جهاد سازندگی

گروه حماسه و جهاد دفاع‌پرس: جبهه‌های نبرد رزمندگان اسلام با ارتش بعث عراق، برای نیرو‌های زمینی اعم از پیاده، زرهی و… اغلب در استان‌های مرزی قرار داشت؛ از استان خوزستان و ایلام گرفته تا کرمانشاه و آذربایجان غربی؛ اما جبهه‌های نبرد برای نیرو‌های دیگر، گستره بیشتری داشت؛ برای نمونه، نیروی هوایی علاوه‌بر مأموریتی که در پشتیبانی از نیرو‌های زمینی برعهده داشت، باید از آسمان کشور نیز در برابر تهدیدات علیه مراکز حساس و شهر‌ها محافظت می‌کرد و از طرفی دیگر، مأموریت‌های برون‌مرزی هم انجام می‌داد.

نیروی پدافند هوایی ارتش نیز در دوران دفاع مقدس، به‌عنوان یکی از نیرو‌های تحت فرماندهی نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، مأموریتی در گستره آسمان کل کشور داشت و حتی باید فراتر از مرز‌ها را نیز کنترل و رصد می‌کرد تا بتواند با تهدیدها، به‌موقع مقابله کند.

امروز نیز نیروی پدافند هوایی ارتش به‌عنوان یک نیروی مستقل در ارتش جمهوری اسلامی ایران، در زمینه تجهیزات، بر لبه فناوری روز دنیا حرکت می‌کند و این قدرت روزافزون را مرهون تجربیات گران‌سنگ دوران هشت سال دفاع مقدس و مجاهدت‌های مردانی همچون امیر سرلشکر شهید «منصور ستاری» است.

سرهنگ بازنشسته «رشید قشقایی» یکی از رزمندگان نیروی پدافند هوایی ارتش و از همرزمان و همراهان شهید «ستاری» است که در دوران هشت سال دفاع مقدس به‌عنوان مسئول «جهاد سازندگی» و مسئول «جهاد خودکفایی» نیروی پدافند هوایی ارتش، در کنار این فرمانده شهید حضور داشته و پس از پایان جنگ تحمیلی نیز خدمت خود را در نیروی پدافند هوایی ارتش ادامه داده است. وی سال ۱۳۶۸ به پاس مجاهدت‌های خود در دوران دفاع مقدس مدال «درجه دو فتح» را از فرماندهی معظم کل قوا، حضرت امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی) دریافت کرده و در اسفند سال ۱۳۸۹ نیز به‌عنوان یکی از «چهره‌های ماندگار نهاجا» انتخاب شده است؛ بنابراین خبرنگار حماسه و جهاد دفاع‌پرس در راستای آشنایی بیشتر مخاطبان با مجاهدت‌ها و اقدامات نیروی پدافند هوایی ارتش در دوران دفاع مقدس، از جمله شهید منصور ستاری و ثبت و ضبط خاطرات رزمندگان این نیرو، به گفتگو با این پیشکسوت دفاع مقدس پرداخته است.

سرهنگ «قشقایی» در این گفت‌وگوی صمیمی، ابتدا به سوابق خود، پیش از آغاز جنگ تحمیلی اشاره می‌کند و می‌گوید: «سال ۱۳۵۰ وارد آموزشگاه درجه‌داری نیروی هوایی ارتش شده و پس از گذراندن دوره‌های مربوطه، به ایستگاه راداری بوشهر منتقل شدم. نیمه‌دوم سال ۱۳۵۴ به تهران منتقل شده و تا پیروزی انقلاب اسلامی ایران در تهران بودم. پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز به عضویت «انجمن اسلامی» پدافند هوایی ارتش در آمدم و پس از فرمان حضرت امام خمینی (ره) مبنی بر تشکیل «جهاد سازندگی» نیز «جهاد سازندگی پدافند هوایی» را تشکیل دادیم و سومین روز از آغاز جنگ تحمیلی به دزفول رفتم و از دزفول، فعالیت‌های ما در جنگ شروع شد».

