«سعدالله زارعی» روز سه شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا درباره الزامات و بایسته های سیاست خارجی دولت سیزدهم گفت: هر دولتی باید خلاءهای دولت قبل را پر کند. ضعفی که ما در دولت‌های قبل داشتیم در ارتباط موثر و برنامه‌ریزی شده و رو به جلو با کشورهای همسایه بود.
کارشناس مسائل غرب آسیا افزود: البته ما با کشورهای همسایه روابط سیاسی- اقتصادی داشته‌ایم اما حجم این روابط با کشورهایی که در همسایگی ما قرار دارند با شأن جمهوری اسلامی ایران متفاوت بوده است و در واقع ما از این حیث با افت روابط مواجه هستیم.
زارعی خاطرنشان کرد: ما در دوره آقای رییسی باید بتوانیم روابطمان را با کشورهای پاکستان، افغانستان، ترکمنستان، روسیه، آذربایجان، ارمنستان، ترکیه، عراق، قطر، کویت، عمان، یمن و حتی با عربستان و بحرین به وضعیت روشن و رو به جلو و موثر ارتقا دهیم.
وی عنوان کرد: ما در حوزه اقتصادی نیازهایی به کالاها و مواد اولیه داریم که بسیاری از این مواد اولیه مانند کنجاله در کشورهای همسایه ما وجود دارد که می‌توانیم بدون اتکا به ارزهای بین‌المللی و با ارزهای منطقه‌ای و مراودات میان دو کشور از جمله توافقات تهاتری، نیازهایمان را برطرف کنیم.
کارشناس مسائل خاورمیانه بیان کرد: کشورهای همسایه ما هم نیازهایی دارند که می‌توانند با قیمت بسیار ارزان‌تر از جاهای دیگر از ما تامین کنند. به عنوان مثال ما امکانات خوبی در تولید محصولات کشاورزی داریم و در بخش صیفی‌جات و میوه‌های تابستانی می‌توانیم بخش بزرگی از نیازهای همسایه‌هایگان شمالی و جنوبی را تامین کنیم.
زارعی خاطرنشان کرد: نخستین اولویت و اقدامی که به‌طور خاص باید در دولت آقای رییسی پیگیری شود تقویت ارتباطات اقتصادی و سیاسی با کشورهای پیرامونی و همسایه است.
وی دومین اقدام دولت سیزدهم را متوازن کردن روابط خارجی ایران میان کشورهای شرقی و غربی توصیف کرد و گفت: در حال حاضر عمده توجه ما در حوزه گسترش روابط بین‌الملل با کشورهای اروپایی است در حالی که درهای آسیا و آفریقا بیش از اروپا روی ما باز است. ما باید بتوانیم توازنی در اولویت‌ها و ارتباطات بین‌المللی‌مان ایجاد کرده و از ظرفیت‌های آسیا و آفریقا برای گسترش مراودات و حل مسائل‌مان استفاده کنیم.
این کارشناس مسائل خاورمیانه ادامه داد: خوشبختانه پایه‌های اولیه این روابط در سال پایانی دولت آقای روحانی گذاشته شد واین موضوع می‌تواند در دولت آقای رییسی به شکل گسترده‌تری پیگیری شود.
باید با کشورهایی که آورده راهبردی،امنیتی و هویتی دارند ارتباط گسترده داشته باشیم
زارعی درباره توسعه جمهوری اسلامی با کشوری همسایه گفت: ما نیاز داریم با دو دسته از کشورها روابط گرم و صمیمی داشته باشیم؛ دسته نخست کشورهایی هستند که برای ما آورده راهبردی امنیتی و هویتی دارند. ما جبهه‌ای به نام جبهه مقاومت داریم که به شکل پوسته ضخیم اطراف ما را در بر گرفته، امنیت ما را عمق می‌بخشند و باید با این کشورها ارتباط گسترده‌تر داشته باشیم.
وی عنوان کرد: دسته دوم کشورهایی هستند که برای ما منافع اقتصادی دارند و ارتباط با آنها در خدمت حل مشکلات شهروندان است و طبیعتا ارتباط با سایر کشورها برای ما از اولویت خارج می‌شود و دلیلی ندارد ما در کشورهایی که آورده اقتصادی برای ما ندارند هزینه کنیم و در آن کشورها سفارتخانه، سفیر، کاردار یا دیپلمات داشته باشیم.
