لشکر 31 عاشورا

دفتر اول؛ شهید «حمید باکری»/ عملیات «خیبر» نقطه آغاز جاودانگی


به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از خبرنگار حماسه و جهاد دفاع‌پرس، تقویم این سرزمین همیشه با عطر شهادت همراه بوده است؛ از «باکری»، «خرازی» و «همت» گرفته تا «حجت‌الله رحیمی» که همگی مردان نام‌آشنای عاشقی در راه معبود هستند.

جنگ که باشد، فرقی نمی‌کند که آخر سال است یا اول آن، زمستان است یا تابستان؛ دشمن که راه خانه را بست، قهرمانانی از راه می‌رسند تا با غیرت و نثار خون خود، رویای هر اهریمنی را که قصد وطن ما کند، به کابوسی پریشان تبدیل کنند.

روزهای آخر اسفند، سالروز یادآوری برخی از این حماسه‌هاست؛ حماسه‌های قهرمانانی که مردانه ایستادند و تاریخ این سرزمین تا ابد مرهون ایثار آن‌هاست. یکی از این قهرمانان «حمید باکری» نام دارد، سردار گمنام دفاع مقدس که خستگی را خسته کرد.

آذر سال ۱۳۳۴ «حمید» به‌عنوان ششمین فرزند خانواده «باکری»، در ارومیه به‌دنیا آمد. پدرش کارمند کارخانه قند و مادرش هم خانه‌دار بود. ۱۸ ماه بیشتر نداشت که یک تصادف، او را برای همیشه از مهر مادری محروم کرد. «حمید» سال‌های درس و مدرسه را در کارخانه قند ارومیه گذراند و پس از اخذ دیپلم ریاضی، به خدمت سربازی رفت.

سال‌ها بعد، داغ از دست رفتن مادر تنها غم‌شان نشد؛ بلکه برادر بزرگ‌ترش «علی باکری» نیز توسط «ساواک» دستگیر و در زندان به شهادت رسید. شاید همین امر سرآغاز فعالیت سیاسی «حمید» و برادرش «مهدی» شد؛ به‌طوری که راهی تبریز شدند و به پخش اعلامیه‌ها و سخنرانی‌های امام خمینی (ره) در این شهر پرداختند.

دفتر اول؛ شهید «حمید باکری»/ عملیات «خیبر» نقطه آغاز جاودانگی

«حمید» چندی بعد یعنی در سال ۱۳۵۵، با مشورت برادرش «مهدی» تصمیم گرفت تا برای فراهم‌شدن امکان بیشتر مبارزه علیه رژیم پهلوی، برای ادامه تحصیل راهی خارج از کشور شود؛ بنابراین ابتدا به ترکیه سفر کرد؛ اما به‌دلیل این‌که شرایط محیطی مغایر با عقایدش بود، از آن‌جا راهی آلمان شد. بعد از هجرت امام خمینی (ره) به پاریس، «حمید» هم راهی فرانسه شد تا از نزدیک و بدون واسطه، گوش جان به سخنرانی‌های امام خمینی (ره) بسپارد؛ این سفر، فصل جدیدی از مبارزات او را به‌همراه داشت و در آن‌جا مأموریت پیدا کرد تا عازم سوریه و لبنان شده و آموزش‌های چریکی را فرا گیرد.

در همان روزها، مسئولیت حمل اسلحه از مرز ترکیه به ایران را برعهده گرفت تا این‌که بعد از شنیدن خبر ورود امام خمینی (ره) به ایران، به کشورش بازگشت. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، به عضویت سپاه پاسداران ارومیه درآمد و به‌عنوان نیروی واحد عملیات، در این نهاد انقلابی مشغول به خدمت شد.

همزمان با صدور فرمان تاریخی تشکیل بسیج مستضعفین توسط امام امت (ره)، «حمید باکری»‌ مسئولیت بسیج ارومیه را برعهده گرفت و برای رفع محرومیت‌های روستاها، در جهاد و سازندگی فعالیت کرد. غائله کردستان که فرا رسید، وی مانند دیگر سپاهیان غیور، راهی این دیار شد و در عمليات پاک‌سازی منطقه «سرو» و آزادسازي «مهاباد»، «پيرانشهر» و «بانه»، نقش به‌سزایی ایفا کرد.

پس از آغاز تجاوز ارتش بعث عراق به میهن، این‌بار «حمید باکری» راهی جبهه‌های نبرد حق علیه باطل شد و ضمن برعهده گرفتن فرماندهی خط مقدم ایستگاه «هفت» آبادان، به سازمان‌دهی نیرو‌های مردمی پرداخت و پس از مدتی، عهده‌دار مسئوليت پاک‌سازی مناطق آزادشده كردنشين در منطقه «سرو» و سپس به‌عنوان مسئول كميته برنامه‌ریزی جهاد استان آذربایجان غربی، منصوب شد.

دفتر اول؛ شهید «حمید باکری»/ عملیات «خیبر» نقطه آغاز جاودانگی

عملیات «فتح‌المبین»، آغازی بود بر حضور دائمی «حمید باکری» در جبهه‌های نبرد حق علیه باطل؛ همچنین عملیات «بیت‌المقدس» نیز شاهد حماسه‌های این رزمنده دلاور به‌عنوان فرمانده گردان در تیپ «نجف» بود که به‌همراه دیگر رزمندگان اسلام، نقش مهمی را در آزادسازی «خرمشهر» ایفا کرد.

عملیات موفقیت‌آمیز «مسلم بن عقیل» بخشی دیگر از رشادت‌های «حمید باکری» را به تصویر کشید؛ به‌طوری از طرف فرماندهی کل سپاه، او را به‌عنوان فرمانده تیپ حضرت ابو‌الفضل (ع) منصوب کردند؛ اما شایستگی‌های «حمید باکری» به این‌جا نیز ختم نشد؛ چراکه بعد از عملیات «والفجر مقدماتی» مسئولیت معاونت لشکر ۳۱ عاشورا را به وی سپردند.

«حمید باکری» سپس در عملیات‌های «والفجر ۱»، «والفجر ۲» و «والفجر ۴» در کنار رزمندگان تحت امر خود، در خطوط مقدم جبهه‌ها حضور پیدا کرد؛ او در حالی که در عملیات «والفجر ۱» از ناحیه پا مجروح شده و زانوی وی تحت عمل جراحی قرار گرفته بود، اما در عملیات‌های بعدی، با وجود این‌که از درد پا رنج می‌برد، این درد را هیچ‌وقت بر زبان نمی‌آورد.

دفتر اول؛ شهید «حمید باکری»/ عملیات «خیبر» نقطه آغاز جاودانگی

عملیات «خیبر» نقطه پایان حماسه‌های «حمید باکری» در دفاع مقدس و نقطه آغاز جاودانگی وی در تاریخ ایران است. قبل از عملیات، برادرش، شهید «مهدی باکری» در جمع فرماندهان گفت: «ما باید در این عملیات ابولفضل‌وار بجنگیم و هرکس آماده شهادت نیست، پا پیش نگذارد و حمید آرام گفت که برادران دعا کنید من هم شهید شوم»؛ این جمله «حمید»، همه را به گریه انداخت.

«حمید باکری» در عملیات «خیبر» توانست با نیرو‌های خود، در ساعت ۱۱ شب روز سوم اسفند سال ۱۳۶۲، پل مجنون را در عمق ۶۰ کیلومتری خاک عراق تصرف کند و سپس تا پای جان، در این منطقه به نبرد با دشمن بعثی بپردازد و به دیدار معبود خوبش بشتابد.

سردار «جمشید نظمی» یکی از همرزمانش، در خصوص آخرین دیدار خود با «حمید باکری» گفته است: «آخرین باری که حمید را دیدم، بعد از تصرف پل «شیتات» بود و حدود عصر. من مجروح شده بودم و مرا گذاشته بودند آن‌جا. «حمید» داشت نیرو‌ها را هدایت می‌کرد که یادش افتاد نماز ظهرش را نخوانده است. سریع رفت وضو گرفت و آمد، جایی قامت بست و نماز خواند که در تیر‌رس بود. هر لحظه امکان داشت فاجعه اتفاق بیافتد؛ اما او با طمأنینه و آرامشی نمازش را می‌خواند که من دردم را فراموش کردم و فقط به او خیره شدم. حتی وقتی بلندم کردند که ببرندم، برگشته بودم به آرامش نماز خواندن حمید نگاه می‌کردم».

انتهای پیام/ 113



منبع خبر

دفتر اول؛ شهید «حمید باکری»/ عملیات «خیبر» نقطه آغاز جاودانگی بیشتر بخوانید »

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

نامه فرمانده ارتش به آیت‌الله خامنه‌ای درباره محور زید



عملیات خیبر

گروه جهاد و مقاومت مشرق عملیات خیبر یکی از مهمترین عملیات‌های جنگ ۸ ساله بود که چون در اسفندماه ۱۳۶۲ انجام شد و غالباً در این روزها، خانواده‌های ایرانی در حال آماده شدن برای تحویل سال نو هستند، کمتر به آن پرداخته شده است. در این مطلب، سعی کرده‌ایم به نحوی موجز، فضای کشور و جنگ را در اسفند ۶۲ برایتان ترسیم کنیم و در این کار از مطالب، عکس‌ها و نقشه‌های «تاریخ جنگ» هم بهره برده‌ایم.

با درود به روح پر فتوح امام شهیدان و سرداران سپاه اسلام که در این عملیات به لقاء الهی شتافتند، این مطلب را به «شهید حاج محمد ابراهیم همت» تقدیم می‌کنیم.

* امیدواری محسن رضایی

قبل از عملیات خیبر، فرمانده سپاه امیدوار بود تا با یک عملیات قدرتمند، هم به رزمندگان در غرب کشور که فکر می‌کردند عملیات در جنوب ناممکن شده، پیامی بدهد و هم برای کسانی که می‌گفتند «جنگ را نباید ادامه داد و راهی برای پیگیری آن نمانده» جواب دندان شکنی داشته باشد.

هر بار که علی هاشمی نتیجه شناسایی‌ها در هورالهویزه را می‌داد، محسن رضایی امیدوارتر می‌شد. رضایی از قرارگاه نصرت، نه به فرماندهانش چیزی گفته بود و نه به ‌هاشمی‌رفسنجانی، فرمانده جنگ. اولین بار که از نتیجه شناسایی‌ها کاملاً مطمئن شد، به حضرت امام اطلاع داد. امام هم وقتی رسیدن به دجله را در هدفگذاری او دید، خوشحال شد. طرح عملیات خیبر بعد از آزادسازی خرمشهر خیلی اهمیت داشت و می‌توانست تاثیری جدی در روند جنگ داشته باشد.

