فیلم/ پهپاد انتحاری و ربات روسی در سوریه
فیلم/ پهپاد انتحاری و ربات روسی در سوریه بیشتر بخوانید »
پهپاد انتحاری
سپاه با ترکیب «هوش مصنوعی و پهپادهای انتحاری» نسخه سامانه‌های پدافند هوایی را پیچید/ آرکیوهای ایرانی آماده یورش‌های فوجی شدند +عکس
به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از سرویس دفاع و امنیت مشرق، پانزدهمین مرحله از زمایش بزرگ پیامبر اعظم(ص) نیروی هوافضای سپاه که در روزهای اخیر برگزار و بار دیگر، قدرت و توان دفاعی کشورمان را در معرض دید متخصصان و فرماندهان غربی قرار داد، غیر از پیام ها و نکات مهم در حوزه موشکی، در عرصه عملیات ها و طراحی های مربوط به پرنده های بدون سرنشین نیز یک تمرین مهم محسوب می شد که پیام های خاص و ملموسی به دشمنان منطقه ای و فرامنطقه ای ارسال کرد. در جریان این رزمایش و در حوزه پهپادی شاهد حضور پرچمدار هواپیماهای بدون سرنشین شناسایی و تهاجمی ساخت جمهوری اسلامی ایران یعنی شاهد ۱۲۹ بودیم که با ۴ تیر بمب هدایت شونده سری سدید مجهز شده بود. این پرنده بدون سرنشین سالهاست که بخش مهمی از عملیات های شناسایی و تهاجمی کشور ما را در مرزهای ایران و در مکان هایی مثل سوریه بر عهده دارد.
بیشتر بخوانید:
پهپاد شاهد ۱۲۹ مجهز به ۴ تیر بمب سدید در رزمایش اخیر سپاه
در جریان این رزمایش شاهد هنرنمایی و قدرت نمایی یک عضو تقریبا جدید از خانواده پرنده های بدون سرنشین کشور بودیم که ظاهرا شاهد ۱۸۱ نام دارد. این پرنده بدون سرنشین مسلح نیز بر اساس الگو برداری از پهپاد آر کیو ۱۷۰ غنیمت گرفته شده از آمریکا تکمیل شده و از پیشران توربوپراپ بهره می برد. شاهد ۱۸۱ پهپاد شناسایی، مراقبت و رزمی است که نمونه ۶۰ درصد و موتور ملخی پهپاد شاهد ۱۷۱ یا همان RQ-۱۷۰ ایرانی است و طی سالهای گذشته به صورت انبوه در نیروی هوافضای سپاه تولید شده است. این پهپاد با برد ۱۵۰۰ کیلومتر، مداومت پروازی ۴.۵ ساعت، سقف ارتفاع پروازی ۲۵ هزار پا، دارای بیشینه وزن برخاست ۵۰۰ کیلوگرم است که توان حمل دو تیر بمب هدایت شونده از سری سدید را دارد.
پرواز جمع چهار فروند پهپاد شاهد ۱۸۱ در رزمایش اخیر سپاه
نکته مهم و قابل توجهی که از دیروز مورد بررسی و تحلیل کارشناسان و علاقمندان به مسائل نظامی قرار گرفته، امکان مجهز شدن این پرنده های بدون سرنشین به فناوری هوش مصنوعی است. از یک سو سردار حاجی زاده فرمانده نیروی هوافضای سپاه به استفاده از هوش مصنوعی در سامانه های آزمایش شده در این تمرین اشاره کرده و از طرف دیگر، شاهد پرواز بسیار منظم و تقریبا نزدیک ۴ فروند پهپاد شاهد ۱۸۱ بودیم که نشانه مهمی در خصوص هدایت دقیق و ظریف این پرنده محسوب می شود.
در پرنده های بدون سرنشین در شرایط عادی به دلیل نبود وجود عامل انسانی در داخل وسیله پرنده و یک تاخیر هر چند پایین ولی عادی در ارسال و دریافت فرامین، معمولا این نوع پروازها انجام نمی شود مگر اینکه نوعی از الگوریتم و برنامه بر پایه هوش مصنوعی، برای پرواز و عملیات این پهپادها توسعه داده شده باشد.
