پکن

به گزارش مجاهدت از مشرق، با گذشت چند روز از توافق جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی، در نهایت «آنتونی بلینکن» وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا درباره این توافق واکنش نشان داد.

بلینکن روز گذشته (چهارشنبه) در جریان یک کنفرانس خبری در دانشگاه «آدیس آبابا» در حین سفر به اتیوپی در خصوص ازسرگیری روابط تهران و ریاض ابراز خوشبینی کرد.

وزیر خارجه آمریکا در ابراز خوشبینی خود نیز بار دیگر شک و شبهاتی درباره پایبندی ایران به تعهداتش مطرح کرد و گفت: «اگر این توافق واقعاً محقق شود و به‌ویژه اگر ایران به تعهداتی که ظاهراً مطرح کرده،‌ عمل کند، باز هم مثبت خواهد بود».

وی ادامه داد: «از دیدگاه ما، هر آن‌چه که بتواند به کاهش تنش‌ها، جلوگیری از درگیری، و مهار اقدامات خطرناک یا ثبات‌زدای ایران کمک کند، چیز خوبی است».

وزیر امور خارجه آمریکا همچنین به نقش چین در از سرگیری روابط تهران و ریاض اشاره کرد و گفت: ««من فکر می‌کنم این ارزشمند است که کشورها در جاییکه می‌توانند، اقدام کنند و مسئولیت پیشبرد امنیت و پیشبرد روابط صلح‌آمیز را بر عهده بگیرند».

پیش از این نیز روز سه شنبه هفته جاری، «جان کربی» هماهنگ کننده امور راهبردی در کاخ سفید در خصوص توافق تهران و ریاض گفته بود: «امیدواریم که توافق بین تهران و ریاض به توقف جنگ در یمن منجر شده و باعث توقف حملات علیه سرزمین‌های عربستان سعودی شود».

به‌ دنبال سفر بهمن‌ماه آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی به پکن، علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی از روز دوشنبه ۱۵ اسفندماه در شهر پکن با هدف پیگیری توافقات سفر رئیس جمهور، مذاکرات فشرده‌ای را به منظور حل‌ و فصل نهایی موضوعات فیمابین ایران و عربستان سعودی با همتای سعودی خود آغاز کرد.

در پایان این مذاکرات روز ۱۹ اسفندماه ۱۴۰۱، بیانیه سه‌جانبه‌ای در پکن با امضای «علی شمخانی» نماینده مقام معظم رهبری و دبیر شورای عالی امنیت ملی، «مساعد بن‌محمد العیبان» وزیر مشاور و عضو شورای وزیران و مشاور امنیت ملی عربستان سعودی و «وانگ یی» عضو دفتر سیاسی کمیته مرکزی حزب کمونیست و رئیس دفتر کمیسیون مرکزی امور خارجی حزب و عضو شورای دولتی جمهوری خلق چین صادر شد.

بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که توافق میان عربستان و ایران نمایانگر افول قدرت واشنگتن در منطقه غرب آسیا است و بسیاری نیز در تحلیل‌های خود نوشتند که ایالات متحده در غرب آسیا کیش و مات شد.

به گزارش مجاهدت از مشرق، جان بولتون، ضمن حمله به بودجه دفاعی دولت جو بایدن، گفت که آمریکایی‌ها باید نامزدهای انتخاباتی ریاست جمهوری سال ۲۰۲۴ را بر سر تهدید چین تحت فشار بگذارند.

بولتون همچنین در گفت و گویی با شبکه خبری WABC هشدار داد در حالیکه روسیه و چین در حال افزایش روابط و نفوذ خود هستند، آمریکا ساکت نشسته است.

این مقام دولت دونالد ترامپ، در این خصوص افزود: ما ساکت نشسته ایم و چینی ها، روس ها، ایران، کره شمالی و چندین کشور دیگر در حال تقویت روابط خود هستند و در بخش های مختلف ما را تهدید می کنند.

