آنگاه آیا باید کشور را تسلیم بیگانه کرد یا اینکه از هم‌اکنون و با تز امتحان‌پس‌داده‌ی خودکفایی از بروز چنین فاجعه‌ای جلوگیری کرد؟!

تأسف اینجاست که امثال آخوندی نه تنها به این سؤال عقلانی پاسخی نمی‌دهند بلکه حتی اگر متحد انتخاباتی خودشان هم به قدر سر سوزنی معتقد به خودکفایی باشد یا نخواهد کشور را تسلیم بیگانه کند؛ بدین‌سان که می‌بینیم به او می‌تازند و بی‌واهمه از امیدهای مردم برای روی کار آوردن یک دولت و گفتمان جدید؛ نهال نوپای دولت جدید با همه امیدهایش را به زیر دست و پا می‌کشانند.

***

“اقناع مردم” با کارآمدی کابینه یا چینش کابینه؟!

محمد عطریانفر، فعال چپ و از معاریف حزب کارگزاران سازندگی در بخشی از یک مصاحبه با انصاف‌نیوز پیرامون کابینه پیشنهادی پزشکیان ضمن اینکه بصورت تلویحی کابینه وفاق دولت جدید را “کابینه مونتاژی” می‌نامد؛ در پاسخ به این سؤال که “گروهی می‌گویند ما باید در وهله اول به حق انتخاب رئیس جمهور احترام بگذاریم و اجازه دهیم اسامی کابینه هر نامی که باشند کار کنند بعد به این کابینه‌ی به قول شما مونتاژی ایراد وارد کنیم. نظر شما در مورد حق انتخاب رئیس جمهور چیست؟” گفته است:

“آقای پزشکیان ۱۸ میلیون رای گرفته است. این جامعه باید قانع شود. نمی‌توان پذیرفت که شخصی با پشتوانه‌ی چند ده میلیونی رای بیاورد و رئیس جمهور شود بعد در مقام عمل نتواند جامعه رای دهندگانش را راضی کند و آن‌ها را به جای وصول به ساحل آرامش و اعتماد مضاعف به نقطه‌ی نگرانی برساند که دلخوری‌ها و گلایه‌های سنگین حاصل شود. حتما باید جامعه و بدنه همراه، توجیه شود. این حقیقتی‌ست که نهادهای پیرامونی بعضا نمی‌فهمند و توجهی به آن ندارند که رئیس جمهور برابر جامعه‌ی رای خود مسئولیتی سنگین‌ دارد.[2]

*این تحلیل آقای عطریانفر صحیح نیست.

زیرا اولا رئیس‌جمهور در فلسفه جمهور؛ وکیل ملت است. یعنی ملت به او وکالت می‌دهند که به شرط کارآمدی و بهبود معیشت؛ وارد ریاست قوه مجریه شود و طبق صلاحدیدهای خودش امورات کشور را به پیش ببرد.

طبعا در این فرایند نمی‌توان در لحظه وارد فرایند وکالت شد و بخش‌هایی از این حق تفویض شده را ستاند و گفت که ما به عنوان رأی دهنده مثلا در فلان حیث تو را قبول نداریم یا درباره تشخیص شما در فلان وظیفه اجرایی اقناع نشده‌ایم!

چه اینکه تمام این تأییدات و اقناع‌ها در قضیه وکالت و تفویض آن مستحیل است.

(اشکال پیش‌گفته در مسئله شفافیت هم که عده‌ای طی سالیان گذشته به دنبال آن بوده‌اند مطرح است و نمی‌توان به نماینده‌ای که به او رأی داده‌ایم و او را به مجلس فرستاده‌ایم اما بگوییم که باید لحظه به لحظه رأیت را به اطلاع ما برسانی!)

ثانیا همه می‌دانیم که همه ما در همه مقولات تخصص و اشراف لازم را نداریم و پر بیراه نیست اگر بگوییم که یکی از اصلی‌ترین انگیزه‌های اجتماع و قرارداد اجتماعی نیز همین ندانستن‌های فردی بود.

