پیشگیری اجتماعی

گروه اجتماعی دفاع‌پرس – سردار منوچهر امان اللهی فرمانده انتظامی چهارمحال و بختیاری؛ انحراف، کژرفتاری، جرم و جنایت سابقه دیرینه دارد و واقعیتی غیر قابل اجتناب است و از آنجایی که پلیس به عنوان متولی اصلی حفظ نظم و امنیت جامعه شناخته می‌شود می‌بایست در بعد پیشگیری اجتماعی پیش قدم بوده و برنامه ریزی مدونی را برای تحقق این هدف دنبال کند.

چرایی ضرورت اقدامات پیشگیرانه

اولاً پیشگیری در سالم نگه داشتن فرد و جامعه نقش سازنده‌ای را ایفاء می‌کند، ثانیاً پیشگیری به مراتب آسان‌تر از درمان بوده و هزینه‌های آن به مراتب کمتر از هزینه‌های درمان است. ثالثاً ارتکاب هرجرم آثار و تبعات زیانباری را بر مجرم و جامعه در بر داشته و لطمات زیادی را بر شخص مجرم و هم بر اعضاء جامعه وارد می‌کند.

جرم به عنوان یک پدیده اجتماعی همانند دیگر پدیده‌های اجتماعی، دارای ابعاد مختلفی است و عوامل متعددی می‌تواند در پیدایش آن نقش داشته باشد، به همین دلیل، تغییر و تحول پدیده‌های اجتماعی به کندی صورت می‌گیرد. بنابراین، محیط اجتماعی و اقتصادی و سیاسی در میزان جرم تأثیر مستقیم دارد.

ضرورت توجه به پیشگیری اجتماعی

به صرف تشدید مجازات برای مجرمان یا برخورد شدید انتظامی با آنان یا ایجاد رفاه اقتصادی و بالابردن سطح معیشت زندگی، نمی‌توان از بروز جرایم در یک کشور جلوگیری نمود، بلکه پیش گیری از ارتکاب جرایم، تلاش همه جانبه‌ای را در تمامی ابعاد طلب می‌کند.

بنابراین، ضرورت توجه به پیشگیری اجتماعی در نهاد پلیس و تأثیر آن در وقوع جرایم مورد بررسی واقع گردیده است، پیشگیری اجتماعی از جرم از روش‌های پیشگیرانه غیر کیفری است که معمولاً قبل از ارتکاب جرم پیش بینی و تدارک می‌شود و هدف آن تحدید موقعیت‌های ارتکاب جرم و کاهش فرصت‌های مجرمین برای انجام جرم است.

نقش سازمان‌ها در پیشگیری اجتماعی

در پیشگیری از دو شیوه توسعه اجتماعی و پیشگیری وضعی از جرم استفاده می‌شود، ولی هدف از این نوع پیشگیری، تقویت بنیاد‌های قابلیت و توان اجتماعی کردن به منظور تأثیرگذاری بر گروه‌های بیشتر در معرض خطر می‌داند. نقش سازمان‌های مردم نهاد و به ویژه نهاد‌های مذهبی در پیشگیری اجتماعی از جرم حائز اهمیت است.

قطعاً این نهاد‌ها به پیشگیری وضعی از جرم نمی‌پردازند بلکه با برنامه‌های اجتماعی و بعضاً اقتصادی به دنبال کاهش جرم هستند. همچنین با تأثیرگذاری بر تفکر و نگرش و شخصیت افراد و اجتماعی کردن صحیح و دینی آن‌ها سعی در تقویت روحیه خود کنترلی و پیشگیری از روی آوردن به هنجارشکنی‌ها و یا جرایم دارد.

مطالعه نقش نهاد‌های مذهبی، چون مسجد، هیئت‌های مذهبی و امثال آن حاکی از آن است که نقش هایی، چون اسطوره سازی دینی، ارائه گروه‌های مرجع سالم، امکان تعامل با دوستان بهنجار، معنا بخشی به زندگی، تقویت باور به حضور ناظر همیشگی اعمال یعنی خداوند، تأکید بر زندگی جاودانه بعد از مرگ و تأثیرگذاری اعمال دنیوی در آن، ترویج ارزش‌های دینی، اجتماعی کردن افراد، پرکردن سالم اوقات فراغت جوانان، هویت بخشی به جوانان، تخلیه اضطراب‌های روحی و روانی جوانان و تأثیرگذاری بر خانواده‌ها برای تربیت صحیح فرزندان در پیشگیری از اعمال خلاف و جرم توسط افراد، کمک بسزایی می‌کند.

برخی نهاد‌ها با حمایت از افراد فقیر و کمک به آنها، ایجاد اشتغال یا تأمین جهیزیه و وام‌های قرض الحسنه و امثال آن اقدامات مفیدی در جهت پیشگیری اجتماعی از جرم می‌توانند انجام دهند و در این موضوع یار و یاور پلیس در برقراری امنیت پایدار در جامعه باشند.

آنچه مسلم است مقوله پیشگیری اجتماعی مانند سایر موضوعاتی که به اجتماع و جامعه مربوط می‌شوند نیازمند مشارکت همه دستگاه‌ها می‌باشد و امر پیشگیری نیز مستثنی نیست.

انتهای پیام/ 241