زمستان سال ۱۳۶۲ بود که محسن رضایی به فرماندهانش خبر داد که عملیات بعدی در هور انجام می‌شود. اولش شوکه شدند اما وقتی شناسایی‌های قرارگاه نصرت را دیدند، آرام گرفتند.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

خوزستان / جاده شط علی / سنگر آر پی جی در روزهای آغازین عملیات خیبر

نیروهای علی هاشمی‌حتی آب راه‌های هور را هم متر کرده بودند و فیلمی که از اتوبان بغداد- بصره گرفته بودند، در دستشان بود.

* خیبر در کجا انجام شد؟

منطقه عملیات خیبر، شمال بصره و مقابل استان‌های العماره و بصره بود. دو محور هم داشت: یکی هور الهویزه و دیگری «زید» که عملیات رمضان در آن بدون موفقیت انجام شده بود.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

عملیات دو محور جنوبی و شمالی داشت. محور شمالی در هور و محور جنوبی در زید. دو لشکر سپاه و ارتش در جنوب، متوقف شدند.

عراق، انتظار عملیات از هور را نداشت و نیروی کمی را آنجا مستقر کرده بود. در جزایر مجنون فقط یک گردان از نیروهای مردمی عراق بودند و در محور شمالی و جنوبی هم نیروهای مرزی در پاسگاه مستقر بودند. در این میان فقط خط طلاییه پر از موانع و کانال‌های فراوان بود. در محور زید هم موانع زیاد و نیروهای بسیاری مستقر بودند. خاکریزهای مثلثی شکل که طرحش را اسرائیل داده بود هم در این منطقه قرار داشت. عراق این خاکریزها را قبل از عملیات بیت‌المقدس ساخته بود تا از بصره دفاع کند.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

خاکریزهای معروف مثلثی شکل

فرمانده ارتش دیرتر از همه از طرح عملیات با خبر شده و کمی هم دلگیر شده بود. بعدها که فرماندهی محور زید به آن‌ها سپرده شد به حجت‌الاسلام (آیت الله العظمی) خامنه‌ای نامه نوشتند که در این محور با توجه به وضعیتش، احتمال موفقیت کم است.

محسن رضایی معتقد بود پیش‌روی در هور آنقدر برای عراق غافلگیرکننده است که اگر محور جنوبی (طلائیه) هم قوی نباشد، عملیات موفقیت‌آمیز می‌شود. او همچنین یکی از قوی‌ترین لشکرهایش یعنی لشکر ۱۴ امام حسین (ع) که متعلق به نیروهای اصفهانی بود را به محور جنوبی مأمور کرد.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

هوانیروز به کمک آمد

پشتیبانی نیروهایی که برای جنگیدن به هور می‌رفتند با قرارگاه نوح بود. نبود خشکی و لزوم سرعت بالا در انتقال نیرو و تجهیزات باعث شد که از هوانیروز کمک خواسته شود. فرمانده هوانیروز ارتش به کنار هور آمد و نیروی هوایی هم پیشتیبانی پدافند هوایی را بر عهده گرفت. همچنین هواپیماهای اف ۱۴ مأمور شدند تا به جنگ میگ‌های عراقی بروند.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

خوزستان / دشت جفیر / ۳ اسفند ۶۲ / انتقال رزمندگان به خط مقدم عملیات / بالگرد شنوک

* فرماندهی هاشمی‌رفسنجانی

عملیات خیبر اولین تجربه حجت الاسلام هاشمی‌رفسنجانی در فرماندهی جنگ بود. او قبل از آمدنش به جبهه به امام قول داده بود تا با یک پیروزی به تهران برگردد تا راهی برای پایان جنگ باشد. حضرت امام هم فقط سکوت کرده بودند.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

اولین حضور هاشمی رفسنجانی در جبهه به عنوان فرمانده جنگ

هاشمی‌رفسنجانی در ذهنش به این فکر کرده بود که می‌توانیم با گرفتن یک منطقه از خاک عراق، پای میز مذاکره و پذیرفتن آتش بس برویم و به بهانه این منطقه، حقمان را از صدام بگیریم. برخی مخالف این نیت بودند و می‌گفتند رزمنده‌هایی که آمده‌اند تا از راه کربلا به قدس بروند را ناامید می‌کند و برخی دیگر هم خوشحال شدند.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

جزیره جنوبی مجنون/۵ اسفند ۶۲ / فرماندهان سپاه کمبود قایق را از کاستی های عملیات می دانستند

هاشمی‌رفسنجانی در خاطراتش می‌نویسد: آن‌گونه که انتظار داشتم، عنوان ختم جنگ مقبول نیفتاد. معلوم است مسئله مهم برای بسیاری از رزمندگان، ادامه جنگ است و همه چیز هم همین را نشان می‌دهد. شاید به همین جهت امام موافق طرح ختم جنگ نیستند و اگر در قلبشان هم قبول داشته باشند، بر زبان نمی‌آورند.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

طلائیه / اسفند ۶۲

* بالاخره عملیات خیبر شروع شد

۳ اسفند ۶۲ بود که عملیات خیبر با رمز یا رسول الله (ص) آغاز شد. در شب و روز اول، نیروها در محور شمالی به جاده بصره – العماره رسیدند. اما در جنوب (محور زید) نیروها نتوانستند از موانع عبور کنند و عملیات در آنجا خیلی زود متوقف شد. با این حال موفقیت محور شمالی امیدوارکننده بود.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

موقعیت هور الهویزه

در مرحله بعدی باید تعدادی از نیروها از راه هور به جزایر مجنون حمله می‌کردند و گروهی هم از طریق طلائیه که تنها راه خشکی در منطقه شمالی عملیات بود این حمله را انجام می‌دادند. عملیات در طلائیه با یک روز تأخیر انجام شد اما نیروهای هور از این موضوع مطلع نشدند و به سمت جزیره جنوبی رفتند. حالا باید از سمت طلائیه حمایت می‌شدند اما کسی آنجا نبود. شرایط سختی پیش آمده بود و به همین خاطر نیروهایی که قرار بود شبانه به خط بزنند را در روز، راهی منطقه کردند. عراق هم هر چه توان داشت بر روی طلائیه متمرکز کرد تا این نیروها به جزیره جنوبی نرسند. عراق می‌دانست که اگر نیروها به جزیره جنوبی برسند، کار عملیات به انجا می‌رسد به همین خاطر از تمام توانش بهره برد تا ایرانی‌ها را زمینگیر کند. یگان‌های ایران در طلائیه و مجنون خیلی شهید دادند.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

حاج محمد ابراهیم همت و بچه‌های لشکر ۲۷ در دوکوهه آماده بودند تا شبانه به خط بزنند اما مجبور شدند در روز حمله کنند

* نگرانی در تهران

گزارش‌های علی صیاد شیرازی در تهران، امام را نگران کرده بود. هاشمی‌رفسنجانی پیش امام رفت و گزارشی داد. امام هم معتقد بود که قطع جاده بصره – بغداد، ضربه مهلکی به صدام می‌زند.

هاشمی‌رفسنجانی به جنوب برگشت و به محسن رضایی خبر داد که به همه گفته: هر چه در چنته دارید به میدان بیاورید.

محسن رضایی هم دستور داده بود افراد در حد فرمانده لشکر هم باید بجنگند؛ حتی اگر سازمان رزم سپاه مختل شود.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

خوزستان / دشت جفیر / اسفند ۶۲

* ادامه عملیات

لشکر ۲۷ محمد رسول الله (ص) بسیاری از نیروهایش را از دست داد. لشکر ۱۴ امام حسین (ع) که در محور زید (جنوبی) عمل می‌کرد، به کمک رزمنده‌های تهرانی آمد. پیشروی اولیه‌شان موفق بود اما باز هم عراقی‌ها آن‌ها را زمینگیر کردند.

در همین گیر و دار، محمد ابراهیم همت، فرمانده لشکر ۲۷ به شهادت رسید و حسین خرازی را با دست قطع شده و با بدنی پر از تیر و ترکش از منطقه بیرون بردند.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

شهید حمید باکری

هم‌زمان با نبرد طلائیه، عراقی‌ها به ۴ گردان خط‌شکن از لشکر ۸ نجف اشرف (اصفهان) و ۳۱ عاشورا (آذربایجان) حمله کردند. شهادت جانسوز رزمندگان این ۴ گردان، سخت‌ترین لحظات خیبر برای فرماندهان در قرارگاه بود. حمید باکری معاون لشکر ۳۱ عاشورا هم در جزیره شهید شد تا غم این نبرد، کامل شود.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

خوزستان / دشت جفیر / اسفند ۶۲

* نبرد در مجنون

صلاح نبود نیروهایی که در شمال هورالهویزه به جاده بصره رسیده بودند، در آنجا بمانند و به همین خاطر عقب‌نشینی کردند و به جزایر مجنون آمدند. عراقی‌ها هم که در طلائیه پیروز بودند، به بازپسگیری جزایر امیدوار شدند.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

طلائیه / اسفند ۶۲ / رزمندگان روزهای سخت‌تری را در پیش رو دارند

عراق در رسانه‌هایش مدام تبلیغ می‌کرد که به زودی جزایر را خواهد گرفت و نام جزایر مجنون، محور خبری رسانه‌های دنیا شده بود.

اگر عراق، جزایر را پس می‌گرفت، نشان می‌داد که می‌تواند همه عملیات‌های ایران را شکست بدهد.

بعدازظهر ۱۴ اسفند ۶۲ از دفتر امام خبر دادند که امام فرموده‌اند: جزایر حتماً باید نگهداشته شود. هر طور که شده.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

فرماندهان سپاه قبل از عملیات تا نزدیکی عراقی ها به شناسایی پرداختند تا بدانند بناست نیروهایشان در چه منطقه ای بجنگند

با ابلاغ این پیام به رزمندگان، روحیه تازه‌ای به آنان دمیده شد. محسن رضایی هم ابلاغ کرد که از جزایر بیرون نمی‌رویم؛ حتی اگر سازمان سپاه از بین برود… بسیاری از فرماندهان قرارگاه هم سلاح گرفتند و به خط مقدم رفتند.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

شمال غربی طلائیه / ۴ اسفند ۶۲ / بسیجی ها بیشترین رزمندگان ایران را تشکیل می دادند

از ۱۶ تا ۲۰ اسفند، عراق هر چه داشت رو کرد تا جزایر را پس بگیرد. ۷۲ ساعت جنگ بی‌امان ادامه داشت اما حرف امام زمین نماند. جزایر به سمبل قدرت ایران و ضعف عراق تبدیل شده بود.