لذا وقتی فردی را در سمت ریاست‌جمهور به عنوان نماینده یا وکیل انتخاب می‌کنیم؛ این نکته را طبیعی می‌دانیم که به عمده موارد تخصصی و اشرافیت‌های او دسترسی نداریم اما او را بعنوان وکیل پذیرفته‌ایم.

پذیرفتنی به این معنا که رأی و انتخاب و صلاحدید او را هم قبول داریم.

بماند که اگر جامعه و تک تک آحاد رأی‌دهندگان قرار بود درباره جزئیات فرایندهای سیاسی و اجرایی قدرت اقناع داشته باشند؛ پس اساسا چه نیازی به رئیس‌جمهور و انتخابات و جلسات محرمانه و نامه‌های به کلی سرّی؟!

زیرا رئیس‌جمهور برآمده از یک شعور جمعی در کلیت تشخیص کارآمدی است. اما این تشخیص اگر قرار باشد به اجزای خرد تبدیل شود و درباره همه امورات، انتخاب‌ها، صلاحدیدها و آرای وکلای کشور اقناع شود؛ آنگاه است که طوفان سلایق، بی‌تخصصی‌ها و نفهمیدن‌ها وزیدن خواهد گرفت، کارآمدی شکل نخواهد گرفت.

پس حق چینش کابینه با رئیس‌جمهور است و جامعه رأ‌ی‌دهندگان و مردم نیز باید از حیث کارآمدی و کارنامه قانع شوند نه از جنبه محرمانه‌ها یا صلاحدیدها، تخصص‌ها و اشراف‌هایی که رئیس‌جمهور در کلیت قضیه دارد.

ما همچنین این انتقاد را هم از عطریانفر مطرح می‌کنیم که به نظر می‌رسد خدشه بر بدیهیات در کلام او و یا مونتاژی نامیدن کابینه پزشکیان، نه از سر دلسوزی که از سر انگیزه‌های دیگری باشد…

سؤال و تردیدی که شخص آقای عطریانفر باید پاسخگوی آن باشد.

***

1_ https://www.ilna.ir/fa/tiny/news-1518413

2_ https://ensafnews.com/540293

سرویس سیاست مشرق – «وبلاگ مشرق» خوانشی روزانه در لابه‌لای اخبار و اتفاقات کشور است. ما درباره این خوانش البته تحلیل‌ها و پیشینه‌هایی را نیز در اختیار مخاطبان محترم می‌گذاریم. ۷:۳۰ هر روز با بسته ویژه خبری-تحلیلی مشرق همراه باشید.

***

درس سیاست کرباسچی به ظریف

غلامحسین کرباسچی، فعال اصلاح‌طلب و از مشاهیر این جریان سیاسی اخیراً در دو استوری اینستاگرامی پیرامون حواشی معرفی فهرست وزرای پزشکیان به مجلس شورای اسلامی نوشت: پزشکیان می‌توانست با معرفی چهره‌های تند اصلاحات برای مردم خودشیرینی کند…و بعد از کلی درگیری و کش و قوس فراوان و معطل ماندن کارهای وزارخانه‌ها در نهایت –با اصرار- همین لیست فعلی را معرفی کند و رأی بگیرد و مردم هم راضی باشند.

او می‌افزاید: موضوع مهم، شخص رئیس‌جمهور و معاون اول می‌باشند که باید حافظ و نگهبان شعارها و وعده‌های انتخاباتی پزشکیان باشند تا با همین کابینه به اجرا برسد.

به گزارش مجاهدت از کانال تلگرامی امتداد، ‌ کرباسچی همچنین خطاب به پزشکیان می‌نویسد:

“حال این شما هستید که پاسخگی وعده‌هایتان خواهید بود نه وزرا و معاونین و… لذا ما همچنان شخص جنابعالی و کابینه شما را حمایت می‌کنیم تا بتوانید پاسخگوی وعده‌هایتان باشید. ما به وزرا رأی ندادیم و به رئیس‌جمهور رأی دادیم و ایمان داریم شما به وعده‌هایتان عمل خواهید کرد. “

*در کنار کرباسچی؛ ‌ سایر اصلاح‌طلبان نجیب هم به جای استعفا یا انتقادات شداد و غلاظ اما از پزشکیان و فهرست معقول وزرای او حمایت کرده‌اند.