اظهارات بولتون به ویژه در پی میانجیگری چین میان ایران عربستان و از سرگیری روابط دیپلماتیک تهران- ریاض مورد توجه قرار گرفته است. بسیاری از ناظران آمریکایی این امر را پیروزی دیپلماتیک بزرگی برای چین دانستند و اعلام کردند با این امر کشورهای حوزه خلیج فارس بر این تصور هستند که آمریکا در حال خروج از منطقه است.

به گفته بولتون دلیل نزدیکی عربستان به روسیه و چین این است که آنها فکر می‌کنند واشنگتن عزم و اراده لازم برای مقابله با ایران و نیات آن را ندارد.

وی در ادامه با بیان اینکه چین در حال حاضر خرید نفت از روسیه و عربستان را افزایش داده گفت: آنها با این اقدام تحریم های غرب را بی اثر می کنند و من فکر می کنم که نامزد انتخابات ۲۰۲۴ باید به این موضوعات رسیدگی لازم را داشته باشد.

مشاور پیشین امنیت ملی آمریکا بودجه پیشنهادی بخش دفاعی دولت بایدن را ناچیز خواند و تشریح کرد که اختصاص ۸۵۰ میلیون دلار بودجه برای بخش دفاعی از ۷ تریلیون دلاری که برای کل بودجه در نظر گرفته شده بسیار اندک است.

بولتون یکی از بزرگترین برندگان جنگ در اوکراین را چین دانست و افزود: اگر روسیه پیروز شود، این پیروزی برای چین هم بشمار می رود زیرا مسکو و پکن دو متحد نزدیک هستند. در صورت تداوم نبرد فرسایشی روسیه، بازهم چین برنده است زیرا مسکو را بیش از پیش به پکن وابسته می کند.

وی ادامه داد: من می‌خواهم راهی برای دور کردن روسیه از چین پیدا کنم، اما تا زمانی که این جنگ ادامه دارد انجام این کار غیرممکن است و در واقع تنها پس از بازپس گیری اوکراین و شاید بروز تغییراتی در روسیه چنین چیزی امکان‌پذیر باشد.

بولتون در پایان تاکید کرد که آمریکایی‌ها باید به نامزدهایی در انتخابات ریاست‌جمهوری اعتماد کنند که بدانند سیاست امنیت ملی آنها دقیقا چیست و اینکه چگونه می توانند در برابر همه این تهدیدات خارجی، کشور را قدرتمند و امن، حفظ کنند.

به گزارش مجاهدت از مشرق، واکنش های بین‌المللی و منطقه‌ای به توافق عربستان سعودی با جمهوری اسلامی ایران همچنان ادامه دارد؛ به نحوی که اتحادیه عرب از این توافق استقبال کرد.

شبکه خبری العربیه به نقل از احمد ابوالغیط دبیر کل اتحادیه عرب گزارش داد، توافق بین ایران و عربستان برای از سرگیری روابط دیپلماتیک، می‌تواند بر ثبات در منطقه تأثیرگذار باشد و به درگیری بین دو کشور پایان دهد.

وی با بیان اینکه درگیری ایران و عربستان، هفت سال به طول انجامیده است، گفت: این توافق، اقدامی است که می‌تواند نشانگر مرحله جدید مثبتی در روابط دوجانبه باشد که احتمالا باعث ثبات در منطقه خواهد شد.

این مقام اتحادیه عرب همچنین از تلاشهای چین، عراق و عمان برای حصول این توافق قدردانی کرد.

این واکنش پس از بیانیه سه‌جانبه روز گذشته ایران، چین و عربستان سعودی صادر شده است. علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی از روز دوشنبه ۱۵ اسفندماه در شهر پکن با هدف پیگیری توافقات سفر رئیس جمهور، مذاکرات فشرده‌ای را به منظور حل‌ و فصل نهایی موضوعات فیمابین ایران و عربستان سعودی با همتای سعودی خود آغاز کرد.

