ورشو

«امیرعلی ابوالفتح» کارشناس مسائل سیاسی در گفت‌وگو با خبرنگار دفاع‌‎پرس اظهار داشت: روسیه بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوری نسبت به گسترش «ناتو» به سمت شرق بسیار حساس بود. در دهه اول و در زمان «بوریس یلتسین» نخستین رئیس‌جمهور منتخب روسیه به شیوه دموکراتیک که دهه نخست سقوط قدرت روسیه بود، روند گسترش ناتو شروع شد و حتی تعدادی از جمهوری‌های استقلال یافته از شوروی در حوزه بالتیک هم عضو «ناتو» شدند و در این زمینه روس‌ها نمی‌توانستند کاری انجام دهند؛ زیرا در کنار اینکه قدرت و نفوذ لازم را نداشتتند دنیای غرب هم یک دست و یکپارچه بود و کشور‌هایی که عضو پیمان «ورشو» بودند ازجمله لهستان، مجارستان و چک و اسلواکی را عضو «ناتو» کرد.

وی افزود: در دهه اول قرن جاری بعد از اینکه روس‌ها آرام آرام قدرت خود را بازیابی کردند، مخالفت خود با نفوذ «ناتو» در میان کشور‌های تازه استقلال یافته از اتحاد جماهیر شوروی را شدیدتر نشان دادند. در همین راستا در سال ۲۰۰۸ که گرجستان قصد پیوستن به «ناتو» را داشت با روسیه درگیر شد و روسیه دو منطقه آن را از این کشور جدا کرد.

کارشناس مسائل بین‌الملل ادامه داد: روسیه به همین دلیل در سال ۲۰۱۴ درگیری نظامی با اوکراین پیدا کرد و به دنبال آن شبه جزیره «کریمه» را از آن جدا کرد. این ماجرا همچنان ادامه پیدا کرد؛ به صورتی که غربی‌ها هم اصرار داشتند اوکراین عضو «ناتو» شود؛ البته زمانی را برای آن تعیین نکرده بودند، ولی همین‌قدر که به‌عنوان نامزد پیوستن به «ناتو» مطرح بود، برای غربی‌ها کافی بود.

ابوالفتح خاطرنشان کرد: نکته دیگر اینکه مقامات کشور اوکراین نیز برای پیوستن به پیمان «ناتو» اصرار فراوانی داشتند تا جایی که در سال ۲۰۱۹ متممی را در قانون اساسی خود تصویب کردند که عضویت در «ناتو» بخشی از قانون اساسی آن‌ها شد. البته بر اساس سابقه تاریخی باید یک جایی این برخورد بین روسیه و اوکراین صورت می‌گرفت؛ زیرا غرب در حال طی کردن روندی بود که به‌هیچ عنوان حاضر نبود در این ماجرا کوتاه بیاید و با روسیه مصالحه کند. از آن طرف هم روسیه عضویت اوکراین در «ناتو» را یک خطر جدی قلمداد می‌کرد که موجودیت و حیات او را تهدید می‌کند.

وی اضافه کرد: در نهایت هم مواضع دو طرف به سمت و سویی رفت که قابل مصالحه نبود. در نهایت نیز با اقدام حمله «ولادیمیر پوتین» به اوکراین روبرو شدیم. البته این درگیری یک مقدماتی داشت که به رسمیت شناختن دو جمهوری شرقی اوکراین از جمله آن‌ها بود. در واقع اصل و اساس آغاز این درگیری این بود که روسیه و غرب نتوانستند در یک نقطه با هم به توافق برسند و آن نقطه هم «اوکراین» بود.

غربی‌ها استراتژی اکراینی کردن نبرد را در پیش گرفته‌اند

کارشناس مسائل بین‌الملل در پاسخ به این سوال که دلیل عدم حمایت غرب و آمریکا از اوکراین چیست؟ گفت: مشخص بود که «ناتو» وارد اوکراین نمی‌شود؛ زیرا در وهله اول اوکراین عضوی از پیمان «ناتو» نیست و دوم اینکه روسیه قدرتی بزرگی و با توان آتش بالا و مجهز به سلاح اتمی است. این درحالی است که غربی‌ها در این درگیری، استراتژی اوکراینی کردن نبرد را درپیش گرفته‌اند.