و این رسم عقلانیت و سیاست‌ورزی صحیح است که افراد علیرغم انتقادات و نظرات فردی اما صلاحدید و انتخاب رئیس‌جمهور را نیز به رسمیت بشناسند و فی‌النهایه پذیرای نظر او در چینش کابینه و مردان ستادی‌اش باشند.

این رفتار را باید در مقابل استعفای ظریف در اعتراض به چینش کابینه و نیز انتقادات تند برخی اصلاح‌طلبان از پزشکیان دید و بیشتر به کنه معرفتی آن پی برد.

ما قبل از این نیز در وبلاگ مشرق تأکید کرده بودیم که راه صلاح و فلاح دکتر پزشکیان و دولت او از مسیر کار کردن و تعامل با “اصلاح‌طلبان نجیب” می‌گذرد و مادام که پزشکیان در چینش مدیران و توجهات سیاسی به سمت نجبا میل کند؛ می‌تواند از پرتگاه‌های سیاسی دور بماند.

***

یک سؤال مهم از چپ‌های منتقد کابینه

اسامی وزرا یا عملکرد کابینه؛ برای مردم کدامیک اهمیت دارد!؟

اسماعیل گرامی‌مقدم، از فعالان اصلاح‌طلب در بخشی از یک مصاحبه با خبرگزاری ایسنا درباره کابینه پزشکیان و انتقادات برخی اصلاح‌طلبان گفته است:

“باید منتظر رای اعتماد مجلس به وزرا و در ادامه منتظر عملکرد کابینه باشیم. اگر کابینه توانست مشکلاتی که اشاره کردم را حل کند، انتقادات کاهش می یابد و دیگر برای مردم خیلی اهمیت ندارد وزرا از چه جریان های سیاسی هستند. اگر تشکیل کابینه ائتلافی و حضور برخی وزرا از جریان رقیب پزشکیان منجر به کاهش مشکلات و فشار به مردم شود، حتما تشکیل کابینه ائتلافی ارزشش را دارد. [۱]

*اگر در چینش کابینه؛ حق و انتخاب اصلی با رئیس‌جمهور منتخب است؛ پس انتقادات هرگز نباید رهزن فهرست پیشنهادی وزرا شود و منتقدین بایستی در سرجمع انتقاد خود به این فهرست اما حق رئیس‌جمهور را به رسمیت بشناسند.

ضمن اینکه گفته‌های گرامی‌مقدم کاملا درست به نظر می‌رسد و اگر کابینه پیشنهادی پزشکیان یک کابینه کارآمد باشد؛ کیستی وزرا دیگر هیچ اهمیتی نخواهد داشت.

حقیقتی که البته به نظر می‌رسد افراد بی‌هنر و سیاست‌بازان با آن معارض‌اند و از آنجا که به پست و مناصب دولت جدید به چشم شرکت سهامی می‌نگرند؛ بدون هیچ توجهی به ۲ مسئله مهم “کارآمدی و حق رئیس‌جمهور در اَرِنج کابینه” صرفا انتقاد می‌کنند چون پست و سمت‌ها به آنها یا به رفقایشان نرسیده است.

در بحث مهم بودن کارنامه به جای افراد بایستی تأکید کرد که کاربرد اصلی این مفهوم برای خواص سیاسی و مردم جامعه است اما “نمایندگان مجلس” باید حتما وجود کارآمدی و احتمال بالای موفقیت در وزرای پیشنهادی را احراز کنند.