* جنگ شیمیایی

عراق با آتش پر حجم، زمین جزایر مجنون را شخم زد. بمب‌های شیمیایی هم تمام آنجا را آلوده کرد. حفظ جزایر غیر ممکن می‌نمود اما رزمندگان غیور این کار را ممکن کرده بودند.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

تانک تی ۷۲ که شوروی به عراق داده بود و آر پی جی آن را از کار نمی انداخت

«افرایم کارش» می‌نویسد: ایرانی‌ها در ۵ اسفند مرحله دوم عملیات خیبر را آغاز کردند که تا ۲۸ اسفند ادامه داشت. ایرانی‌ها موفق شدند از باتلاق وسیع بگذرند و جزایر مجنون را تصرف کنند. عراقی‌ها فکر می‌کردند این عمل غیر ممکن است. البته آن‌ها سرانجام با تلاش‌های سخت عراقی‌ها که وحشیانه از سلاح‌های شیمیایی (گاز خردل و گاز اعصاب) استفاده کردند، کنترل شدند. البته ایرانی‌ها موفق شدند جزایر را حفظ کنند.

سوم فروردین ۶۳ خبرگزاری فرانسه نوشت: نیروهای ایرانی پلی ۱۳ کیلومتری مثل قایق شناور ساخته‌اند که جزیره شمالی را به مرز ایران وصل می‌کند. این در تاریخ نظامی‌مدرن بی‌سابقه است.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

انتقال مجروحین از طریق پل خیبر به طول ۱۳ کیلومتر

* در جستجوی نقطه پایان

هاشمی‌رفسنجانی بعد از عملیات خیبر از فرماندهان خواست تا راه آینده را ترسیم کنند. او فکر می‌کرد نیروهای ایرانی بیش از ۵۰ کیلومتر را تصرف می‌کنند اما فقط ۱۳ کیلومتر تصرف شده بود. او گفت: در مورد صلح، نظر امام مطرح است و ایشان می‌گوید بدون جنگ، صلح امکان ندارد و اگر ما هم نتوانیم بجنگیم، امام به مردم می‌گویند: بروید و بجنگید.

آمریکایی‌ها همزمان با گسترش روابط‌شان با عراق، عملیات تحریمی علیه ایران با نام «استانچ» را کلید زدند. کشورهای بسیاری از جمله شوروی با این عملیات همراه شدند. شوروی از همراهی ایران درباره حل مشکلاتش در افغانستان ناامید شده بود و پیشنهاد فروش چهار و نیم میلیارد دلار اسلحه را به عراق داد.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

محسن رضایی در حال تشریح فعالیت های جاسوسی حزب توده

ایران هم مبارزه قوی با حزب توده که متعلق به شوروی بود را در دستور کار قرار داد.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

محاکمه اعضای حزب توده

در این شرایط سخت، طرح عملیات عبور از اروند و گرفتن فاو مطرح شد و تمریناتی هم انجام شد، اما هاشمی‌رفسنجانی این طرح را عملی نمی‌دانست و به عملیات «والفجر۸ انجام نشده» معروف شد.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

جزیره مجنون جنوبی / ۸ اسفند ۶۲ / مجروحین منتظرند تا بالگردهای هوانیروز آنها را به عقب منتقل کند

* یادی از دلاوران شناسایی هور

برای پیگیری امکان عملیات در هور، محسن رضایی کار شناسایی هور را به نحوی کاملاً محرمانه به علی هاشمی‌ و افراد بومی‌اش داد.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

نمایی از هورالهویزه / بیش از ۷۰ درصد هور را نی پوشانده

علی هاشمی به همراه نیروهای بومی ‌و غیر بومی‌اش یک سال در هور شناسایی کردند که از آن یک سال ۴۰۰ گزارش باقی مانده است.

باز کردن معبر در هور، گرما، هوای شرجی، امکان شنیدن صدای کنارزدن نی‌ها توسط عراقی‌ها، ابتلا به بیماری‌های پوستی برای نیروهای شناسایی غیر بومی، حمله پشه‌ها، آبگرفتگی درون بلم‌ها و آوردن اطلاعات از خاک عراق، از سختی‌های شناسایی در این منطقه بود.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

علی هاشمی و یارانش، زحمات بی بدیلی برای شناسایی قبل از عملیات کشیدند / نفر سوم از راست

اما این کار سخت و جانفرسا به خوبی انجام شد و عملیات خیبر بالاخره با تمام پستی و بلندی‌هایش انجام شد.

پیکر علی هاشمی‌ که در هور به جا مانده بود، چند سال پیش تفحص شد و به تهران آمد و بر دوش مردم تهران و سپس اهواز تشییع شد.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

حمید رمضانی

اولین بار حمید رمضانی و احمد سوداگر در شناسایی عملیات والفجر مقدماتی، تشخیص دادند که هور قابلیت عملیاتی دارد

*با الهام از دائره المعارف مصور تاریخ جنگ ایران و عراق

با درود به روح پر فتوح امام شهیدان و سرداران سپاه اسلام که در این عملیات به لقاء الهی شتافتند، این مطلب را به «شهید حاج محمد ابراهیم همت» تقدیم می‌کنیم.

* امیدواری محسن رضایی

قبل از عملیات خیبر، فرمانده سپاه امیدوار بود تا با یک عملیات قدرتمند، هم به رزمندگان در غرب کشور که فکر می‌کردند عملیات در جنوب ناممکن شده، پیامی بدهد و هم برای کسانی که می‌گفتند «جنگ را نباید ادامه داد و راهی برای پیگیری آن نمانده» جواب دندان شکنی داشته باشد.

هر بار که علی هاشمی نتیجه شناسایی‌ها در هورالهویزه را می‌داد، محسن رضایی امیدوارتر می‌شد. رضایی از قرارگاه نصرت، نه به فرماندهانش چیزی گفته بود و نه به ‌هاشمی‌رفسنجانی، فرمانده جنگ. اولین بار که از نتیجه شناسایی‌ها کاملاً مطمئن شد، به حضرت امام اطلاع داد. امام هم وقتی رسیدن به دجله را در هدفگذاری او دید، خوشحال شد. طرح عملیات خیبر بعد از آزادسازی خرمشهر خیلی اهمیت داشت و می‌توانست تاثیری جدی در روند جنگ داشته باشد.

زمستان سال ۱۳۶۲ بود که محسن رضایی به فرماندهانش خبر داد که عملیات بعدی در هور انجام می‌شود. اولش شوکه شدند اما وقتی شناسایی‌های قرارگاه نصرت را دیدند، آرام گرفتند.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

خوزستان / جاده شط علی / سنگر آر پی جی در روزهای آغازین عملیات خیبر

نیروهای علی هاشمی‌حتی آب راه‌های هور را هم متر کرده بودند و فیلمی که از اتوبان بغداد- بصره گرفته بودند، در دستشان بود.

* خیبر در کجا انجام شد؟

منطقه عملیات خیبر، شمال بصره و مقابل استان‌های العماره و بصره بود. دو محور هم داشت: یکی هور الهویزه و دیگری «زید» که عملیات رمضان در آن بدون موفقیت انجام شده بود.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

عملیات دو محور جنوبی و شمالی داشت. محور شمالی در هور و محور جنوبی در زید. دو لشکر سپاه و ارتش در جنوب، متوقف شدند.

عراق، انتظار عملیات از هور را نداشت و نیروی کمی را آنجا مستقر کرده بود. در جزایر مجنون فقط یک گردان از نیروهای مردمی عراق بودند و در محور شمالی و جنوبی هم نیروهای مرزی در پاسگاه مستقر بودند. در این میان فقط خط طلاییه پر از موانع و کانال‌های فراوان بود. در محور زید هم موانع زیاد و نیروهای بسیاری مستقر بودند. خاکریزهای مثلثی شکل که طرحش را اسرائیل داده بود هم در این منطقه قرار داشت. عراق این خاکریزها را قبل از عملیات بیت‌المقدس ساخته بود تا از بصره دفاع کند.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

خاکریزهای معروف مثلثی شکل

فرمانده ارتش دیرتر از همه از طرح عملیات با خبر شده و کمی هم دلگیر شده بود. بعدها که فرماندهی محور زید به آن‌ها سپرده شد به حجت‌الاسلام (آیت الله العظمی) خامنه‌ای نامه نوشتند که در این محور با توجه به وضعیتش، احتمال موفقیت کم است.

محسن رضایی معتقد بود پیش‌روی در هور آنقدر برای عراق غافلگیرکننده است که اگر محور جنوبی (طلائیه) هم قوی نباشد، عملیات موفقیت‌آمیز می‌شود. او همچنین یکی از قوی‌ترین لشکرهایش یعنی لشکر ۱۴ امام حسین (ع) که متعلق به نیروهای اصفهانی بود را به محور جنوبی مأمور کرد.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

هوانیروز به کمک آمد

پشتیبانی نیروهایی که برای جنگیدن به هور می‌رفتند با قرارگاه نوح بود. نبود خشکی و لزوم سرعت بالا در انتقال نیرو و تجهیزات باعث شد که از هوانیروز کمک خواسته شود. فرمانده هوانیروز ارتش به کنار هور آمد و نیروی هوایی هم پیشتیبانی پدافند هوایی را بر عهده گرفت. همچنین هواپیماهای اف ۱۴ مأمور شدند تا به جنگ میگ‌های عراقی بروند.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

خوزستان / دشت جفیر / ۳ اسفند ۶۲ / انتقال رزمندگان به خط مقدم عملیات / بالگرد شنوک

* فرماندهی هاشمی‌رفسنجانی

عملیات خیبر اولین تجربه حجت الاسلام هاشمی‌رفسنجانی در فرماندهی جنگ بود. او قبل از آمدنش به جبهه به امام قول داده بود تا با یک پیروزی به تهران برگردد تا راهی برای پایان جنگ باشد. حضرت امام هم فقط سکوت کرده بودند.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

اولین حضور هاشمی رفسنجانی در جبهه به عنوان فرمانده جنگ

هاشمی‌رفسنجانی در ذهنش به این فکر کرده بود که می‌توانیم با گرفتن یک منطقه از خاک عراق، پای میز مذاکره و پذیرفتن آتش بس برویم و به بهانه این منطقه، حقمان را از صدام بگیریم. برخی مخالف این نیت بودند و می‌گفتند رزمنده‌هایی که آمده‌اند تا از راه کربلا به قدس بروند را ناامید می‌کند و برخی دیگر هم خوشحال شدند.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

