ژئوپلیتیک

به گزارش مجاهدت از خبرنگار اخبار داخلی دفاع‌پرس، با گذشت یک‌سال از آغاز مذاکرات احیای برجام در ۱۷ فروردین ۱۴۰۰ و برگزاری هشت دور گفتگو‌های پیچیده و طولانی که ۲۰ اسفند سال گذشته به‌صورت موقت متوقف شد، چشم‌انداز روشنی برای رسیدن طرفین به توافق و احیای برنامه جامع اقدام مشترک در دست نیست.

با این وجود در سطح منطقه‌ای شاهد تنش‌زدایی میان بازیگران با منافع متضاد و متعارض هستیم. از مذاکرات ایران با عربستان و امارات متحده عربی تا تنش‌زدایی میان سایر بازیگران و شکل‌گیری اتحاد عربی– عبری در منطقه. اینکه این فرآیند حاصل یک تحول مهم است یا صرفا شاهد منجمد‌سازی تنش‌ها هستیم، پرسش‌های مهم و تعیین‌کننده‌ای در ترسیم نظم منطقه‌ای و الگو‌های دوستی و دشمنی میان دولت‌های منطقه است

رهبر معظم انقلاب در دیدار با رئیس‌جمهور روسیه بر بلندمدت کردن همکاری دوکشور تأکید کردند و آن را تأمین‌کننده منافع دو کشور دانستند. این سخنان رهبر در شرایطی مطرح می‌شود که به ادعای غربی‌ها، روسیه سنگین‌ترین نظام تحریم‌ها را متحمل شده و این ایران است که در این شرایط سخت، نه تنها روابط با روسیه را کاهش نداده، بلکه خواهان همکاری‌های بلندمدت است.

درسی که ایران از این موضوع به دنیا داده، این است که اگر کشور‌های مستقل دنیا، رنج بودن زیر یوق آمریکا را دارند باید از کشور‌هایی که پیشرو در زمینه مقابله با نظام استکباری و تک‌هژمونی آمریکا هستند حمایت کنند.

شاید روس‌ها در برخی موارد در جهت حفظ منافع خودشان اقدامات ضد ایرانی انجام دادند، اما رهبر نظام اسلامی نشان داد در قامت رهبری دوران گذار نظم بین‌المللی، نسخه مهمی برای غرب‌ آسیا دارد و آن هم حمایت از کشوری است که در کنار ایران و در راستای امنیت و ثبات منطقه در کنار ایران جنگید. دقیقاً این جمله رهبر معظم انقلاب که «.. اما در قضیه اوکراین چنانچه شما ابتکار عمل را به دست نمی‌گرفتید، طرف مقابل با ابتکار خود، موجب وقوع جنگ می‌شد»، دایر بر این مهم است همان طور که تهران معتقد بود اگر در سوریه با داعش نمی‌جنگید باید در کرمانشاه و همدان با داعش می‌جنگید، اگر روسیه، ناتو را در پشت مرز‌های غربی اوکراین متوقف نمی‌کرد، قطعاً شاید باید در مرز‌های خودش با ناتو می‌جنگید.

درایت مثال زدنی رهبر انقلاب

این در حالی است که رهبر معظم انقلاب حتی پیش از طرح این موضوع به صراحت بر موضع رسمی ایران درباره زشت بودن پدیده جنگ تأکید کردند، اما همانطور که اگر قله ایران سقوط می‌کرد، داعش دامن روسیه را می‌گرفت، اگر قله روسیه سقوط کند، ایران یکی از اهداف اصلی بعدی ناتوست.

تحسین مواضع ضدصهیونیستی پوتین از سوی رهبر انقلاب نیز برگ دیگری از ردای رهبری منطقه غرب‌آسیا و بالاتر اینکه جایگاه ام‌القرایی دنیای اسلام تثبیت شد که هر کشوری علیه صهیونیست‌ها اقدامی انجام دهد مورد حمایت و تحسین ایران قرار خواهد گرفت.

این موضوع درس بزرگی برای رهبران خودفروخته عرب و غیرعرب مدعی در غرب‌آسیاست که این روز‌ها در حال فروش آرمان فلسطین به بهانه‌های واهی هستند. جمیع سخنان رهبر انقلاب اسلامی سطح جدیدی از ویژگی‌های بارز رهبر کامل و هوشمند را از ایشان هویدا کرد که علاوه بر جایگاه رهبری ایران، در قامت رهبری دوران گذار نظم بین‌المللی برای منطقه غرب‌آسیا ظاهر شدند و مسیر استقلال، اقتدار و عزت را به دو کشور بزرگ همسایه ایران نشان دادند.