این کارشناس مسایل بین الملل ادامه داد: این کشورها ممکن است شامل حداقل ۵۰ کشور دنیا شوند که ما هیچ نفعی در روابط با آنها نداریم بنابراین دلیلی هم ندارد که بخواهیم برای منافع بسیار محدود در آن کشورها هزینه کنیم.
برنامه هسته‌ای ما در دولت سیزدهم تابع تصمیمات سیاسی است
زارعی درباره آینده مذاکرات هسته‌ای در دولت سیزدهم گفت: برنامه هسته‌ای ما تابع تصمیمات سیاسی ما است. چنانچه اراده کنیم انرژی اتمی به صورت واقعی وارد چرخه زندگی‌مان شود و از ظرفیت آن در بخش‌های مربوط به انرژی، کشاورزی، پزشکی و سایر بخش‌ها استفاده کنیم، باید سیاست متناسب با آن را پیش بگیریم و عملاً به آنجا برسیم.
وی اضافه کرد: این را هم باید بدانیم که وقتی به آن نقطه برسیم فشارها از روی جمهوری اسلامی ایران برداشته می‌شود. بنابراین ما این را معطوف به تجربه سیاسی مسئولین کشور می‌دانیم و به اعتقاد من در دوره آقای رییسی ما باید تکلیف این بحث را با دنیا روشن کنیم.
کارشناس مسائل بین الملل اضافه کرد: ما درهای تاسیسات هسته‌ای خود را روی بازرسان باز کرده‌ایم. اگرچه ضربه هم خوردیم اما درهای تاسیساتمان را نبستیم. ما باید با همین دریچه باز و با سرعت جلو برویم و انرژی هسته‌ای را وارد زندگی مردم کنیم تا مردم نتیجه آن را سر سفره‌هایشان ببینند.
زارعی درباره تغییرات محتمل در سیاست خارجی کشور در دولت سیزدهم گفت: به طور کلی وقتی دولتی تغییر می‌کند در دنیا انتظاری برای سطحی از تغییرات شکل می‌گیرد. این تغییرات نمی‌تواند بنیادی، گسترده و فراگیر باشد و باید در چارچوب نگرش نظام سیاسی تغییرات رخ دهد.
دولت سیزدهم سیاست خارجی عملگرایانه داشته باشد
وی تصریح کرد: شعاری که در دوره آقای رییسی مطرح شد، این بود که ما سیاست خارجی عملگرایانه داشته باشیم. به این معنا که سیاست خارجی عملگرای معطوف به حل مشکلات داخلی خصوصا مشکلات اقتصادی را به‌کار گیریم و استفاده کنیم. ما باید بتوانیم از هر دلاری که در عرصه سیاست خارجی هزینه می‌کنیم، لااقل ۱۰۰ دلار آورده اقتصادی برای مردم داشته باشیم و این می‌تواند در دولت آقای رییسی محقق شود.
این کارشناس مسایل بین الملل عنوان کرد: ما نیاز به وزارت خارجه اقتصادی داریم نه وزارت خارجه دارای معاونت اقتصادی؛ باید از صدر تا ذیل وزارت خارجه ما به این سمت برود که منطق اقتصادی داشته و کمک کننده به اقتصاد کشور باشد چنانچه این اتفاق بیفتد آقای رییسی در عرصه سیاست خارجی تحول عمده‌ای ایجاد کرده است.
زارعی درباره چالش‌های پیش روی دولت سیزدهم هم اظهار کرد: به اعتقاد من دولت آقای رییسی در ابتدای کار با چالش‌های مهمی از جمله تنظیم روابط خارجی، محقق کردن مطالبات خارجی ایران در زمینه حل و فصل مساله پرونده هسته‌ای و تنظیم مناسبات خارجی با توجه به ساختار بودجه مواجه خواهد بود اما می‌توان امیدوار بود که در سال‌های دوم و سوم دولت به مرور این چالش‌ها برطرف شود و دولت مسیر هموارتری پیش رو داشته باشد.
منبع خبر