به گزارش مجاهدت به نقل ازمشرق، دو مفهوم مهم «روایتگری» و «جهاد تبیین» که رهبری روی آن تأکیدهای مکرری داشته‌اند، درباره فتنه ۸۸ و قیام مردم در ۹ دی خیلی صدق می‌کند.
عده‌ای ۹ دی را مظهر حضور مردم در دفاع از انقلاب و ولایت می‌دانند و برخی نیز آن را تجلی دفاع از اسلام و مبانی عاشورا توصیف کرده‌اند؛ فتنه هم که دنیایی از حرف و حدیث و تلخی‌های جانسوز است.
می‌گوید: برخی از کارهای شنیع را در جریان فتنه ۸۸ شاهد بودیم که در شأن یک مسلمان نیست و فتنه‌گران مرتکب شدند و برای مردم بسیار تلخ بود.
صحنه‌های آتش زدن بیت‌المال و اموال مردم و امثال این‌ها صحنه‌های تلخی بود که رخ داد. عده‌ای از فتنه‌گران جوانی را صرف اینکه ظاهر مذهبی داشت، متوقف کرده، لباسش را درآوردند و در ملأعام او را کتک می‌زدند. کمی بعدتر، یک روحانی را از اتوبوس بیرون انداختند و به او جسارت کردند.
این‌ها گوشه‌هایی از سخنان حجت‌الاسلام‌والمسلمین «مرتضی مطیعی»، نماینده ولی‌فقیه در استان و امام جمعه سمنان است که در روزهای فتنه ۸۸ هم در قم حضور داشته و هم فتنه و هم ۹ دی را به‌خوبی درک کرده است.
ضمن بیان خاطرات و شواهد و نمونه‌ها، از او پرسیدم برایش کدام بخش از فتنه و قیام مردم در ۹ دی پررنگ‌تر است و مهمترین اقداماتی که امروز نیاز داریم تا به آن توجه شود، را کدام امور می‌داند.
مطیعی، کلامش را با تسلیت ایام سوگواری حضرت فاطمه زهرا (س) به همه شیعیان و مؤمنان و البته تبریک ایام ولادت حضرت عیسی (ع) به همه هم‌وطنان و پیروان این حضرت آغاز کرد. نگاهش به هر دو واقعه برایمان جالب بود. درباره پرسش ما می‌گفت:
– بازخوانی پرونده فتنه ۸۸ امروز بسیار مهم است. درباره فتنه ۸۸ گذشته از همه حوادثی که رخ داد، یک مسأله بسیار مهم است. در پی این فتنه، به‌نوعی مردم، انقلاب اسلامی را یاری کردند و خداوند منان نیز به کارهای آنها برکت داد.
در قرآن کریم، یک‌سری از کارها به‌صورت دوطرفه عنوان شده و در آیاتی می‌خوانیم که آمده «فَاذْکرُونِی أَذْکرْکمْ؛ پس مرا یاد کنید تا شما را یاد کنم» یا «أَوْفُوا بِعَهْدی أُوفِ بِعَهْدِکمْ؛ به پیمان من وفا کنید تا من نیز به پیمان شما وفا کنم» و این موارد مکرر تکرار شده است.
یاری خدا بسیار مهم است. خداوند متعال خودش می‌فرماید «إِن تَنصُرُوا اللَّهَ ینصُرکم؛ اگر (آیین) خدا را یاری کنید، شما را یاری می‌کند» و این وعده، به‌صورت تضمینی عنوان شده و سنت غیرقابل تغییر الهی است که هر وقت خداوند متعال را یاری کنیم، حضرت باری‌تعالی هم ما را یاری می‌دهد و این یاری، حتمی است.
– اما این نوع فتنه‌ها در برخی کشورهای دیگر از جمله کشورهایی که دارای دولت‌های اسلامی هستند، هم رخ داده و نتیجه، تحقق اهداف غرب بوده است. نقطه تمایز ماجرا کجاست؟
– درباره فتنه ۸۸ و تمایز آن با سایر اتفاقاتی از این دست، باید گفت درست است انقلاب‌های رنگی و کودتای مخملی که مستکبران در چند کشور غربی تدارک دیدند، در برخی نقاط به فرجام رسید؛ اما در این جواب نداد.
از جمله در گرجستان، قرقیزستان، اوکراین و برخی کشورهای دیگر آنها موفق شدند این اهداف را به عمل بگذارند و نتایج آن نیز برایشان مناسب بود.