به دیگر سخن اینکه نماینده اگرچه باید در آینده نیز به کارنامه افراد و رأی اعتماد خود حساس باشد اما در وضعیت امروز هم وظیفه دارد که با ابزار “خوانش کارنامه”، مطالعه سوابق و نگاه به برنامه وزرای پیشنهادی؛ رأی اعتماد خود را بر احتمال بالای کارآمدی در هریک از وزرا مبتنی کند.

***

مردم گوشت گران داخلی را نمی‌خرند!

منصور پوریان، رئیس شورای تامین دام کشور در گفت‌وگو با ایلنا درباره آخرین وضعیت عرضه گوشت قرمز در کشور گفته است: در حال حاضر انواع گوشت قرمز گوسفند و گوساله گرم و منجمد وارداتی و تولید داخل در بازار متناسب با تقاضای مردم عرضه می‌شود و بیشترین تقاضا برای گوشت‌های وارداتی وجود دارد زیرا گوشت تولید داخل همچنان با فاصله زیادی گران‌تر از گوشت وارداتی است…گوشت تولید داخل امروز به عنوان گوشت گران در بازار عرضه می‌شود و تنها سه دهک اول جامعه می‌توانند این گوشت را تهیه کنند.

او همچنین با اشاره به هزینه‌های بالای تولید برای دامداران تصریح می‌کند: چون تقاضا برای گوشت تولید داخل کاهش یافته و مردم به دلیل قیمت مناسب گوشت‌های وارداتی به این گوشت روی آورده‌اند تولیدکننده‌ای که گوشت را نسبت به گوشت وارداتی گران تولید می‌کند مجبور است آن را ارزان بفروشد و متضرر شود در پی این ضرردهی دامداران از بیشتر استان‌ها به وزارتخانه نامه زده‌اند که با مازاد دام سنگین روبه‌رو هستند و باید راهکاری برای آن اندیشیده شود.

پوریان تأکید کرده است که دولت می‌تواند با بر عهده گرفتن بخشی از هزینه‌های تولید این دام به تقویت تولید داخلی گوشت که ۹۷ درصد بازار آن در اختیار بخش خصوصی است کمک کند!

این مقام مسئول در بخش دیگری از صحبت‌های خود در پاسخ به پیشنهاد ممنوعیت واردات گوشت نیز اذعان کرده است: وابستگی کامل به تولید داخل ما را با جهش‌های قیمتی روبه‌رو می‌کند و واردات برای تامین نیاز شش دهک پایینی جامعه که بیشترین جمعیت کشور را تشکیل می‌دهد لازم است زیرا خرید گوشت قرمز ۵۰۰ هزار تومانی هزینه سنگینی را به این جمعیت تحمیل می‌کند.[۲]

*در مصاحبه مذکور نکات اقتصادی مهمی پیرامون بازار کالا و خدمات ایران وجود دارد…

از جمله اینکه “برخی تولیدکنندگان داخلی به هیچ قیمتی حاضر به دست کشیدن از سود بالا نیستند، توقع عده‌ای اینست که دولت وارد بازاری که ۹۷ درصد آن خصوصی است بشود و از کیسه بیت‌المال هزینه‌های تولید را جبران کند، به قدری بلبشو و بی‌نظارتی در بازار ایران بیداد می‌کند که به محض ممنوعیت واردات؛ مردم می‌مانند و گوشت گرانی که البته دچار جهش قیمتی هم می‌شود” و…

نکات پیش گفته در حالی است که همه می‌دانیم در برخی نقاط کشور قیمت گوشت تولیدی به دلیل نبود نگاه “سودآوری ویژه” بسیار پایین است و جذابیت سود پرورش دام در ایران به دلیل نبود نظارت بر بازار و فراوانی امکانات تولید بسیار بالاست.

ضمن اینکه باز همه می‌دانند که در جریان تولید اقلام مورد نیاز مردم در بخش خصوصی؛ به دلیل ناکارآمدی و حاتم‌بخشی برخی دولت‌ها از کیسه بیت‌المال؛ به محض افزایش هزینه‌های تولید (که یک رخداد همیشگی در کار اقتصادی است) می‌توان فی‌الفور به دولت نامه نوشت و مطالبه یارانه و یا تأمین هزینه کرد!

