ولی فقیه

به گزارش مجاهدت از گروه دفاعی امنیتی دفاع‌پرس، حجت‌الاسلام و المسلمین «علی سعیدی» رئیس دفتر عقیدتی سیاسی فرماندهی معظم کل قوا، در جمع کارشناسان و ناظرین شرعی نیروهای مسلح، با اشاره به ساحت‌های دوگانه پیامبر اسلام حضرت محمد (ص) اظهار داشت: با توجه به آیات، روایات و سیره پیامبر اعظم این‌گونه استنباط می‌شود که پیامبر دارای دو ساحت قابل تفکیک و در عین حال توأمان بودند؛ یکی ساحت ولائی که بعد حاکمیت و ولائی آن حضرت را پوشش می‌داد و دیگری شرعی و فقاهتی که بُعد حاکمیت شریعت در تار و پود حکومت و جامعه را پوشش می‌داد.

حجت‌الاسلام سعیدی ادامه داد: منظور از ساحت ولایی آن شأنی است که خداوند تبارک و تعالی به پیامبر (ص) اعطا و تفویض فرمود برای تحقق آرمان‌ها، اهداف کلان در تدبیر ذات ربوبی در قالب ساختار و سازمان و نظام حکومت و حکمرانی بعد از سقوط نظام جاهلی طاغوتی است؛ دوم ساحت شرعی یا فقاهتی یعنی تحقق شریعت در تار و پود حکومت و زندگی انسان‌ها و جامعه بوده است؛ یعنی در درجه اول رسالت حکومت ایجاد زمینه حاکمیت شریعت و مقررات الهی در نظام و سیستم حکومتی و همزمان تحقق بخشیدن به قواعد و مقررات دین و شریعت در جامعه و زندگی مردم بوده است.

رئیس دفتر عقیدتی سیاسی فرماندهی معظم کل قوا افزود: ساحت ولایی پیامبر (ص) یا ساحت فقاهتی در چهار بخش قابل تحقق بوده است، بخشی از اقدامات پیامبر جنبه تأسیسی داشته است؛ یعنی با تشکیل حکومت پیامبر آن‌ها را تاسیس و ایجاد کرده است. در بخش تاسیس این موارد قابل توجه است.

وی خاطرنشان کرد: قبل از بعثت پیامبر (ص)، حکومت، حکومت جاهلی بود و هیچ‌یک از شاخص‌های حکومت دینی را نداشته و اولین اقدامی که پیامبر اعظم (ص) انجام دادند، حکومت بود و دوم تعیین مبانی و سوم اصول؛ یک اصولی در این حکومت حاکم است و آن مبانی و اصول زیرساخت‌های حکومت دینی است که اگر نباشد، این حکومت آن حکومتی که در طراحی ذات ربوبی تدبیرشده قرار نمی‌گیرد؛ اصولی همچون مشروعیت الهی رهبری، مشروعیت قوانین و مقررات، پیوستگی حقیقی بین دین و حکومت و… .

حجت‌الاسلام سعیدی به شکل‌گیری نهادها، ساختارها، سازمان‌ها در زمان پیامبر (ص) به عنوان بخشی دیگر از ارکان حکومت اشاره کرد و گفت: نهاد جمعه و جماعت و نهاد مسجد از دیگر امور تاسیسی در زمان پیامبر (ص) بود.

رئیس دفتر عقیدتی سیاسی فرماندهی معظّم کل قوا افزود: یکی دیگر از مهم‌ترین اموری که پیامبر گرامی اسلام (ص) تأسیس فرمودند قواعد سازماندهی حکومت و زندگی مردم بود؛ یعنی تبیین قواعد و مقررات؛ واجب و غیر واجب، حلال و حرام، پاک و ناپاک و فضائل و رذایل، مقدسات و نا مقدسات که راهبرد‌های مهم حکومت جامعه و مردم در عرصه‌های گوناگون سیاسی، اقتصادی، بهداشتی، فرهنگی، ارتباطات اجتماعی، معاملات، تغذیّه، پوشش، مسکن و دیگر ابعاد و اصول اداره جامعه و زندگی به شمار می‌آید.

