حمایت همه‌جانبه آمریکا از رژیم بعث عراق/ کشورهای «عربی» از حمایت صدام چه اهدافی را دنبال می‌کردند؟

گروه بین‌الملل دفاع‌پرس: صدام جنگ تحمیلی خود علیه مردم و ملت بزرگ و مقاوم ایران را با حمایت بیش از ۹۰ کشور آغاز کرد و تا پایان این جنگ نابرابر نیز همچنان حمایت و پشتیبانی تمامی این کشور‌ها به خصوص آمریکا و کشور‌های اروپای غربی را داشت. آن هم حمایت‌هایی از جنس امکانات مادی و تسلیحات و تجهیزات جنگی روز دنیا که موجب شده بود تا شاهد جنگی تجاوزکارانه و نابرابر بین دو کشور همسایه باشیم.

زمانی که صدام در ۳۱ شهریورماه سال ۱۳۵۹ تصمیم به حمله به ایران گرفت دو کشور شرایط کاملا متفاوتی با یکدیگر داشتند. جمهوری اسلامی ایران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و بیرون کردن شاه خائن تحت شدیدترین تحریم‌های بین‌المللی قرار گرفته بود و از آن طرف صدام با انعقاد قرارداد‌های متعدد و بزرگ نظامی با کشور‌های غربی و آمریکا روزبه روز انبار‌های تسلیحاتی خود را بزرگ‌تر می‌کرد.

در واقع رژیم بعث عراق با پشتیبانی‌های جهانی وارد جنگ با ایران شده بود و کشور‌های غربی و حتی عربی به صدام هواپیما و امکانات راداری و پدافندی می‌دادند و مدرن‌ترین وسایل و تجهیزات را در اختیارش می‌گذاشتند. علاوه بر این کمک‌های نظامی، انواع کمک‌های اقتصادی نیز توسط کشور‌های عربی و غربی در قالب وام‌های بلاعوض و کم‌بهره با دوره‌های بازپرداخت طولانی به عراق پرداخت شده بود.

این در حالی است که آمریکا در جنگ رژیم بعث با ایران اصلی‌ترین حامی صدام به شمار می‌آمد. زیرا هدف اصلی آن مهار انقلاب اسلامی نوپا در ایران و جلوگیری از صدور انقلاب اسلامی به کشور‌های جهان به خصوص کشور‌های عربی و اسلامی بود. شاهد این مدعا هم «برژینسکی» مشاور امنیتی کارتر بود که شروع جنگ منطقه‌ای علیه ایران را راه حل مناسبی برای جلوگیری از صدور انقلاب دانست و عنوان کرده بود: «آمریکا در مقابله با انقلاب ایران، باید تقویت دولت‌هایی را که توان انجام عملیات نظامی علیه رژیم ایران را دارا هستند مورد توجه قرار دهد.» بر این اساس او در یک ملاقات مخفیانه با صدام این باور را در وی به وجود آورد که آمریکا به طور تمام قد در این جنگ تجاوزکارانه حامی عراق است.

یکی از نخستین اقدامات آمریکا در حمایت و پشتیبانی از صدام، خارج کردن عراق از لیست کشور‌های حامی تروریسم بود. اقدامی بود که چه در کوتاه مدت و چه در دراز مدت راه را برای تجهیز تسلیحاتی عراق هموار می‌کرد؛ زیرا تا زمانی که عراق در لیست کشور‌های حامی تروریست قرار داشت، عملا امکان خرید سلاح توسط صدام از کشور‌های غربی به خصوص آمریکا وجود نداشت.

بر اساس گزارش‌ها و اطلاعات موجود از حمایت و پشتیبانی کشور‌های غربی از صدام، علاوه بر آمریکا، برزیل، انگلیس و آرژانتین که در صنعت نظامی پیشرفته بودند تسلیحات مختلف و گوناگونی را در اختیار صدام قرار داده بودند. ضمن اینکه ایتالیا و بلژیک نیز با ارسال موشک‌های پیشرفته ضد زره و کمک به صدام در ساخت توپخانه‌های دوربرد و بخش‌های دیگر ارتش این کشور از جمله حامیان و پشتیبانان صدام و رژیم بعث محسوب شده بودند.