ما قضاوت درباره آن نکات و این دانسته‌ها را بر عهده مخاطبان محترم می‌گذاریم و تأکید می‌کنیم که راه درمان درد این گرانی‌های بیقاعده و این بازار سرِ خود و بی‌حکمران؛ صرفا و فقط نظارت کارای دولت بر بازار و قیمت‌هاست.

گفتنیست در ایام دولت آقای روحانی که قیمت گوشت در مقطعی به هرکیلو ۹۰ هزار تومان رسید؛ خبرنگار صداوسیما در گزارشی تحقیقی و میدانی با رصد زنجیره تولید و توزیع گوشت اثبات کرد که قیمت گوشت با لحاظ سود همه ارکان تولید و توزیع باید ۵۰ هزار تومان باشد اما ۴۰ هزار تومان گران‌تر به دست مردم می‌رسد!

به نظر می‌رسد سود ۴۰ هزار تومانی آن روز، امروز به چند برابر رسیده باشد…

***

1_ isna.ir/xdRFRT

2_ https://www.ilna.ir/fa/tiny/news-1516148

سرویس سیاست مشرق – «وبلاگ مشرق» خوانشی روزانه در لابه‌لای اخبار و اتفاقات کشور است. ما درباره این خوانش البته تحلیل‌ها و پیشینه‌هایی را نیز در اختیار مخاطبان محترم می‌گذاریم. ۷:۳۰ هر روز با بسته ویژه خبری-تحلیلی مشرق همراه باشید.

***

طعم خوب “رأی بد” برای ظریف

محمدجواد ظریف، وزیر سابق امور خارجه به تازگی در یک میتینگ سیاسی برای مسعود پزشکیان تبلیغ کرد.

به گزارش مجاهدت از ایلنا، ظریف در این سخنرانی به مواردی اشاره کرده که بخش‌هایی از آنرا در ادامه می‌خوانید:

_ (در اشاره به کارنامه دولت روحانی) برخلاف همه محاسبات و پیشگویی‌ها، اثر انتخاب خود را دیدید، احترام جهان و احترام همه ملت‌ها که منادی گفتگوی تمدن ها را داشتیم بطوریکه تمام دروغ ها را نقش برآب کرد!

_ انتخاب می کنیم جوانان بجای پناه بردن به کشورهای خارجی با عشق و امید در کشور بمانند، انتخاب می کنیم که پدران و مادران در آرزوی فرزندانشان حسرت نخورند. انتخاب می کنیم ایران و ایرانی در همه جا سرفراز باشد و تحریم نکنند تا مجبور شوند ایران و ایرانی را تکریم کنند.[1]

*آقای ظریف اگر می‌خواهد یک سیاستمدار منطقی و راستگو باشد طبعا باید حرف راست بزند و منطقی رفتار کند.

آنچه که مردم از اثر انتخاب خود در سال‌های 92 و 96 دیدند به جز ناکارآمدی، تحریم بیشتر و بیدستاوردی چه بود؟!

مگر این آقای ظریف نبود که صراحتا و پس از آنهمه مذاکره اعلام کرد ما نمی‌توانیم حتی یک حساب ساده در بانک‌های انگلیس باز کنیم؟

و مگر این شخص آقای روحانی نبود که مدت‌ها پس از مذاکرات؛ سوگمندانه گفت:‌ مگر کشورها دیوانه‌اند که با آمریکا مذاکره و توافق کنند.

از باب احترام جهان نیز اینکه ظریف در آمریکا نمی‌توانست خارج از خطوط ترسیمی پلیس حرکت کند و به عیادت همکار خود برود و یا صحبت‌های ترامپ درباره تروریست نامیدن مردم ایران برای هر جویای حقیقتی کافیست.

آقای ظریف گویا فراموش کرده است که باراک اوباما در صبح روز معاهده برجام و برای اینکه ته‌مانده دستاورد را هم از دست ظریف بگیرد دست به تحریم ایران زد!