غربی‌ها همان نسخه را برای ایران اسلامی در نظر گرفتند و تمام تلاششان را کردند تا نظام اسلامی را سرنگون سازند؛ تا اما در نهایت موفق نشدند؛ اما دلیلش چیست؟ قطعاً حضور میلیونی مردم در صحنه که شاید در نقاط دیگر جهان این رخ ندهد و وجه تمایز اصلی است.
– در خود انتخاباتی که دستمایه دشمنان برای آغاز فتنه شد، هم همین حضور میلیونی را شاهد بودیم؛ ولی کار به آن وقایع رسید. نقش دشمن که مشخص است. برخی خواص کجای کار بودند؟
- ۴۰ میلیون رأی مردم و حضورشان پای صندوق‌های اخذ رأی، افتخاری برای ایران اسلامی بود. دشمن برنامه‌ریزی کرده بود تا این دستاورد را خدشه‌دار کند.
آنها، رنگ سبز را برای ما مثلاً در انقلاب مخملی‌شان انتخاب کرده بودند و به بهانه تقلب در انتخابات، تلاش‌های زیادی را رقم زدند.
نقش دشمن مشخص است؛ اما هنوز هم برخی‌ها در میدان دشمن بازی می‌کنند و معتقد هستند که اشتباه نکرده‌ایم! و این بسیار قابل‌تأمل است.
عده‌ای از فتنه‌گران جوانی را صرف اینکه ظاهر مذهبی داشت، متوقف کرده، لباسش را درآوردند و در ملأعام او را کتک می‌زدند
عده‌ای به‌طور مسلم در فضایی که دشمن ایجاد کرده بود، بازی می‌کردند و مهره‌های فتنه شده بودند. «سکوت» در فتنه اشکال عمده است و باید مراقب حاشیه‌ها باشیم و به‌موقع واکنش نشان دهیم.
دشمن در این زمان تشخیص داد که الآن موقع آن است که اقدام کند؛ مردم آن زمان هم مثل امروز که مشکلات اقتصادی وجود دارد، مشکلاتی داشتند و این فرصت خوبی برای دشمن بود؛ اما در فتنه‌ها، مردم با همه مشکلات و گرفتاری‌ها و کمبودها و مطالبات به‌حقی که دارند، خوب تشخیص می‌دهند که دشمن چه چیزی می‌خواهد.
مردم با بصیرتشان، با انگیزه‌های مختلف وارد میدان شدند و عناصر اصلی فتنه را خنثی کردند.
- نکته مهم این هست که مردم با همه آن اتفاقات سیاه، از عقایدشان دست نکشیدند.
- بله. انسان در فضای آلوده و مبهم و با غبار فتنه، راه را گم می‌کند و تشخیص حق و باطل برای او سخت می‌شود.
فتنه در قرآن کریم، از کشتن و قتل هم بدتر است. انسان، راه را گم می‌کند و نمی‌تواند امور را تشخیص دهد.
عاشورا هم همیشه بصیرت‌افزایی داشته است. خداوند متعال، دشمن‌های ما را از احمق‌ترین‌ها آفریده و یکی از این نشانه‌های این حماقت هم انتخاب عاشورا برای ادامه فتنه‌انگیزی‌ها بود. آنها روز تاسوعا اقداماتشان را آغاز کردند و اصلش را برای روز عاشورا گذاشته بودند که موفق نشدند.
فتنه‌گران در جریان فتنه به عزاداران حسینی حمله می‌کردند، به آنها سنگ می‌زدند و در آیین‌های حسینی پایکوبی می‌کردند و همه احساسات و عقاید مردم را به بازی گرفته بودند؛ اما غبار فتنه با حضور مردم و هوشیاری و بصیرت آنها فرونشست و این خدعه نیز خنثی شد.
– اما ۹ دی! چه توصیفی از حرکت مردم در ۹ دی دارید؟
– ۹ دی، نماد انسجام، ولایت‌پذیری، دیانت، بصیرت، دشمن‌شناسی، تکلیف‌گرایی و همچنین عمل به‌هنگام است که بسیار مهم بود.
عمل به‌هنگام مردم در جایی که تشخیص می‌دهند دشمن چه خدعه‌ای در نظر گرفته است، بسیار اهمیت دارد.