در پایان این مذاکرات، روز گذشته، ۱۹ اسفندماه ۱۴۰۱، بیانیه سه‌جانبه‌ای در پکن با امضای «علی شمخانی» نماینده مقام معظم رهبری و دبیر شورای عالی امنیت ملی، «مساعد بن‌محمد العیبان» وزیر مشاور و عضو شورای وزیران و مشاور امنیت ملی عربستان سعودی و «وانگ یی» عضو دفتر سیاسی کمیته مرکزی حزب کمونیست و رئیس دفتر کمیسیون مرکزی امور خارجی حزب و عضو شورای دولتی جمهوری خلق چین صادر شد.

در این بیانیه، ایران و عربستان سعودی از ازسرگیری روابط دیپلماتیک میان دو کشور و بازگشایی سفارت‌خانه‌ها طی چند ماه آینده خبر دادند و به میانجیگری عمان که روابط خوبی با هر دو طرف دارد در این مسیر، اشاره کردند.

جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی بعد از قطعی روابط دیپلماتیک دو کشور در دی ماه ۱۳۹۴ که یکجانبه از سوی عربستان و در پی تجمع مقابل سفارتخانه این کشور در تهران و ورود به این سفارتخانه و همچنین سرکنسولگری عربستان در مشهد در واکنش به اعدام شیخ نمر، قطع شد از فروردین ۱۴۰۰ گفت‌وگوهایی را در سطح امنیتی آغاز کردند که چهار دور آن در سال گذشته برگزار شد، گفت‌وگویی که چارچوب آن به گفته فؤاد حسین وزیر خارجه عراق بین دستگاه‌های امنیتی دو کشور بوده است و دور پنجم هم در اردیبهشت‌ماه گذشته برگزار شد.

به گزارش مجاهدت از مشرق، صفحات وابسته به سرویس اطلاعات عربستان سعودی در شبکه‌های اجتماعی خبر دادند که سرویسهای اطلاعاتی انگلیس و آمریکا، حمایتهای خود را از مزدوران «شورای انتقالی جنوب» افزایش داده‌اند.

پایگاه خبری الخبر الیمنی به نقل از این صفحات گزارش داد، این اقدام آمریکا و انگلیس به منزله «کودتا علیه عربستان» در یمن است و به همین دلیل، عربستان از این طرح آگاه شد و سریعا با اعلام جنگ علیه شورای انتقالی، به دنبال فروپاشی و کاهش نفوذ آن حرکت کرد.

به گزارش مجاهدت از این پایگاه، این برای نخستین بار است که عربستان سعودی درباره پشت پرده جنگ با شورای انتقالی و افزایش اختلافات شدید خود، سخن گفته است. شورای انتقالی مزدوران امارات هستند که بارها با عناصر وابسته به ریاض در یمن به جان هم افتاده‌اند.

عربستان و امارات از فروردین ماه ۱۳۹۴ ائتلافی را به بهانه بازگرداندن عبد ربه منصور هادی رئیس جمهور مستعفی و فراری یمن تشکیل دادند، ولی موفق به این کار نشدند. در جنگ تحمیلی علیه یمن، هزاران غیر نظامی کشته شده‌اند و زیرساختهای این کشور به شدت از بین رفته است.

منابع سعودی می‌گویند که بر اساس طرح آمریکا و انگلیس، دامنه اشغالگری شورای انتقالی به سمت حضرموت و المهره یمن گسترش پیدا خواهد کرد و بر مبنای مخالفت با مذاکرات عربستان با جنبش انصارالله خواهد بود و از طریق تنش نظامی، در این مذاکرات مانع‌تراشی خواهد شد.

الخبر الیمنی همچنین توافق عربستان با جمهوری اسلامی ایران را هم در مسیر خروج ریاض از ائتلاف آمریکایی-انگلیسی در یمن و ایجاد قواعد تازه در منطقه عنوان کرد.

