وندی شرمن

سرویس سیاست مشرق – روزانه می‌توان از لابه‌لای گزارش‌ها و عناوین خبری رسانه‌های مکتوب و حتی غیر مکتوب، نکات قابل‌توجهی استخراج کرد؛ موضوعاتی که می‌تواند برای مخاطبین قابل‌استفاده و محوری برای تحلیل باشد، در گزارش روزانه “ویژه‌های مشرق” نکات و تأملات قابل‌استخراج از رسانه‌ها برای مخاطبین عرضه خواهد شد؛ با   «ویژه‌های مشرق» همراه شوید.

*******

** ظریف برجام را خوانده، منتقدان نمی خواهند تحریم ها رفع شود

روزنامه شرق در مطلبی با عنوان «‌حمله اصولگرایان به برجامی که آن را نخوانده‌اند؛ آیا ظریف نخوانده برجامی را که خودش نوشته امضا کرده است؟ ! » نوشت: «با افزایش احتمال ازسرگیری مذاکرات وین، حمله نمایندگان مجلس و اصولگرایان تندرو به ظریف با هدف عدم بازگشت ایران به میز مذاکرات در وین، شدت گرفته است و از هر سو طعنه و کنایه و حمله‌ای است که روانه طریف می‌شود. حال دلیل این واکنش‌های تند احساسی چیست؟ ! …وجود بهانه نخواندن برجام توسط ظریف هم شده دستاویز اصولگراهای تندرو تا ارتباط با دنیا و رفع تحریم‌ها در دولت اصولگرای مورد حمایت خودشان را هم نپذیرند و به بهانه حمله به ظریف خواستار ترک میز مذاکرات برجامی شوند».

این روزنامه اصلاح طلب در ادامه نوشت: «کلمه تعلیق در متن اصلی برجام وجود ندارد و آنچه ظریف به آن اشاره کرده است به متن ضمایم که مربوط به اتحادیه اروپا هم می‌شد، بازمی‌گردد اما همین سوءبرداشت از یک سخن سبب شده اصولگرایان تندرو با حمله به ظریف و روحانی خواستار عدم بازگشت ایران به برجام شوند. البته این حملات یک نتیجه مهم هم در برداشت و آن اینکه اصولگرایان و تندروها همچنان متن برجام را نخوانده‌اند و با هر شایعه‌ای موضع‌گیری می‌کنند».

پس از انتشار اعتراف اخیر ظریف در کلاب هاوس، رسانه های اصلاح طلب روزه سکوت گرفته و همگی به صورت هماهنگ این اعتراف را سانسور کردند. حالا که چند روز از این قضیه سپری شده گویا رسانه های اصلاح طلب تازه از شوک خارج شده و در پی رفع و رجوع اظهارات وزیر سابق امور خارجه هستند.

حامیان برجام به گونه ای درباره متن اصلی و ضمائم این توافق سخن می گویند که گویا بخش ضمیمه، صرفا تعداد صفحات بسیار محدود و بی اهمیت بوده است. این در حالی است که برجام و ضمائم آن مجموعاً ۱۱۰ صفحه است. از این ۱۱۰ صفحه که مجموعه برجام را تشکیل می‌دهد، ۱۸ صفحه برجام است و تمام نکات دقیق، ظریف، زمان‌بندی‌های اجرایی در ۹۲ صفحه باقی مانده و به عبارتی همان ضمایم برجام است.

ظریف در گفت‌وگوی اخیر ادعا کرده که تعلیق در برجام نیامده و او برجام را خوانده است. یعنی وی فقط ۱۸ صفحه را خوانده و از ۹۲ صفحه دیگر که اساسی‌ترین مسائل برجام در آن بوده، بی‌خبر بوده است!

به همین خاطر بود که «وندی شرمن»   عضو سابق تیم مذاکره کننده هسته‌ای آمریکا و مقام ارشد فعلی وزارت خارجه این کشور – فروردین ۹۶ – در اندیشکده وودرو ویلسون و در حضور «کاترین اشتون» مسئول اسبق سیاست خارجی اتحادیه اروپا با تمسخر درباره توافق هسته‌ای گفته بود: «اعضای ۵+۱ و اتحادیه اروپا توافق کردند که (با پوزخند) تحریم‌های هسته‌ای را “موقتاً متوقف کنند“،     lift لغتی است که در زبان انگلیسی به معنی (معلق نگاه داشتن و یا موقتاً متوقف کردن) است اما طرف ایرانی  lift  را به معنی «پایان دادن و خاتمه دادن ترجمه می‌کرد» و به همین دلیل هم ما از این لغت استفاده کردیم».

