به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از مشرق، آرش جالبی، معاون اقتصادی هلدینگ برق و انرژی صبا در نشستی با موضوع «مقایسه فرصت های سرمایه گذاری در حوزه نیرو با سایر بخش های اقتصادی» اظهار داشت: صنعت برق نقش بی بدیلی در توسعه صنایع دارد به طوری که از آن به عنوان زیر ساختِ زیرساخت ها نام برده می شود.
بیشتر بخوانید:
وی افزود: موضوعات مربوط به مشکلات صنعت برق مکرر و سالهاست که بیان می شود و متاسفانه به نظر می رسد که اراده ای برای حل موضوعات و مشکلات برق وجود ندارد.
خاموشی هم چنان در انتظار صنعت برق
وی روند متوسط نرخ رشد مصرف برق را ۵ درصد و روند متوسط نرخ رشد تولید ظرفیت برق را ۳ درصد عنوان کرد و گفت: این یعنی ایجاد شکاف بین مصرف و تولید و با این روند طبیعی است که به سمت خاموشی در صنعت برق پیش خواهیم رفت.
معاون اقتصادی هلدینگ برق و انرژی صبا افزود: مشکلات پیش آمده در صنعت برق نتیجه سیاست گذاری های غلط سال های گذشته بوده است و از جمله مهمترین سیاست های غلط، عدم افزایش نرخ برق و انحصاری بودن آن است.
وی افزود: رشد فزاینده مصرف برق و توسعه نیافتن تولید متناسب با آن به دلایل مختلفی همچون تحریم ها ، جذاب نبودن سرمایه گذاری در این حوزه ، مطالبات، مقررات رو به رو با سرمایه گذاران رخ داده است.
جالبی ادامه روند خاموشی ها در سالهای آینده را قطعی دانست و گفت: حتی با وضعیت و مشکلات پیش آمده فعلی نیز شاهد اقدام مناسبی از سمت وزارت نیرو نیستیم؛ اینکه بگوییم چند هزار مگاوات را مدیریت مصرف کردیم به هیچ وجه صحیح نیست بهتر است بگوییم خاموشی دادیم و مصرف را کنترل کردیم؛ که متاسفانه نتیجه این خاموشی ها و محدودیت ها علاوه بر سلب آسایش مردم، باعث گرانی مواد اساسی اولیه از جمله فولاد و سیمان و … شد که قطعا اثرات این گرانی ها به مرور در زندگی مردم نمایان خواهد شد.
مقایسه فرصتهای سرمایه گذاری
وی در ادامه در مقام مقایسه صنعت برق با صنعت فولاد و پتروشیمی و ضمن ارائه شاخص های اقتصادی مانند نرخ بازده داخلی، دوره بازگشت سرمایه و … در این صنایع گفت: سرمایه ها به سمتی حرکت می کنند که سود آور باشد بعنوان مثال از بین این سه صنعت به طور قطع سرمایه گذاری در صنعت برق بی منطق است. با این حال مجموعه بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی بر اساس دستور رییس بنیاد در راستای محرومیت زدایی و کمک به مستضعفین کشور در حال ایجاد نیروگاه در چند نقطه محروم کشور با مجموع ظرفیت حدود یک هزار مگاواتی است.
وضعیت صنعت برق در بازار سرمایه
جالبی ضمن ارائه اعداد هزینه احداث نیروگاه در کشور بیان کرد: ظرفیت کل نیروگاه های بورسی حدود ۱۲ هزار مگاوات است. ارزش کل بازار این صنعت نیز حدود ده هزار میلیارد ریال است. با همین مقایسه ساده می توان پی برد که ارزش واقعی نیروگاههای موجود پذیرفته شده در بورس بسیار بالاتر از ارزش فعلی است. همچنین نسبت قیمت به در آمد ( p/e ) صنعت برق در بازار سرمایه عدد ۲۰ می باشد که این عدد در مقایسه با گروه محصولات شیمیایی که عدد ۹ و گروه فلزات اساسی که عدد ۸ می باشد نسبتاٌ بالاست که یکی از دلایل اصلی آن بالا بودن هزینه جایگزینی در این صنعت است.
