سرویس سیاست مشرق- در میان انبوهی از گزارش‌ها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل بانام «ویژه‌های مشرق» شمارا در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامه‌های کشور قرار می‌دهیم. در این ویژه‌نامه، نگاهی به آخرین مواضع جناح‌های سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته می‌شود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافت‌های مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید.
*******
روزنامه‌های امروز سوم دی ماه در حالی چاپ و منتشر شد که تجلیل رهبر انقلاب از فعالیت‌های قبل و بعد از انقلاب دکتر شیبانی، دلار ۴۰ هزار تومانی، سرنوشت سازان دستمزد کارگران و تحلیل‌هایی درباره برجام و تصمیمات طالبان در صفحات نخست روزنامه‌های امروز برجسته شده است.
سفر رئیس‌جمهور اوکراین به آمریکا مورد توجه برخی روزنامه‌ها قرار گرفته است؛ روزنامه دنیای اقتصاد در گزارش اول خود نوشته است:
سفر ولادیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین به واشنگتن با وعده‌های میلیاردها دلار دیگر برای حمایت آمریکا از اوکراین به پایان رسید، اما او چیزی بیشتر می‌خواست: «تانک‌های جنگی، جت‌های جنگنده و موشک‌های دقیق دوربرد.» به نوشته روزنامه نیویورک‌تایمز، ایالات متحده بارها گفته است که سلاح‌هایی وجود دارد که برای نبرد با نیروهای روسیه به اوکراین ارسال نخواهد کرد. اما همان‌طور که ۱۰ماه گذشته جنگ نشان داده، به‌رغم محدودیت‌های حمایت ایالات متحده جنگ به نفع اوکراین تغییر کرده و زلنسکی ممکن است به آنچه می‌خواهد برسد.
این روزنامه در ادامه نوشته است:
آمریکا فعلا حاضر به ارائه قابلیت‌های اضافی دیگر نشده است و می‌گوید که این بحث نیاز به بررسی بسیار گسترده‌تر و عمیق‌تر دارد.» با این حال کربی گفت: «مطمئن باشید که قابلیت‌های بیشتری به اوکراین وارد خواهد شد. اما آنها چه هستند و چه مقدار، هنوز مشخص نشده است.» سفر زلنسکی نمایش واضحی از استراتژی او برای جلب متحدان و فشار بر آنها بود. او قدردانی از کمک‌های ارائه‌شده توسط ایالات متحده را با تقاضاهای فزاینده برای دریافت تسلیحات بیشتر ترکیب کرد.
ایـن یـخ آب می‌شـود؟
روزنامه اصلاح‌طلب هم‌میهن به بررسی آخرین وضعیت برجام پس از سیگنال‌های آمریکایی پرداخته و نوشته است:
واقعیت این است که برجام، هم برای ایران و هم برای اروپا و آمریکا تنها گزینه باقی مانده است. این سخن، صرفا یک ادعا نیست. این سخنی است که هم از سوی مقامات ایرانی و هم از سوی مقامات آمریکا و اروپایی مطرح می‌شود. جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برجام را تنها گزینه باقی‌مانده در خصوص برنامه هسته‌ای ایران دانسته است. آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا نیز روز گذشته اعلام کرده که آمریکا مسیر دیپلماتیک در خصوص ایران را ترجیح می‌دهد. رفتار و کنش‌های اخیر مسئولان دستگاه سیاست خارجی نیز نشان می‌دهد ایران هم برجام را تنها گزینه و آخرین بهانه برای بهبود روابط با غرب می‌داند.
در ادامه این گزارش آمده است:
وقتی که روابط میان دو طرف در مسیری قرار می‌گیرد که به‌شدت به سمت تنش پیش می‌رود و طرفین شدیدترین مواضع را علیه یکدیگر اتخاذ می‌کنند، مسلما برای بازگشت از مسیر رفته و پشت سر گذاشتن خصومت‌ها نیاز به بهانه‌ای برای گفت‌وگو دارند. این بهانه در حال حاضر، برجام است؛ بهانه‌ای که هیچ‌کدام از طرفین تمایلی به صرف‌نظر کردن از آن را ندارند. جو بایدن در ویدئویی که اخیرا منتشرشده به‌رغم اینکه گفته «برجام مرده است»، اما تاکید کرد که آمریکا نمی‌تواند رسما مرگ برجام را اعلام کند. کشورهای اروپایی نیز هیچ‌کدام حاضر به اعلام رسمی مرگ برجام نیستند. چه اینکه به محض اعلام مرگ برجام، مجبور خواهند شد که گزینه جایگزین آن را نیز اعلام کنند. اما به قول بسیاری از تحلیلگران، گزینه جایگزینی برای برجام وجود ندارد و هیچ‌یک از دولت‌های امضاکننده برجام تمایلی ندارند در شرایط فعلی به آن فکر کنند.