یکی از فعالین رسانه‌ای در روزهای گذشته در توییتر نوشته بود: «کلمه‌ «تعلیق» رو به شما اطلاع ندادن، جناب دکتر ظریف! بتن‌ریزی در رآکتور اراک چی؟ مکانیزم ماشه چی؟ تغییر ماهیت مجتمع غنی‌سازی فردو چی؟ بازجویی از اساتید دانشگاه و بازدید از آزمایشگاه‌های تحقیقاتی چی؟ بازگشت تحریم‌های ایران در صورت بدعهدی طرف آمریکایی چی؟».

رویکرد غلط «رسیدن به هر توافق، بهتر از عدم توافق»، اجرای توافق به‌صورت یکطرفه، عجولانه، نامتوازن و غیرهمزمان در ۲ ماه، نگرفتن تضمین قوی و کافی برای لغو تحریم‌ها، ادامه اجرای تعهدات برجامی علی‌رغم نقض فاحش برجام توسط آمریکا و اروپا از مصادیق قصور و تقصیرهای فاحش تیم مذاکره‌کننده به ریاست ظریف در پرونده برجام است. همچنین اجرای تعهدات علی‌رغم گزارش نادرست آژانس در موضوع PMD، مرجع بودن تفسیر طرف مقابل و مبهم بودن متن برجام، قصور و تقصیر در انتخاب اعضای تیم مذاکره‌کننده و حمایت از جاسوس‌ها، اعتماد بلاوجه به طرف بدعهد و تضمین نامیدن امضای وزیر خارجه آمریکا، پیش‌بینی نکردن خروج طرف مقابل و انکار احتمال خروج آمریکا از توافق و… ابعاد دیگری از فاجعه بزرگ برجام است.

مالک شریعتی، نماینده مجلس در توییتر نوشت: «این را هم انکار می کنید!؟ نخواندن کامل متن و پیوست متن، خطای بزرگی است؛ اما خطای بزرگتر مربوط به فرامتن است:”اعتماد به آمریکا”».

بزک کنندگان برجام با توهین به فهم و شعور مردم به گونه ای وانمود می کنند که گویا منتقدان ظریف، مخالف مذاکره و لغو تحریم ها هستند. این در حالی است که منتقدان به هیچ عنوان چنین نظری نداشته و نه با مذاکره مخالف هستند و نه با لغو تحریم ها مخالفت دارند.

منتقدان سیاست خارجی دولت سابق، با امتیازدهی یکطرفه و اعتماد بلاوجه به آمریکا مخالف هستند.

«مهدی رحمانیان» مدیرمسئول روزنامه شرق در سالهای گذشته درباره چرایی بزک و مبالغه درباره برجام اذعان کرده بود که: «من مبالغه را قبول دارم. این مبالغه‌ها باید می‌شد به این خاطر که فضا خیلی فضای تنگ و ترشی بود، دولت باید در حقیقت این موضوع را قدری بزک می‌کرد که بتواند حرفش را به کرسی بنشاند».

** زمان آن است که در سیاست خارجی «تفنگ را زمین بگذاریم»

روزنامه اعتماد در یادداشتی به قلم «فریدون مجلسی» دیپلمات سابق و فعال اصلاح طلب نوشت: «اکنون که به جای ایران از پاکستان دوردست در رزمایش مشترک آذربایجان دعوت شده است، بر نگرانی نظامیان جمهوری اسلامی افزوده است، زیرا پاکستان با روی کار آوردن دست‌پروردگان طالبانی خود در افغانستان عملا دست جمهوری اسلامی را از افغانستان نیز کوتاه و بندر تدارکی چابهار را هم با رکود مواجه کرده است. خصوصا که اسراییل پس از برقراری روابط با امارات متحده در همین زمان سفارت خود را در بحرین نیز گشوده است. این وضع موجب خشم مقامات جمهوری اسلامی و تحریک احساسات بخشی از مردم شده است».

این روزنامه اصلاح طلب در ادامه نوشت: «اکنون جمهوری آذربایجان کشوری ثروتمند و در حال سازندگی است و در شرایط متعارف بازار کالاهای ساختمانی و نیروی کار ایران و توریسم متقابل می‌تواند باشد. چرا ایران نباید بزرگ‌ترین طرف بازرگانی جمهوری آذربایجان باشد؟ …آیا زمان آن نیست که تفنگ را زمین بگذاریم و به مسالمت و رابطه محترمانه و دوستانه و کار و تجارت و دیدار و توریسم بیندیشیم؟ ».

جریان اصلاح طلب با وارونه نمایی واقعیت های موجود در حوزه سیاست خارجی و منطقه غرب آسیا(خاورمیانه) اینگونه القاء می کند که ایران بازنده اصلی تحولات منطقه ای است.

این طیف تعمدا خروج فضاحت بار آمریکا از افغانستان را سانسور و بر استیصال و درماندگی اسرائیل در مقابل محور مقاومت سرپوش می گذارد. این جریان سیاسی از وضعیت بغرنج آل سعود در یمن سخنی نمی گوید و اتفاقات اخیر در فروش سوخت ایران به لبنان بیخ گوش اسرائیل و ناتوانی این رژیم از واکنش را ندید می گیرد.