آن‌چه در ادامه می خوانید، ماحصل گفت‌وگوی خبرنگار حماسه و جهاد دفاع‌پرس با این پیشکسوت دفاع مقدس است:

دفاع‌پرس: در روز‌های ابتدایی جنگ تحمیلی، چه کار‌هایی در جهاد سازندگی نیروی پدافند هوایی انجام می‌دادید؟

نوع کار‌هایی که در روز‌های ابتدایی جنگ انجام می‌دادیم، عمدتاً همان‌کار‌هایی بود که جهاد سازندگی کشور انجام می‌دادند. با توجه به کمبود‌ها و محرومیت‌ها، وقتی جنگ‌زده‌های «دهلران» و روستا‌های حاشیه آن را به «آبدانان» منتقل کردند، به‌دلیل حضور گروه پدافند آبدانان، به‌عنوان مسئول جهاد سازندگی پدافند هوایی، در جهاد سازندگی پدافند هوایی را در آبدانان راه‌اندازی و «سید جواد مطلق» جمعی پدافند هوایی آبدانان را به‌عنوان مسئول آن منصوب کردم؛ بنابراین به سازماندهی جنگ‌زده‌های استان ایلام پرداختیم و در این زمینه، در خوزستان هم کمک می‌کردیم.

اقدامات ما تا سال ۱۳۶۱ و عملیات فتح‌المبین به‌صورت فعالیت در زمینه سنگربندی‌ها و رساندن کمک‌های مردمی به رزمندگان پدافند هوایی در جبهه‌ها ادامه پیدا کرد و بعد از این عملیات، برای ساخت سایت‌های راداری و موشکی زمین به هوا «هاگ» نیز کمک می‌کردیم.

دفاع‌پرس: چه اقداماتی در نیروی پدافند هوایی ارتش، زمینه ساخت سایت‌های راداری و موشکی انجام شد؟

وقتی رادار «دهلران» به اشغال بعثی‌ها درآمد، در واقع دشت بزرگ خوزستان چشم و چراغ خود را از دست داد. آن‌موقع سرگرد «منصور ستاری» و تعدادی از همافران و درجه‌داران متدین و انقلابی ارتش، اقدام به نصب و راه‌اندازی رادار موبایل انگلیسی در سد «دِز» کردند. این رادار قبل از پیروزی انقلاب اسلامی خریداری شده و با رادار‌های ساخته‌شده در جنگ جهانی دوم مرتبط بود.

نصب رادار موبایل انگلیسی بر روی سد دِز کار آسانی نبود؛ چراکه امکانات اولیه مناسبی وجود نداشت و شرایط تجهیزات مهندسی نیز برای این‌که بتواند خیلی سریع، نقصی که بابت از دست دادن رادار «دهلران» ایجاد شده بود را جبران کند، مناسب نبود.

وقتی رادار سد دِز نصب و عملیاتی شد، در عملیات «فتح‌المبین» عملکرد خود را نشان داد؛ به‌گونه‌ای که ما توانستیم با هدایت هواپیما‌ها و سایت موشکی «هاگ» و جنگ‌افزار‌های دیگری مانند ضدهوایی‌های «اورلیکن» و ۲۳ میلی‌متری و موشک «راپیر» از طریق این رادار، تعداد قابل توجهی هواپیمای دشمن را سرنگون کنیم.

دفاع‌پرس: آیا رادار سد دِز، در عملیات آزادسازی خرمشهر نیز به‌کارگیری شد؟

بلافاصله بعد از عملیات «فتح‌المبین» که کشور داشت برای آزادسازی خرمشهر آماده می‌شد، دیگر رادار نصب‌شده بر روی سد دِز، برای پوشش انتهای دشت خوزستان پاسخگو نبود؛ بنابراین در «مشرحات» اهواز نیز باید یک رادار دیگری را نصب می‌کردیم که نصب این رادار موجب شد تا ما در عملیات آزادسازی خرمشهر، بتوانیم تعداد زیادی از هواپیما‌های عراقی را منهدم کنیم.

دفاع‌پرس: ارتش جمهوری اسلامی ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی، با توجه به محاکمه و اخراج برخی از عوامل رژیم گذشته و همچنین خروج مستشاران نظامی بیگانه از کشور، مشکلاتی مواجه بود. نیروی پدافند هوایی ارتش چگونه در چنین شرایطی مأموریت‌های خود را انجام داد؟

ابتدای جنگ تحمیلی، تعداد قابل توجهی از نیرو‌های قدیمی «نیروی هوایی ارتش» که درجه‌های بالایی داشتند و در کشور‌های خارجی دوره دیده بودند، بعد از پیروزی انقلاب اسلامی یا تعدیل، یا اخراج و یا تسویه حساب کرده و گاهاً برخی نیز محاکمه شده بودند؛ بنابراین جای خالی آن‌ها مشکلاتی را ایجاد کرده بود؛ اما نیروی هوایی ارتش که پدافند هوایی نیز در آن زمان بخشی از این نیرو به حساب می‌آمد، برای حل این مشکل، از نیرو‌های جوان تحصیل‌کرده در خارج از کشور، برای اولین‌بار استفاده کرد؛ مانند ستوان‌یکم «علی غلامی» که امروز مشاور فرماندهی معظم کل قوا است و برخی افراد دیگر که از لحاظ دانش و درجه، در همین حد بودند و این نیرو‌ها معمولاً بر اساس سلسله مراتبی که پیش از آن وجود داشت، حداقل بین هشت تا ۱۰ سال زمان می‌برد تا بتوانند نهایتاً به‌عنوان فرمانده گردان منصوب شوند؛ فرمانده گروه که دیگر هیچ! اما در چنین شرایطی، جهشی ایجاد شد تا یک سروان را به‌عنوان فرمانده گردان منصوب کنند.