جزیره جنوبی مجنون/۵ اسفند ۶۲ / فرماندهان سپاه کمبود قایق را از کاستی های عملیات می دانستند

هاشمی‌رفسنجانی در خاطراتش می‌نویسد: آن‌گونه که انتظار داشتم، عنوان ختم جنگ مقبول نیفتاد. معلوم است مسئله مهم برای بسیاری از رزمندگان، ادامه جنگ است و همه چیز هم همین را نشان می‌دهد. شاید به همین جهت امام موافق طرح ختم جنگ نیستند و اگر در قلبشان هم قبول داشته باشند، بر زبان نمی‌آورند.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

طلائیه / اسفند ۶۲

* بالاخره عملیات خیبر شروع شد

۳ اسفند ۶۲ بود که عملیات خیبر با رمز یا رسول الله (ص) آغاز شد. در شب و روز اول، نیروها در محور شمالی به جاده بصره – العماره رسیدند. اما در جنوب (محور زید) نیروها نتوانستند از موانع عبور کنند و عملیات در آنجا خیلی زود متوقف شد. با این حال موفقیت محور شمالی امیدوارکننده بود.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

موقعیت هور الهویزه

در مرحله بعدی باید تعدادی از نیروها از راه هور به جزایر مجنون حمله می‌کردند و گروهی هم از طریق طلائیه که تنها راه خشکی در منطقه شمالی عملیات بود این حمله را انجام می‌دادند. عملیات در طلائیه با یک روز تأخیر انجام شد اما نیروهای هور از این موضوع مطلع نشدند و به سمت جزیره جنوبی رفتند. حالا باید از سمت طلائیه حمایت می‌شدند اما کسی آنجا نبود. شرایط سختی پیش آمده بود و به همین خاطر نیروهایی که قرار بود شبانه به خط بزنند را در روز، راهی منطقه کردند. عراق هم هر چه توان داشت بر روی طلائیه متمرکز کرد تا این نیروها به جزیره جنوبی نرسند. عراق می‌دانست که اگر نیروها به جزیره جنوبی برسند، کار عملیات به انجا می‌رسد به همین خاطر از تمام توانش بهره برد تا ایرانی‌ها را زمینگیر کند. یگان‌های ایران در طلائیه و مجنون خیلی شهید دادند.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

حاج محمد ابراهیم همت و بچه‌های لشکر ۲۷ در دوکوهه آماده بودند تا شبانه به خط بزنند اما مجبور شدند در روز حمله کنند

* نگرانی در تهران

گزارش‌های علی صیاد شیرازی در تهران، امام را نگران کرده بود. هاشمی‌رفسنجانی پیش امام رفت و گزارشی داد. امام هم معتقد بود که قطع جاده بصره – بغداد، ضربه مهلکی به صدام می‌زند.

هاشمی‌رفسنجانی به جنوب برگشت و به محسن رضایی خبر داد که به همه گفته: هر چه در چنته دارید به میدان بیاورید.

محسن رضایی هم دستور داده بود افراد در حد فرمانده لشکر هم باید بجنگند؛ حتی اگر سازمان رزم سپاه مختل شود.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

خوزستان / دشت جفیر / اسفند ۶۲

* ادامه عملیات

لشکر ۲۷ محمد رسول الله (ص) بسیاری از نیروهایش را از دست داد. لشکر ۱۴ امام حسین (ع) که در محور زید (جنوبی) عمل می‌کرد، به کمک رزمنده‌های تهرانی آمد. پیشروی اولیه‌شان موفق بود اما باز هم عراقی‌ها آن‌ها را زمینگیر کردند.

در همین گیر و دار، محمد ابراهیم همت، فرمانده لشکر ۲۷ به شهادت رسید و حسین خرازی را با دست قطع شده و با بدنی پر از تیر و ترکش از منطقه بیرون بردند.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

شهید حمید باکری

هم‌زمان با نبرد طلائیه، عراقی‌ها به ۴ گردان خط‌شکن از لشکر ۸ نجف اشرف (اصفهان) و ۳۱ عاشورا (آذربایجان) حمله کردند. شهادت جانسوز رزمندگان این ۴ گردان، سخت‌ترین لحظات خیبر برای فرماندهان در قرارگاه بود. حمید باکری معاون لشکر ۳۱ عاشورا هم در جزیره شهید شد تا غم این نبرد، کامل شود.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

خوزستان / دشت جفیر / اسفند ۶۲

* نبرد در مجنون

صلاح نبود نیروهایی که در شمال هورالهویزه به جاده بصره رسیده بودند، در آنجا بمانند و به همین خاطر عقب‌نشینی کردند و به جزایر مجنون آمدند. عراقی‌ها هم که در طلائیه پیروز بودند، به بازپسگیری جزایر امیدوار شدند.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

طلائیه / اسفند ۶۲ / رزمندگان روزهای سخت‌تری را در پیش رو دارند

عراق در رسانه‌هایش مدام تبلیغ می‌کرد که به زودی جزایر را خواهد گرفت و نام جزایر مجنون، محور خبری رسانه‌های دنیا شده بود.

اگر عراق، جزایر را پس می‌گرفت، نشان می‌داد که می‌تواند همه عملیات‌های ایران را شکست بدهد.

بعدازظهر ۱۴ اسفند ۶۲ از دفتر امام خبر دادند که امام فرموده‌اند: جزایر حتماً باید نگهداشته شود. هر طور که شده.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

فرماندهان سپاه قبل از عملیات تا نزدیکی عراقی ها به شناسایی پرداختند تا بدانند بناست نیروهایشان در چه منطقه ای بجنگند

با ابلاغ این پیام به رزمندگان، روحیه تازه‌ای به آنان دمیده شد. محسن رضایی هم ابلاغ کرد که از جزایر بیرون نمی‌رویم؛ حتی اگر سازمان سپاه از بین برود… بسیاری از فرماندهان قرارگاه هم سلاح گرفتند و به خط مقدم رفتند.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

شمال غربی طلائیه / ۴ اسفند ۶۲ / بسیجی ها بیشترین رزمندگان ایران را تشکیل می دادند

از ۱۶ تا ۲۰ اسفند، عراق هر چه داشت رو کرد تا جزایر را پس بگیرد. ۷۲ ساعت جنگ بی‌امان ادامه داشت اما حرف امام زمین نماند. جزایر به سمبل قدرت ایران و ضعف عراق تبدیل شده بود.

* جنگ شیمیایی

عراق با آتش پر حجم، زمین جزایر مجنون را شخم زد. بمب‌های شیمیایی هم تمام آنجا را آلوده کرد. حفظ جزایر غیر ممکن می‌نمود اما رزمندگان غیور این کار را ممکن کرده بودند.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

تانک تی ۷۲ که شوروی به عراق داده بود و آر پی جی آن را از کار نمی انداخت

«افرایم کارش» می‌نویسد: ایرانی‌ها در ۵ اسفند مرحله دوم عملیات خیبر را آغاز کردند که تا ۲۸ اسفند ادامه داشت. ایرانی‌ها موفق شدند از باتلاق وسیع بگذرند و جزایر مجنون را تصرف کنند. عراقی‌ها فکر می‌کردند این عمل غیر ممکن است. البته آن‌ها سرانجام با تلاش‌های سخت عراقی‌ها که وحشیانه از سلاح‌های شیمیایی (گاز خردل و گاز اعصاب) استفاده کردند، کنترل شدند. البته ایرانی‌ها موفق شدند جزایر را حفظ کنند.

سوم فروردین ۶۳ خبرگزاری فرانسه نوشت: نیروهای ایرانی پلی ۱۳ کیلومتری مثل قایق شناور ساخته‌اند که جزیره شمالی را به مرز ایران وصل می‌کند. این در تاریخ نظامی‌مدرن بی‌سابقه است.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

انتقال مجروحین از طریق پل خیبر به طول ۱۳ کیلومتر

* در جستجوی نقطه پایان

هاشمی‌رفسنجانی بعد از عملیات خیبر از فرماندهان خواست تا راه آینده را ترسیم کنند. او فکر می‌کرد نیروهای ایرانی بیش از ۵۰ کیلومتر را تصرف می‌کنند اما فقط ۱۳ کیلومتر تصرف شده بود. او گفت: در مورد صلح، نظر امام مطرح است و ایشان می‌گوید بدون جنگ، صلح امکان ندارد و اگر ما هم نتوانیم بجنگیم، امام به مردم می‌گویند: بروید و بجنگید.

آمریکایی‌ها همزمان با گسترش روابط‌شان با عراق، عملیات تحریمی علیه ایران با نام «استانچ» را کلید زدند. کشورهای بسیاری از جمله شوروی با این عملیات همراه شدند. شوروی از همراهی ایران درباره حل مشکلاتش در افغانستان ناامید شده بود و پیشنهاد فروش چهار و نیم میلیارد دلار اسلحه را به عراق داد.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

محسن رضایی در حال تشریح فعالیت های جاسوسی حزب توده

ایران هم مبارزه قوی با حزب توده که متعلق به شوروی بود را در دستور کار قرار داد.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

محاکمه اعضای حزب توده

در این شرایط سخت، طرح عملیات عبور از اروند و گرفتن فاو مطرح شد و تمریناتی هم انجام شد، اما هاشمی‌رفسنجانی این طرح را عملی نمی‌دانست و به عملیات «والفجر۸ انجام نشده» معروف شد.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

جزیره مجنون جنوبی / ۸ اسفند ۶۲ / مجروحین منتظرند تا بالگردهای هوانیروز آنها را به عقب منتقل کند

* یادی از دلاوران شناسایی هور

برای پیگیری امکان عملیات در هور، محسن رضایی کار شناسایی هور را به نحوی کاملاً محرمانه به علی هاشمی‌ و افراد بومی‌اش داد.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

نمایی از هورالهویزه / بیش از ۷۰ درصد هور را نی پوشانده

علی هاشمی به همراه نیروهای بومی ‌و غیر بومی‌اش یک سال در هور شناسایی کردند که از آن یک سال ۴۰۰ گزارش باقی مانده است.

باز کردن معبر در هور، گرما، هوای شرجی، امکان شنیدن صدای کنارزدن نی‌ها توسط عراقی‌ها، ابتلا به بیماری‌های پوستی برای نیروهای شناسایی غیر بومی، حمله پشه‌ها، آبگرفتگی درون بلم‌ها و آوردن اطلاعات از خاک عراق، از سختی‌های شناسایی در این منطقه بود.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

علی هاشمی و یارانش، زحمات بی بدیلی برای شناسایی قبل از عملیات کشیدند / نفر سوم از راست

اما این کار سخت و جانفرسا به خوبی انجام شد و عملیات خیبر بالاخره با تمام پستی و بلندی‌هایش انجام شد.