عده‌ای به‌طور مسلم در فضایی که دشمن ایجاد کرده بود، بازی می‌کردند و مهره‌های فتنه شده بودند
آنها روش‌های دشمن را خوب شناختند و بعد از شناخت دشمن، به‌هنگام وارد میدان شدند.
زمانی ممکن است شما مانند توابین بعد از شهادت حضرت و پس از چند سال وارد میدان شوید که دیگر فایده چندانی ندارد؛ اما مردم ایران اسلامی در جریان فتنه ۸۸ و خیزش عظیم ۹ دی به‌هنگام وارد میدان شدند و همدلی و همراهی همه مردم امر مقدسی بود.
– به‌خصوص بعد از تلخی‌های تأسف‌آور فتنه‌گران!
– بله. فتنه ۸۸ تلخ بود و عزیزانی هم در آن شهید شدند. برخی مصیبت دیدند و برخی هم اذیت شدند؛ اما در کنار همه این‌ها، این بیمه شدن انقلاب بود که رخ داد و تثبیت شد.
به تعبیر بنده، قیام ۹ دی به‌مثابه واقعه مهم ۱۹ دی ۱۳۵۷ بود که استارت دوباره و تکان مجددی ایجاد کرد و مردم به میدان آمدند و برنامه‌هایی که ترتیب داده شد، به پیروزی انقلاب اسلامی انجامید.
– یعنی شما، حرکت مردم در ۹ دی را به‌اندازه ۱۹ دی مهم می‌دانید؟
- بله. مردم راهشان را در «انقلاب ۹ دی» به‌مثابه قیام ۱۹ دی ۱۳۵۷ در قم جدا کردند و بیمه چند ساله انقلاب انجام شد.
دشمن روی مردم در ۹ دی حساب خاصی باز کرده و تصورشان این بود که اگر جای دیگری، انقلاب‌های رنگی یا کودتای مخملی را انجام داده‌اند، در ایران هم موفق می‌شوند.
«سکوت» در فتنه اشکال عمده است و باید مراقب حاشیه‌ها باشیم و به‌موقع واکنش نشان دهیم
آنها، زمینه‌های کار را ایجاد کردند؛ ولی بصیرت مردم، کار خود را کرد. خیلی‌ها هنگام رأی دادن در انتخابات به طیف مقابل فرد پیروز رأی داده بودند؛ اما همین که توطئه دشمن را تشخیص دادند و غیرت دینی مردم و حساسیت و اهمیتشان نسبت به عاشورا و امام حسین (ع) همراه ماجرا شد، مسأله متفاوت شد.
آن همه دهن‌کجی که به ساحت مقدس سیدالشهدا (ع) و آیین‌های عزای ایشان انجام شد و حمله به برخی هیأت‌ها و سنگ‌اندازی‌ها و امثال سنگ پرتاب کردن‌هایی که رخ داد، از نظر مردم قابل‌بخشش نبود.
- زمان فتنه، شما در قم حضور داشتید. اوضاع در قم چطور بود؟
– حرکت‌هایی که در تهران، توطئه‌گران و فتنه‌گران داشتند، به‌طور مسلم در قم شاهد نبودیم.
در قم، بیشتر اقدامات مردم با بصیرت بود که در میدان حضور داشتند و به‌خصوص در روز ۹ دی برنامه‌های مفصلی تدارک دیده شده بود که تصاویر و دوربین‌ها و گفته‌ها و صداوسیما قابل بازگو کردن خیزش عظیم مردم قم و انعکاس آن نبودند.
حرکت‌های عظیم مردمی تمام ایران اسلامی را فراگرفته بود و در قم هم مثل همیشه شاهد اقدامات خوب مردم در دفاع از نظام اسلامی بودیم.
چون ۱۹ دی هم از قم ناشی شده است و معمولاً این روز گرامی داشته می‌شود، مردم حامی انقلاب و نظام و رهبری با شکوه وارد میدان شدند و پیرو فرمایشات رهبری، حرکت‌های خوبی را رقم زدند.
باید روی عناصر اصلی قیام ۹ دی بیشتر کار شود؛ به‌ویژه روی مسأله امامت رهبر معظم انقلاب کم کار شده است.
- قیام ۹ دی دلایل و زمینه‌های فراوانی داشت. شما مهمترین عناصر شکل‌گیری این حرکات عظیم مردمی را در چه مسائلی می‌دانید؟
دشمن در فتنه خیلی کار کرده بود؛ اوباما و مرکل (رهبران وقت آمریکا و آلمان)، به‌صورت مستقیم عمل می‌کردند و آن‌قدر مطمئن متلاشی شدن نظام و انقلاب اسلامی بودند که خودشان شخصاً وارد صحنه شده بودند.