روزنامه آرمان ملی اما خواهان اعلام مرگ برجام شده است، این روزنامه که پیش از این هوادار تئوری «برجام مرد، زنده باد برجام» بود؛ حالا نوشته است:
مسائلی که به تازگی در سازمان ملل متحد علیه ایران صورت گرفته و یا موضوعاتی که در دستور کار کشورهای اروپایی قرار گرفته نشان می‌دهد که موج جدیدی از اقدامات علیه جمهوری اسلامی در حال شکل‌گیری است که در آینده چشم‌انداز روشنی را پیش‌روی ما قرار نمی‌دهد. کشورهای غربی در حال فشار به ایران هستند تا در نهایت به نقطه‌ای که به دنبال آن هستند دست پیدا کنند. اقداماتی که آمریکا و کشورهای اروپایی طراحی کرده‌اند در آینده نیز ادامه خواهد داشت. با این وجود ما هرگز به احیای برجام باز نخواهیم گشت و باید مرگ برجام را اعلام کنیم.
روزنامه ایران اما روایتی دیگر از سرنوشت برجام داشته و خبر از بازگشت آمریکا به ریل دیپلماسی داده است؛ در این گزارش آمده است:
مواضع بلینکن و بورل نشان می‌دهد امریکا و اروپا در عین حال که تلاش دارند مسأله مذاکرات و عقب نشاندن ایران از پیشرفت‌های هسته‌ای مطابق با برجام را به نتیجه برسانند با دستاویز قرار دادن دو مسأله واهی و البته جدید دیگر یعنی اغتشاشات و مسأله ادعایی همکاری نظامی تهران و مسکو در جنگ اوکراین درصدند به بهانه‌جویی‌های خود ادامه دهند. غربی‌ها تا چند روز قبل با اعلام صریح آنکه مذاکرات در اولویت آنها نیست و به مسأله آشوب‌ها در ایران امیدوار هستند به دنبال ایجاد ناامنی و تضعیف کشور از درون برآمدند.
ایران در ادامه نوشته است:
با فروکش کردن آشوب‌ها و شکست این پروژه، یک‌بار دیگر به تغییر لحن مجدد روی آوردند. این کشورها گرچه متوجه این مهم شده‌اند که این سناریو کارآمدی لازم را ندارد و عملاً به شکست انجامیده است، اما تلاش دارند با بهانه‌سازی‌های حقوق بشری و تکرار واژه «سرکوب اعتراضات» اهرم فشار جدیدی را خلق کنند و شبح تحریم را همواره بالای سر ایران نگه دارند، هرچند تیم مذاکره‌کننده ایرانی اعلام کرده است که تنها توافقی را خواهد پذیرفت که با رفع مؤثر تحریم‌ها و دریافت تضامین لازم مانع از بازگشت تحریم‌های جدی به بهانه‌های دیگر شود.
روزنامه جام‌جم نیز خبر داده است که همزمان با فروکش کردن اعتراضات، کشورهای عربی و اروپایی به ایران پیام داده‌اند، این روزنامه نوشته است:
بعد از سه ماه اعتراضات به‌صورت ملموسی فروکش کرده، به نظر می‌رسد گرگ‌ها و کشورهای اروپایی و عربی که به‌صورت شبانه‌روزی مشغول عملیات سیاسی رسانه‌ای علیه کشورمان بودند، کاملا توجیه شده‌اند آنچه می‌گذرد نه انقلاب که یک اعتراضی است که در همه کشورها اتفاق می‌افتد و در این وضعیت که آرامش نسبی بازگشته و بساط ناآرامی هم از خیابان جمع شده، گرگ‌ها برای مسامحه پیش آمده‌اند. فقط کافی است به تیتر اخبار این روزها هدفمند و منسجم نگاه کنید، مثلا این تیترها که برای دیروز و امروز است را ببینید: آمادگی فرانسه برای صدور ویزای تجار ایرانی، بلینکن: دیپلماسی مسیر ترجیحی در قبال ایران است، اهتمام هلند بر ادامه گفت‌وگوهای سیاسی و کنسولی با ایران، منابع اروپایی، گروسی ماه ژانویه به تهران سفر می‌کند و به همه اینها اضافه کنید که یکی از مقامات ارشد فرانسوی هم با امیرعبداللهیان در حاشیه نشست اردن دیدار داشته است.
بازی دو نبش آلمان با علی کریمی و ایران
روزنامه جوان در ستون اخبار ویژه خود درباره دیدار یکی از لیدرهای اغتشاشات با رئیس‌جمهور آلمان نوشته است:
دیدار علی کریمی، یکی از لیدرهای مجازی اغتشاشات اخیر ایران با رئیس‌جمهور آلمان خبری بود که اواخر هفته گذشته منتشر شد. علی کریمی پس از نقش‌آفرینی مجازی در آشوب‌های اخیر کشور، توانست همراه با خانواده‌اش ویزای امریکا را دریافت کند و قرار است به زودی از آلمان به امریکا برود.