تصاویری از عملیات پهپادی در رزمایش پیامبر اعظم(ص) با حضور شاهد ۱۲۹ – شاهد ۱۸۱ و پرنده انتحاری ناشناس
اگر حدس ها و تحلیل های فوق درست باشد و در پرواز و تمرینات این پهپاد از فناوری هوش مصنوعی استفاده شده باشد به صورت خیلی ساده باید این طور گفت که مسیریابی در مناطق مختلف بر پایه عکس های تهیه شده از قبل بر پایه تصاویر ماهواره ای، نقشه های ماهواره های سری SAR یا انواع دیگر تصاویر، در کنار تعریف الگوی پرواز جمع در حافظه این پرنده های بدون سرنشین تعریف شده و این پهپادها بر اساس آن الگو به پرواز خواهند پرداخت. اگر به برخی از تصاویر منتشر شده از این پرنده بدون سرنشین که از فاصله نزدیک تر تهیه شده نیز دقت کنیم وجود برخی از آنتن ها روی آن مشخص است که می تواند برای انتقال داده بین پرنده های بدون سرنشین یا ارتباط با ایستگاه زمینی مورد استفاده قرار بگیرد.
پهپاد انتحاری مرموز؛ نکته مهم رزمایش سپاه
در عین حال، پهپاد بدون سرنشین انتحاری مرموز و ناشناسی که در این تمرین مورد استفاده قرار گرفت را می توان یکی از مهم ترین دستاورد نکته این مانور معرفی کرد. دقت موشک های ایرانی پیش از این نه فقط در آزمایش ها و مانورها و بلکه در میدان عمل در مقابل تروریست های داعشی تا آمریکایی خود را نشان داده ولی این پرنده بدون سرنشین انتحاری نشان از یک تحول و ارتقاء در شیوه رزم و عملیات های غافلگیرانه یگانهای رزمی سپاه می دهد.
پرنده بدون سرنشین مورد نظر که تصویر حمله آن به یک ماکت سامانه پدافندی سام ۶ منتشر شد و با دقت بسیار بالایی آن را منهدم کرد، از طراحی بر اساس بال مثلثی و یک سر جنگی استوانه ای در مقابل خود بهره می برد که احتمالا نوعی از سیستم اپتیکی برای هدف گیری را نیز در مرحله آخر برای آن تامین می کند.
تصویری از پهپاد انتحاری ناشناس سپاه
مسئله مهم اینجاست که پرنده بدون سرنشین مورد نظر نه فقط یک گونه ضد رادار بلکه یک پرتابه انفجاری یک بار مصرف با قابلیت حمله به هر نقطه ای در سطح زمین و حتی دریا است. با توجه به قوی بودن احتمال بهره بردن این پرنده بدون سرنشین از سیستم اپتیکی، گمانه ها در خصوص بهره بردن این پهپاد از سیستم هوش مصنوعی و تطابق تصاویر از پیش ضبط شده با عکس گرفته شده در زمان پرواز و حمله به هدف اصلی تقویت خواهد شد. در عین حال در صورت بهره بردن از این ویژگی مهم، این پرنده بدون سرنشین توان شناسایی و ارسال تصاویر قبل از برخورد را نیز به مرکز فرماندهی خواهد داشت و آن را بدل به نه فقط یک پلتفرم تهاجمی، بلکه یک پرنده شناسایی و رزمی البته یک بار مصرف می کند.
مسئله مهم دیگر میزان انفجار به اندازه این پهپاد است. پهپاد جدید صرفا به اندازه هدف مورد نظر مواد منفجره حمل کرده و در کنار این مسئله و با دقت بالا می تواند نیروها و یا تاسیسات دشمن را حتی در نزدیکی افراد غیر نظامی، کشورهایی که علاقمند به آسیب رساندن به آنها نیستیم و یا تاسیسات حیاتی برای نیروهای خودی با موفقیت و بدون آسیب به آنها از بین ببرد.
البته پرنده های بدون سرنشین انتحاری نکته جدیدی برای نیروهای مسلح ما نیستند و سالهاست که مدل هایی از این سامانه ها هم در اختیار سپاه و هم ارتش قرار گرفته اما این جا شاید به نوعی دوباره بحث جنگ های روانی و پاسخ به تحرکات تحریک آمیز آمریکا و متحدانش در منطقه مطرح شود. در مطالب قبلی سرویس دفاع و امنیت مشرق در خصوص این رزمایش و موشک های سری دزفول و ذوالفقار عنوان شد که سرهای جنگی این موشک ها بعد از جدا شدن از بدنه به سرعت ۵ و بیش از ۵ ماخ رسیده اند که عملا موشک پاتریوت به اذعان خود سازنده توانی در مقابل آنها ندارد.
