گروه حماسه و جهاد دفاع‌پرس، اهمیت پژوهش و تحقیق در عرصه‌های مختلف بر کسی پوشیده نیست. هرجا موضوعی از پژوهش و اعتبار تحقیقاتی برخوردار باشد ماندگارتر و اثرگذار خواهد بود و در طول زمان از گزند آسیب‌ها در امان می‌ماند. سرلشکر محمد باقری رئیس ستادکل نیروهای مسلح بهمن سال ۱۳۹۹ در مراسم اختتامیه آثار پژوهشی دفاع مقدس، جایزه سردار سلیمانی در خصوص اهمیت تحقیق و پژوهش در آثار دفاع مقدس گفته بود: «مهمترین دلیل در چرایی پژوهش مسئله تحریف است. هر واقعه‌ای که می‌تواند برای آیندگان اثربخش باشد سریع تحریف به سراغش می‌رود و دفاع مقدس از این موضوع مستثنی نیست. تنها پژوهش‌های دقیق می‌تواند این جریان سالم را از آلودگی‌ها مصون بدارد.»
در همین راستای و به منظور بحث درباره چرایی و لزوم بحث پژوهش در آثار دفاع مقدس، خبرگزاری دفاع مقدس با همکاری سازمان اسناد و تحقیقات دفاع مقدس نشستی را با حضور دو تن از نویسندگان حوزه دفاع مقدس برگزار کرده است. در این نشست «شیرین زارع پور» نویسنده کتب دفاع مقدس و پژوهشگر و نیز «سید احمد معصومی نژاد» نویسنده و مستندساز به بیان نقطه نظرات خود پرداختند. بخش اول و دوم و سوم روز‌های گذشته منتشر شد و در ادامه بخش چهارم صحبت‌های ارائه شده در این نشست را می‌خوانید.
دفاع‌پرس: به خاطر دارم چند سال پیش در خصوص عملیات کربلای ۴ شائبه‌هایی مطرح شد، حاج قاسم که هیچ وقت هیچ جا حاضر نمی‌شد و خیلی فرد رسانه‌ای هم نبودند، روی خط زنده برنامة تلویزیونی حاضر شد و همراه سردار محسن رضایی که مهمان آن برنامه بودند در مورد عملیات کربلای ۴ و رفع شبهات آن صحبت کرد. همین صحبت‌ها باعث شد تا شبهاتی که شبکه‌های خارجی مطرح کرده بودند کاملاً فروکش کند. فضای جنگ فضای خاصی است، یک سری اختلافات و نظرات در آن طبیعی هست. ما در مورد روایت‌های مستند کم کار کردیم و جایی که باید حاضر می‌شدیم و وضعیت را تبیین می‌کردیم حضور نداشتیم.
معصومی‌نژاد: وقتی از سوی دشمن ضربه می‌زنند ما تازه متوجه می‌شویم که در این حوزه باید کار کنیم.
مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس: یک مسئلة اساسی در این میان بحث جامعه‌شناسی است که ما باید به بحث جامعه‌شناسی پژوهش هم توجه داشته باشیم. این که ابتدا نکات و مسائلی که جامعة ما با آن‌ها درگیر است را احصاء کنیم و بعد در طی چند مرحله به پژوهشگر بدهیم. در این مورد هم جامعه‌شناس، هم متخصص و هم پژوهشگر خوب کم داریم. خود پژوهشگر باید هوشیار باشد، همانطور که در بحث خبرنگاری می‌گوییم خبرنگار باید زرنگ باشد و مصاحبه شونده را مجاب به بیان ناگفته‌ها کند. حالا شما به عنوان یک نویسنده بفرمایید در بحث نگارش داستان و خاطره، آیا مسئلة جامعه‌شناسی را در نظر می‌گیرد؟ مسئله دیگر اینکه سرلشکر باقری، در مراسم اختتامیة دورة اول جایزة شهید همدانی، مطالباتی داشت که یکی از آن‌ها بحث اجرایی کردن بیانیة گام دوم بود. وی تاکید داشت باید از پژوهش در آثار دفاع مقدس استفاده کنیم. شما به عنوان نویسنده چگونه از مطالب جمع آوری شده توسط پژوهشگر استفاده می‌کنید؟
استخراج عنصر دین در دفاع مقدس نیازمند کار جامعه شناختیست