اوج رهبری هوشمندانه آیت‌الله خامنه‌ای در نظم‌سازی منطقه‌ای را در سخنانشان خطاب به اردوغان می‌توان جست. ایشان با طرح چند موضع، به صراحت مخالفت و ایستادگی ایران مقابل هرگونه تغییر ژئوپلیتیک منطقه را به طور رسمی اعلام کردند. ایشان با درایت مثال‌زدنی، به تحرکات در شمال سوریه پرداختند و تبعات هرگونه اقدام خودسرانه علیه جغرافیای سوریه را به طرف مقابل هشدار دادند.

انتهای پیام/ 341

به گزارش مجاهدت از گروه دفاعی امنیتی دفاع‌پرس، همزمان با دهه ولایت به مناسبت عید غدیر خم دومین همایش ملی تعالی معنوی و فرهنگ دفاعی با محوریت کتاب نهج البلاغه امروز (دوشنبه) در دانشگاه دافوس برگزار شد.

امیر سرتیپ «محمد اکرمی‌نیا» دبیر علمی دومین همایش ملی تعالی معنوی و فرهنگ دفاعی در حاشیه اختتامیه این همایش اظهار داشت: فرماندهی و مدیریت جنگ، جنگ نرم، فرهنگ دفاع، ژئوپلیتیک، اقتصاد دفاعی و فناوری دفاعی محور‌های مورد بررسی در این همایش بود.

وی افزود: از مجموع مقالات دریافتی در هر محور سه مقاله برگزیده شد.

بر اساس این گزارش، این همایش با هدف تبیین منظومه معنوی و اندیشه‌های دفاعی حضرت علی (ع)، تبیین ابعاد فرهنگ دفاعی و دفاع فرهنگی برگرفته از کتاب نهج البلاغه، تبیین نقش آموزه‌های نهج البلاغه در تعالی معنوی و فرهنگ دفاعی، توسعه مبانی نظری و ادبیات فرهنگ دفاعی مبتنی بر اندیشه‌های امام علی (ع)، ارائه الگوی فرماندهی و مدیریت مبتنی بر اندیشه‌های امام علی (ع)، کاربردسازی اندیشه‌های امام علی (ع) در ابعاد تعالی معنوی و دفاعی برگزار شد. 

فرماندهی و مدیریت در جنگ صلح، جنگ شناختی، جنگ نرم و عملیات روانی، بصیرت و دشمن شناسی، فرهنگ دفاعی، دفاع فرهنگی و فرهنگ مردم پایه، ژئوپولتیک، اقتصاد دفاعی، فناوری دفاعی، معنویت اخلاق، احکام و حقوق در دفاع، اطلاعات و امنیت در دفاع از جمله عناوین این همایش بود.

انتهای پیام/ 231

به گزارش مجاهدت از گروه دفاعی امنیتی دفاع‌پرس، سردار سرلشکر پاسدار «سید‌یحیی صفوی» دستیار و مشاور عالی فرماندهی معظم کل قوا صبح امروز با همراهی ۳۲ نفر از اساتید و دانشجویان دانشگاه عالی دفاع ملی از بخش‌های مختلف بندر شهید رجایی بازدید کرد و در خصوص راهبرد‌های توسعه دریامحور و نقش آن در سیاست اقتصادی ملی و منطقه‌ای به بحث و گفت‌وگو پرداخت.

سرلشکر صفوی در این نشست اظهار داشت: وقتی در یک منطقه لایه‌های ژئوپولیتیک، ژئواکونومیک و ژئواستراتژیک بر هم منطبق می‌شود، آن منطقه راهبردی خواهد بود و هنگامی که یک منطقه از وزن برتر راهبردی و ژئوپولیتیکی برخوردار شود، همه قدرت‌های جهان به آن منطقه چشم خواهند دوخت.

وی ادامه داد: با توجه به موقعیت استراتژیک خلیج فارس، تنگه هرمز و دریای عمان برای تبادلات تجاری، اتخاذ راهبرد دریامحور نقشی تعیین‌کننده در روند صادرات، ترانزیت و اقتصاد این منطقه دارد.

مشاور عالی فرمانده‌کل قوا در نیرو‌های مسلح افزود: ظرفیت‌ها و توانمندی‌های توسعه استان‌های جنوبی و به‌ویژه استان هرمزگان در حوزه دریایی و بندری به‌دلیل برخورداری از ۲ هزار و ۲۳۸ کیلومتر نوار ساحلی و بیش از ۷۱ بندر بزرگ و کوچک در توسعه اقتصاد ملی بسیار حائز اهمیت است.

سردار صفوی در بخشی از این بازدید با اشاره به اعمال سخت‌ترین تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی ایران به‌ویژه در حوزه‌های دریایی اظهار داشت: با توجه به موقعیت استراتژیک خلیج فارس، تنگه هرمز و دریای عمان به‌‌عنوان گذرگاه دریایی سوق‌الجیشی، اتخاذ راهبرد دریامحور نقشی تعیین‌کننده در سپهر اقتصادی منطقه ایفا خواهد کرد و تأثیراتی به‌سزا در روند صادرات و ترانزیت در پی خواهد داشت.