پهپاد انتحاری ناشناس سپاه لحظاتی قبل از برخورد به ماکت یک سامانه پدافندی سام ۶
از طرف دیگر با تجربه نبرد یمن و عملکرد تحقیرآمیز سامانه پاتریوت در مقابل پهپاد ها و موشک های کروز به نظر می رسد نمایش این برخورد دقیق به هدفی که بسیار کوچک تر از قطعات و اجزای سامانه پاتریوت است، سیگنالی قدرتمند به آمریکا و کاربران این موشک در منطقه بود. یک مسئله مهم دیگر مربوط به نمایش این پهپاد ناشناس به نوعی پاسخ به نمایش قدرت پهپادهای انتحاری اسراییلی در منطقه بود. در هر صورت و با وجود این که کشور ما هدف این نبردها به صورت مستقیم نبوده ولی برخی از کارشناسان نمایش عملکرد سامانه های ساخت رژیم صهیونیستی از جمله پرنده بدون سرنشین انتحاری هاروپ را یک سیگنال از طرف تل آویو به تهران تلقی کرده اند. می توان گفت این رونمایی و البته نمایش تصاویر بسیار با کیفیت و دقیق از عملکرد این پهپاد یک سیگنال متقابل نه فقط به آمریکا و بلکه به رژیم صهیونیستی نیز بود.
این پهپاد انتحاری ناشناس در کنار پرنده بدون سرنشین ضد رادار آرش و مدل انتحاری پهپاد کرار در حقیقت اعضای جدید خانواده پرنده های بدون سرنشین کشور در این گروه هستند که می توانند نیاز کشور را در مواردی خصوصا بحث سرکوب پدافند هوایی تا حد بسیار بالایی رفع کنند.
منبع خبر
جنگ آذربایجان و ارمنستان اولین جنگ پهپادی جهان بود/ پهپادها معادلات جنگی را تغییر داده‌اند +عکس
سرویس جنگ نرم مشرق – اندیشکده مرکز امنیت نوین آمریکا در گزارشی به قلم ساموئل بندت از مشاوران و تحلیلگران این اندیشکده آمریکایی و دیوید هامبلینگ مشاور و روزنامه‌نگار حوزه تکنولوژی فوربز به نقش مهم و موفق پهپادها در مناقشه نظامی میان آذربایجان و ارمنستان پرداخت و نوشت: ارمنستان گزینه دیگری جز توافق با آذربایجان و پذیرش شکست نداشت، زیرا آذربایجان بر میدان نبرد مسلط شد و ظاهراً نیروهای مخالف را نابود کرد. به نظر میرسد که عمده موفقیت آنها به دلیل کارآمدی ناوگان پهپادی جدیدشان است که باعث تقویت توان جنگی آذربایجان شد.
مخاطبان گرامی، محتوا و ادعاهای مطرح‌شده در این گزارش، صرفاً جهت تحلیل و بررسی رویکردها و دیدگاه‌های اندیشکده‌های غربی منتشر شده است و ادعاها و القائات احتمالی این مطالب هرگز مورد تأیید مشرق نیست.
پهپاد مسلح بدون سرنشین بایراکتار (بیرقدار) تی‌بی ۲ ساخت ترکیه، نقشی کلیدی در موفقیت آذربایجان داشت. این پهپاد در اختیار چندین هم‌پیمان دیگر نیز قرار گرفته است – پهپاد فوق را ترکیه به قبرس شمالی صادر کرده است.
پهپادهای آذربایجان به مثابه یک گلوله جادویی بودند
به گفته ساموئل بندت، «پهپادهای آذربایجان به‌واقع یک گلوله جادویی بودند، چراکه توانستند پدافند هوایی و دارایی‌های میدانی ارمنستان را نابود کنند».
آذربایجان در جریان این درگیری از انواع متفاوتی از پهپادها استفاده کرد. یکی از مرگ‌آورترین آنها بیرقدار تی‌بی ۲ بود که از ترکیه خریداری شده است. وزن این پهپاد فقط یک هشتم وزن یک ریپر ام‌کیو-۹ آمریکایی است و با سرعت ۸۰ مایل در ساعت پرواز میکند، اما چهار موشک با هدایت لیزری و میکرومهمات هوشمند را حمل میکند و قدرت بالای آن در درگیری‌ها ثابت شده است. آذربایجان ویدئوهای زیادی منتشر کرده است که نشان می‌دهد این پهپادها خودروها را هدف قرار می‌دهند.