پیکر علی هاشمی‌ که در هور به جا مانده بود، چند سال پیش تفحص شد و به تهران آمد و بر دوش مردم تهران و سپس اهواز تشییع شد.

آنچه باید درباره عملیات «خیبر» بدانیم+عکس و نقشه

حمید رمضانی

اولین بار حمید رمضانی و احمد سوداگر در شناسایی عملیات والفجر مقدماتی، تشخیص دادند که هور قابلیت عملیاتی دارد

*با الهام از دائره المعارف مصور تاریخ جنگ ایران و عراق



منبع خبر

نامه فرمانده ارتش به آیت‌الله خامنه‌ای درباره محور زید بیشتر بخوانید »

گره گشای لشکر عاشورا چه کسی بود؟/«رسول فرخی» فرمانده گروهان ۱۸ساله

گره گشای لشکر عاشورا چه کسی بود؟/«رسول فرخی» فرمانده گروهان ۱۸ساله



گره گشای لشکر عاشورا چه کسی بود؟/«رسول فرخی» فرمانده گروهان ۱۸ساله

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از مشرق، آذربایجان‌غربی سرزمین رشادت‌ها و سلحشوری‌های مردان و زنانی است که آزادی و استقلال ایران اسلامی را مدیون آن‌ها هستیم.

هزاران شهیدی که با دلبستگی به راه اهل بیت (ع) و منادی راه ایشان حضرت امام خمینی (ره) دست از جان خود شستند و دارو ندار خویش را فدای راه و آرمان اسلامی و اهداف بلند انقلاب کردند.

آذربایجان‌غربی با نزدیک ۱۲هزار شهید همچون ستاره ای در آسمان ایران اسلامی می‌درخشد، شهدایی چون باکری،امینی،باباساعی،و …که داستان زندگی هرکدام کتابی مطول برای طالبان راه حق و حقیقت است.

مردانی که به عهد خود با خدای متعال عمل کردند و نشانی شدند برای جویندگان راه سعادت و تا ابد در پیشگاه الهی جاودان شدند.

در میان این هزاران شهید بیش از ۷۰۰شهید دانش‌آموز و نوجوان در این استان آسمانی شدند، که سند افتخار این سرزمین هستند.

نوجوانانی که علی اکبر وار دل از دنیا جدا کردند و با شوقی ستودنی قدم در راه عشق الهی گذاشتند و با لبیک به فرمان امام دیده عالمیان را خیره به این ایثار و فداکاری گذاشتند.

رسول فرخی یکی از این دانش آموزان است که در سال ۱۳۴۴ در ارومیه به دنیا آمد. پدرش کارمند کارخانه قند پیرانشهر بود، به همین خاطر ۵ سال بیشتر نداشت که خانواده به شهرستان پیرانشهر نقل مکان کردند و تا ۹ سالگی رسول در آنجا ماندند و در سال ۱۳۵۳ دوباره به ارومیه برگشتند.

رسول بقیه تحصیلات ابتدائی خود را در ارومیه گذراند و سپس وارد مدرسه راهنمایی امیری(شهید عوض حبیب­زاده) شد.

آثار هوش و ذکاوت رسول از نمراتش هویدا بود، با آنکه زیاد در خانه درس نمی­خواند ولی همیشه نمراتش عالی بودند و رسول شاگرد اول بود.

پس از اتمام دوره راهنمایی وارد دبیرستان دکتر علی شریعتی (امام خمینی (ره) فعلی) شد و در رشته علوم تجربی به تحصیل مشغول شد.

دوران نوجوانی و تحصیلش در مقطع راهنمایی همزمان با پیروزی انقلاب بود، پس از پیروزی انقلاب و آن اوایل که ضدانقلاب و گروه­های مخالف و معاند خیلی فعال بودند؛ رسول خود را موظف به حفظ انقلاب می­دید و هر شب وقتی که این گروه‌­ها شب­نامه به خانه­‌ها توزیع می­کردند او بلافاصله شروع به جمع آوری شب­نامه‌­ها و بعد آتش زدن آن‌ها می­کرد.

پاتوق او و بچه های مذهبی و انقلابی مسجد دادخواه بود. رسول و دوستش مقصود جهانگیرزاده شب­‌ها در پایگاه و مسجد نگهبانی می­دادند و روزها درس می­خواندند و در تهذیب نفس می­کوشیدند.

در آنجا گرد مرحوم باوندپور، شهید مصطفی جهانگیرزاده و شهید باباساعی که مربیان تربیتی و انقلابی و عقیدتی آنان بودند حلقه می­زدند و جهاد نفس می­کردند.

سال ۱۳۵۹ که جنگ شروع شد رسول و دوستانش که دل­شان به عشق امام می­تپید به ندای امام (ره)  لبیک گفتند و رسول آنقدر تقلا کرد تا بالاخره در سال ۱۳۶۰ به عنوان امدادگر هلال احمر عازم جبهه شد.

عشق به رزم و جهاد در راه خدا باعث شد که بعداز بازگشت، دوباره و این بار از طریق بسیج و سپاه ثبت نام کرده و راهی جبهه‌­ها شود.

تربیت و تهذیب نفس، مجاهدت­های انقلابی در دوران نوجوانی ، فعالیت در بسیج، سازماندهی گروه کوهنوردی پایگاه و ده­‌ها فعالیت دیگر، رسول را به نوجوانی پخته و با اراده تبدیل کرده بود، به همین خاطر با وجود اینکه سن زیادی نداشت در اوایل سال ۱۳۶۱ مسئول دسته‌­ای ویژه از گردان حُر لشکر ۳۱ عاشورا شد.

دسته‌ای که باید  سخت­‌ترین و خطیرترین مأموریت­‌ها را برای گردان انجام می­داد، علاوه بر مسئول دسته بودن، هم­شاگردی­ها و همرزمانش به اتفاق او را معلم اخلاق خود می­دانستند.

یکی از همرزمانش از استادی او در امر به معروف و نهی از منکر اینگونه روایت می کند :

یک بار در دسته شهید رسول فرخی یکی از بسیجی­‌ها تخلفی کرده بود، وقتی که رسول موضوع را فهمید؛ کل نیروهای دسته را در چادر جمع کرد. تمام افراد دسته یک‌به‌یک این جمله را تکرار می‌کردند که «به خون شهداء قسم می‌خوریم که دیگر این کار را انجام ندهیم.»

خانواده رسول و خصوصاً مادرش بسیار به او علاقه داشتند، از این رو رسول زیاد برای خانواده نامه می‌نوشت .

ولی نه نامه‌­ای معمولی، نامه­‌هایی که همه چیز در خود داشتند. عشق به امام و انقلاب، محبت به خانواده، تذکرات و توصیه‌­های اخلاقی و بصیرت. نمونه‌­های زیر شاهد این ماجراست:

بسم الله الرحمن الرحیم

«با سلام به رهبر کبیر انقلاب اسلامی عامل قرب شهیدان به محبوب و با درود به روان پاک شهیدان گلگون کفن خصوصاً شهیدان گمنام.

خدمت پدر و مادر عزیزم، سپاس خدای را که انسان را آفرید و به او عقل داد تا راه حق و راه نور را شناخته و با اختیاری که در خدمت انسان قرار داده قدم در آن راه نهد و ای خدا تو اکنون شاهد باش که روح خدا راه رشد انسانیّت و بشریّت را که در میان طوفان­های جهل و ظلم گم  می­شد آشکار کرد. و به مسلمانان جهان بار دیگر یادآوری کرد که حجت خدا هنوز هم مانند همیشه بیدار و هوشیار بوده و با اتکا به نیروی جوان­های مسلمان و مؤمن که در یک دست قرآن و در دست دیگر سلاح می­گیرند ریشه­‌های ظلم و ستم و جور و کفر را برخواهد چید و زمینه را برای ظهور حضرت مهدی (عج) آماده خواهد کرد.

پدر و مادر عزیزم می دانم که ان شاء الله تاکنون این دوری را تحمّل کرده و یک مسئله عادی تلقی می­کنید و من از این بابت خدا را شکر می­کنم ان شاء الله بعد از این که بر صدام کافر پیروز شدیم و راه کربلا بدست دستان پُرتوان رزمندگان گشوده شد، باهم به زیارت کربلا که بیش از ۱۴۰۰ سال شیعیان در حسرت آن بوده اند برویم و روی آن قبر شش گوشه پاک امام حسین(ع) را ببوسیم و بگوییم که ای خون خدا ما هم در باز شدن راه مرادت سهمی داشته‌­ایم.

خدایا خدایا تا انقلاب مهدی خمینی را نگهدار

آذرماه ۱۳۶۱

بسم الله الرحمن الرحیم

با درود به رهبر کبیر انقلاب اسلامی و با سلام به روان پاک شهداء

خدمت خانواده گرامی­ام

پس از حمد و ستایش خدای منان که در رحمت را همواره روی بندگان خود باز گذارده و او را از تاریکی­ها به سوی نور هدایت می­کند امیدوارم که در سایه خداوند منّان سلامت بوده و بتوانید خدمت بیشتری به اسلام بکنید.

نمی­دانید که چقدر از اینکه لحظاتی از زندگی فانی را صرف جهاد در راه خدا و قدم برداشتن جهت مبارزه با کفار برداشته­ام خوشحالم و از خدا می­خواهم که ای کاش این لحظات بیشتر طول می­کشید چرا که لذّتی که این عمل دارد با هیچ یک از لذّت های مادی قابل قیاس نیست.

ان شاء الله بزودی با پیروزی رزمندگان اسلام جنگ به نفع حزب الله پایان می­‌یابد و کمر صدام بزودی خواهد شکست و لبخند شادی بر روی چهره­‌های به خود پیچیده و مظلوم مستضعفان جهان نقش خواهد بست.

شاید شما از دوری ما نگران باشید و احساس دلتنگی کنید ولی وقتی به ارزش این عمل نگاه می­کنیم می­بینیم که اکنون در این مرحله از زمان به جبهه رفتن با ارزشمندترین کار است و هیچ عملی بهتر از این عمل انسانی را به خدا مقرب نمی­کند. به صفیه و رضا و مجید و مهین سلام برسانید و از عوض من از روی محمد ببوسید به تمام دوستان و آشنایان سلام برسانید. دعا برای سلامتی امام و پیروزی نهایی رزمندگان اسلام از یادتان نرود.

