وزارت بهداشت

به گزارش مجاهدت از مشرق، قباد مرادی در وبینار هفته ملی آگاهی‌رسانی مقابله با مقاومت میکروبی اظهار کرد: پدیده مقاومت میکروبی از سوی سازمان جهانی بهداشت به عنوان یکی از ۱۰ تهدید اصلی سلامت مطرح شده است.

وی افزود: مقاومت میکروبی یک پاندمی خاموش و یکی از چالش‌های بزرگ حوزه سلامت است که می تواند تمام دنیا را در آینده‌ای نه چندان دور، تحت تاثیر قرار دهد.

مرادی با بیان اینکه ایران در زمینه استفاده از آنتی بیوتیک‌ها و مقاومت میکروبی وضعیت مناسبی ندارد، تصریح کرد: سازمان جهانی بهداشت در زمینه مقابله مقاومت میکروبی رویکردone health و سلامت یکپارچه ارائه داده است.

سرپرست مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت ادامه داد: کل مرگ‌های سالانه ناشی از اچ آی وی، ۶۳۰ هزار مورد و مرگ‌های ناشی از مالاریا، ۶۰۸ هزار مورد و در مجموع ۱۲۳۸ هزار نفر در سال ۲۰۲۲ برآورد شده است؛ براساس آمارها، در سال ۲۰۱۹ مرگ‌های ناشی از عفونت‌های خونی، حدود ۱۳.۵ میلیون نفر برآورده که ۸ میلیون نفر بر اثر عفونت‌های باکتریایی و حدود ۴ میلیون نفر نیز بیماری‌شان با مقاومت میکروبی مرتبط بوده و ۱۲۷۰ نفر نیز بر اثر مقاومت میکروبی جان خود را از دست داده‌اند. اگر بار مقاومت میکروبی را با بیماری‌های HIV و مالاریا مقایسه کنیم، می بینیم که بار مقاومت میکروبی در سال ۲۰۱۹ از بیماری‌های دیگر، بیشتر است.

وی گفت: چنانچه اقدام جدی در این زمینه صورت نگیرد، پیش‌بینی می‌شود که در سال ۲۰۵۰، سالانه ۱۰ میلیون مرگ بر اثر مقاومت میکروبی را در جهان شاهد باشیم.

مرادی گفت: از لحاظ اقتصادی در سال ۲۰۲۰، حدود ۲۸ میلیون به دلیل مقاومت میکروبی زیر خط فقر رفته و یک تریلیون دلار سالانه صرف هزینه مقاومت میکروبی شده است، همچنین صادرات ۴ درصد و تولیدات دامی نیز ۷.۵ درصد کاهش پیدا کرده است. این اعداد در برخی مناطق مانند مدیترانه شرقی یا اروپای شرقی هولناک‌تر است.

وی تصریح کرد: کشف یک آنتی بیوتیک جدید، ۱۰ تا ۱۵ سال طول می‌کشد و حدود یک میلیارد دلار نیز باید برای آن هزینه شود؛ از حدود ۶۵ آنتی بیوتیکی که در سال‌های ۱۹۸۰ تا ۲۰۰۹ توزیع و موثر واقع شده بوده اند، ۲۶ عدد یا حدود ۴۳ درصد آن‌ها، به دلیل مقاومت‌های میکروبی، بی‌اثر شده و از بازار خارج شده‌اند، در حالیکه این رقم برای سایر داروها ( غیراز آنتی بیوتیک‌ها)، ۱۳ درصد برآورد شده است.

مرادی اظهار کرد: بنابراین، مقاومت میکروبی از این حیث که نمی توانیم آنتی بیوتیک جدید به سرعت کشف و تولید و از لحاظ اقتصادی نیز به صرفه نیست، بسیار حائز اهمیت است.