تا ۳ اکتبر، آذربایجان مدعی شده بود که ۲۵۰ خودرو مسلح و تعداد مشابهی از توپخانه‌های ارمنستان، به اضافه ۳۹ سیستم پدافند هوایی شامل یک سیستم دفاعی اس-۳۰۰ را نابود کرده است. نابودی سیستم‌های پدافند هوایی دارای اهمیت ویژه‌ای است: وقتی این سیستم‌ها نابود شوند، پهپادها می‌توانند به هر هدفی حمله کنند.
کمک ترکیه در انهدام سامانه‌های پدافند هوایی روسیه
وضعیت مشابهی در سوریه در ماه ژوئن روی داد، زمانی که بار دیگر پهپادهای بیرقدار تی‌بی ۲ ترکیه ظاهراً ده‌ها خودروی ضدهوایی ساخت روسیه را نابود کردند. در روزنامه ستاره سرخ وزارت دفاع روسیه عنوان شده است که دلیل این رویداد، انجام عملیات در «نقطه کور» ی در ارتفاع پایین بوده است که سیستم‌های روسی را در شناسایی و نابودی اهداف دچار مشکل میکند.
آذربایجان همچنین شماری از هواپیماهای دوباله روسی آن-۲ خود را به پهپادهای بمب‌انداز تبدیل کرده است. ممکن است از این هواپیماها برای فریب سیستم‌های پدافند هوایی استفاده شده باشد تا موقعیتشان را تغییر دهند، به طوری که پهپادهای تی‌بی ۲ بتوانند آنها را هدف قرار دهند.
بنا به گفته بندت، پهپادهای تی‌بی ۲ احتمالاً توسط اپراتورهای ترک هدایت شده‌اند که تجربه حمله به سیستم‌های دفاع هوایی قدیمی روسی در لیبی و سوریه را داشتند و می‌دانستند که چگونه از نقاط ضعف این سیستم‌ها بهره‌برداری کنند.
پهپادهای انتحاری هاروپ
ویدئوهایی که آذربایجان منتشر کرده است، حملات پهپادی به گروهی از سربازان و معبرها را نشان می‌دهد، که حاکی از آن است که آنها نتوانسته‌اند به سراغ اهداف ارزشمندتری بروند. آذری‌ها همچنین نسخه‌های داخلی پهپاد کامیکازه کوچک اوربیتر-۱ کی اسرائیلی و پهپادهای انتحاری هاروپ اسرائیلی را مورد استفاده قرار دادند. موجی از هاروپ‌ها را می‌توان از پرتابگرهای متحرکی که هر یک از آنها ۹ هاروپ را حمل می‌کنند، پرتاب کرد.
یک کامیون لانچر می‌تواند موجی از پهپادهای انتحاری هاروپ را به سمت اهداف پرتاب کند.
به علاوه شایعاتی، گرچه با مدارک ناچیز، وجود داشت مبنی بر استفاده از پهپادهای کامیکازه تاکتیکی کوچک‌تر شبیه به کارگو ساخت ترکیه. این یک مالتیکوپتر با توان گردآوری اطلاعات است که یک سیستم شناسایی هوشمند دارد و خودش می‌تواند اهداف را شناسایی، موقعیت‌یابی و نابود کند.
برتری پهپاد بر تانک؟
اگرچه برخی از تحلیلگران معتقدند که کشتار نیروهای مسلح ارمنی توسط ناوگان پهپادی آذربایجان به معنای پایان کار تانک است، اما دیگران چندان در این رابطه مطمئن نیستند. رابرت بیتمن، یکی از نویسندگان در فارین پالیسی، قویاً بر این باور است که مسئله بر سر شایستگی است. ویدئوهای پهپادی نشان می‌دهند که تانک‌های ارمنی چنان آرایشی گرفته‌اند که گویی در حال انجام عملیات نمایشی هستند، و هیچ نشانی از تلاش واقعی برای پراکنده شدن، استتار یا استفاده از پوشش زمینی دیده نمی‌شود. بنا به نظر بیتمن، مشکل از تانک‌ها نیست بلکه مسئله بر سر «یک نیروی نظامی است که آموزش شایسته‌ای نداشته و تجهیزات مناسبی ندارد و بنابراین ناشیانه خود را معرض آتش دشمن قرار می‌دهد».