دفاع‌پرس: استفاده از نیرو‌های جوان، چه تأثیری در روند روبه‌پیشرفت عملکرد نیروی پدافند هوایی ارتش داشت؟

بله؛ نحوه نصب و راه‌اندازی سایت راداری «مشرحات»، در واقع یک غیرممکن بود که اتفاق افتاد! به این صورت که مسئولان اعلام کرده بودند که چنانچه اگر بتوانید در سه‌هفته آینده این رادار را عملیاتی کنید، کشور با خاطرجمعی به سمت آزادسازی خرمشهر می‌رود؛ لذا متخصصان متعهد شدند که تا قبل از ۱۰ روز رادار را عملیاتی کنند. آن‌زمان شاید در جمع مسئولان، به‌غیر از من، هیچ‌کسی این حرف را باور نکرد! اما تنها هشت روز پس از آغاز عملیات نصب، این سایت راداری عملیاتی شد؛ چراکه متخصصان ۲۴ ساعته کارِ جهادی می‌کردند.

شاید قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، سرهنگ‌ها و یا امیر‌های ارتش می‌ایستادند و دست خود را در جیب‌های‌شان می‌کردند و به دیگران دستور می‌دادند؛ اما در آن‌جا مثلاً یک سرگرد، با چکش، میخ می‌کوبید! لذا این سایت راداری در عملیات بیت‌المقدس، به‌اندازه‌ای خوش درخشید که بعد از آزادسازی خرمشهر، ارتش بعث عراق آن‌جا را بمباران کرد و بعدا سایت راداری «مشرحات» به بندر امام خمینی (ره) منتقل و در عملیات «والفجر هشت» نقش بی‌بدیلی ایفا کرد.

انتهای پیام/ 113

به گزارش مجاهدت از خبرنگار حماسه و جهاد دفاع‌پرس، شهیدان جهاد سازندگی جزو مظلوم‌ترین شهدای دفاع مقدس هستند؛ برای این‌که عنوان سنگرسازان بی‌سنگر را بر آن‌ها نهاده‌اند و این عنوان خود به‌وضوح گویای مظلومیت آن‌هاست؛ چراکه آن‌ها علی‌رغم این‌که برای رزمندگان دیگر سنگر احداث می‌کردند، اما خودشان در زیر آتش و گلوله‌های دشمن، بی‌سنگر بودند.

شهید «مرتضی کردی» یکی از این شهداست که در عنفوان نوجوانی، از طریق جهاد سازندگی به جبهه‌های نبرد حق علیه باطل شتافت و پس از مجاهدت‌های فراوان، ۱۲ مرداد سال ۱۳۶۷ در جزیره مجنون مجروح شد؛ اما به‌دلیل حجم بالای آتش دشمن، همرزمانش نتوانستند او را به عقب بازگردانند؛ لذا وی به شهادت رسید و پیکر مطهرش در همان منطقه ماند تا این‌که این‌روز‌ها بعد از گذشت ۳۴ سال تفحص شد و به آغوش خانواده‌اش بازگشت.

«احمد خداکرمی» یکی از رزمندگان جهاد سازندگی در دوران دفاع مقدس و از همرزمان شهید مرتضی کردی است که ضمن بیان خاطراتی از این شهید والامقام، ماجرای شهادت وی را این‌گونه تشریح کرده است:

«ما در اواخر جنگ تحمیلی به‌دلیل کمبودی نیروی انسانی، خصوصاً در زمینه «مهندسی رزمی» خیلی سختی کشیدیم؛ چراکه تقریباً اکثر نیرو‌های ما شهید شده و یا به‌دلیل آسیب و مجروحیت، آن‌ها را از دست داده بودیم و شرایط سخت بود. تنها راه هم این بود که ما طیف جدیدی از کسانی که علاقه‌مند همکاری با جهاد سازندگی بودند را آموزش دهیم و در خط مقدم جبهه استفاده کنیم؛ لذا عده‌ای از افراد در چنین شرایطی به جهاد سازندگی آمدند و به‌عنوان راننده دستگاه‌های سنگین آموزش دیده و سپس به جبهه‌ها اعزام شدند و در عملیات‌ها و خطوط مقدم از آن‌ها استفاده شد. شهید «مرتضی کردی» نیز یکی از همین افراد بود که علی‌رغم سن کمی که داشت، در گردان مهندسی جهاد سازندگی استان تهران ثبت‌نام کرد، آموزش دید و به جبهه‌ها اعزام شد و در عملیات‌ها حضور بسیاری داشت.