سردار شهید حاج قاسم سلیمانی پیش از این در پاسخ به مروجان برجام منطقه ای گفته بود: «اگر بعضی از کارها با دیپلماسی قابل حل بود، هیچ کس مصلح تر از امیرالمومنین(ع) نبود، هیچ کس مصلح تر از امام حسین(ع) نبود، چرا امام حسین و چرا امیرالمونین در بعضی جاها دست به شمشیر بردند و چرا امام حسین با خون خودش و فرزندانش آمد دفاع کرد از اسلام، با خون؛ چون آن منطق، منطق دیپلماسی نبود.  در مورد تروریست های منطقه راهی جز مقابله نیست، وقتی که منطق طرف مقابل این است که شما از نظر دینی واجب القتل هستید و کشتن تو به هر تعداد بهشت را بر او واجب می کند، آیا امکانی برای این دیپلماسی وجود دارد؟ ».

حاج قاسم در اظهارنظری دیگر گفته بود: «گاهی از راه دیپلماسی اقداماتی می کنیم. اما برخی گره ها و حل برخی مشکلات فقط با دیپلماسی حل نمی شود».

سردار سلیمانی همچنین در اظهارنظری دیگر تاکید کرده بود: «اینکه اصرار می کنند بر برجام ۲ در منطقه، برای این است که می خواهند این تحرکی را که از ایران اسلامی به جهان اسلام روح و جان داده، این خونی را که در عالم اسلامی جریان پیدا کرده، بخشکانند. اگر العیاذبالله ما رفتیم و در برجام ۲ شرکت کردیم، به همین تمام می شود؟ نه، برجام اصلی در داخل ایران است. تلاش آنها به اینجا منتهی نخواهد شد و برجام ۳ هم خواهند داشت، چون دشمنان معتقدند که چشمه باید خشکانده شود و این چشمه، ایران است».

اقتدار لازمه پیشرفت و امنیت است. اما متاسفانه جریان تندروی اصلاحات به طرق مختلف در پی تخطئه و تخریب اقتدار جمهوری اسلامی ایران است.

** جامعه هنوز علامت مثبتی از دولت رئیسی دریافت نکرده است

روزنامه آرمان در مطلبی نوشت: «نیمی از جامعه در انتخابات شرکت کرده‌اند و اغلب آنها نیز به آقای رئیسی رأی داده‌اند. به همین دلیل نوعی امید در این رأی دادن وجود داشته است. امیدها نسبت به این موضوع نیز وجود داشته که با انتخاب آقای رئیسی به‌عنوان رئیس‌جمهور حاکمیت یکدست می‌شود و لجاجت‌ها در تصمیم‌گیری‌ها کاهش پیدا می‌کند و احتمالاً عقلانیت در مجموعه نظام تصمیم‌گیری کشور بیشتر می‌شود».

این روزنامه اصلاح طلب در ادامه نوشت: «در شرایط کنونی جامعه در حال رصد وضعیت دولت است که آیا این دولت در مسیر حل تعارض‌ها و برداشته شدن تحریم‌ها حرکت می‌کند یا خیر. واقعیت این است که موضوع تحریم‌ها نقش مستقیمی در وضعیت اقتصادی کشور دارد. از سوی دیگر جامعه در حال رصد ترکیب کابینه و انتصاباتی است که در دولت صورت می‌گیرد. جامعه به دنبال این است که آیا در دولت جدید فرصتی  به وجود خواهد آمد که افراد توانمند مورداستفاده قرار بگیرند و یا بیشتر از افراد وفادار سیاسی استفاده خواهد شد. من فکر می‌کنم در هر دو مورد جامعه علامت مثبتی از دولت دریافت نکرده است».

حامیان دولت سابق 2 دستور کار را در رأس فعالیت رسانه ای خود قرار داده اند؛ یکی انکار موفقیت های دولت سیزدهم است و دیگری مصادره موفقیت ها به نفع دولت روحانی است.

تسریع در واکسیناسیون سراسری و کاهش تلفات کرونایی، پیوستن ایران به پیمان شانگهای، سفرهای استانی، کاهش قیمت سیمان و برخی دیگر از مصالح ساختمانی، ساخت یک میلیون مسکن در سال، تلاش برای کاهش قیمت اقلام خوراکی و…بخشی از موارد مذکور است.

جریان اصلاح طلب می خواهد اینگونه القا کند که عدم توفیق دولت روحانی صرفا به دلیل سنگ اندازی های داخلی بوده و کارنامه غیرقابل دفاع دولت تدبیر و امید هیچ ربطی به سوءمدیریت ندارد.