در همین ارتباط، «محمد عبدالسلام» سخنگوی جنبش انصارالله یمن روز جمعه در پیامی به توافق ایران و عربستان سعودی واکنش نشان داد و گفت: «منطقه نیازمند بازگشت روابط عادی میان کشورهای خود بوده تا امت اسلامی بتواند امنیت از دست رفته خود را در نتیجه مداخلات خارجی به رهبری صهیونیست‌ها و آمریکایی‌ها احیا کند».

سخنگوی جنبش انصارالله اضافه کرد: «مداخله‌گران خارجی به دنبال سوء استفاده از اختلافات منطقه‌ای بوده و با بهره‌گیری از ایران هراسی درصدد دامن زدن به درگیری‌ها و خصومت‌ها علیه یمن بودند».

به‌ دنبال سفر بهمن‌ماه سید ابراهیم رئیسی به پکن، علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی از روز دوشنبه ۱۵ اسفندماه در شهر پکن با هدف پیگیری توافقات سفر رئیس جمهور، مذاکرات فشرده‌ای را به منظور حل‌ و فصل نهایی موضوعات فیمابین ایران و عربستان سعودی با همتای سعودی خود آغاز کرد.

در پایان این مذاکرات، ۱۹ اسفندماه ۱۴۰۱، بیانیه سه‌جانبه‌ای در پکن با امضای «علی شمخانی» نماینده مقام معظم رهبری و دبیر شورای عالی امنیت ملی، «مساعد بن‌محمد العیبان» وزیر مشاور و عضو شورای وزیران و مشاور امنیت ملی عربستان سعودی و «وانگ یی» عضو دفتر سیاسی کمیته مرکزی حزب کمونیست و رئیس دفتر کمیسیون مرکزی امور خارجی حزب و عضو شورای دولتی جمهوری خلق چین صادر شد.

در این بیانیه آمده است: در پاسخ به ابتکار شایسته جناب آقای شی جین‌پینگ رئیس جمهوری خلق چین در حمایت از گسترش روابط جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی عربستان سعودی، براساس اصل حسن همجواری و با توجه به توافق ایشان با سران دو کشور در میزبانی و حمایت از انجام گفت‌وگو بین جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی عربستان سعودی و همچنین تمایل دو کشور به حل و فصل اختلافات از طریق گفت‌وگو و دیپلماسی بر اساس پیوندهای برادرانه و با تأکید بر پایبندی دو کشور به اصول و اهداف منشور سازمان ملل متحد و منشور سازمان همکاری اسلامی و اصول و رویه‌های بین‌المللی، هیأت‌های جمهوری اسلامی ایران به ریاست امیر دریابان علی شمخانی نماینده مقام معظم رهبری و دبیر شورای عالی امنیت ملی و پادشاهی عربستان سعودی به ریاست دکتر مساعد بن محمد العیبان وزیر مشاور و عضو شورای وزیران و مشاور امنیت ملی از تاریخ ۱۵ تا ۱۹ اسفندماه ۱۴۰۱ خورشیدی برابر با ۶ تا ۱۰ مارس ۲۰۲۳ میلادی در پکن با یکدیگر دیدار و گفت‌وگو کردند.

در بیانیه مذکور عنوان شده است: جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی عربستان سعودی با سپاس و قدردانی از جمهوری عراق و سلطنت عمان به خاطر میزبانی گفت‌وگوهای انجام شده بین دو طرف در سال‌های ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۱ خورشیدی (۲۰۲۱ تا ۲۰۲۲ میلادی) از رهبری و دولت جمهوری خلق چین برای میزبانی و حمایت از گفت‌وگوهای انجام شده در این کشور و تلاش برای به ثمر نشستن آن تشکر کردند.

این بیانیه می‌افزاید: در نتیجه‌ گفت‌وگوهای انجام شده، جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی عربستان سعودی توافق کردند ظرف حداکثر دو ماه، روابط دیپلماتیک خود را از سر گرفته و سفارتخانه‌ها و نمایندگی‌ها را بازگشایی کنند.