بندیت همچنین اشاره میکند که پیروزی آذری‌ها صرفاً به خاطر حملات پهپادی نبود. وی می‌گوید «اگرچه پهپادی نقشی حیاتی در این جنگ داشتند، موفقیت آذری‌ها همچنین نتیجه عملیات سنجیده پیاده‌نظام بود که هر بار بخشی از قلمرو را به تسخیر خود درآوردند».
سرمایه گذاری اشتباه ارمنستان
بندت می‌گوید اگر ارمنی‌ها هم به پهپادها و پهپادهای انتحاری دسترسی داشتند، شاید می‌توانستند مانع پیشروی آذری‌ها شوند. در عوض، آنها سرمایه‌گذاری هنگفتی روی سیستم‌های نمایشی که هیچ تأثیری در میدان نبرد نداشت کردند، مثلاً آنها ۱۰۰ میلیون دلار را به خرید شش جت روسی اختصاص داده‌اند.
نیروی نظامی ایالات متحده نیز می‌تواند از این موارد درس بگیرد. حتی آذربایجان می‌تواند با استفاده از ناوگانی از پهپادهای مدرن، خسارات بزرگی به دشمنی که آمادگی کافی ندارد وارد کند.
بندت عنوان میکند که «نیروهای زمینی ایالات متحده در مقایسه با نیروهای ارمنی در جنگ اخیر، از سامانه‌های دفاعی نسبتاً بیشتری استفاده می‌کنند تا از دارایی‌هایشان حفاظت کنند. اما خطر پهپادهای مسلح کوچک همواره وجود دارد و افزایش هم می‌یابد، چراکه کشورهای بیشتری تلاش می‌کنند که به تقلید از تجربه آذربایجان، به طیفی از پهپادهای بدون سرنشین دست یابند تا سیستم‌های قدیمی خود را کامل کنند».
شاید این اولین جنگی باشد که پهپادها پیروز آن شده‌اند، اما آخرین آنها هم نخواهد بود.
منبع خبر
شکار برترین سامانه پدافندی ارتش ارمنستان +فیلم
سرویس جهان مشرق _ ساعتی پیش وزارت دفاع جمهوری آذربایجان ویدئویی را از دید یک فروند پهپاد Bayraktar TB۲ منتشر کرد که لحظه کشف و نابودی یک واحد سامانه پدافندی Tor_M۲ ارتش ارمنستان در حوالی شهر خوجاوند را نشان میداد.
در بیانیه فوق ذکر شده که سامانه پدافندی مذکور ابتدا توسط یک فروند پهپاد انتحاری (احتمالا از مدل هاروپ) هدف قرار گرفته و در ادامه پهپاد رزمی بیرقدار ارتش ترکیه نیز با استفاده از مهمات هواپرتاب MAM_L محل استقرار آن را نابود میکند.
نابودی سامانه Tor_M۲ در شرایطی که به نظر میرسد رادار سامانه در حالت فعال بوده و پهپاد بیرقدار در فاصله بسیار کمی از آن حضور داشته و در برد موشک های این سامانه بوده است جای ابهام بسیاری دارد.
سامانه Tor_M۲ برترین و تقریبا مدرن ترین سامانه پدافندی ارتش ارمنستان به شمار میرود اما این سامانه نیز پس از سایر ادوات پدافندی ارتش ارمنستان نظیر S۳۰۰ و SA۸ مغلوب پهپادهای رزمی ارتش ترکیه شده و در ایجاد آسمان امن بر فراز مناطق راهبردی این کشور در منطقه قره باغ ناتوان بوده است.
منبع خبر
شکار برترین سامانه پدافندی ارتش ارمنستان +فیلم بیشتر بخوانید »
اثبات مجدد تدبیر رهبر انقلاب درباره اهمیت قدرت پهپادی با رصد نبرد آذربایجان و ارمنستان/ «یورش فوجی» پرنده‌های بدون سرنشین ایرانی همچنان رقیب ندارد+عکس
به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از سرویس دفاع و امنیت مشرق، نقش پرنده های بدون سرنشین در میادین نبرد امروزی هر روز در حال افزایش و پر رنگ تر شدن است و فناوری که در روزگاری نه چندان دور صرفا در چند کشور محدود و فقط برای امور شناسایی مورد استفاده قرار می گرفت، امروز بدل به یک سلاح واقعی در میدان های حساس جنگ بویژه در آسیا شده و طیف گسترده ای از امور را به سرانجام می رساند.