ابوالفتح افزود: شرایط درگیری‌های بین روسیه و اوکراین امروز به صورتی شده است که به جای اینکه غربی‌ها خودشان وارد میدان نبرد شوند، تصمیم گرفته‌اند، تسلیحات فراوانی را در اختیار اوکراین قرار بدهند تا اوکراینی‌ها با روس‌ها بجنگند.

وی ادامه داد: در حال حاضر شاهد هستیم که غربی‌ها در بالاترین سطح ممکن از اوکراین حمایت سیاسی می‌کنند. ضمن اینکه در کنار این موضوع شاهد جنگ بزرگ اقتصادی علیه روسیه هم هستیم که شامل سوئیفت و توقیف دارایی‌های روسیه در کشور‌های اروپایی و آمریکایی است. در حوزه تسلیحات هم بنا به گفته آن‌ها هر اندازه که نیاز باشد به صورت نامحدود از اوکراین حمایت می‌کنند.

فرسایشی و طولانی شدن درگیری روسیه و اوکراین به ضرر کی یف است

کارشناس مسائل بین‌الملل به فرسایشی شدن این نبرد اشاره و خاطرنشان کرد: با توجه به موارد گفته شده و وضعیت موجود باید انتظار طولانی و فرسایشی شدن جنگ روسیه و اوکراین را داشته باشیم. جنگی که با نابودی زیرساخت‌های اوکراین و تلفات فراوان انسانی همراه خواهد بود؛ البته در نگاه اول به نظر می‌رسید که روس‌ها دارای برتری مطلقی هستند می‌توانند بسیار سریع اوکراین را بگیرند، اما اگر این اتفاق رخ ندهد و این جنگ طولانی‌تر شود بیشترین ضرر را اوکراین خواهد کرد و تمامی زیرساخت‌های آن نابود می‌شود.

ابوالفتح با بیان اینکه چشم انداز شرایط و وضعیت روسیه در خلال این حمله در حال حاضر مشخص نیست، اضافه کرد: در این جنگ همه چیز به تاب‌آوری اقتصاد روسیه بستگی دارد که آیا می‌تواند زیر این فشار سنگین اقتصادی دوام بیاورد یا نه. البته این فشار شدید اقتصادی فقط بر روی روسیه نیست و اروپا هم درحال حاضر زیر این فشار قرار دارد.

وی با اشاره به میزان بالای آوارگان اوکراینی در این چند روز درگیری یادآور شد: از طرف دیگر هم تا امروز گویا در حدود ۸۰۰ هزار نفر از مردم اوکراین آواره شده و به اروپا رفته‌اند. ضمن اینکه قیمت‌های انرژی در این قاره در حال افزایش است. همچنین معمولا کالا‌هایی از روسیه به اروپا می‌آمده که اگر متوقف شود انبار‌های کالا در اروپا از گندم گرفته تا ذغال سنگ، نفت و گاز خالی می‌شوند.

چشم انداز روشنی پیرامون درگیری روسیه و اوکراین متصور نیست

این کارشناس مسائل سیاسی عنوان کرد: در واقع نمی‌توان هیچ چشم انداز روشنی را پیرامون این درگیری متصور بود و اینکه در نهایت وضعیت روسیه در این جنگ چه می‎شود. نکته دیگر اینکه مشخص نیست روسیه این اندازه انسجامی که در غرب ایجاد شد را پیش بینی کرده بود که مهم یکدست و یکصدا در پشت سر اوکراین قرار بگیرند یا خیر. از آن طرف هم مشخص نیست که اوکراینی‌ها تا چه زمانی در برابر عملیات روسیه دوام می‌آورند. زیرا تازه حدود شش روز از جنگ گذشته و اگر شش ماه بگذرد بازهم اوکراینی‌ها می‌توانند به همین صورت مقاومت کنند؟

ابوالفتح به خط و نشان‌های اتمی دو طرف برای یکدیگر اشاره کرد و اظهار داشت: نکته دیگر اینکه در یکی دو روز اخیر با خط و نشان‌های اتمی دو طرف برای یکدیگر روبرو شدیم. در واقع این اولین جنگ در کشوری است که نیروگاه‌های اتمی دارد. امروز اخباری مبنی بر حمله به مرکز پسماند‌های اتمی منتشر شده است که اگر اتفاقی برای یکی از نیروگاه‌های اتمی و یا یکی از تاسیسات اتمی اوکراین رخ بدهد با یک فاجعه انسانی روبرو خواهیم بود.