خصلت شهدا همه یکی است؛ یعنی وقتی از شجاعت شهدا سخن می‌گوییم، همه شهدا این شجاعت را داشتند، وقتی می‌گوییم لطافت، همه شهدا لطافت داشتند، اگر می‌گوییم ولایت، همه شهدا ولایتی بودند، اگر می‌گوییم ادب، همه آن‌ها مؤدب بودند، اگر می‌گوییم فرمان‌بر، همه شهدا فرمان‌بر بودند و اطاعت می‌کردند. شهید «مرتضی کردی» نیز یکی از کسانی بود که همه این خصوصیات را همانند شهدای دیگر داشت.

خصلتی که در شهید «مرتضی کردی» جاذبه داشت، متانت و لطافت این شهید والامقام بود که در بین همسنگران خود، مورد توجه قرار گرفته بود؛ او آن‌قدر مؤدب بود که واقعاً گاهی اوقات من از متانت و ادب وی شرمنده می‌شدم.

جزیره مجنون در تابستان بدترین شرایط را از نظر آب و هوا دارد و ما در چنین شرایطی داشتیم در ۱۸ محور، خاکریز و جاده احداث می‌کردیم. در یکی از محور‌های غربی در حال ساختن خاکریز بودیم که شهید «مرتضی کردی» نیز به‌همراه همرزمانش در این محور کار می‌کردند.

شبی که «مرتضی کردی» به شهادت رسید، یکی از شب‌هایی بود که وی به‌همراه همرزمانش رفته بودند و در این محور داشتند خاکریز احداث می‌کردند. نیمه‌های شب تک دشمن با یک هجمه سنگینی آغاز شد؛ به‌طوری که دشمن تقریباً جزیره مجنون را محاصره کرده و تمام راه‌ها و حتی عقبه را هم داشت می‌بست تا کسی نتواند از جزیره خارج شود؛ بنابراین به رزمندگان اعلام کردیم که اگر می‌بینید شرایط نامناسب است، فعلا کار را تعطیل کنید و به عقب برگردید تا ببینیم بعداً شرایط چگونه خواهد شد؛ اما آن‌ها گفتند که نه، ما این‌جا می‌مانیم تا ببینیم که اگر اوضاع خوب شد، تا صبح کار کنیم؛ چراکه کار‌های مهندسی عمدتاً در شب انجام می‌شد؛ چون فاصله ما با خط مقدم دشمن، نهایتاً ۲۰۰ متر یا ۳۰۰ متر بیشتر نبود، آن‌هم به‌طوری که لودر ۲ متر از زمین بالاتر بود و راننده آن نیز هیچ‌گونه حفاظی نداشت.

ساعت ۲ بامداد رزمندگان دیدند که دیگر آن‌جا، جای ماندن نیست و حتی رزمندگان سپاه نیز گفتند که باید جزیره را تخلیه کنید؛ چراکه ما هم به‌دلیل فشار دشمن، در حال عقب‌نشینی هستیم؛ لذا شهید «مرتضی کردی» و همراهانش به عقب برگشته و در همین حال یکی از لودر‌ها و آمبولانس ما را نیز دشمن هدف قرار داد که به شهادت چند نفر از رزمندگان منجر شد.

شهید «مرتضی کردی» در بین راه به‌همراه یکی از همرزمانش بود که یک ترکش به کمر و یک ترکش نیز به جمجمه او اصابت کرد؛ لذا همسنگری که همراه او بود، او را کنار کشید و در یک کانال قرار داد و چند دقیقه کنار وی ماند و خاک‌ها را از سر و رویش کنار زده و لباس خود را روی او انداخت؛ چون در آن شرایط با توجه به این‌که وسیله نقلیه‌ای وجود نداشت و همه پیاده برمی‌گشتند، به‌هیچ‌وجه عقب بردن وی امکان‌پذیر نبود؛ بنابراین بسیاری از رزمندگان در جزیزه مجنون ماندند، آن‌هایی هم که مجروح بودند، یا اسیر و یا شهید شدند و نتوانستیم پیکر مطهر آن‌ها را برگردانیم که بر این اساس، همرزم شهید کردی هم وقتی لباسش را روی او انداخت، خودش به عقب بازگشت؛ چراکه ما شرایط آن را نداشتیم تا بتوانیم کسی را به عقب برگردانیم و یا برای بازگرداندن آن‌ها آمبولانس اعزام کنیم».