وی از بخش دوم اقدامات پیامبر (ص) به عنوان «تکمیلی» نام برد و افزود: پیامبر بزرگوار اسلام وقتی مبعوث شدند یک سری آداب و عادات و رسومی را می‌بینند که اینها ناقص بود این‌ها را تکمیل کردند، به این اقدامات می‌گوییم تکمیلی؛ مانند عبادات، عبادات بود، اما ناقص بود، آداب، عادات، رسوم، قربانی‌ها و نذر‌ها این‌ها بودند، اما پیامبر (ص) اینها را اصلاح کردند اینها نه تأسیسی هستند نه حذفی، بلکه این اقداماتی بود که قرار داشت، اما پیامبر (ص) آن‌ها را اصلاح کردند و فرمودند اینها را در این چارچوب قرار بدید.

حجت‌الاسلام سعیدی تصریح کرد: بخش سوم تأییدی بود؛ یعنی بخشی از امور را پیامبر (ص) در زمان خودشان تأیید فرمودند و نمونه‌های خوبی هم داریم؛ همانند سختکوشی عرب، سختکوشی عرب مشهور بود این را تأیید فرمودند، سلحشوری عرب اینها را تأیید فرمودند، مهمان‌نوازی و قناعت و صرفه‌جویی عرب را تأیید فرمودند؛ یعنی اینها از روش‌ها و خصلت‌هایی بود که پیامبر رد نکردند و اینها را تقویت کردند.

رئیس دفتر عقیدتی سیاسی فرماندهی معظم کل قوا افزود: بخش چهارم تحذیری یعنی برحذر داشتن و ممنوع کردن و برانداختن ناهنجار‌ها بود که پیامبر (ص) در دستور کار خودشان قرار داد، برخورد ناصحیح با دختران، نوع برخورد با زن، دخترکشی و فرزندکشی را ممنوع کردند، برخی پسرهایشان را به خاطر فقر می‌کشتند، پیامبر (ص) جایگاه زن را ارتقاء داد و در حقوق انسانی و تکالیف با مردان برابر قرار داد، پرهیز از انواع از خرافات نیز یکی دیگر از اقدامات پیامبر (ص) در دوران خودشان بود.

تفویض دو ساحت ولائی و فقاهتی به ائمه معصومین (ع)

وی افزود: دو ساحت ولائی و فقاهتی پیامبر (صلی الله علیه و آله) در جهت تأمین و تضمین مصالح مردم و ایجاد زمینه تکامل انسان، به ائمه معصومین (ع) تفویض شد و امیرمومنان علی (ع) از دو ساحت ولائی و فقاهتی برخوردار بودند، گرچه به جز پنج سال زمینه ایجاد ساحت ولائی فراهم نشد و ساحت فقاهتی هم با توجه به تغییر ماهیت نظام ولائی به خلافتی، زمینه اجرائی شدن کامل آن فراهم نشد، با مطالعه فرمان علی (علیه السلام) به مالک اشتر مشخص می‌شود؛ گرچه ساحت ولائی با ساحت فقاهتی توأمان هستند، ولی اغلب مفاد فرمان تجلی بعد ولائی حضرت است.

حجت‌الاسلام سعیدی با اشاره به حدیثی از امام صادق (علیه السلام) که فرمود «حَلَالُ مُحَمَّدٍ حَلَالٌ أَبَداً إِلَی یَوْمِ‌الْقِیَامَةِ وَ حَرَامُهُ حَرَامٌ أَبَداً إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَةِ» و تأکید بر فرازمانی و فرامکانی بودن دو ساحت ولائی و فقاهتی گفت: در جهت تداوم فلسفه بعثت و امامت در عصر غیبت امام معصوم و تأمین و تضمین مصالح مردم، دو ساحت ولائی و فقاهتی در عصر غیبت به ولی فقیه جامع الشرایط به نیابت از امام معصوم، واگذار شده است و ولی فقیه در عصر غیبت در صورت شکل گیری حکومت دینی این دو ساحت را دارا هست.