بماند که حتی مضحک‌ترین بخش‌های توافقات موقت ژنو از قبیل “ماجرای سنگ‌های قیمتی” هم نتوانست مردم را روی صندلی‌های نمایش برجام نگه دارد!

ما همچنین یادآوری می‌کنیم زمانی را به آقای ظریف که ماجرای “پناه بردن جوانان ایرانی به کشورهای خارجی” از سوی معاون علمی رئیس‌جمهور روحانی مورد تردید قرار گرفت و دکتر سورنا ستاری به درستی از این گفت که مسئله فرار مغزها از آن کلاه‌های گشادی است که روی سر کشور گذاشته‌اند![2]

ستاری استدلال کرد که این مسئله یک پروپاگاندای تبلیغاتی علیه ایران بیشتر نیست.

نتیجه آنکه مسئله فرار مغزها و جوانان اگر درست باشد بیشتر در دهه 90 و در دولت متبوع ظریف بروز کرده و اگر غلط باشد یعنی ظریف هم جزو کسانی است که کلاه روی سر کشور می‌گذارند!

تمام این گزاره‌های تاریخی که اتفاقا در همین نزدیکی هم رخ داده‌اند نشان می‌دهد که آقای ظریف نه بر اساس کارنامه و نه بر اساس سبک و سیاق سیاسی؛ شأنیت آنرا ندارد که برای مردم “رأی خوب” را تبیین کند.

***

حرف‌های پسر کروبی درباره خصومت و حسادت برخی اصلاح‌طلبان

مهدی کروبی، از اصلاح‌طلبان ستادی است که به دلیل فعالیت‌های خود در فتنه 88 و توبه نکردن علنی از آن رفتارهای غلط در حصر خانگی قرار دارد.

حسین کروبی، فرزند وی با تازگی در اظهاراتی که اعتمادآنلاین آنها را منتشر کرد ضمن اعلام حمایت کروبی از مسعود پزشکیان گفته است:

“اگر خصومت و حسادت برخی اصلاح طلبان در سال ۱۳۸۴ نبود مهدی کروبی رئیس جمهور بود و بلای محمود احمدی نژاد بر سر ملت فرود نمی آمد و پرونده هسته ای ایران به شورای امنیت نمی‌رفت و تحریم‌ها شکل نمی‌گرفت‌. او در همه سال‌های حصر غیرقانونی بر امید و اصلاح و مبارزه قانونی تاکید کرده است.”[3]

*اختلافات درونی اصلاح‌طلبان وارد مرحله جنون شده و انتخابات هم برای آن به مثابه یک کاتالیزور عمل کرده است.

کار این اختلافات که بویژه میان چپ‌های ستادی و مسعود پزشکیان بروز یافته به جایی رسیده است که حتی اخیرا دیدیم که محمدرضا تاجیک، از تئوریسین‌های ستادی جریان چپ صراحتا و در یک مصاحبه تأکید کرد که پزشکیان نمی‌تواند دریچه‌ای بگشاید.[4]

برخی محافل تحلیلی از این می‌گویند که چپ‌های ستادی؛ پزشکیان را حامل اصلاح‌طلبی نمی‌دانند و حتی معتقدند او پروژه نظام برای افزایش مشارکت انتخاباتی است! از همین رو یا در قبال پزشکیان سکوت کرده‌اند و یا مثل تاجیک صراحتا در نقد او سخن می‌گویند.

برایندهای تحلیلی از این می‌گوید که اصلاح‌طلبان ستادی معتقدند کاراکتر پزشکیان توانایی جذب آرای خاموش و خاکستری را هم ندارد و از همین رو اعلام حمایت از وی بیفایده است.

