به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از خبرنگار تعلیم و تربیت خبرگزاری فارس، حسن ملکی رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی در برنامه «سلام، صبح بخیر» شبکه ۳ درباره حذفیات کتاب‌های درسی، اظهار کرد: در سال گذشته یعنی اوایل سال ۱۳۹۹، در شرایط بیماری کرونا قرار داشتیم و به همین دلیل در سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، مجموعه‌ای از راهنماهای برنامه درسی که به معنای تعدیل، اصلاح و متناسب سازی محتواها با شرایط کرونایی بود در 6 مجموعه آماده کرده و به استان‌ها ارسال کردیم تا سال تحصیلی را بر اساس آن آموزش دهند.
وی ادامه داد: هدفمان این بود که با توجه به اوضاعی که به وجود آمده چه از بعد زمانی و چه عدم حضور تعداد قابل توجهی از دانش‌آموزان در کلاس‌های درس، دانش‌آموزان بتوانند در یک شرایط مطلوب‌تری به تحصیلات خود ادامه دهند و حتی الامکان نگرانی نداشته باشند.
* حدود ۳۰ درصد از محتوای هر کتاب درسی، مطالعه آزاد شد
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی اضافه کرد: در این مجموعه یک سری حرف‌هایی را به معلمان زدیم، یک سری موارد را با خانواده مطرح کردیم تا درباره مسائل تربیتی و آموزشی فرزندانشان توجه کنند و مطالبی را هم برای مدیران مدارس و دانش آموزان بیان کردیم.
وی افزود: در این مجموعه برای اینکه قدری شرایط را برای دانش‌آموزان راحت کنیم و متناسب‌سازی زمان آموزش و محتواهای درسی انجام گیرد، حدود ۳۰ درصد از محتوای هر یک از کتاب های درسی را به عنوان مطالعه آزاد مطرح کردیم.
* حذفیات کتب درسی را به استان‌ها اعلام کردیم
ملکی به تعریف مطالعه آزاد پرداخت و گفت: معنای مطالعه آزاد این که هر دانش‌آموزی علاقه مند باشد، می‌تواند این 30 درصد مطالب را به صورت اختیاری مطالعه کند و اگر هم مطالعه نکند یعنی فرصت نداشته باشد یا مایل نباشد، از آن بخش‌ها در امتحانات سؤال طرح نمی‌شود.
وی با بیان اینکه این حذفیات را به استان‌ها اعلام کرده و معلمان را توجیه کردیم، ادامه داد: هدف ما این بود که یک تناسب بین محتوای آموزشی و زمان آموزشی ایجاد کنیم.
* تغییر طول سال تحصیلی چندان مصلحت نبود
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی در پاسخ به اینکه «آیا امکان این نبود که به طول سال تحصیلی اضافه شود؟»، اظهار کرد: سال تحصیلی از نظر زمانی، نهادینه شده و در واقع زمان ابتدا و انتهای آن برای دانش‌آموزان و خانواده‌ها مشخص شده است و برنامه‌ریزی برای آن دارند پس دست‌کاری طول زمان آموزش چندان مصلحت نبود و باید این تعدیل را در طول یک سال تحصیلی انجام می‌دادیم.
وی افزود: با حذف حدود ۳۰ درصد از محتواهای آموزشی در کتاب درسی سعی کردیم این تناسب ایجاد شود.
* هرگز آموزش غیرحضوری نمی‌تواند جایگزین آموزش حضوری باشد
ملکی در پاسخ به این پرسش که «کیفیت آموزشی در فضای مجازی در برابر فضای حقیقی برابری نمی‌کند و آیا با حذف 30 درصد محتواهای آموزشی، کیفیت دچار خدشه نمی‌شود؟»، گفت: بنده هم معتقدم هرگز آموزش غیرحضوری نمی‌تواند جایگزین آموزش حضوری باشد و کتمان حقیقت کار درستی نیست.
وی اضافه کرد: در آموزش حضوری رابطه چهره به چهره معلم و دانش‌آموز، زمان و مکان آموزش، نظام ارتباطی عوامل مدرسه با دانش‌آموز و حتی ارتباط خانواده‌ها و مدارس به طور طبیعی شکل می‌گیرد و این ویژگی‌ها، آموزش های حضوری را از غیرحضوری متمایز می کند، اما مگر این واقعیت‌ها دست ماست و کرونا شرایط را تغییر داده است؛ به هر حال شرایط دست کسی نبود، کرونا آمد و خساراتی وارد کرد.
* نظام آموزشی در بین اهم و مهم قرار داشت
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی بیان کرد: کاهش حجم کتب نوعی انعطاف و سازگاری با واقعیت است و اگر این کار را نمی‌کردیم پیامدها و آثار روانی و اجتماعی و مشکلات عدیده‌ای دیگری به همراه داشت. یعنی اگر از این تعدیل خودداری می‌کردیم، ببینید چه مسائلی پیش می‌آمد.