زارع‌پور: بحث شما دو وجه داشت. یکی جامعه‌شناسی که دقیقاً بیان رهبر انقلاب در مهرماه پارسال بود، ایشان فرمودند آثار دفاع مقدس باید تحلیل جامعه‌شناختی و روانشناختی بشود و این خلاء در آثار وجود دارد و فکر می‌کنم این خلاء کمتر به نویسنده‌ها برمی‌گردد و به حوزة پژوهش مربوط است. کسانی که در این حوزه پژوهش می‌کنند این خلاء را باید پر کنند. خود حضرت آقا در ادامه مصداق آن صحبت می‌فرمایند که باید بررسی جامعه‌شناختی و روانشناختی بشود که چگونه یک پدر از تک فرزندش و یک خانم از همسرش می‌گذرد و بعد خودشان می‌فرمایند غیر از عنصر دین هیچ چیز دیگری نیست. اشاره خود ایشان در دهة هفتاد به آثار فرانسوی‌ها خصوصاً ویکتور هوگو و یا امیل‌زولا است. ایشان در جایی می‌فرمایند امیل‌زولا یک کتابی دارد به اسم شکست که این جنگ فرانسه را کامل به تصویر کشیده و شکست را به زیبایی بیان می‌کند. این رمان به زیبایی ظرفیت‌های آن ملت را نشان می‌دهد. ما این خلاء را داریم که به دلیل نبود نگاه جامعه‌شناختی و روانشناختی گاهی نتوانسته‌ایم به اهمیت عنصر دین بپردازیم.
برخی مطرح می‌کنند شهید به خاطر خاک و وطن رفته است، اما من در تمام مصاحبه‌هایم دیدم که هیچ کس از خاک حرف نمی‌زند و حتی حس میکردم این موضوع اهمیتی ندارد. در مصاحبه‌ها همسر شهیدی رادیدیم که در فاصلة کوتاهی بعد از انقلاب تغییر زیادی می‌کند. مثلاً می‌گوید قبل از انقلاب الگوی من فلان خوانندة مطرح طاغوتی است و همین که انقلاب می‌شود بدون اینکه خیلی در جریان تظاهرات‌ها باشد فقط به خاطر اینکه یک شاهد گوشه‌ای از تظاهرات خونین ۱۷ شهریور بوده، بعد از انقلاب تنها شرطش برای ازدواج این بود که همسرش انقلابی باشد. باید دید که این همه تغییر چطور صورت گرفته و غیر از عنصر دین چیز دیگری نیست. این دقیقاً با یک نگاه جامعه‌نگر و کُل‌نگر روانشناختی و جامعه‌شناختی در حوزة دفاع مقدس پاسخ داده می‌شود.
مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس: چطور در آثارتان به بحث بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی پرداخته‌اید؟
زارع‌پور: ما در اثر‌های خودمان خصوصاً برای تمدن‌سازی نوین انقلاب اسلامی که به سمت ظهور حرکت می‌کند باید توجه به گام دوم انقلاب اسلامی داشته باشیم. ما ظهور را تشکیل حکومت جهانی حضرت مهدی (عج) می‌دانیم و برای رسیدن به تشکیل حکومت جهانی می‌بایست گام‌هایی برداشته شود. یکی از این گام‌های مؤثر هم می‌تواند نگاه به این پدیدة عظیم، یعنی دفاع مقدس باشد.
مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس: من اعتقاد دارم ما فقط به دفاع مقدس توجه نکنیم، بلکه بحث مقاومت همچنان ادامه دارد.
زارع‌پور: از لحاظ زمانی بله، ولی به هرحال دفاع مقدس یک بخش مهم از تاریخ است. تاریخ مقاومت تا ظهور و بعد از ظهور هم ادامه دارد.
آمریکایی‌ها اگر بفهمند اسرائیل در موضوع ۱۱ سپتامبر نقش داشته او را از روی زمین محو می‌کنند
معصومی‌نژاد: ایام، ایام وفات آقای طالب‌زاده است و من تا حدودی از محضر ایشان تلمذ کرده‌ام. یک نگاهی مرحوم طالب‌زاده داشتند که کاش سیاستمداران ما در عرصة دیپلماسی و عرصة فرهنگ و اجتماع هم این نگاه را داشتند و این نگاه آقای طالب‌زاده را پذیرا بودند. آقای طالب‌زاده می‌گفتند ریشة استکبار در آمریکاست. شاخ و برگ و میوه‌های آن در خاورمیانه و کشور‌های دیگر است. ما هرچقدر در فلسطین و سوریه تلاش بکنیم، شاید بتوانیم شاخ و برگ‌های این درخت را بزنیم، ولی تا زمانی که ریشه را در آمریکا نخشکانیم، هیچ اتفاقی نمی‌افتد. یعنی عوض اینکه حالت تدافعی داشته باشیم، نگاه ایشان این بود که به صورت تهاجمی حرکت کنیم. نگاه شهید سلیمانی هم همین بود و می‌گفت به جای اینکه ما در ایران بجنگیم، باید برویم در سوریه و با داعش بجنگیم، یعنی همان جایی که آن‌ها حضور دارند و پایگاه تشکیل داده‌اند، به خاطر همین هم می‌شود گفت که مرحوم طالب‌زاده سردار جنگ نرم هستند.