بازدید از یک فروند کشتی تجاری و آشنایی با فرآیند پهلودهی، تخلیه و بارگیری و مسیر‌های متردد دریایی که کشتی‌های تجاری تا مقاصد هدف می‌پیمایند از دیگر برنامه‌های بازدید سرلشکر صفوی و دانشجویان دانشگاه عالی دفاع ملی بود.

انتهای پیام/ 231

به گزارش مجاهدت از گروه بین‌الملل دفاع‌پرس‌، ایران در حالی بهمن امسال وارد چهل و سومین سال پیروزی انقلاب اسلامی می‌شود که نه تنها انواع فشارها، تهدیدات، تحریم‌ها، جنگ نظامی و جنگ تبلیغاتی و… آن را از پای در نیاورده است و حرکتی که ملت ایران به رهبری امام خمینی (ره) شروع کرد متوقف نشده است، بلکه اکنون جهان نظاره‌گر آن است که چگونه جمهوری اسلامی با اقتدار به یکی از بازیگران اصلی عرصه بین‌المللی و تأثیرگذار بر روند تحولات جهانی تبدیل شده است.

یکی از موضوعات بسیار مهم در مورد انقلاب اسلامی ایران از زمان پیروزی آن در بهمن ۱۳۵۷ تاکنون به ماهیت متفاوت جنبش انقلابی ایرانی‌ها از رویداد‌های مشابه آن در دیگر نقاط جهان طی قرون ۱۹ و ۲۰ بازمی‌گردد.

از یک سو در حوزه ماهیت سیاسی، عمده جنبش‌های مردمی استقلال‌طلبانه و دموکراسی‌خواه قرن بیستم بویژه نیمه دوم آن تحت تاثیر رقابت دو ابرقدرت شرق و غرب قرار داشت و به تبع آن یا از تفکرات مارکسیستی الهام گرفته بود و یا از سوی متفکران و سیاسیون غرب‌گرا و لیبرال رهبری می‌شد. این جدال تا حدود زیادی سرنوشت بیشتر خیزش‌های مردمی حتی در جوامع غیرغربی و به اصطلاح جهان سوم را تعیین می‌کرد.

از طرف دیگر تفکر غالب در ایدئولوژی‌های غربی بر سکولاریسم و کنار رفتن دین و معنویت از هرگونه نقش‌آفرینی در حیات سیاسی و اجتماعی تاکید می‌کردند و در نتیجه ریشه‌های تمدنی و فرهنگی کشور‌های شرقی که یک پای آن در دین و مذهب این جوامع قرار داشت نادیده گرفته می‌شد. موضوعی که با فرآیند یا پروژه جهانی‌سازی به عنوان یک پدیده غربی، فرهنگ‌های محلی و غیرسرمایه‌داری شرقی را بلعیده و به بحران هویت و معنویت در عصر کنونی دامن زده است.

این در حالی است که انقلاب ایران با ماهیت عدالت‌خواهی، مردم‌سالاری، بازگرداندن دین و معنویت به حیات اجتماعی و سیاسی و به رهبری یک پیشوای بزرگ مذهبی، فضای تنفسی تازه و سخنی نو را به جهانیان عرضه کرد.

اما از بعدی دیگر انقلاب اسلامی و جنبش مردمی ایران برخلاف دیگر انقلاب‌های استقلال طلبانه در کشور‌های جهان سوم که یا دچار استحاله و نابودی سریع در برابر تهدیدات، فشار‌ها و نفوذ ابرقدرت‌ها شدند و یا به سرنوشت دیکتاتوری و کنار رفتن مردم از عرصه حکمرانی گرفتار آمدند، همچنان توانسته است با حفظ ایدئولوژی و شعار‌های استقلال‌طلبانه و ضدامپریالیستی دست ابرقدرت‌ها را از تحمیل دیدگاه‌های خود به ملت ایران قطع و به طور همزمان اصل مردم‌سالاری دینی و چرخش قدرت و نظام انتخاباتی را حفظ کند.

پیروزی انقلاب اسلامی علاوه بر ابعاد ایدئولوژیکی و فرهنگی، در بعد ژئوپلتیکی و تحولات جهانی رقابت کشور‌ها در حوزه امنیت و اقتصاد، بویژه در منطقه راهبردی غرب آسیا و شمال آفریقا که گلوگاه حضور و رقابت قدرت‌های جهانی برای دهه‌های متوالی بوده است، موجب تغییر و تحولات جدی در فضای بین المللی شد.