در روزهای اخیر و با شدت گرفتن منازعه مسلحانه بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان بر سر منطقه قره باغ در نزدیکی مرزهای کشورمان، بار دیگر اهمیت پرنده های بدون سرنشین و تاثیر گذاری آنها در میدان نبرد تبدیل به بحث اول محافل دفاعی منطقه و جهان شده است. به همین بهانه نگاهی به وضعیت ناوگان فعلی پرنده های بدون سرنشین ایرانی و البته وضعیت نبرد پهپادی بر فراز میدان جنگ در همسایگی کشورمان خواهیم داشت.
بیشتر بخوانید:
روزهای سخت جنگ تحمیلی و تولد یک ایده جدید
در اواسط جنگ تحمیلی و با توجه به نیاز تامین تصاویر از بالا برای شناسایی بهتر مواضع دشمن بعثی، خط تولید طراحی و ساخت پرنده های بدون سرنشین در کشور متولد شد. در آن دوران مسئله استفاده از پهپادها در نقش شناسایی در جهان جدید نبود ولی فناوری بسیار خاص و در اختیار تعداد محدودی از کشورهای جهان بود. استفاده ایران از پرنده های بدون سرنشین شاید برای مردم کشور ما نیز برای مدتها مسئله ای ناشناخته به حساب می آمد تا این که با فیلم معروف “مهاجر” مردم کشور هم به نوعی با داستان متولد شدن ایده پهپادها در سرزمین ایران آشنا شدند.
پوستر فیلم مهاجر
با پایان یافتن جنگ تحمیلی، فناوری هواپیماهای بدون خلبان ایرانی به نوعی به پشت پرده رفته و سالهای طولانی به عنوان یک برنامه با اولویت بالا ولی دور از چشم اغیار در حال گسترش بود. سالهای ابتدایی دهه ۸۰ شمسی مصادف با حادثه ۱۱ سپتامبر و تهاجم آمریکا به افغانستان و عراق بوده و عصر آشنایی جهانیان با واژه پهپاد به صورت یک حقیقت روزمره آغاز شد. با توجه به شرایط خاص امنیتی در اطراف کشور، لازم بود تا پرده از برخی دستاوردهای دفاعی کنار زده شود و موشک ها و پرنده های بدون سرنشین طلایه دار سلاح های ایرانی برای حفظ بازدارندگی بودند.
خانواده پهپادهای مهاجر و ابابیل که بیشتر در نقش شناسایی وارد کار شده بودند از جمله اولین پهپادهای ایرانی بودند که در آن سالها معرفی شده و در تعداد بالایی نیز وارد خدمت شدند. تصویر برداری پهپادهایی ایرانی از ناو هواپیمابر آمریکایی در آن دوران برای اولین بار و پخش آن انعکاس گسترده ای در محافل دفاعی جهان داشته و سیگنال قدرتمندی در خصوص ظهور یک قدرت پهپادی را به جهان ارسال کرد.
اما در پس پرده اتفاقات مهم دیگری در حال رخ دادن بود که در نهایت باعث تغییر معادلات پهپادی در ایران و منطقه شد. با حضور مستقیم ایالات متحده آمریکا در منطقه و بالا گرفتن بحث ها در خصوص برنامه هسته ای کشور ما، مسئله پروازهای جاسوسی بر فراز ایران توسط آمریکا اجرا شده که یکی از این جاسوس ها پرنده بدون سرنشین RQ-۱۷۰ یا همان جانور قندهار بود. یکی از داشته های استراتژیک آمریکا که در ابتدای دهه ۹۰ شمسی در اختیار ایران قرار گرفت، به تله افتادن جانور قندهار در تور جنگ الکترونیک ایران و سپس مشخص شدن این مسئله که پهپادهای مختلف آمریکایی نظیر پردیتور، شادو و اسکن ایگل نیز به اشکال مختلف در دام شبکه دفاع هوایی کشور ما افتاده و تقریبا به صورت سالم به دست ما افتاده اند به متخصصین ایرانی کمک کرد تا بتوانند در زمان و با هزینه ای کمتر فاصله بین خود و رقبا در بحث لبه فناوری ها در خصوص پرنده های بدون سرنشین را کم کنند.