انتهای پیام/ 113

به گزارش مجاهدت از گروه دفاعی و امنیتی دفاع‌پرس، سرلشکر محمد باقری رئیس ستاد کل نیرو‌های مسلح به مناسبت اولین سالگرد ارتحال سرلشکر سید حسن فیروز آبادی پیام تسلیتی را منتشر کرد.

متن این پیام به شرح ذیل است:

بسم الله الرحمن الرحیم

السلام علیک یا امام الشهید یا حسن بن علی المجتبی (ع) امروز و مصادف با سالگرد شهادت کریم اهل بیت (ع)، حضرت امام حسن مجتبی (ع)، مراسم اولین سالگرد ارتحال سردار بسیجی سرلشکر دکتر سید حسن فیروزآبادی در مسجد جهاد ستاد کل نیرو‌های مسلح برگزار گردید.

این سردار مجاهد و مخلص با سابقه مبارزات دانشجویی و از بنیانگذاران جهاد سازندگی و سابقه مسئولیت در ستاد پشتیبانی جنگ در دفاع مقدس، برای قریب سه دهه ریاست ستاد کل نیرو‌های مسلح را بر عهده داشت.

انسجام، وحدت، حرکت با برنامه و مطابق سیاست‌های نظام، ارتقاء توان و آمادگی و دوستی و برادری در نیرو‌های مسلح از برکات و خیرات ماندگار ایشان است.

خاطرات همکاری طولانی مدت، همراه با تدبیر و مهربانی با آن مرحوم برای اینجانب، معاونین، مدیران و کارکنان ستاد کل فراموش نخواهد شد. رحمت خداوند بر او و یادش گرامی باد.

سرلشکر محمد باقری

۱۳ شهریور ۱۴۰۱

انتهای پیام/ 161

به گزارش مجاهدت از گروه دفاعی امنیتی دفاع‌پرس، سردار «علی فدوی» جانشین فرمانده کل سپاه پس از بازدید میدانی و هوایی برای بررسی میزان پیشرفت پروژه‌های آبرسانی روستا‌های مختلف استان فارس به ویژه در شهرستان‌های بیضا و مرودشت، در جلسه دفتر فنی جهاد آبرسانی بسیج سازندگی این استان در خصوص پروژه‌های جهادی اظهار داشت: یکی از برکات انقلاب اسلامی حرکت‌های جهادی بود که متاسفانه پس از مدتی جهاد سازندگی را منحل کردند به همین جهت مدت‌های زیادی بود که خلاء نبود جهاد سازندگی احساس می‌شد تا اینکه خوشبختانه با تشکیل بسیج سازندگی دوباره جریان حرکت‌های جهادی احیاء شد.

سردار فدوی ادامه داد: هم اکنون در سال چهل و سوم انقلاب اسلامی قرار داریم و هر چند کار‌های عمرانی و جهاد آبرسانی که در حال انجام است باید زودتر انجام می‌شد، اما خوشحالیم که امروز شاهد حرکت‌های جهادی با قدرت بالا و مهارت‌های فنی بیشتر هستیم و کار آبرسانی به روستا‌ها در حال انجام است.

جانشین فرمانده کل سپاه با اشاره به اینکه پروژه‌های آبرسانی با سرعت خوبی در حال انجام است، افزود: امیدواریم که تمام پروژه‌های جهاد آبرسانی فارس تا پایان امسال به اتمام برسد و مشکل آب ۳۷۲ روستا حل شود البته تعداد روستا‌های استان فارس که با مشکل آب روبرو هستند فقط روستا‌های تحت پوشش این طرح نیستند و حتما در آینده نیز تعداد روستا‌های تحت پوشش طرح جهاد آبرسانی افزایش خواهد یافت.

وی با اشاره به اینکه آرمان و اهداف حرکت‌های جهادی بالاست، گفت: کار‌های جهادی فقط معطوف به آبرسانی نیست و در تمام حوزه‌ها که لازم است ورود می‌کنند؛ خوشبختانه هم اکنون نیز در مباحث راه سازی، ساخت مسکن محرومین، آبخیزداری و کشاورزی نیز وارد شده‌اند که البته باید دائم این فعالیت‌ها را گسترش داد و اراده همگانی و همکاری در تمام نهاد‌ها نیز باید ایجاد شود تا رفع محرومیت‌ها در سریعترین زمان ممکن محقق شود.

انتهای پیام/231