بصیرت مردم، مسأله دوم بود. مردم با انسجام و ولایت‌پذیری و به خاطر رهبری وارد میدان شدند و با مسؤولیت‌پذیری بالا و غیرت دینی بسیار و حساسیت و اهمیتی که عاشورا برایشان داشت، مقابل فتنه‌گران ایستادند.
حمله به برخی هیأت‌ها و سنگ‌اندازی‌ها و امثال سنگ پرتاب کردن‌هایی که رخ داد، از نظر مردم قابل‌بخشش نبود
پیوند امت با رهبری و امام جامعه نیز بسیار مهم بود. دشمن که منافعش را در ایران از دست رفته دید و ستیز با آمریکا و استکبار را مشاهده کرد، تلاش داشت تا از ابتدا این پیوند را خدشه‌دار کند. انواع کودتاها و ترفندها و نیرنگ‌های دشمنان با شکست مواجه شد؛ ولی دشمن هنوز از ما راضی نشده است و می‌طلبد طوری در صحنه باشیم که دشمن همواره ناامید بماند.
- تلخ‌ترین و شیرین‌ترین وقایع آن زمان از نظر شما که به‌نوعی در بطن قیام‌های مردمی حضور داشتید، چه بود؟
– کنار هر تلخی‌ای، شیرینی هم وجود دارد. امروز اما نیاز است تا شیرینی وقایع بعد از فتنه را پررنگ‌تر کرده و در رسانه‌ها ببینیم. برخی متأسفانه بیشتر جنبه‌های تلخی و ناکامی وقایع را می‌بینند.
دشمن همه توان خود را به کار گرفت و امید بست که کار نظام جمهوری اسلامی ایران را به انتها برساند.
حتی برخی هم در این زمینه گفتند و یقین حاصل کرده بودند که باید دوباره وارد کار شویم و خیلی‌ها هم جشن پیروزی گرفتند.
تلخی‌های زیادی در جریان فتنه ۸۸ وجود داشت و برخی صحنه‌ها واقعاً باعث نفرت و انزجار مردم شده بود.
– چه مواردی بیشتر در ذهن شما ماندگار شده؟
– موارد بسیاری دیده و شنیده شده است. در یک مورد، عده‌ای از فتنه‌گران جوانی را به صرف اینکه ظاهر مذهبی داشت، متوقف کرده، لباسش را درآوردند و در ملأعام او را مورد ضرب و شتم قرار دادند.
یا فردی که در اتوبوس، روحانی بود. اتوبوس را نگه داشتند، او را پیاده و به ساحت روحانیت جسارت و به لباس روحانیت بی‌احترامی کردند.
مردم با انسجام و ولایت‌پذیری و به خاطر رهبری وارد میدان شدند
برخی از کارهای شنیع را در جریان فتنه ۸۸ شاهد بودیم که در شأن یک مسلمان نیست و فتنه‌گران مرتکب شدند و برای مردم بسیار تلخ بود.
صحنه‌های آتش زدن بیت‌المال و اموال مردم و امثال این‌ها صحنه‌های تلخی بود؛ اما در سوی دیگر، صحنه‌های شیرین و امیدوارکننده‌ای از انسجام عمومی و حرکت‌هایی در پیروی از امام جامعه و ولایت رخ داد.
- کدام موارد مصداقی از این بخش بیشتر نظر شما را جلب کرد؟
- موارد بسیاری وجود دارد. برخی حتی اگر ظاهرشان را می‌دیدیم، می‌گفتیم ظاهر اسلامی ندارند؛ ولی خودشان ابراز می‌کردند که فقط به فرمان رهبری آمده‌ایم و در صحنه هستیم تا از رهبری حمایت کنیم و این صحنه‌ها مقدس و قابل‌تقدیر است.
امیدواریم به جنبه‌های شیرین کار بیشتر پرداخته شود. توقعی از دشمن نباید داشت که با ما همراهی کند؛ دشمن دنبال اهداف خاص خود است و این روزها هم منافقین را به کار گرفته تا از آن‌سوی دنیا با همه توان، ابزارها و رسانه‌هایشان در فضای مجازی، ساعت به ساعت و دقیقه به دقیقه، در کانال‌ها و سایت‌های مختلف عمل کنند و دروغ و شایعه و هر چه از دستشان برآید، سر هم کنند تا بتوانند به نظام اسلامی ضربه بزنند و مردم را ناامید سازند؛ اما از خودی‌ها انتظار بیشتری می‌رود.