بازدید فرماندهی کل قوا از پهپاد آمریکایی RQ-۱۷۰
اما وقتی به بحث پرنده های بدون سرنشین ایرانی وارد می شویم یک نام به نوعی متفاوت از دیگر اسم ها در این حوزه وجود دارد و آن هم شاهد ۱۲۹ است. پرنده ای که نشان از ورود ایران به مرحله جدیدی از فناوری های بدون سرنشین بود. این هواپیما در سال های ۱۳۹۰ و ۱۳۹۱ بدون اسم بردن از آن در رزمایش ها و تمرین های نظامی وارد کارزار شده و در نهایت در سال ۱۳۹۲ به صورت رسمی به اسم شاهد ۱۲۹ به ایران و جهان معرفی شد. پرنده ای که به مهمات هدایت شونده مسلح شده بود و توانایی بسیار مهم و جدید را به نیروهای مسلح کشور اضافه کرد.
پهپاد ایرانی شاهد ۱۲۹
مسئله مهم و سرنوشت ساز در خصوص پرنده های بدون سرنشین ایرانی، ظهور گروه های تروریستی و بحث درگیری ها در دو کشور سوریه و عراق بود. پهپادهای ایرانی بعد از اتمام جنگ تحمیلی در نقش های مربوط به پایش مناطق مرزی و خصوص رصد فعالیت های بیگانگان در منطقه فعال بودند ولی بحث آغاز درگیری ها در سوریه و عراق فصلی جدید و متفاوت را در فعالیت های یگان های بدون سرنشین ایران آغاز کرد.
پهپاد ایرانی شاهد ۱۲۹ بر فراز سوریه در سال ۲۰۱۴ میلادی از دید دوربین تروریست ها
جمهوری اسلامی با گذشت نزدیک به یک دهه از حضور فعال در جبهه های درگیری منطقه ای، هنوز هم به صورت رسمی حرف زیادی در خصوص نبردهای منطقه ای و خصوصا نقش پرنده های بدون سرنشین ایرانی در این جنگ ها نزده است اما در بسیاری از اوقات با رجوع به دوربین تروریست ها در سوریه و عراق بتوان نقش مهم حضور پهپادهای ایرانی را در منطقه درک کرد که در نقش های تهاجمی و هدایت آتش توپخانه و حملات هوایی و شناسایی در کنار متحدین در محور مقاومت وارد میدان شدند.
صدور فرمان مهم برای تولید انبوه پرنده های بدون سرنشین
اما چندی پیش سردار حاجی زاده فرمانده نیروی هوافضای سپاه، به یک دستور مهم از طرف فرماندهی معظم کل قوا اشاره کرد که حاوی نکته ای بسیار مهم بود. رسانه ها و نیروهای مسلح، از چند سال قبل شاهد تولید بیشتر پهپادهای ایرانی و تمرین و تحویل آنها در تعداد بیشتر به یگانهای رزمی و اطلاعاتی بودنه اند. دلیل این اقدام مهم در دستور و تدبیر حکیمانه رهبر انقلاب به نیروی هوافضای سپاه نهفته است. سردار حاجی زاده در این خصوص می گوید:
” در جلسه‌ای که ۳-۴ سال پیش در حوزه پهپاد با رهبر معظم انقلاب داشتیم، ایشان فرمودند که اقدامات صورت گرفته بسیار خوب است، اما تعداد پهپادها کم است و باید آن را زیاد کنید. پس از این موضوع همه برای افزایش تعداد پهپادها بسیج شدیم.“
پهپاد شاهد ۱۳۳ در حال پرتاب بمب هوشمند
پهپادهای صاعقه ساخت ایران با الگو برداری از RQ-۱۷۰
این دستور در حقیقت شاه کلید ورود نیروی هوافضای سپاه به حوزه جدیدی از بحث های پهپادی بود که در ادبیات نظامی جهان به حملات فوجی اطلاق می شود. در سالهای پس از این دستور بود که شاهد رونمایی از پهپادهایی مثل سری شاهد ۱۹۱، شاهد ۱۳۳ و صاعقه هستیم. پهپاد صاعقه به عنوان نمونه ایرانی ساخته شده بر اساس ار کیو ۱۷۰ در جریان عملیات ضربت محرم و حمله به مواضع گروه تروریستی داعش در سوریه نیز حضور داشت. این پهپادها در تعداد بالا تولید شده و به نیروهای مسلح تحویل شده اند و با توان حمل مهمات می توانند حمله ای سنگین را به هر هدفی ترتیب دهند. نمونه ای از این سناریو در رزمایش الی بیت‌المقدس-۱ در سال ۱۳۹۷ انجام شد.