طالب زاده سردار جنگ نرم بود/ عرصه جامعه شناختی و جامعه شناسی آمریکا را می‌شناخت
اگر سردار سلیمانی را بگوییم سردار جنگ سخت هستند، آقای طالب‌زاده هم یک سردار سلیمانی دیگری بودند. ایشان با توجه به نکته‌ای که شما بیان کردید، عرصة جامعه‌شناختی و جامعه‌شناسی، جامعة آمریکا را می‌شناخت و آنجا بزرگ شده بود. به خاطر همین هم در کارش موفق بود و می‌دانست نقاط ضعف و قوت استکبار چیست. با غرب مشکل نداشت، با دولتمردان غربی مشکل داشت و تمام تلاشش هم این بود که به مردم غرب بگوید که این‌هایی که بر شما و حکومت سیطره دارند چه کسانی هستند. یک فیلم دو دقیقه‌ای هست که یکی از مسئولان سی‌آ‌ی‌ای دارد در مورد نظامیان مسئول در این سازمان صحبت می‌کند، خیلی جالب است که این آدم می‌گوید ما به این یقین رسیده‌ایم که ۱۱ سپتامبر توسط صهونیست و یهودیان اسرائیل اتفاق افتاده و اگر مردم آمریکا بفهمند که این اتفاق توسط یهود اسرائیل و صهیونیست بوده اسرائیل را از روی کرة زمین محو می‌کنند. این همان حرف رهبر انقلاب است که گفتند تا ۲۰ – ۲۵ سال آینده دیگر اسرائیل وجود نخواهد داشت. تلاش ما باید این باشد که مردم آمریکا بفهمند یهودی‌ها آنجا دارند چه بلایی سرشان می‌آورند و تمام تلاش آقای طالب‌زاده همین بود. می‌خواهم این موضوع را وصل کنم به دفاع مقدس و اینکه آن شناخت جامعه چقدر می‌تواند در آثار ما تأثیر داشته باشد. تمام تلاش آقای طالب‌زاده این بود که حلقة وصل بشود. اندیشمندانی را از غرب و اروپا و آسیا و روسیه جمع کند و بیاورد کنار هم بنشینند، آقای منتظمی از دوستان آقای طالب‌زاده، تعبیر جالبی دارد و می‌گوید ما وقتی کنار هم می‌نشینیم احساس می‌کنیم که دوران دفاع مقدس است و با ملیت‌های مختلف پشت یک سنگر نشسته‌ایم، با هم صحبت می‌کنیم و نقاط ضعف آمریکا را می‌گوییم. آن‌ها هم این مطلب را فهمیدند و طالب زاده را تحریم کردند.
ناشران دغدغه کار پژوهش ندارند/ افراد جذب شده را باید تربیت کرد
متأسفانه ناشران دغدغه کار پژوهش را ندارند و صرفاً به این فکر می‌کنند که یک کاری تولید بشود، ولی این که چطور به مخاطب برسد و درباره اینکه اصلا به درد مخاطب می‌خورد تحقیقی صورت نمی‌گیرد، من خودم در کارهایم سعی می‌کنم آثاری تولید کنم اصلاً به درد مخاطب عام بخورد. آقای پناهیان می‌گفت رفتیم خدمت آقا و گفتیم آقا به نظر شما چکار کنیم، آدم جذب کنیم یا این‌ها که جذب کردیم تربیت کنیم؟ آقا گفتند قطعاً همین طور است که شما آدم‌هایی که جذب کردید را تربیت کنید و کیفیت‌شان را بالا ببرید، خود آن‌ها باعث می‌شوند که دیگران جذب بشوند.
انتهای پیام/ ۱۴۱