***

استدلال جالب آیت‌ا… عاملی برای مشارکت انتخاباتی

اگر رأی ندهیم؛ فردا نباید گلایه کنیم

آیت‌ا… سیدحسن عاملی، عضو مجلس خبرگان رهبری و امام جمعه اردبیل؛ طی سخنانی در خطبه‌های این هفته نماز جمعه به اهمیت حضور در انتخابات اشاره کرد و خطاب به کسانی که نمی‌خواهند رأی بدهند، گفته است: در حال حاضر توصیه اول ما شرکت در انتخابات است. مبادا دفتر حسنات عزیزان از این حسنه بزرگ خالی باشد. بدون تردید انتخاب انسان صالح و شایسته برای تولیت امور مسلمان ها از تمام حسنات بالاتر است. از طرفی “حضور در صحنه”، مانور قدرت و اقتدار و انسجام ملی در برابر دشمنانی است که بیش از ۴۰ سال است در کمین کشور ما و ملت ما هستند. هیچ انسان عاقلی در برابر دشمن غدّار خود چراغ سبز نشان نمی دهد و هیچ عاقلی تعیین سرنوشت خود را به کس دیگری نمی‌سپارد. (کنایه از رأی ندادن!)

به گزارش مجاهدت از شفقنا، وی تصریح می‌کند: کسانی که گلایه‌ای از مدیریت کشور دارند دقت کنند که جمهوری اسلامی سلایق متفاوت اقتصادی و سیاسی را در معرض انتخاب ملت قرار داده است. حالا موسم رفع گلایه با انتخاب فرد اصلح، سلیقه اصلح و تفکر اصلح است و بعد از انتخاب، فردا دیگر جای گلایه نیست.[5]

*استدلال آیت‌ا… عاملی در لزوم رأی دادن و البته رأی خوب دادن جامع و مانع است.

در عین حال و در باب ذکر مثال و توضیح پیرامون جمله آخر ایشان مبنی بر اینکه “فردای انتخابات دیگر جای گلایه نیست” باید گفت که این یک منطق کمتر گفته شده در ساحت دموکراسی ایرانی است.

به این معنی که مردم؛ اعم از آنها که رأی می‌دهند یا رأی نمی‌دهند؛‌ باید بدانند که اوضاع کشور طی 4 سال آینده ماحصل رأی آنهاست.

به این معنی که فردی که رأی نمی‌دهد یعنی اجازه داده است که سیاستمدار ضعیف رئیس‌جمهور شود و فردی هم که رأی می‌دهد اما به “رأی خوب” و کارنامه نامزدها اهمیتی نمی‌دهد باید بداند که در قبال کژی‌ها و بی‌عملی‌های بزرگ 4 سال آینده مسئول است.

این دو جماعت طبعا در فرداروز انتخابات نباید بابت هیچ مشکلی گلایه کنند و اجرا نشدن وعده‌های مهم نامزد پیروز هم یقینا بر عهده آنهاست.

در همین زمینه می‌توان به مثالی از کشور فرانسه نیز اشاره کرد که در جریان اعتراضات اقتصادی جلیقه‌زردهای معترض به وضعیت معیشت؛‌ رسانه‌های بزرگ فرانسه در هنگام مصاحبه با معترضین؛ نخستین سؤالی که می‌پرسیدند این بود که به چه کسی رأی داده‌اید؟!

کنایه از اینکه اعتراض شما بلاوجه است و رئیس‌جمهور ماکرون که عامل وضعیت اقتصادی فعلی است؛‌ انتخاب خود شماهاست!

لذاست که انتظار می‌رود همه یکان‌یکان آحاد جامعه و ایضا جوانان و نوجوانان عزیز رأی‌اولی در انتخابات شرکت کنند و جدای از حب و بغض‌های شخصی و اهمیت دادن به مقولات نامهم؛ “رأی خوب”‌را بر اساس کارنامه نامزدها داخل صندوق بیاندازند تا معیشت خودشان بهبود یابد و سرعت پیشرفت کشور هم بیشتر شود.

***

1_ https://www.ilna.ir/fa/tiny/news-1496308

2_ mshrgh.ir/1019636

3_ https://www.etemadonline.com/tiny/news-664039

4_ mshrgh.ir/1614511

5_ https://fa.shafaqna.com/?p=1827646