اوکراین را به یک طعمه‌ای برای شکار روسیه تبدیل کردند

وی با بیان اینکه اوکراین را به یک طعمه‌ای برای شکار روسیه تبدیل کردند، تصریح کرد: شاید در نگاه اول عملیات نظامی روسیه در اوکراین درست نبوده باشد، اما آغاز و شکل‌گیری این درگیری سناریویی بوده که برای کشور روسیه چیده شده بود. معتقد هستم که اوکراین را به یک طعمه‌ای برای شکار روسیه تبدیل کردند.

کارشناس مسائل بین‌الملل اضافه کرد: بالاخره غرب یک زمانی باید تکلیف خود را با روسیه روشن می‌کرد، زیرا روسیه از او تمکین نمی‌کرد و روز به روز قدرتش نیز افزایش پیدا می‌کرد. در واقع این‌ها در جایی باهم برخورد می‌کردند همانگونه که این رویداد برای چین در قبال تایوان نیز متصور است.

ابوالفتح در پایان صحبت‌های خود گفت: در واقع اوکراین قربانی اختلافات روسیه و غرب شده است، زیرا اگر «ناتو» زودتر اوکراین را به عضویت خود درآورده بود تانک‌های روسی الان در جاده‎های این کشور رفت و آمد نمی‌کردند. آن‌ها مخصوصا اوکراین را وارد «ناتو» نکردند که روسیه برای حمله به اوکراین تحریک شود و این اجماع جهانی را علیه او راه بیاندازند و به سمت کاهش قدرت ملی روسیه حرکت کنند.

انتهای پیام/ ۱۳۴

به گزارش مجاهدت از گروه بین‌الملل دفاع‌پرس، در این یاداشت آمده است: اروپایی‌ها با نگرانی‌ها و انگیزه‌های متفاوت می‌توانند در این موضوع متحد شوند. لهستان نگران مهاجرت از سوی بلاروس، سوئد نگران حملات سایبری مسکو، آلمان نگران بحران انرژی، فرانسه مترصد فرصتی برای احیای اروپای مستقل و بریتانیا درصدد احیای چهره پس از برگزیت هستند.

همچنین موضع آمریکا برای اروپای شرقی بسیار نگران‌کننده است. بزرگترین ترس این دولت‌ها این است که اگر تانک‌های روسی اجازه ورود به اوکراین را داشته باشند، مقصد بعدی آن‌ها می‌تواند تالین، ریگا یا حتی ورشو باشد. یک جنگ همه‌جانبه و یا تکرار ترتیبات یالتا میان مسکو و واشنگتن در تنظیم معماری امنیتی اروپا، دو سناریوی نامطلوب برای این کشورهاست.

تمایل به جلوگیری از جنگی دیگر در اروپا. نیاز به حفظ اعتبار ناتو و احساس مسئولیت برای نجات اوکراین سه منفعتی است که اروپا را می‌تواند متحد نگه دارد. همزمان، دولت‌های اروپایی در حال یافتن راه‌های دیپلماتیک برای مدیریت اختلافات با مسکو هستند.

موضع آلمان در خصوص نوع مواجهه با روسیه در موضوع اوکراین تأثیر تعیین‌کننده‌ای دارد. توقف خط لوله نورداستریم۲ می‌تواند مسکو را به میز مذاکره بازگردانده و راهکار‌های دیپلماتیک را بر اقدام نظامی برتری بدهد. ولی این نیازمند تنوع‌بخشی به فروشندگان گاز به اروپاست که احتمالاً پوتین نیز به خوبی می‌داند که در کوتاه‌مدت امکان آن وجود ندارد.

انتهای پیام/ ۱۳۴