 آذر ماه سال ۱۳۶۱، وقتی عملیات والفجر مقدماتی به علت موانع زیاد دشمن به اهداف خود نرسید، فرماندهان تصمیم گرفتند برای عملیات والفجر یک، در هر گردان، گروهانی تشکیل دهند به نام گروهان­های انصار الحسین (ع) تا به عنوان نیروهای خط شکن و پیشرو پیشاپیش نیروها حرکت کنند و موانع را از سر راه بردارند. در این تقسیم‌­بندی رسول فرمانده گروهان انصار الحسین گردان حضرت مسلم شد. رسول این مسئولیت خطیر را مشتاقانه و با جان و دل پذیرفت و در این عملیات زخمی شد.

رسول را به عقب برگرداندند و بستری شد. همزمان با دوران مداوا، درس می­خواند و در امتحانات شرکت می­کرد. در پایگاه امور رزمندگان که خود بنیانگذار آن بود فعالیت می­کرد و به امورات بسیجی­ها و رزمندگان رسیدگی می­کرد و حتی در درس­ها و امتحانات به دوستانش کمک می­کرد. یکی از هم‌رزمانش می­گوید:

معمولاً مدت زمان ماندن ما در منطقه طولانی بود و تقریباً هر بار اعزام بیش از سه ماه طول می‌کشید. و از آنجایی که ما دانش‌آموز بودیم، نمی‌توانستیم در کلاس‌ درس حضور پیدا کنیم.  در عملیات والفجر مقدماتی نیز  بیش از سه ماه در منطقه بودیم هنگامی که برگشتیم حدود یک ماه  به امتحانات پایانی فرصت داشتیم و همه‌مان از درس‌ عقب می‌ماندیم.

رشته بنده علوم‌انسانی بود و اکثر دروس حفظی بود که پس از مطالعه سر جلسه حاضر  می­شدیم. بنده در درس زبان انگلیسی ضعیف بودم. وقتی این مسئله را با فرخی مطرح کردم ایشان گفتند که  می‌تونی فردا بیایی تا کمی با هم زبان کار کنیم. قرار شد فردایش ساعت ۸ صبح در جلوی ساختمان شهرداری ارومیه همدیگر را ملاقات کنیم.

روز بعد بنده مسئله را جدّی نگرفتم و بدون اینکه کتابی با خود داشته باشم با دوچرخه به محل قرار آمدم و با تعجب دیدم که ایشان قبل از من در محل حضور دارند.

به ایشان گفتم من کتابی با خودم نیاورده‌ام، رسول گفت که اشکال ندارد من با خودم کتاب آورده‌ام. همراه ایشان به کتابخانه  پارک شهرچایی رفتیم حدود دو ساعت مطالعه کردیم. از آنجایی که ایشان جزو دانش‌آموزان نخبه بودند طوری مانند یک استاد این درس را برایم توضیح دادند که بنده با نمره خوبی قبول شدم .پس از بهبودی نسبی دوباره به منطقه برگشت ، در همین حال از رده بالا از هر لشکر تعدادی فرمانده گروهان خواسته بودند برای دوره آموزش­های نیروی دریایی سپاه و آموزش­های غواصی، جایی که سپاه می­خواست پای بسیجی را به دریا بکشاند و صحنه مبارزه را گسترده‌­تر کند. رسول به دلیل آینده نگری و بصیرت بالا با جان و دل پذیرفت و دوستش مهرعلی کان­‌محبت را هم با خود همراه کرد.

با اینکه به لحاظ جسمی ضعیف بود و هنوز زخم عملیات قبل کاملاً خوب نشده بود، چون روحی قوی داشت در این دوره جزو نفرات برگزیده بود. مرخصی میان دوره بود و رسول و مهرعلی بجای استراحت ، به منطقه عملیاتی والفجر ۴ رفتند. مرحله سوم عملیات در پیش بود.

حمید باکری جانشین لشکر عاشورا، رسول فرخی را این­گونه توصیف کرده بود که: «رسول از آن مردان ایثارگری بود که در روزهای سخت و زمان هایی که کار گره می خورد به میدان می آیند.»

آبان ۱۳۶۲ قبل از شروع مرحله سوم عملیات والفجر ۴ تعدادی از فرماندهان یکی از گردان­های عمل کننده لشکر ۳۱ عاشورا هنگام شناسایی منطقه به شهادت می­رسند. زمان کم بود و مأموریت حساس. اینجا بود که رسول باید نقش سرنوشت ساز خود را ایفا می­کرد و بار دیگر به میدان می­آمد. رسول باید یک شبه هم گروهان را تحویل می­گرفت. هم منطقه را شناسایی می­کرد. هم نیروها را توجیه می­کرد. و هم آنان را تا محل هدف و درگیری می­برد.

محل مأموریت ارتفاعات ۱۸۰۰ متری کانی مانگا بود و نیروهای مقابل ، نیروهای مخصوص گارد ریاست جمهوری عراق ، ۱۲ آبان ۱۳۶۲ درگیری شروع می شود ، در همان لحظات اولیه مهرعلی  کان­محبت شهید می­شود. لحظات سختی بود. ارتفاع زیاد، امکانات و نفرات زیاد دشمن و سردی هوا و درگیری طاقت فرسا. با این همه گروهان رسول تعدادی از پایگاه­ها را تصرف می­کنند .

صبح فردا رسول برمی­گردد. خسته بود و چون از داخل رودخانه قزلجه هم عبور کرده بود، بدنش خیس بود و از سرما می­لرزید. تعدادی از پایگاه­های دشمن هنوز سقوط نکرده بودند و تعدادی از نیروها در محاصره بودند. به رسول گفته می­شود که دوباره به ارتفاعات برگردد و رسول با وجود خستگی به کمک بچه ها میشتابد.

هنگامی که رسول برای استراحت کنار تخته سنگی می­نشیند، ترکش­های خمپاره­ای پیکر خسته و روح بی قرار شهادتش را به آرزوی دیرین خود می­رساند. و ۱۳ آبان ۱۳۶۲ رسول آسمانی می­شود. پس از چند روز در ۱۸ آبان پیکر مطهر دانش­آموز و بسیجی اسوه رسول فرخی مقدم در مزار شهدای « باغ رضوان » ارومیه آرام می­گیرد.

در بخشی از سخنرانی شهید حمید باکری جانشین لشکر ۳۱ عاشورا که در مراسم شهید رسول فرخی مقدم ایراد نموده، آمده است:

… برخوردی که با رسول عزیز ما داشتیم عمدتاً از عملیات والفجر مقدماتی و والفجر یک بود … در جبهه یک سری افراد دست‌چین و انتخاب شده در درگاه الهی، وقتی در یک‌جا عملیات دچار گره و گیر می‌شود با ایثارگری و خون این افراد این مشکل برطرف می‌شود و نتیجه عملیات به موفقیت منجر می‌گردد. رسول جزو این تیپ افراد بود.

الان که بخواهم نحوه عملیات و کارهای ایشان را برایتان عرض کنم خواهید دید که هرجا که معطل می‌ماندیم و می‌گفتیم که چه کسی دنبال آن کار برود حضور رسول در آنجا بود.

… سختی‌ها این نیروها را گلچین می‌کند، خیلی کم می‌شود پیدا کرد که یک انسانی این سختی‌ها را دوبار تحمّل کند. یک بار مأموریت خود را انجام داده و بار دیگر جهت کمک به برادران دوباره این سختی‌ها را تحمّل کند.

واقعاً ایمان و خلوص می‌خواهد. آن حالاتی که رسول دارد و کوچکترین اعتراضی در سختی‌ها نمی‌کند. اعم از خسته‌ام، نمی‌شود این کار را کرد و این کار سخت است. هیچ کس چنین جملاتی در این مدت از زبان رسول نشنید. همیشه یک حالت معصومیت و مظلومیت در صورت او بود. اگر کسی بخواهد با مظلومیت یک بسیجی آشنا شود باید به صورت رسول نگاه بکند.

همیشه حالت معنوی در چهره داشت که نیروهایی که بعنوان نیرو در رکاب او بودند همیشه از او راضی بودند و به ایشان علاقه بسیار داشتند. و با این حالت معنوی نیروها را مجذوب خود کرده بود.

آن خاصیتی که باید در یک فرمانده لشکر اسلام باشد تا نیروها را به خود جذب کرده و به سمت هدف هدایت کند بصورت بارز در رسول وجود داشت.

وصیت نامه

بسم الله الرحمن الرحیم

از اینکه چند روزی بیشتر به شروع عملیات نمانده بنا به تکلیف شرعی وصیت­نامة ‌خویش را بدین شرح می­نویسم:

وَ یَستَبشِرونَ بِالَّذینَ لَم یَلحَقوا بِهِم مِن خَلفِهِم اَلّا خَوفٌ عَلَیهِم وَ لا هُم یَحزَنون (آل عمران، ۱۷۰)

«شهدا بشارت می­دهند به کسانی که هنوز به آنها نپیوسته­اند که از مردن نترسند و از نابودی مال دنیا غم نخورند.» 

سپاس بیکران ‌خدای را که ما را از پست ترین موجود آفرید و سپس از روح الهی خود در آن دمید و ما را از شب­های تاریک و گناه و روزهای تاریک تر از شب و به روح الله به سوی نور هدایت نمود و سپاس خدای منان را که این توفیق را به بندة‌روسیاه و گنهکار داد که مزة شیرین لحظة ‌نظر کردن به وجه الله را بچشد و لیاقت همنشینی با شهدا را داشته باشد. البته من خیلی کوچک­تر از آنم که به امت اسلامی و شما خواهران و برادران وصیتی بکنم، ولی بهتراست در این لحظه­های آخر تذکراتی را یادآوری کنم. مهم­ترین درخواست من از شما این است که قدر    امام­مان را که عامل قرب شهیدان به معبود است بدانید. والله، والله که ما این وصی انبیاء‌ را    نشناخته­ایم و نمی­توانیم بشناسیم. از خدا بخواهید که توفیق اطاعت بی چون و چرا از امام را به شما عطا فرماید.

از برادران و خواهران می­خواهم که در همه ‌شرائط خدا را در صحنه حاضر و ناظر ببینید که در غیر این صورت هر لحظه در معرض لغزش هستند و تمام کارهای­شان را فقط برای رضای خدا انجام دهند و خود را خالص کنند. از پدر و مادرم می­خواهم که بر مرگ من (که سرآغاز زندگی ابدی است) گریة ضعف و ناامیدی نکنند. بلکه خون شهیدان محتاج اشک چشمانی است که برای ادامه دادن راه­شان و نشان دادن مظلومیت­شان می­گریند و من از شما می­خواهم که برای من آن گونه گریه کنید و خدا را شکر کنید و به قضای او راضی باشید. چرا که ما می­رویم تا به جهانیان نشان بدهیم که هدف رضای الله و راه سبیل الله می­باشد.