الوقت گزارش داد که در عرصه منطقه‌ای، ایران پیش از انقلاب اسلامی که به دلیل روابط نزدیک با غرب و ایالات متحده به عنوان ژاندارم منطقه شناخته می‌شد و به اهرم اصلی پیشبرد استراتژی امنیتی و منافع اقتصادی قدرت‌های غربی در خلیج فارس به شمار می‌رفت، از نفوذ منطقه‌ای چندانی برخوردار نبود. با پیروی انقلاب اسلامی با پیام حمایت از مستضعفان و مقابله با سلطه قدرت‌های خارجی بر امورات منطقه و کشور‌های اسلامی، معماری امنیتی منطقه نیز کاملاً دگرگون شد و پس از گذشت دهه‌ها اکنون محور مقاومت به رهبری ایران قدرت اصلی تأثیرگذار بر تحولات منطقه‌ای است.

اما در عرصه بین‌المللی نیز وضعیت ایران پیش و پس از انقلاب اسلامی به هیچ عنوان قابل مقایسه نیست. در حالی که ایران نقش اصلی و بنیادین را در به زانو درآوردن استراتژی‌های آمریکا در منطقه غرب آسیا و خلیج فارس در طول ۴۰ سال گذشته ایفا کرده است، این امر خود پایان ایده جهان تک قطبی و شعار اندیشمندان غربی در مورد پایان تاریخ را تسریع کرد. ایران اکنون یک پای اصلی تحولات جهانی در امر گذار به نظم نوین جهانی در کنار قدرت‌های بزرگی همچون چین و روسیه محسوب می‌شود.

از دیگر موضوعات حائز اهمیت در مورد حرکت قدرت‌آفرین مردم ایران در طول ۴ دهه گذشته، مسأله بسیار مهم امنیت ملی است که امروزه بخش زیادی از کشور‌های منطقه پرآشوب خاورمیانه را به خود مشغول کرده است.

با نگاهی به وضعیت کشور‌های منطقه می‌توان به این واقعیت پی برد که امنیت ملی را نه همانند کشور‌های عربی می‌توان با سرسپردگی و باج دادن خریداری کرد و نه با تکیه بر خرید‌های نظامی و اتکا به واردات تسلیحاتی نسبت به حفظ امنیت سرزمینی و مقابله با تهدیدات اطمینان خاطر داشت.

پیش از انقلاب اسلامی، ایران یکی از بزگترین خریداران صنایع نظامی جهان محسوب می‌شد و مشتری پروپاقرص تسلیحات نظامی غربی بود که سالانه درآمد‌های هنگفتی را نصیب شرکت‌های غربی می‌کرد. اکنون، اما در چهارمین دهه از انقلاب اسلامی، ایران نه تنها تمامی نیازمندی‌های راهبردی در حوزه صنایع دفاعی را خود تولید می‌کند بلکه در صنایع پیشروی همچون صنعت موشکی و صنعت فضایی و ساخت پهباد‌های نظامی در ردیف قدرت‌های برتر جهان محسوب می‌شود به صورتی که تهدیداندیشی از تجاوز خارجی به کمترین نگرانی برای امنیت ملی ایران تبدیل شده است.

انتهای پیام/ 231

به گزارش مجاهدت از گروه دفاعی امنیتی دفاع‌پرس‌، امیر «محمدرضا آشتیانی» وزیر دفاع جمهوری اسلامی ایران در دیدار با سپهبد ذاکر حسن‌اف وزیر دفاع جمهوری آذربایجان بر تقویت روابط دو کشوردر حوزه‌های دفاعی–امنیتی تاکید کرد و اظهار داشت: با توجه به اشتراکات تاریخی و فرهنگی میان دو ملت، لازم است روابط ایران و آذربایجان نسبت به گذشته در حوزه‌های مختلف توسعه یابد.

وی با بیان اینکه توسعه و تعمیق همکاری‌های مشترک دفاعی-‌امنیتی بین ایران و آذربایجان بسیار حائز اهمیت است، تصریح کرد: دو کشور با توجه با موقعیت و ویژگی‌های خاص ژئوپلیتیکی، ظرفیت و قابلیت‌های فراوانی را در گسترش روابط همه جانبه دارند.

سپهبد ذاکر حسن‌اف وزیر دفاع جمهوری آذربایجان نیز در این دیدار طی سخنانی از حمایت رهبر معظم انقلاب اسلامی و دولت جمهوری اسلامی ایران از تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان تشکر و قدردانی کرد و اظهار داشت: قدرت و توانمندی‌های نظامی نیرو‌های مسلح جمهوری اسلامی ایران مایه مباهات است.

وی با ابراز خرسندی از پیشرفت‌های صنعت دفاعی جمهوری اسلامی ایران، بر گسترش روابط دوجانبه میان دو کشور تأکید کرد و از وزیر دفاع جمهوری اسلامی ایران جهت سفر به باکو دعوت به عمل آورد.

انتهای پیام/ 231