نمایی از رزمایش پهپادی الی بیت المقدس ۱
قره باغ؛ صحنه جدید قدرت نمایی پرنده های بدون سرنشین
در چند ماه گذشته، منطقه قره باغ شاهد دو درگیری سنگین بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان بوده است. متاسفانه جمهوری آذربایجان سالهاست که یکی از مشتریان اصلی پرنده های بدون سرنشین اسراییلی است و از انواع مختلفی از این پهپادها در نقش شناسایی، تهاجمی و انتحاری بهره می برد. در نبرد اولیه که مدتی پیش بین دو طرف رخ داد، آذری ها از پهپادهای صهیونیستی بهره می بردند و نتایج جالبی بدست نیاورند. حجم زیادی از پهپادهای ساخت اسراییل یا در تله جنگ الکترونیک ارمنی ها گرفتار شده یا سامانه های دفاع هوایی این کشور پهپادهای مورد نظر را یکی بعد از دیگری سرنگون کردند.
اما در درگیری جدید پهپادهای بیرقدار ترکیه ای وارد کار شده و تا حدی ورق به نفع آذری ها برگشت. در چند روز اول درگیری اصولا خبری از پهپادهای صهیونیستی ارتش آذربایجان در درگیری نبود ولی در چند مورد مورد استفاده قرار گرفت. در مقابل پدافند هوایی ارمنی ها نیز موفق شد در چند مورد پهپادهای متجاوز آذری را مورد هدف قرار داده و سرنگون کند.
حمله پهپاد بیرقدار ارتش آذربایجان به تانک های ارمنی
پهپاد اسراییلی Orbiter ۱K که در منطقه ای تحت کنترل ارمنستان سقوط کرده است
کشور ارمنستان نیز صنعت محدود و کوچکی در زمینه پرنده های بدون سرنشین در اختیار دارد. ارتش این کشور از گونه از پهپاد شناسایی به اسم Krunk استفاده می کند که البته در درگیری های اخیر تصویری از آن رصد نشده است. البته ممکن است این پرنده در بحث دیده بانی برای واحدهای توپخانه ارتش ارمنستان حضور داشته باشد و یکی از دلایل مهم آتش دقیق یگان های توپخانه ارتش این کشور به حساب بیاید.
پهپاد Krunk متعلق به ارتش ارمنستان
آنچه این روزها در مرزهای شمال غرب کشور ما در حال رخ دادن است در حقیقت آزمایش پهپادهای دو ضلع دیگر قدرت پهپادی منطقه است. در سالهای اخیر و با اضافه شدن ترکیه به عنوان یک تولید کننده پهپاد در منطقه، یک بازیگر جدید که پیش از این صرفا در ایران و رژیم صهیونیستی خلاصه می شد وارد و این رقابت تبدیل به یک چالش سه جانبه و مثلثی شد. البته اگر بخواهیم در مقام مقایسه در بحث تجربه رزمی و تنوع محصولات وارد بحث بشویم و مسائلی همچون پنهانکاری هوشمندانه نیروهای مسلح کشورمان را نیز در بحث وارد کنیم مشخص می شود که جمهوری اسلامی ایران؛ چه از حیث تنوع کیفی بنا به ماموریت های تعریف شده و چه از حیث کمیت، در جایگاهی بالاتر از ترکیه و رژیم صهیونیستی در این بخش قرار می گیرد.
لاشه پهپاد اسراییلی Harop ارتش آذربایجان که توسط ارمنستان سرنگون شده است
برای نمونه پهپاد بیرقدار ترکیه که این روزها تبلیغات فراوانی در خصوص آن نیز صورت می گیرد در حقیقت محصولی است که با کمک های فراوان از طرف شرکت های انگلیسی، کانادایی و آمریکایی توسعه پیدا کرده و به وضعیت فعلی رسیده است. در خصوص کمک های ویژه و فراوان آمریکا به رژیم صهیونیستی در بخش نظامی نیز اصولا هر گونه توضیح مجدد، اتلاف وقت محسوب می شود.
آنچه که اما این نبرد برای چندمین بار به اثبات رساند این بود که مسیر طی شده و تدبیر ابلاغ شده پیرامون این موضوع برای نیروهای مسلح جمهوری اسلامی و آنچه در آینده نیز به سمت آن خواهیم رفت نقشه راهی کاملا درست بوده و ایران همچنان جایگاه اول در منطقه و مهم خود را در لیگ برتر دارندگان علوم و فناوری پرنده های بدون سرنشین جهان حفظ خواهد کرد.
منبع خبر