البته اگرچه در این میان فرانسه در ابتدای جنگ اعلام بی‌طرفی کرد، اما بسیاری از گزارش‌ها و اطلاعات موجود نشان می‌دهد که این کشور ۷/۴ میلیارد دلار کمک مالی در اختیار رژیم بغداد قرار داده است. همچنین به‌منظور تجهیز صدام هواپیما‌های سوپر اتاندارد و موشک‌های لیزری که از آخرین دستاورد‌های صنعت نظامی فرانسه بود در اختیار ارتش عراق قرار گرفت.

از طرف دیگر آلمان نیز از دیگر کشور‌هایی بود که در جنگ تحمیلی صدام علیه ایران به صورت پنهانی و البته بسیار غیرقانونی و غیرانسانی از رژیم بعث عراق حمایت و پشتیبانی کرد. این کشور اروپای غربی با ارسال مواد شیمیایی به یاری صدام رفت به صورتی که عراق را قادر ساخت تا ۶ هزار تن بمب شیمیایی را علیه ایران در جبهه‌های نبرد و همینطور در شهر‌های مختلف کشور استفاده کند.

نکته بسیار مهمی که نباید از ان غافل شد و آن را فراموش کرد این است که حامیان صدام در این جنگ فقط کشور‌های غربی و آمریکا نبودند بلکه کشور شوروی سابق نیز همچون آمریکا انواع کمک‌های تسلیحاتی، نظامی و مالی به صدام را جزو برنامه‌های خود قرار داد. بر اساس اطلاعات موجود حدود ۸۵ درصد تجهیزات استفاده شده از سوی عراق در حمله به ایران، ساخت کشور شوروی بود. اگر بخواهیم دقیق‌تر به ماجرا نگاه کنیم باید ارسال ۴۰۰ تانک تی ۵۵، ۳۰۰ موشک زمین به زمین اسکاد بی، هزار تانک تی ۶۲، بیش از ۵۰۰ تانک پیشرفته تی ۷۲ و نزدیک به ۲۰۰ فروند انواع هواپیما‌های میگ را ازجمله کمک‌های شوروی سابق به عراق در جنگ با ایران دانست.

نکته دیگر اینکه در میان حامیان صدام این کشور اردن بود که حمایت‌های فراوان و بی‌نظیری را از رژیم بعث عراق انجام داد. بر این اساس روزنامه «گاردین» چاپ انگلستان به نقل از منابع فلسطینی در بیروت به چاپ کیهان در تاریخ ۱۲ مهر ۱۳۵۹ نوشته بود: «ملک حسین پادشاه اردن، حدود پنج هزار از نیرو‌های خود را به عراق اعزام داشته تا وظایف امنیت داخلی را به عهده بگیرند تا سربازان عراقی برای رفتن به جبهه جنگ با ایران آزاد باشند.»

علاوه بر اردن، کویت نیز جزو حامیان عربی صدام محسوب می‌شد. این کشور نه‌تنها خاک و پایگاه هوایی خود را در اختیار عراق گذاشت، بلکه ۱۴ میلیارد دلار پول نقد به‌عنوان وام بلاعوض به عراق داد و این علاوه بر نفتی است که کویت برای عراق صادر می‌کرد. در این میان امارات عربی ۱ میلیارد دلار و قطر ۵۰۰ میلیون دلار تا اواخر سال ۱۹۸۱ میلادی به عراق کمک کردند. کویت و عربستان همچنین به منظور حمایت مالی از عراق توافق کردند تا از سال ١٩٨٢ عایدات صدور نفت از منطقه بی‌طرف روزانه ٣٠٠ الی ٣٥٠ هزار بشکه به حساب عراق ریخته شود.

مصر را نیز می‌بایست جزو حامیان عربی صدام به شمار آورد. در طول دهه ۸۰ حسنی مبارک رئیس جمهوری مصر معادل ۵/۳ میلیارد دلار موشک و تسلیحات در اختیار صدام قرار داد. سودان نیز در اواسط دی ماه ۱۳۶۱ صد‌ها تن از سربازان ارتش خود را به جبهه‌های جنگ علیه ایران اعزام کرد. لیبی نیز گرچه در ابتدای جنگ خود را حامی ایران معرفی کرد، اما پس از مدتی با تغییر رویه، در جمع متحدان عراق قرار گرفت.

اما دولت یمن از همان ابتدا خود را همسو با عراق معرفی کرد. علاوه بر کشور‌هایی که در بالا از آن‌ها نام برده شد می‌توان به کشورهایی، چون بحرین، عمان، مراکش، الجزایر و سومالی نیز به عنوان حامیان صدام اشاره کرد.

انتهای پیام/ ۱۳۴