وی افزود: در واقع با این کار نظام تعلیم و تربیت خواست خودش را با شرایط سازگار کرده و انعطاف نشان دهد تا قدری از مشکلات دانش‌آموزان و خانواده‌ها را بکاهد یعنی نظام آموزشی در بین اهم و مهم قرار داشت و آن بخشی را که کمتر خسارت می‌زند، انتخاب می کرد.
* محتوای غنی ویژه دانش‌آموزان در شبکه رشد
ملکی در پاسخ به این پرسش که «آیا با توجه به اینکه امسال 30 درصد از محتوای درسی دانش‌آموزان حذف شد، در دو، سه سال آینده با نسلی که افت تحصیلی و یادگیری دارد، مواجه نمی‌شویم؟»، گفت: یک مقدار افت به طور طبیعی وجود دارد و باید این واقعیت را پذیرفت اما باید جلوی مشکلات مبنایی‌تر و اساسی‌تر را بگیریم.
وی اضافه کرد: برای این کار شبکه ملی رشد در سازمان پژوهش قبلا بود اما در این دوسال تقویت کرده و محتواهای غنی‌تری و بیشتری را بارگذاری کردیم که با سنین مختلف در دوره‌های مختلف تناسب دارد یعنی یکسری محتوا برای دوره ابتدایی، متوسطه، فنی و حرفه‌ای و کاردانش و داریم کامل‌تر می‌کنیم؛ در این راستا کارگروهی تشکیل دادیم که روی آن کار می‌کنند تا دانش آموزان بتوانند مطالب لازم را دریافت کنند.
* رایزنی برای مرور کتب درسی سال تحصیلی گذشته
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی اظهار کرد: برای آغاز سال تحصیلی آینده صحبت های اولیه شده اما هنوز قطعی نشده است تا یک برنامه‌ریزی شود که در ابتدای سال تحصیلی، معلمان یک ورودی به مطالب سال قبل داشته باشند و دانش‌آموزان را راهنمایی کنند؛ چه بسا با این کارها مقداری از این خلأ تربیتی تعدیل شود.
وی در پاسخ به این پرسش که «آیا این ۳۰ درصد حذفیات در کنکور هم لحاظ می‌شود؟»، افزود: این حذفیات هم شامل حال کنکور و هم امتحانات نهایی است.
* اختیار 30 درصد حذفیات در دست استان‌ها
ملکی درباره حذفیات پایه های تحصیلی گفت: برای دو پایه و نهم که امتحانات حضوری است، سؤال از این حذفیات طرح نمی‌شود و قطعی است اما برای بقیه پایه‌ها مثلا دهم و یازدهم و سایر پایه‌ها در اختیارات ادارات کل آموزش و پرورش استان‌ها قرار دادیم.
وی ادامه داد: استان‌ها شرایط متفاوت دارند و نمی‌توان نسخه واحدی تجویز کرد؛ به همین دلیل اختیار داده شده است که ادارات کل آموزش و پرورش تصمیم‌گیری کنند.
* محدودیت آزمون‌های آنلاین
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی در پاسخ به این پرسش که «به عنوان کارشناس چقدر با آزمون‌های آنلاین موافقید؟»، گفت: اعتقاد دارم آزمون‌های آنلاین همان محدودیت‌های نظام آموزشی آنلاین را با خود به همراه دارد و به طور طبیعی در سنجش و ارزشیابی که به صوت آنلاین برگزار می‌شود، نظارت کافی و لازم وجود ندارد.
وی تصریح کرد: به طور طبیعی باید به سمت ساماندهی مطلوب‌تر نظام آموزش الکترونیکی و یادگیری‌های الکترونیکی برویم و روش‌های مطلوب‌تری را تدارک ببینیم و خبرگی بیشتری به دست آوریم تا بتوانیم اوضاع را در یک چنین وضعیتی، مدیریت کنیم.
ملکی بیان کرد: درباره نظام سنجش و ارزشیابی آنلاین و آموزش غیرحضوری، متخصصان روش‌های آموزشی مختلفی را پیشنهاد داده‌اند که می‌توان به روش ارزشیابی از طریق کارپوشه‌های الکترونیکی، روش ارزشیابی خودسنجی و خودارزیابی(دانش آموزان خودشان را تست کنند) و همتا سنجی اشاره کرد که توجیهات لازم را ارائه دادیم و امیدوارم به مشکلی برنخوریم.
انتهای پیام/
منبع خبر
«مهدی امیریان» رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و پژوهش‌های دفاع مقدس در گفت‌وگو با خبرنگار حماسه و جهاد 
