رشد علمی

به گزارش مجاهدت از خبرنگار اخبار داخلی دفاع‌پرس، نسخه انقلاب در کفایت و بن‌بست‌شکنی، معجزه می‌کند. پیروزی انقلاب، معجزه نمایان است، همچنان که بقا و گسترش نفوذ آن به رغم نقشه‌های دشمن، هر کدام معجزه‌ای قابل مشاهده است.

اگر در موضوع اقتصاد و عدالت اجتماعی هنوز لنگ می‌زنیم، علت در عمل نکردن به این نسخه است. درباره هویت و کارکرد انقلاب، چند گزارش مستند از میان هزاران روایت مشابه، سزاوار بازخوانی است.

یکی از مباحث اساسی در بررسی هر انقلابی، بحث اهداف آن انقلاب است. آیا اساساً انقلاب‏ها در جستجوی اهدافی شکل گرفته ‏اند و یا می‏ توان برای آن‌ها پس از گذشت مدت زمانی از تاریخ وقوعشان اهدافی متصور شد؟ این پرسش، مسأله‌‏ای است که در مورد انقلاب اسلامی نیز بصورت جدی خود را نشان می‏‌دهد.

گرچه در موضوع انقلاب ایران دو نکته وجود دارد که جایگاه بحث را کمی متفاوت می‏ کند؛ اول فرهنگی بودن این انقلاب و تکیه آن بر اهداف مشخصی از جنس باور و اعتقاد و دوم پای‏بندی آن به راهکار‌های مبتنی بر فرآیند‌های مردمی، به جای جنگ و مبارزه مسلحانه است.

انقلاب اسلامی برای رسیدن به اهداف متعالی خود نیازمند جنبش نرم افزاری و توسعه اندیشه معنوی در گستره‌ی دانش بشری است. به بیان دیگر اصالت انقلاب اسلامی ایران دو بُعد نظری و عملی دارد؛ در بعد نظری آرمان‏ها و رهیافت‌های این انقلاب غیروارداتی و محصول جامعه و تاریخ ایران است. ایرانی که از هزار و چهارصد سال قبل، اسلام را پذیرفته و عقاید اسلامی به عنصر اصلی فرهنگ و ملیت آن تبدیل گردیده است.

در بُعد عملی نیز مردم با توکل به خدا و استعانت از نیرو و استعداد خویش بدون کمک‏های مالی و تسلیحاتی شرق و غرب به پیروزی رسیدند.

فرآیند طولانی تحقق اهداف انقلاب

فرآیند تحقق اهداف انقلاب اسلامی، یک فرآیند طولانی و البته دشوار است. در این مسیر انسان به طور نسبی به اهداف نزدیک می‌شود؛ اما تحقق آنها، بسیار طولانی است. بنا به تعبیر مقام معظم رهبری تحقق اهداف انقلاب اسلامی فرآیندی پنج مرحله‌ای دارد؛ مرحله اول «انقلاب اسلامی» و مرحله دوم نیز «تشکیل نظام اسلامی» است. با این تفسیر انقلاب اسلامی، هم اکنون از این دو مرحله عبور کرده است.

ایشان مرحله سوم تحقق اهداف انقلاب را «تشکیل دولت اسلامی» دانسته و معتقدند انقلاب اسلامی هم اینک در این گام قرار دارد؛ لذا علاوه بر تشریح و تبین مرحله سوم، تکالیف مردم و مسئولین در این مرحله باید به آن‌ها یادآوری شود. معظم له، مراحل چهارم و پنجم را «تشکیل کشور اسلامی» و «تشکیل دنیای اسلامی» ذکر کرده که برای رسیدن به آنها، وظایف و انتظاراتی از مردم و کارگزاران نظام اسلامی توقع می‌رود.

یکی از دلایل زمان بری تحقق اهداف، عقب ماندگی زیاد ایران از کشور‌های پیشرفته در گذشته بوده است. وضعیت سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی جامعه در زمان طاغوت، با اهداف مورد نظر انقلاب اسلامی فاصله بسیار زیاد داشت. رژیم گذشته نه تنها در سیاست، بلکه در اقتصاد، فرهنگ، آموزش، علم و تکنولوژی و… وابسته بود. این مسأله موجب شده بود تا این رژیم و این کشور در همۀ عرصه‌ها از کشور‌های پیشرفته بسیار عقب بماند و پر شدن این فاصله، به طور طبیعی به زمان بسیار نیاز دارد.

در حوزۀ علمی و آموزشی، علی رغم تلاش‌های بسیار پس از انقلاب برای بهبود این وضعیت و موفقیت‌های بسیار در عرصۀ علم و فناوری، کشور ما همچنان از برخی از کشور‌های پیشرفته در مواردی عقب مانده است. اگرچه امروز در آمار‌های رسمی جهانی، شاخصه‌های رشد علمی و فناوری ایران از بسیاری از کشور‌های جهان، حتی کشور‌های پیشرفته و صنعتی نیز بیش‌تر است؛ اما این رشد هنوز نتوانسته است کاستی‌ها و فاصلۀ زیاد در گذشته را به طور کامل جبران کند.

از نظر روابط اجتماعی و سیاسی و تعامل دولت و ملت، با یک تاریخ ۲۵۰۰ ساله از بدبینی و فاصله میان دولت و ملت روبه رو هستیم که پر شدن این خلأ، زمان طولانی‌ای را طلب می‌کند. در عرصۀ فرهنگی میراثدار نظام آموزشی‌ای هستیم که خلاقیت و پیشرفت در آن کمتر مبنا قرار داشت و مدرک گرایی از شاخصه‌های اصلی بوده است که متأسفانه همچنان سایۀ آن بر سر نظام اسلامی باقی مانده است.

از نظر اقتصادی نیز نظام گذشته در مسأله توسعه، براساس ساخت فیزیکی جامعه و توجه به سطح و ظواهر استوار بوده است. تغییر بنیادین چنین ساختاری، با توجه به مشکلات بسیاری که پس از انقلاب و در طول جنگ تحمیلی به وجود آمد، بسیار مشکل و زمان بر خواهد بود. رسیدن به آزادی‌های مدنی و اجتماعی و عقیدتی و… با توجه به متغیر‌های بسیاری که در آن وجود دارد، زمان طولانی‌ای را می‌طلبد.

گزارش از امیر قشقایی

انتهای پیام/341