- دقیقاً چه انتظاری از خودی‌ها دارید؟ اصلاً خودی‌ها چه کسانی هستند؟
- همه کسانی که در کشورمان دلسوزانه برای ایران و اسلام و انقلاب فعالیت می‌کنند و دستی بر آتش دارند.
ببینید امروز دشمنان امور را به‌گونه‌ای جلوه می‌دهند که القا شود مردم در میدان نیستند و اگر اقدام اعتراضی کوچکی در هر گوشه از کشورمان رخ دهد، آن را بزرگ جلوه داده و در تمام دنیا پخش می‌کنند؛ گرچه خودشان هم می‌دانند کاری که انجام می‌دهند، ثمره‌ای نخواهد داشت.
دشمن تلاش دارد تا مردم را از بدنه نظام اسلامی جدا کند و «تحریف»، شیوه کار آنهاست؛ ولی برخی از روزنامه‌های داخلی هم در این مسیر قدم می‌گذارند!
تحریف واقعیاتی که رهبری روی آن تأکید دارند، هدف دشمن است. روایتگری واقعی باید در این حوزه انجام شود و اگر انجام نشود، دشمن روایت خود را خواهد داشت.
– این به معنای همان «جهاد تبیین» و «روایتگری صحیح» است که رهبری بدان اشاره دارند؟
– بله. الگوی جهاد تبیین، حضرت زینب (س) هستند که نیمه دوم نهضت را ادامه و همه اصلاحگران عالم، آن را انجام دادند. امروز وظیفه رسانه‌هاست تا این روال را ادامه دهند.
کار رسانه باید سبب شود ۹ دی به فراموشی سپرده نشود و جهاد تبیین در این راستا اهمیت بسیاری دارد.
باید بدانیم که جهاد، فقط جهاد سخت و رزمی نیست و به جهاد نرم هم نیاز داریم. امروز ناامیدسازی و جداسازی مردم از بدنه نظام کار دشمن است.
دشمن در جبهه مقاومت هم که شجره طیبه شهید سلیمانی آن را بنیاد نهاد، تلاش می‌کند و استکبار ترس دارد که این درس‌ها توسعه یابد.
برخی از کارهای شنیع را در جریان فتنه ۸۸ شاهد بودیم که در شأن یک مسلمان نیست و فتنه‌گران مرتکب شدند
رسانه‌های ما در چنین شرایطی، نباید در فضای استکبار و آمریکا بازی کنند و پرچمدار آرمان‌های حسینی و مقام معظم رهبری مقابل دشمن باشند.
شرایط امروز نیز می‌طلبد تا جهاد تبیین که رهبر معظم انقلاب اسلامی بدان اشاره داشتند، بیشتر مورد عنایت قرار گیرد.
یکی از کارهای رسانه و همه مردم این است که جهاد تبیین را جدی بگیرند؛ رهبری اخیراً از دانشجویان هم خواستند تا وارد شوند و دانشجویان و جوانان عزیز ایران اسلامی، جهاد تبیین را جدی بگیرند.
جهاد تبیین باعث افزایش بصیرت مردم می‌شود و پرونده‌های دیده‌نشده را پیش چشمان ما گذاشته و خوبی‌ها و آسیب‌های آن شناخته و بررسی می‌شود.
– دشمن روی مشکلات عموماً اقتصادی مردم متمرکز شده و موج‌سواری می‌کند. وظیفه مسؤولان در چنین شرایطی چیست؟
– رهبری، مقابل دشمنی‌هایی که به هر ترفندی به کار بسته شده، ایستاده‌اند و دولت انقلابی نیز همواره برای گره‌گشایی و رفع مشکلات مردم تلاش می‌کند و باید به مسؤولان فرصت داد.
بعضی می‌خواهند در ماه‌های اول، تمام مشکلات آب، آموزش و پرورش و مسائل کشور رفع شود و این خیلی سخت است.
الآن هم روزبه‌روز توطئه‌هایی که در موارد مختلف شهرستانی و استانی و برخی کشوری است، را برای ایران اسلامی ترتیب داده‌اند و همه هدف دشمن بر این است که مردم را ناامید سازد و از نظام جمهوری اسلامی ایران جدا کند.