خدایا تو وعده داده­ای که با ریختن اولین قطره ‌خون شهید گناهان او پاک می­شود، ولی خودت می­دانی که با این وجود شرمم می­شود در محضرت حاضر باشم. خودت به حالم رحم کن.

در انتظار لحظه ‌لقاء الله،رسول فرخی مقدم

۱۳۶۱/۱۰/۳۰

به گزارش خبرنگار مجاهدت به نقل از مشرق، آذربایجان‌غربی سرزمین رشادت‌ها و سلحشوری‌های مردان و زنانی است که آزادی و استقلال ایران اسلامی را مدیون آن‌ها هستیم.

هزاران شهیدی که با دلبستگی به راه اهل بیت (ع) و منادی راه ایشان حضرت امام خمینی (ره) دست از جان خود شستند و دارو ندار خویش را فدای راه و آرمان اسلامی و اهداف بلند انقلاب کردند.

آذربایجان‌غربی با نزدیک ۱۲هزار شهید همچون ستاره ای در آسمان ایران اسلامی می‌درخشد، شهدایی چون باکری،امینی،باباساعی،و …که داستان زندگی هرکدام کتابی مطول برای طالبان راه حق و حقیقت است.

مردانی که به عهد خود با خدای متعال عمل کردند و نشانی شدند برای جویندگان راه سعادت و تا ابد در پیشگاه الهی جاودان شدند.

در میان این هزاران شهید بیش از ۷۰۰شهید دانش‌آموز و نوجوان در این استان آسمانی شدند، که سند افتخار این سرزمین هستند.

نوجوانانی که علی اکبر وار دل از دنیا جدا کردند و با شوقی ستودنی قدم در راه عشق الهی گذاشتند و با لبیک به فرمان امام دیده عالمیان را خیره به این ایثار و فداکاری گذاشتند.

رسول فرخی یکی از این دانش آموزان است که در سال ۱۳۴۴ در ارومیه به دنیا آمد. پدرش کارمند کارخانه قند پیرانشهر بود، به همین خاطر ۵ سال بیشتر نداشت که خانواده به شهرستان پیرانشهر نقل مکان کردند و تا ۹ سالگی رسول در آنجا ماندند و در سال ۱۳۵۳ دوباره به ارومیه برگشتند.

رسول بقیه تحصیلات ابتدائی خود را در ارومیه گذراند و سپس وارد مدرسه راهنمایی امیری(شهید عوض حبیب­زاده) شد.

آثار هوش و ذکاوت رسول از نمراتش هویدا بود، با آنکه زیاد در خانه درس نمی­خواند ولی همیشه نمراتش عالی بودند و رسول شاگرد اول بود.

پس از اتمام دوره راهنمایی وارد دبیرستان دکتر علی شریعتی (امام خمینی (ره) فعلی) شد و در رشته علوم تجربی به تحصیل مشغول شد.

دوران نوجوانی و تحصیلش در مقطع راهنمایی همزمان با پیروزی انقلاب بود، پس از پیروزی انقلاب و آن اوایل که ضدانقلاب و گروه­های مخالف و معاند خیلی فعال بودند؛ رسول خود را موظف به حفظ انقلاب می­دید و هر شب وقتی که این گروه‌­ها شب­نامه به خانه­‌ها توزیع می­کردند او بلافاصله شروع به جمع آوری شب­نامه‌­ها و بعد آتش زدن آن‌ها می­کرد.

پاتوق او و بچه های مذهبی و انقلابی مسجد دادخواه بود. رسول و دوستش مقصود جهانگیرزاده شب­‌ها در پایگاه و مسجد نگهبانی می­دادند و روزها درس می­خواندند و در تهذیب نفس می­کوشیدند.

در آنجا گرد مرحوم باوندپور، شهید مصطفی جهانگیرزاده و شهید باباساعی که مربیان تربیتی و انقلابی و عقیدتی آنان بودند حلقه می­زدند و جهاد نفس می­کردند.

سال ۱۳۵۹ که جنگ شروع شد رسول و دوستانش که دل­شان به عشق امام می­تپید به ندای امام (ره)  لبیک گفتند و رسول آنقدر تقلا کرد تا بالاخره در سال ۱۳۶۰ به عنوان امدادگر هلال احمر عازم جبهه شد.

عشق به رزم و جهاد در راه خدا باعث شد که بعداز بازگشت، دوباره و این بار از طریق بسیج و سپاه ثبت نام کرده و راهی جبهه‌­ها شود.

تربیت و تهذیب نفس، مجاهدت­های انقلابی در دوران نوجوانی ، فعالیت در بسیج، سازماندهی گروه کوهنوردی پایگاه و ده­‌ها فعالیت دیگر، رسول را به نوجوانی پخته و با اراده تبدیل کرده بود، به همین خاطر با وجود اینکه سن زیادی نداشت در اوایل سال ۱۳۶۱ مسئول دسته‌­ای ویژه از گردان حُر لشکر ۳۱ عاشورا شد.

دسته‌ای که باید  سخت­‌ترین و خطیرترین مأموریت­‌ها را برای گردان انجام می­داد، علاوه بر مسئول دسته بودن، هم­شاگردی­ها و همرزمانش به اتفاق او را معلم اخلاق خود می­دانستند.

یکی از همرزمانش از استادی او در امر به معروف و نهی از منکر اینگونه روایت می کند :

یک بار در دسته شهید رسول فرخی یکی از بسیجی­‌ها تخلفی کرده بود، وقتی که رسول موضوع را فهمید؛ کل نیروهای دسته را در چادر جمع کرد. تمام افراد دسته یک‌به‌یک این جمله را تکرار می‌کردند که «به خون شهداء قسم می‌خوریم که دیگر این کار را انجام ندهیم.»

خانواده رسول و خصوصاً مادرش بسیار به او علاقه داشتند، از این رو رسول زیاد برای خانواده نامه می‌نوشت .

ولی نه نامه‌­ای معمولی، نامه­‌هایی که همه چیز در خود داشتند. عشق به امام و انقلاب، محبت به خانواده، تذکرات و توصیه‌­های اخلاقی و بصیرت. نمونه‌­های زیر شاهد این ماجراست:

بسم الله الرحمن الرحیم

«با سلام به رهبر کبیر انقلاب اسلامی عامل قرب شهیدان به محبوب و با درود به روان پاک شهیدان گلگون کفن خصوصاً شهیدان گمنام.

خدمت پدر و مادر عزیزم، سپاس خدای را که انسان را آفرید و به او عقل داد تا راه حق و راه نور را شناخته و با اختیاری که در خدمت انسان قرار داده قدم در آن راه نهد و ای خدا تو اکنون شاهد باش که روح خدا راه رشد انسانیّت و بشریّت را که در میان طوفان­های جهل و ظلم گم  می­شد آشکار کرد. و به مسلمانان جهان بار دیگر یادآوری کرد که حجت خدا هنوز هم مانند همیشه بیدار و هوشیار بوده و با اتکا به نیروی جوان­های مسلمان و مؤمن که در یک دست قرآن و در دست دیگر سلاح می­گیرند ریشه­‌های ظلم و ستم و جور و کفر را برخواهد چید و زمینه را برای ظهور حضرت مهدی (عج) آماده خواهد کرد.

پدر و مادر عزیزم می دانم که ان شاء الله تاکنون این دوری را تحمّل کرده و یک مسئله عادی تلقی می­کنید و من از این بابت خدا را شکر می­کنم ان شاء الله بعد از این که بر صدام کافر پیروز شدیم و راه کربلا بدست دستان پُرتوان رزمندگان گشوده شد، باهم به زیارت کربلا که بیش از ۱۴۰۰ سال شیعیان در حسرت آن بوده اند برویم و روی آن قبر شش گوشه پاک امام حسین(ع) را ببوسیم و بگوییم که ای خون خدا ما هم در باز شدن راه مرادت سهمی داشته‌­ایم.

خدایا خدایا تا انقلاب مهدی خمینی را نگهدار

آذرماه ۱۳۶۱

بسم الله الرحمن الرحیم

با درود به رهبر کبیر انقلاب اسلامی و با سلام به روان پاک شهداء

خدمت خانواده گرامی­ام

پس از حمد و ستایش خدای منان که در رحمت را همواره روی بندگان خود باز گذارده و او را از تاریکی­ها به سوی نور هدایت می­کند امیدوارم که در سایه خداوند منّان سلامت بوده و بتوانید خدمت بیشتری به اسلام بکنید.

نمی­دانید که چقدر از اینکه لحظاتی از زندگی فانی را صرف جهاد در راه خدا و قدم برداشتن جهت مبارزه با کفار برداشته­ام خوشحالم و از خدا می­خواهم که ای کاش این لحظات بیشتر طول می­کشید چرا که لذّتی که این عمل دارد با هیچ یک از لذّت های مادی قابل قیاس نیست.

ان شاء الله بزودی با پیروزی رزمندگان اسلام جنگ به نفع حزب الله پایان می­‌یابد و کمر صدام بزودی خواهد شکست و لبخند شادی بر روی چهره­‌های به خود پیچیده و مظلوم مستضعفان جهان نقش خواهد بست.

شاید شما از دوری ما نگران باشید و احساس دلتنگی کنید ولی وقتی به ارزش این عمل نگاه می­کنیم می­بینیم که اکنون در این مرحله از زمان به جبهه رفتن با ارزشمندترین کار است و هیچ عملی بهتر از این عمل انسانی را به خدا مقرب نمی­کند. به صفیه و رضا و مجید و مهین سلام برسانید و از عوض من از روی محمد ببوسید به تمام دوستان و آشنایان سلام برسانید. دعا برای سلامتی امام و پیروزی نهایی رزمندگان اسلام از یادتان نرود.

 آذر ماه سال ۱۳۶۱، وقتی عملیات والفجر مقدماتی به علت موانع زیاد دشمن به اهداف خود نرسید، فرماندهان تصمیم گرفتند برای عملیات والفجر یک، در هر گردان، گروهانی تشکیل دهند به نام گروهان­های انصار الحسین (ع) تا به عنوان نیروهای خط شکن و پیشرو پیشاپیش نیروها حرکت کنند و موانع را از سر راه بردارند. در این تقسیم‌­بندی رسول فرمانده گروهان انصار الحسین گردان حضرت مسلم شد. رسول این مسئولیت خطیر را مشتاقانه و با جان و دل پذیرفت و در این عملیات زخمی شد.