آلمانی‌ها در جریان وقایع سه ماه اخیر ایران، برای براندازان در ظاهر سنگ تمام گذاشتند، از حمایت در موضع‌گیری‌ها تا اعمال فشار به دولت ایران تا اداهایی همچون برعهده گرفتن کفالت سیاسی متهمان امنیتی ایران تا شرکت در صدور قطعنامه ضد ایرانی تا میزبانی تجمعات ضدایرانی در این کشور و…
در ادامه این خبر آمده است:
با این حال آلمانی‌ها آن‌قدر از سیاست می‌دانند که همه تخم‌مرغ‌های خود را در سبد براندازان نچینند. از جمله، وب سایت «nziv» در گزارشی از وضعیت روابط تجاری میان ایران و آلمان در ماه‌های اخیر و از جمله در زمان اغتشاشات داخلی در ایران نوشت: با وجود سرکوب خشونت آمیز دولت ایران علیه معترضان، معاملات تجاری بین آلمان و ایران در حال رونق است. آمارهای منتشر شده اخیر از اداره آمار فدرال آلمان نشان می‌دهد که آلمان از ژانویه تا پایان اکتبر ۲۰۲۲، ۲/۱ میلیارد یورو کالا به ایران صادر کرده است. همچنین آلمان حدود ۲۶۰ میلیون یورو کالا از ایران وارد کرده است. اتاق صنعت و بازرگانی آلمان و ایران در وب سایت خود به این مسئله مباهات کرده‌اند که آلمان همچنان بزرگ‌ترین شریک تجاری ایران در اروپا است.
عقوبت‌شورش‌علیه انتخابات
روزنامه اعتماد خبر داده است که کمیته ۶ ژانویه خواستار منع دونالد ترامپ از تصدی مناصب دولتی شده است! این روزنامه نوشته است:
کمیته تحقیق کنگره امریکا درخصوص شورش ۶ ژانویه ۲۰۲۱، عصر روز پنجشنبه به وقت محلی گزارش نهایی تحقیقات خود را پس از یک سال و نیم منتشر کرد. این گزارش ۸۴۵ صفحه‌ای که پس از مصاحبه با بیش از ۱۰۰۰ فرد و بررسی بیش از یک میلیون سند مرتبط با حوادث روز ۶ ژانویه ۲۰۲۱ منتشر شده است، به صورت دقیق حوادث آن روز و نقش دونالد ترامپ، رییس‌جمهور پیشین امریکا در این حوادث را تشریح می‌کند و پیشنهادهایی برای جلوگیری از تکرار حوادث مشابه مطرح می‌کند. ازجمله جنجالی‌ترین پیشنهادهای این گزارش، منع دونالد ترامپ از دراختیار گرفتن پست‌های دولتی است. دونالد ترامپ که در انتخابات ۲۰۲۰ از جو بایدن، رییس‌جمهور کنونی امریکا شکست خورد، آبان ماه امسال از قصد خود برای نامزدی از سوی حزب جمهوری‌خواه برای انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۴ ایالات‌متحده امریکا خبر داد.
در ادامه این گزارش آمده است:
کمیته تحقیق کنگره امریکا درخصوص حوادث ۶ ژانویه سه روز قبل از انتشار گزارش نهایی، اسناد و مدارکی را به قوه قضاییه ایالات‌متحده امریکا برای تعقیب قضایی دونالد ترامپ و تعدادی دیگر از مظنونان این واقعه ارایه کرده بود. این نخستین‌بار در تاریخ امریکا است که کنگره از قوه قضاییه خواهان تعقیب قضایی یک رییس‌جمهور پیشین می‌شود.
روزنامه وطن امروز نیز در تحلیل این خبر می‌نویسد:
کمیته حوزه صلاحیت کنگره باید تحت بخش سوم متمم چهاردهم ایجاد یک مکانیسم رسمی را در زمینه اینکه آیا افرادی که نام‌شان در این گزارش آمده است می‌توانند مناصب و پست‌های دولتی و فدرال را در اختیار بگیرند یا نه، مورد بررسی قرار دهد. این کمیته معتقد است آنهایی که برای محافظت از قانون اساسی سوگند یاد کرده بودند و سپس در ۶ ژانویه درگیر این شورش شدند، می‌توانند به طور مناسب رد صلاحیت شوند و از تصدی پست‌ها اعم از دولتی و فدرال، نظامی یا غیرنظامی منع شوند.
فتنه ترامپ و حامیانش، فقط چند روز شدت گرفت و پس از آن سرکوب شد. او هنوز رئیس جمهور بود اما تمام صفحات مجازی اش را بستند و حالا با سنگین‌ترین مجازات سیاسی روبرو شده است اما در ایران موسوی، خاتمی و کروبی ۸ ماه به بهانه تقلب در انتخابات کشور را به آشوب کشیده و همچنان بدون محاکمه با انتشار بیانیه، قلدرمآبی و طلبکاری دست به بیانیه هستند، و برای نظام خط و نشان می‌کشند! تراپ و سران فتنه هر دو عقوبتی یکسان دارند؛ با این تفاوت که یکی برای اعمال خود مجازات شده و دیگری بدون محاکمه همچنان پشت ماشین تولید خشونت نشسته است.