وی با اشاره به نیروگاه دماوند به عنوان مثالی در مورد سرمایه گذاری نیروگاهی گفت: این نیروگاه با ظرفیت ۲هزار و ۸۶۸ مگاوات و در آمد کل فروش ۸۲۸ میلیارد تومانی در سال ۹۹ دارای سود خالص ۲۴۵ میلیارد تومانی بوده است. در حالی مارکت کپ آن حدود ۱۸ هزارمیلیارد تومان است یعنی اگر شخصی بخواهد کل نیروگاه را هم اکنون بخرد می بایست حدود همین عدد را بپردازد. آیا این سرمایه گذاری سود آور است؟
معاون اقتصادی هلدینگ برق و انرژی صبا با بیان اینکه می بایست وزارت نیرو مطالبات برق را باید پرداخت کند و الزامات توسعه برق باید در نظر گرفته شود، به انواع روش های فروش برق اشاره کرد و گفت: بازار عمده فروشی با متوسط نرخ ۶۰ تومان، بورس انرژی با متوسط نرخ فروش ۳۶ تا ۵۱ تومان (بسته به فصول مختلف سال)، خرید تضمینی با متوسط نرخ فروش ۳۰۰ تا ۴۰۰ تومان ، عقد قراردهای دو جنابه با نرخ فروش توافقی از جمله روش های فروش برق است.
مزایا و چالش های بورس انرژی
وی با بیان اینکه با شکل گیری و رونق بورس انرژی به شرط ایجاد زیرساختهای مناسب و صحیح آن موافق هستیم به مزایای بورس انرژی اشاره کرد و گفت قرار بر این بود مزایای راه اندازی بورس انرژی کشف قیمت، پوشش ریسک، ضرورت پیوست به بازار جهانی برق، کاهش هزینه های مبادله و سلامت بازار باشد ولیکن به دلیل عدم ایجاد زیرساخت صحیح آن و فقط تاکید بر افزایش حجم معاملات برخی از این موارد مغفول واقع شده اند.
جالبی چالش های شکل گیری این بورس را قدرت بازار خریداران از جمله شرکت های توزیع، نیاز فروشندگان به نقدینگی، پیچیدگی فرایند انجام معاملات، عدم مصرف انرژی خریداری شده مصرف کنندگان، ورود نیروگاه های دولتی و در نهایت عدم تعادل در عرضه و تقاضا عنوان کرد و گفت نمیشود به اجبار فروشنده ای را وارد معاملات بورس کرد زیرا که اصولا اقتصاد اجباری نیست. آمار و ارقام موجود نشان می دهند که حجم کل معاملات برق در بورس انرژی حدود ۳ درصد از کل معاملات می باشد و همچنین حجم قراردادهای دوجانبه منعقد شده در بورس حدودا دو برابر معاملات در بورس می باشد که این خود نشان دهنده عدم تمایل و ضعف های موجود است.
انحصار صنعت برق
معاون اقتصادی هلدینگ برق و انرژی صبا مشکل دیگر این صنعت را انحصار صنعت برق، عنوان کرد و گفت: عمده این مشکلات مربوط به انحصار دولت در صادرات برق است. بر اساس قانون اصل ۴۴، هر امتیازی برای بنگاه های دولتی مقرر می شود باید عیناً و با اولویت برای بنگاه یا فعالیت اقتصادی مشابه در بخش خصوصی نیز در نظر گرفته شود که متاسفانه هرگز انجام نشده است.
وی در بخشی از سخنان خود با این پرسش که اگر در ساخت تجهیزات برقی خودکفا شده ایم چرا قراردادهای احداث نیروگاهها در کشور ما ارزی است؟ موضوع خودکفایی در صنعت برق را به چالش کشید.
جالبی به نبود شفافیت در ارائه اطلاعات اشاره کرد و گفت: چرا قیمت تمام شده برق مشخص نیست؟ چرا در قیمت گذاری تعدد وجود دارد؟ چرا درآمد های صادراتی دولت و نرخ فروش صادراتی آن مشخص نیست؟ چرا مسئولین نسبت به موضوعات مختلف پاسخ گو نیستند؟ اینکه مسئولان بیایند و به عمده تعهدات خود عمل نکنند و بروند و در نهایت به یک معذرت خواهی بسنده کنند از دست هر کسی بر می آید و چنین وضعیتی قابل قبول نخواهد بود.
معاون اقتصادی هلدینگ برق و انرژی صبا در پایان گفت: وضعیت پیش آمده فعلی ادامه دار خواهد بود ولیکن این وضعیت برای شرکتهای برقی پذیرفته شده در بازار بورس فرصت مناسبی است زیرا به دلیل افزایش مصرف، درآمد این شرکتها نیز افزایش یافته و در نهایت راهکاری جز آزاد سازی نرخ برق وجود نخواهد داشت.