ما وظیفه داریم از دولت کار بخواهیم و خیلی‌ها که امروز نقاد آن‌چنانی هستند، در هشت سال مسائل کشور را نگفتند.
جهاد تبیین باعث افزایش بصیرت مردم می‌شود و پرونده‌های دیده‌نشده را پیش چشمان ما گذاشته و خوبی‌ها و آسیب‌های آن شناخته و بررسی می‌شود
فتنه ۸۸ عبرت‌آموز و درس‌آموز است و اصحاب رسانه باید کمک کنند تا هوشیاری و بصیرت مردم تقویت و انسجام آنها روزبه‌روز بیشتر شود.
در ۹ دی، آیین‌های بزرگداشت شهید سلیمانی به‌عنوان اسطوره مقاومت باید نشان داده شود تا دشمن بار دیگر از قدرت اسلام تودهنی بخورد و انسجام در راه رفع مشکلات مردم به کار گرفته شود.
مسؤولان دولتی هم از کابینه آقای رئیسی وظیفه‌شان امروز سنگین‌تر می‌شود تا گره‌ها را از کار مردم باز کنند و بنایشان هم بر این است که کار مردم را انجام دهند؛ اما مردم واقعاً وظیفه خود را خوب انجام داده‌اند.
- بله! مردم نشان داده‌اند همیشه جلوتر از مسؤولان هستند؛ اما این حضور در بزنگاه‌ها همچنان ادامه خواهد داشت؟
– بله. حتماً ادامه خواهد داشت؛ اما مشکلات هم باید رفع شود. در همه بزنگاه‌هایی که وجود داشته و در تمام تلاطم‌هایی که رخ داده، مردم وظیفه خود را به‌خوبی انجام داده‌اند.
امیدواریم امسال هم در آستانه ۹ دی و سالگرد شهادت سپهبد شهید، سردار دل‌ها، حاج قاسم سلیمانی که اسطوره مقاومت هستند و گردن همه ما حق دارند، شاهد این حمایت‌های گسترده باشیم.
در این موقعیت حساس، مردم با نشان دادن انسجام و بروز همدلی خود در اجتماعات و مراسم سالگرد شهادت حاج قاسم سلیمانی و ۹ دی، این همدلی و حضور را بروز خارجی خواهند داد و دشمن برای مدت‌ها پیام خود را از مردم می‌گیرد.
فتنه ۸۸ عبرت‌آموز و درس‌آموز است و اصحاب رسانه باید کمک کنند تا هوشیاری و بصیرت مردم تقویت و انسجام آنها روزبه‌روز بیشتر شود
با حضور مردم در تمام صحنه‌ها، توطئه‌های دشمن خنثی می‌شود و امیدواریم در ادامه کار هم سال پربرکت و خوبی برای مردم شاهد باشیم و مشکلاتی که بر سر راه آنها وجود دارد، با همت دولتمردان برداشته شود.
امروز باید بتوانیم تهدیدهایی از جمله تحریم که علیه ملت ماست، را به فرصت تبدیل کرده و به نتایج خوب مدنظر انقلاب و نظام اسلامی و افق آینده ترسیم‌شده برای آن که همانا تشکیل تمدن نوین اسلامی است، برسیم.
- و اما «حاج قاسم»؛ دی‌ماه با نام سردار دل‌ها پیوند خورده، چه رابطه‌ای می‌توان بین حضور و دفاع مردم از ولایت و انقلاب و علاقه‌شان به شهید سلیمانی برقرار کرد؟
– رابطه مردم و سپهبد شهید، حاج قاسم سلیمانی بسیار قوی است. حاج قاسم یک دشمن‌شناس بسیار خوب بود و دشمن را خوب می‌شناخت و با مسؤولیت‌پذیری، کارش را به‌درستی انجام داد.
دشمن وقتی منافعش در ایران از دست رفت، روزبه‌روز برای ما برنامه‌ریزی کرد و این ترفندها و توطئه‌ها را باز هم ادامه می‌دهد؛ افرادی همچون شهید سلیمانی دشمن و حیله‌های او را خوب شناختند.
ما نباید مقابل کارهای دشمن که تلاش دارد مردم را مأیوس کند و امید مردم را از بین ببرد، بی‌واکنش بمانیم. باید امیدبخشی فراوانی انجام شود که در سخنان رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز مشاهده می‌شود.