رئیس دفتر عقیدتی سیاسی فرماندهی معظم کل قوا افزود: منظور از ساحت ولایی یعنی تحقق مبانی، اصول؛ سیاست‌ها، راهبردها، فرامین، اوامر و تدابیر ولی فقیه در سیاست‌گذاری‌ها، هدف‌گذاری‌ها و راهبردنویسی‌ها و تصمیم‌سازی‌ها و تصمیم‌گیری‌ها و برنامه‌ها و عملکرد‌ها و بازخوردهاست.

وی گفت: وقتی می‌گوییم ساحت ولایی پیامبر یعنی تحقق مبانی، اصول، سیاست‌ها و اوامر پیامبر (ص) و فرامین و تدابیر ایشان در تصمیم‌گیری‌ها و سیاست‌گذاری‌ها، هدف‌گذاری‌ها و راهبرد نویسی نمود پیدا کند؛ وقتی می‌گوییم ساحت پیامبر (ص) و امام (ع) و ولی فقیه یعنی تحقق مبانی، اصول، سیاست‌ها در حکمرانی اطلاعاتی، در حکمرانی امنیتی، در حکمرانی دفاعی، در حکمرانی آموزشی، در حکمرانی فرهنگی سیاسی، در حکمرانی دیپلماسی و… .

رئیس دفتر عقیدتی سیاسی فرماندهی معظّم کل قوا با اشاره به آیه شریفه «الَّذینَ إِن مَکَّنّاهُم فِی الأَرضِ أَقامُوا الصَّلاةَ» گفت: نماز باید در ساختار قانونگذاری و ساختار اجرایی وارد شود و تا مادامی که اقامه نماز در ساختار حکومتی در نظام قانون‌گذاری، وارد نشود، نماز در کشور شکل نمی‌گیرد و وقتی می‌گوییم ساحت فقاهتی ولی فقیه یعنی حاکمیت شرع و شریعت در نظام آموزشی، نظام تربیتی، نظام نیروی انسانی، نظام اقتصادی، نظام بهداشت و درمان و دیگر نظام‌های کشور.

وی افزود: در طراحی نظام آموزش و پرورش مرحله نرم‌افزاری یعنی محاسبات دقیق در طراحی مورد توجه قرار گیرد؛ یعنی اینکه هدف نظام آموزش و پرورش چیست؟ مثلاً هدف علم‌آموزی، دانش‌افزایی است؟ مهارت‌افزایی است؟ حافظه‌محوری است؟ امتحان‌محوری است؟ متن‌محوری است؟ معلم و مربی‌محوری یا تربیت‌محوری هم رکن زیربنایی است؟. وقتی مرحله نرم‌افزار کامل شد، در واقع ساختار و سازمان ترجمان آن نرم‌افزار است که باید بتواند آن اهداف را محقق سازد، وقتی وزیر پیشین آموزش و پرورش می‌گوید «۵۰ هزار مدرسه معاون پرورشی ندارد، باید سؤال کرد که مشکل از نرم‌افزار است یا سخت افزار و ساختار و سازمان یا مدیریت؟»

حجت‌الاسلام سعیدی در پایان با بیان اینکه در حکومت و حکمرانی اسلامی، رسالت اصلی قوای سه‌گانه تحقق بخشیدن به دو ساحت ولائی و فقهی ولی فقیه در تار و پود حکومت و جامعه است، گفت: منظور از ساحت فقاهتی ولی فقیه، حاکمیت شرع و شریعت در همه نظامات همچون گزینش، نظام ساخت‌وساز، نظام بهداشت و درمان، نظام تفریح و تفّرج، نظام سلامت و تربیت بدنی و دیگر نظام‌هاست.

انتهای پیام/ ۱۶۱