به گزارش مجاهدت از مشرق، بهبود روابط ایران و عربستان گام بزرگی در راستای کاهش تنش میان بزرگترین و قدرتمندترین کشورهای حوزه خلیج فارس است و درها را برای پیشرفت بیشتر با هدف پایان جنگ یمن باز می کند.

براساس مطلبی که در این تارنمای خبری- تحلیلی آمریکایی منتشر شده، توافق تهران- ریاض پس از دیدارهای یک هفته‌ای میان «علی شمخانی» دبیر شورای عالی امنیت ملی و «مساعد العیبان» همتای عربستانی وی با میانجیگری «وانگ یی» دیپلمات عالی رتبه چین انجام شد. پیش از این عراق و عمان نیز از مذاکراتی که قبلا میان ایران و عربستان صورت گرفته بود، حمایت کرده بودند.

به نوشته المانیتور، موضوع قابل توجه در توافق میان ایران و عربستان همزمانی آن با انتشار ارزیابی تهدید سالانه جامعه اطلاعاتی آمریکا از سوی کنگره این کشور است که در آن چین نقش اصلی را به عنوان دشمن شماره یک جهانی دارد. ضمن آنکه بسیاری دیگر از کارشناسان، میانجیگری پکن را نه تنها نشان دهنده تمایل آن به تعمیق روابط با ایران و روسیه، بلکه پرکردن جای واشنگتن در زمینه دیپلماتیک با ریاض می دانند.

این پایگاه خبری–تحلیلی در ادامه مطلب خود آورده است: توافق میان ایران و عربستان در حالی صورت می گیرد که روزنامه آمریکایی “وال استریت ژورنال” این هفته گزارش داد که سران سعودی برای عادی سازی روابط با اسرائیل، به دنبال تضمین های امنیتی و کمک هسته‌ای آمریکا هستند. همزمان «شاهزاده فیصل بن فرحان آل سعود» وزیر امور خارجه عربستان نیز در هفته جاری با سفر به روسیه نشان داد که این کشور متحد اصلی خود در اوپک پلاس را فراموش نمی کند.

براساس مطلب این تارنمای آمریکایی، ایران با توجه به روابط خصمانه ای که با ایالات متحده و اسرائیل دارد، روابط با روسیه و چین را برای عمق استراتژیک خود حیاتی می داند. ایران خود را نه یک بازیگر منطقه ای که یک بازیگر جهانی می داند که خاورمیانه و آسیا را در بر گرفته است. تهران بیش از آنکه کشورهای عرب را دوست خود بداند به روسیه و چین نزدیک است. ضمن آنکه ریاض را تهدید بزرگی نمی داند و فقط آن را به عنوان متحد نزدیک واشنگتن در نظر می گیرد. بنابراین با این توافق ایران می خواهد مهره عربستان را از صفحه شطرنج کنار بزند.

در عین حال گزارش ها حاکی از چرخش در پرونده هسته ای ایران است. تهران این هفته در بیانیه مشترکی که در جریان سفر «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران امضا شد، با افزایش فعالیت های راستی‌آزمایی و نظارت آژانس بین المللی انرژی اتمی موافقت کرد و پیشبرد موضوعات باقیمانده در مورد موضوعات پادمانی در سه مرکز در دستور کار قرار گرفته است. موضوعی که به عقیده ناظران در صورت توجه کافی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و ایران به پرونده پادمان‌ها، می‌تواند گامی به سوی بازگشت به دیپلماسی هسته‌ای باشد.

«انریکه مورا» معاون «جوسپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در واکنش به گفت‌وگوهای ایران و گروسی، این امر را برای پرونده هسته ای تهران مثبت ارزیابی کرد و گفت: در صورت دستیابی به توافق، بازگشت به برجام آسان تر خواهد شد.

«میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین در این خصوص به المانیتور گفت که «اگر مذاکرات از سر گرفته شود، ما برای همکاری با سایر طرف ها مشکلی نخواهیم داشت». وی سپس افزود: «بدیهی است که همه چیز به ما بستگی ندارد».