سرپرست مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت درخصوص رویکرد one health یا رویکرد سلامت یکپارچه در زمینه مقابله با مقاومت میکروبی، خاطرنشان کرد: این رویکرد، نگاهی همه جانبه به موضوع مقاومت میکروبی دارد، یعنی برای موفقیت در زمینه مقابله با مقاومت میکروبی، باید همزمان به محیط زیست، حیوانات و انسان‌ها پرداخته شود، در غیر این صورت، برنامه‌ها با شکست مواجه می‌شوند. دادن داروهای ضد میکروبی به حیوانات و انتشار باکتری‌های مقاوم شده در محیط زیست و آلوده شدن محیط زیست و چرخه و بازگشت این باکتری‌های مقاوم شده به انسان، بیمار شدن انسان را در پی داشته که درمان آنها بسیار بسیار سخت و در برخی موارد، غیرممکن است.

وی عنوان کرد: در سال ۲۰۱۵ ایران هفدهمین کشوری بود که برنامه عملیاتی مقابله با مقاومت میکروبی را نوشت که بر پنج استراتژی اساسیِ افزایش آگاهی، دانش رصد وضعیت مقاومت میکروبی، کاهش عفونت‌ها، مصرف منطقی آنتی بیوتیک‌ها و منابع مالی پایدار، تاکید داشت.

سرپرست مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت بیان کرد: با افزایش مقاومت میکروبی، جِرم‌های حساس به میکروب‌ها و آنتی بیوتیک‌ها اثر سابق خود را نخواهند داشت.

وی با اشاره به اهداف تعهدات منطقه‌ای در مورد مقاومت میکروبی، گفت: در این تعهدات ذکر شده که تا سال ۲۰۳۰، سالی ۱۰ درصد از مرگ و میرهای ناشی از مقاومت میکروبی کاسته شود؛ ۷۰ درصد آنتی بیوتیک‌های مصرف شده توسط انسان کاهش یابد و رعایت بهداشت به اندازه‌ای تقویت شود که افراد هیچگاه آلوده به میکروب‌ها نشوند.

مقاومت آنتی‌بیوتیکی زمانی رخ می‌دهد که باکتری‌ها با استفاده نادرست از آنتی‌بیوتیک‌ها دچار تغییراتی شوند که این داروها روی درمان بیماری‌ها غیرمؤثر با کم اثر شوند.

به گزارش مجاهدت از مشرق، عباس شاهسونی، در یک برنامه تلویزیونی با اشاره به انتساب بیش از ۸ میلیون مرگ به آلودگی هوا بر اساس گزارش‌های سازمان جهانی بهداشت، گفت: آلودگی هوا در حال حاضر مهمترین خطر محیط زیستی برای سلامت انسان است و در کشور ما نیز حدود ۳۰ هزار مورد از مرگ و میرها در سال منتسب به آلودگی هوا است.

وی، استفاده از انرژی‌های پاک، سوخت مناسب و توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی را مهمترین اقدامات برای کاهش غلظت آلاینده‌های هوا دانست و گفت: در کشور ما از سال ۹۶ قانون هوای پاک تصویب شده و دارای ۳۴ ماده و ۱۴ آئین نامه اجرایی است و اگر این قانون به درستی اجرا شود، کمک زیادی به کاهش آلودگی هوا می‌کند.

رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت با تاکید بر لزوم تسریع در فرایند اسقاط خودروهای فرسوده، خاطرنشان کرد: تعداد زیادی از خودروها و موتورسیکلت‌هایی که در حال تردد هستند، فرسوده اند و دو و نیم میلیون خودرو فرسوده در کشور تردد می‌کنند که باید از رده خارج شوند.

شاهسونی افزود: بر اساس قانون هوای پاک باید ۳۰ درصد از انرژی‌هایی که سالانه تولید می‌شوند، تجدیدپذیر باشند اما از سال ۹۶ تا کنون طبق گزارش سازمان محیط زیست از سال ۹۶ تا پایان سال گذشته فقط ۶۰۰ مگاوات تولید انرژی تجدیدپذیر داشته ایم و ۶ درصد از انرژی‌های تولید شده، تجدیدپذیر بوده اند.

وی تصریح کرد: سال ۹۶ که قانون هوای پاک تصویب شد، میزان ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون در کشور حدود ۳۰ میکرو گرم بر متر مکعب بود که با وجود افزایش تعداد خودروها و مصرف سوخت، بر اساس گزارش سال گذشته همین میزان ثابت مانده است. سال ۹۶ حدود ۸۰ میلیون لیتر بنزین مصرف روزانه داشتیم که الان به ۱۲۰ تا ۱۳۰ میلیون لیتر در روز رسیده ایم بنابراین اقدامات خوبی انجام شده است.

رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت با بیان اینکه راهکار مقابله با آلودگی هوا، درمان نیست بلکه باید پیشگیری کرد، گفت: هزینه‌ها و عوارض ناشی از آلودگی هوا به وزارت بهداشت به گونه‌ای است که سالانه ۴۰ تا ۵۰ همت در این خصوص برای درمان بیماران به نظام سلامت تحمیل می‌شود و تمام مراکز بهداشتی و درمانی و اورژانس در شرایط آلودگی هوا به ویژه برای همه گروه‌ها، آماده خدمت رسانی هستند.

شاهسونی با اشاره به راهنماهای محافظت فردی و خودمراقبتی در برابر آلودگی هوا در وزارت بهداشت، خاطرنشان کرد: در این راهنماها در مورد انواع و شیوه استفاده از ماسک‌ها، تغذیه مناسب، فعالیت‌های فیزیکی مطالبی تهیه شده اما مردم هم باید پای کار بیایند.

به گفته وی، در حال حاضر حدود ۱۲ میلیون موتورسیکلت در کشور تردد می‌کنند که ۹۰ درصد آنها فرسوده است و سال گذشته فقط ۶ هزار موتورسیکلت به مراکز معاینه فنی مراجعه کرده اند و بسیاری از وسایل حمل و نقل عمومی و سنگین، معاینه فنی ندارند.

رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت در خصوص ماسک‌های مناسب شرایط آلودگی هوا، گفت: ماسک N۹۵ برای شرایط آلودگی هوا توصیه می‌شود که می‌تواند ۹۵ درصد از ذرات معلق را حذف کند البته این نوع ماسک ممکن است در دسترس نباشد یا هزینه تهیه آن بالا باشد بنابراین استفاده از دو ماسک طبی نیز در این شرایط توصیه می‌شود چراکه می‌تواند تا ۷۰ درصد ذرات معلق را حذف کند.

شاهسونی با اشاره به شلوغی وسایل حمل و نقل عمومی در ساعات شروع و پایان کار مشاغل، گفت: در فصل پاییز و فصول سرد سال، بیماری‌های تنفسی نیز شیوع دارد و استفاده از ماسک در وسایل نقلیه عمومی می‌تواند حتی به کاهش بیماری‌های تنفسی کمک کند.

وی تاکید کرد: در شرایطی که هوا برای همه گروه‌ها ناسالم است و در شرایط قرمز قرار داریم، فعالیت فیزیکی به ویژه برای کودکان، سالمندان، مادران باردار و بیماران تنفسی و مبتلایان به آسم باید محدود شود. مهم‌ترین نکته در آلودگی هوا، مواجهه کمتر با این شرایط است. همچنین توصیه می‌شود در این وضعیت از مواد غذایی دارای آنتی اکسیدان و میوه و سبزیجات بیشتر استفاده شود.

رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت با تقدیر از اقدام دولت در کاهش مازوت سوزی در برخی از نیروگاه‌های کشور، یادآور شد: مصرف مازوت یکی از منابع تولید آلودگی است که یک سوخت سنگین محسوب و باعث ایجاد دی اکسید گوگرد می‌شود. دی اکسید گوگرد برای بیماران تنفسی خطرناک است که موجب تشدید علائم تنفسی به ویژه در مبتلایان به آسم می‌شود و سیستم فوقانی تنفس را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

شاهسونی در پایان مصرف مازوت را در برخی نیروگاه‌ها برای تولید انرژی ضروری دانست و گفت: در نیروگاه‌هایی که مازوت مصرف می‌شود و این نیروگاه‌ها در مجاورت سکونتگاه‌های انسانی نیست و مردم تحت تأثیر قرار نمی‌گیرند، مازوت سوزی اشکالی ندارد و در دنیا هم این اتفاق رخ می‌دهد اما در نیروگاه‌های در مجاورت با سکونتگاه‌های انسانی که جهت باد غالب به سمت شهرهاست، مصرف مازوت باید محدود شود.