رسول را به عقب برگرداندند و بستری شد. همزمان با دوران مداوا، درس می­خواند و در امتحانات شرکت می­کرد. در پایگاه امور رزمندگان که خود بنیانگذار آن بود فعالیت می­کرد و به امورات بسیجی­ها و رزمندگان رسیدگی می­کرد و حتی در درس­ها و امتحانات به دوستانش کمک می­کرد. یکی از هم‌رزمانش می­گوید:

معمولاً مدت زمان ماندن ما در منطقه طولانی بود و تقریباً هر بار اعزام بیش از سه ماه طول می‌کشید. و از آنجایی که ما دانش‌آموز بودیم، نمی‌توانستیم در کلاس‌ درس حضور پیدا کنیم.  در عملیات والفجر مقدماتی نیز  بیش از سه ماه در منطقه بودیم هنگامی که برگشتیم حدود یک ماه  به امتحانات پایانی فرصت داشتیم و همه‌مان از درس‌ عقب می‌ماندیم.

رشته بنده علوم‌انسانی بود و اکثر دروس حفظی بود که پس از مطالعه سر جلسه حاضر  می­شدیم. بنده در درس زبان انگلیسی ضعیف بودم. وقتی این مسئله را با فرخی مطرح کردم ایشان گفتند که  می‌تونی فردا بیایی تا کمی با هم زبان کار کنیم. قرار شد فردایش ساعت ۸ صبح در جلوی ساختمان شهرداری ارومیه همدیگر را ملاقات کنیم.

روز بعد بنده مسئله را جدّی نگرفتم و بدون اینکه کتابی با خود داشته باشم با دوچرخه به محل قرار آمدم و با تعجب دیدم که ایشان قبل از من در محل حضور دارند.

به ایشان گفتم من کتابی با خودم نیاورده‌ام، رسول گفت که اشکال ندارد من با خودم کتاب آورده‌ام. همراه ایشان به کتابخانه  پارک شهرچایی رفتیم حدود دو ساعت مطالعه کردیم. از آنجایی که ایشان جزو دانش‌آموزان نخبه بودند طوری مانند یک استاد این درس را برایم توضیح دادند که بنده با نمره خوبی قبول شدم .پس از بهبودی نسبی دوباره به منطقه برگشت ، در همین حال از رده بالا از هر لشکر تعدادی فرمانده گروهان خواسته بودند برای دوره آموزش­های نیروی دریایی سپاه و آموزش­های غواصی، جایی که سپاه می­خواست پای بسیجی را به دریا بکشاند و صحنه مبارزه را گسترده‌­تر کند. رسول به دلیل آینده نگری و بصیرت بالا با جان و دل پذیرفت و دوستش مهرعلی کان­‌محبت را هم با خود همراه کرد.

با اینکه به لحاظ جسمی ضعیف بود و هنوز زخم عملیات قبل کاملاً خوب نشده بود، چون روحی قوی داشت در این دوره جزو نفرات برگزیده بود. مرخصی میان دوره بود و رسول و مهرعلی بجای استراحت ، به منطقه عملیاتی والفجر ۴ رفتند. مرحله سوم عملیات در پیش بود.

حمید باکری جانشین لشکر عاشورا، رسول فرخی را این­گونه توصیف کرده بود که: «رسول از آن مردان ایثارگری بود که در روزهای سخت و زمان هایی که کار گره می خورد به میدان می آیند.»

آبان ۱۳۶۲ قبل از شروع مرحله سوم عملیات والفجر ۴ تعدادی از فرماندهان یکی از گردان­های عمل کننده لشکر ۳۱ عاشورا هنگام شناسایی منطقه به شهادت می­رسند. زمان کم بود و مأموریت حساس. اینجا بود که رسول باید نقش سرنوشت ساز خود را ایفا می­کرد و بار دیگر به میدان می­آمد. رسول باید یک شبه هم گروهان را تحویل می­گرفت. هم منطقه را شناسایی می­کرد. هم نیروها را توجیه می­کرد. و هم آنان را تا محل هدف و درگیری می­برد.

محل مأموریت ارتفاعات ۱۸۰۰ متری کانی مانگا بود و نیروهای مقابل ، نیروهای مخصوص گارد ریاست جمهوری عراق ، ۱۲ آبان ۱۳۶۲ درگیری شروع می شود ، در همان لحظات اولیه مهرعلی  کان­محبت شهید می­شود. لحظات سختی بود. ارتفاع زیاد، امکانات و نفرات زیاد دشمن و سردی هوا و درگیری طاقت فرسا. با این همه گروهان رسول تعدادی از پایگاه­ها را تصرف می­کنند .

صبح فردا رسول برمی­گردد. خسته بود و چون از داخل رودخانه قزلجه هم عبور کرده بود، بدنش خیس بود و از سرما می­لرزید. تعدادی از پایگاه­های دشمن هنوز سقوط نکرده بودند و تعدادی از نیروها در محاصره بودند. به رسول گفته می­شود که دوباره به ارتفاعات برگردد و رسول با وجود خستگی به کمک بچه ها میشتابد.

هنگامی که رسول برای استراحت کنار تخته سنگی می­نشیند، ترکش­های خمپاره­ای پیکر خسته و روح بی قرار شهادتش را به آرزوی دیرین خود می­رساند. و ۱۳ آبان ۱۳۶۲ رسول آسمانی می­شود. پس از چند روز در ۱۸ آبان پیکر مطهر دانش­آموز و بسیجی اسوه رسول فرخی مقدم در مزار شهدای « باغ رضوان » ارومیه آرام می­گیرد.

در بخشی از سخنرانی شهید حمید باکری جانشین لشکر ۳۱ عاشورا که در مراسم شهید رسول فرخی مقدم ایراد نموده، آمده است:

… برخوردی که با رسول عزیز ما داشتیم عمدتاً از عملیات والفجر مقدماتی و والفجر یک بود … در جبهه یک سری افراد دست‌چین و انتخاب شده در درگاه الهی، وقتی در یک‌جا عملیات دچار گره و گیر می‌شود با ایثارگری و خون این افراد این مشکل برطرف می‌شود و نتیجه عملیات به موفقیت منجر می‌گردد. رسول جزو این تیپ افراد بود.

الان که بخواهم نحوه عملیات و کارهای ایشان را برایتان عرض کنم خواهید دید که هرجا که معطل می‌ماندیم و می‌گفتیم که چه کسی دنبال آن کار برود حضور رسول در آنجا بود.

… سختی‌ها این نیروها را گلچین می‌کند، خیلی کم می‌شود پیدا کرد که یک انسانی این سختی‌ها را دوبار تحمّل کند. یک بار مأموریت خود را انجام داده و بار دیگر جهت کمک به برادران دوباره این سختی‌ها را تحمّل کند.

واقعاً ایمان و خلوص می‌خواهد. آن حالاتی که رسول دارد و کوچکترین اعتراضی در سختی‌ها نمی‌کند. اعم از خسته‌ام، نمی‌شود این کار را کرد و این کار سخت است. هیچ کس چنین جملاتی در این مدت از زبان رسول نشنید. همیشه یک حالت معصومیت و مظلومیت در صورت او بود. اگر کسی بخواهد با مظلومیت یک بسیجی آشنا شود باید به صورت رسول نگاه بکند.

همیشه حالت معنوی در چهره داشت که نیروهایی که بعنوان نیرو در رکاب او بودند همیشه از او راضی بودند و به ایشان علاقه بسیار داشتند. و با این حالت معنوی نیروها را مجذوب خود کرده بود.

آن خاصیتی که باید در یک فرمانده لشکر اسلام باشد تا نیروها را به خود جذب کرده و به سمت هدف هدایت کند بصورت بارز در رسول وجود داشت.

وصیت نامه

بسم الله الرحمن الرحیم

از اینکه چند روزی بیشتر به شروع عملیات نمانده بنا به تکلیف شرعی وصیت­نامة ‌خویش را بدین شرح می­نویسم:

وَ یَستَبشِرونَ بِالَّذینَ لَم یَلحَقوا بِهِم مِن خَلفِهِم اَلّا خَوفٌ عَلَیهِم وَ لا هُم یَحزَنون (آل عمران، ۱۷۰)

«شهدا بشارت می­دهند به کسانی که هنوز به آنها نپیوسته­اند که از مردن نترسند و از نابودی مال دنیا غم نخورند.» 

سپاس بیکران ‌خدای را که ما را از پست ترین موجود آفرید و سپس از روح الهی خود در آن دمید و ما را از شب­های تاریک و گناه و روزهای تاریک تر از شب و به روح الله به سوی نور هدایت نمود و سپاس خدای منان را که این توفیق را به بندة‌روسیاه و گنهکار داد که مزة شیرین لحظة ‌نظر کردن به وجه الله را بچشد و لیاقت همنشینی با شهدا را داشته باشد. البته من خیلی کوچک­تر از آنم که به امت اسلامی و شما خواهران و برادران وصیتی بکنم، ولی بهتراست در این لحظه­های آخر تذکراتی را یادآوری کنم. مهم­ترین درخواست من از شما این است که قدر    امام­مان را که عامل قرب شهیدان به معبود است بدانید. والله، والله که ما این وصی انبیاء‌ را    نشناخته­ایم و نمی­توانیم بشناسیم. از خدا بخواهید که توفیق اطاعت بی چون و چرا از امام را به شما عطا فرماید.

از برادران و خواهران می­خواهم که در همه ‌شرائط خدا را در صحنه حاضر و ناظر ببینید که در غیر این صورت هر لحظه در معرض لغزش هستند و تمام کارهای­شان را فقط برای رضای خدا انجام دهند و خود را خالص کنند. از پدر و مادرم می­خواهم که بر مرگ من (که سرآغاز زندگی ابدی است) گریة ضعف و ناامیدی نکنند. بلکه خون شهیدان محتاج اشک چشمانی است که برای ادامه دادن راه­شان و نشان دادن مظلومیت­شان می­گریند و من از شما می­خواهم که برای من آن گونه گریه کنید و خدا را شکر کنید و به قضای او راضی باشید. چرا که ما می­رویم تا به جهانیان نشان بدهیم که هدف رضای الله و راه سبیل الله می­باشد.

خدایا تو وعده داده­ای که با ریختن اولین قطره ‌خون شهید گناهان او پاک می­شود، ولی خودت می­دانی که با این وجود شرمم می­شود در محضرت حاضر باشم. خودت به حالم رحم کن.

در انتظار لحظه ‌لقاء الله،رسول فرخی مقدم

۱۳۶۱/۱۰/۳۰



منبع خبر

گره گشای لشکر عاشورا چه کسی بود؟/«رسول فرخی» فرمانده گروهان ۱۸ساله بیشتر بخوانید »