به گزارش سرویس دفاع و امنیت مشرق، حادثه مشکوک و همچنان پر از ابهام ۱۱ سپتامبر و پس از آن تهاجم نظامی آمریکا به افغانستان در سال ۲۰۰۱، آغاز کننده طولانی ترین جنگ تاریخ آمریکا بوده و از آن زمان تا به امروز یعنی در سال ۲۰۲۰ میلادی، حضور اشغالگران در خاک افغانستان به بهانه همان ادعاهای ۱۹ سال ادامه دارد. در این سالهای طولانی بعد از اشغال این کشور، ارتش افغانستان همچنان با مشکلات فراوانی مواجه است و عملا کمک های پر از هیاهو و تبلیغ آمریکا و سازمان ناتو به آن، تاثیر چندانی در افزایش توان رزمی آنها نداشته است.
به همین خاطر در سالهای اخیر در موارد بسیاری گزارش ها و اطلاعاتی در خصوص کمبودهای ارتش افغانستان، نبود تجهیزات مناسب، عدم آموزش صحیح و حتی موارد بسیاری از گم شدن پول های اختصاص یافته برای برنامه های نظامی در این کشور منتشر شده که پرداختن به همه آن ها مشخصا از حوصله این مطلب خارج است. برای نمونه چند سال پیش اعلام شد که آمریکا پرداخت هزینه برای پشتیبانی از ناوگان بالگردهای Mi ۱۷ ارتش افغانستان را متوقف کرده و به جای آن، این کشور را با بالگردهای بلک هاوک و مدل تهاجمی سبک سری MD۵۳۰ مجهز می کند که این خرید در آن زمان با انتقاد هایی از درون ارتش افغانستان مواجه و در مشرق نیز در گزارشی به این موضوع پرداخته شد.
اما بر اساس اطلاعات جدید، ماجرای قابل توجه دیگری در افغانستان رخ داده و این بار، پای یک پهپاد معروف و آشنا برای ایرانیان در میان است.
بیشتر بخوانید:
ناوگان بالگردی افغانستان؛ جدیدترین مصداق از «هزینه‌های سازش» با آمریکا/ وقتی بالگردهای غربی نه زره مناسب دارند و نه سلاح استاندارد +عکس
افتضاح ۱۷۴ میلیون دلاری با اسکن ایگل در افغانستان
پهپاد اسکن ایگل از جمله نام های بسیار معروف برای ایرانیان است؛ یک پهپاد شناسایی سبک آمریکایی که سالها پیش در تور سامانه های دفاع هوایی ایران افتاده و از مدتها پیش تولید نمونه مهندسی معکوس آن نیز در کشور ما آغاز و به نیروهای مسلح کشور ما نیز تحویل شده است.
اما داستان جدید در افغانستان از این قرار است که با توجه به جغرافیای خاص این کشور و خصوصا وجود مناطق کوهستانی متعدد در این کشور، واحدهای نظامی برای عملیات نیاز به استفاده از پرنده های بدون سرنشین به منظور داشتن برتری اطلاعاتی و شناسایی بر دشمن خود داشته اند و از سال ۲۰۱۴ میلادی و با آغاز کاهش نیروهای رزمی آمریکا در افغانستان، پنتاگون برنامه ای را برای اضافه کردن توان شناسایی هوایی برای ارتش افغانستان را در نظر گرفت که کاندیدای این برنامه، پهپاد اسکن ایگل بود.
در ابتدا قرار بر این بود که یک تیم ۱۲ تا ۲۰ نفره از نیروهای افغان برای هدایت این پهپادها آموزش ببینند و در نهایت آموزش دادن به ۲۸ کارآموز افغان برای این بحث، چیزی نزدیک به یک سال طول کشیده است.
تصویری از مراحل آموزش نیروهای افغان برای کاربری پهپاد اسکن ایگل
مسئله دیگری که در این گزارش به آن اشاره شده این است که اصولا ارتش افغانستان از محل نگهداری بسیاری از وسائل و قطعات مربوط به این پهپاد اطلاع ندارد و حتی در یک مورد، نیروهای امنیتی افغانستان شخصی را که قصد داشته یک پهپاد اسکن ایگل را به قیمت ۴۰۰ هزار دلار به یک گروه تروریستی بفروشد بازداشت کرده اند. در عین حال تحقیقات مشخص کرده که نحوه آموزش ها به گونه ای بوده که خدمه افغان بدون حضور مستشاران خارجی توان به کارگیری صحیح از این پهپادها را ندارند؛ موضوعی که نشان می دهد تبلیغات آمریکایی ها عملا یک شوآف آموزشی بوده است.
حتی افغان ها بر اساس این گزارش، توانایی آنالیز اطلاعات بدست آمده از پهپادها را ندارند و بر اساس اعلام یک منبع به بازرسان آمریکایی در سال ۲۰۱۸، نیروهای غربی عمدا و به بهانه رسیدن این آموزش ها به دست طالبان، از آموزش کامل پرسنل افغان در این بخش خودداری می کنند؛ هرچند که فرماندهی نیروهای آمریکایی در افغانستان رسیدن این اطلاعات به طالبان را رد کرده است.
اگرچه آمریکایی ها اعلام می کنند که در حال حاضر حدود ۶۰ فروند از این پهپادها در اختیار نیروهای افغانی قرار گرفته و از ۷ نقطه عمده در افغانستان کنترل می شود ولی با این اوصاف، مشخص نیست پس از خروج نیروهای نظامی خارجی یا قطع همکاری آمریکا، این ناوگان پهپادی توان پشتیبانی از ارتش افغانستان را داشته باشد یا نه. همان اتفاقی که بهانه حضور مجدد مستشاران و نظامیان آمریکایی و ناتو در این کشور همسایه ایران خواهد شد.
همچنین بر اساس بازرسی های انجام شده توسط نهادهای قانونگذاری آمریکا، مشخص شده که با وجود آغاز برنامه از سال ۲۰۱۵ تا به امروز و صرف مبلغی در حدود ۱۷۴ میلیون دلار در این پروژه، هنوز هیچ برآورد درستی از آنچه طرف افغان از این برنامه کسب کرده مشخص نیست. مقامات نظامی آمریکا مستقر در افغانستان در پاسخ به گزارش بازرس ویژه کل در امور بازسازی افغانستان اعلام کرده اند که البته کیفیت عملکرد نیروهای افغان با پهپاد اسکن ایگل همانند استانداردهای غربی نیست ولی در هر صورت آنها در حال استفاده از این پهپاد هستند. بازرس ویژه کل در امور بازسازی افغانستان قرار است بعد از دو ماه، دوباره برآورد جدیدی از وضعیت این برنامه داشته باشد.
نمونه ای از تبلیغات هدفمند در خصوص کمک های خیالی ارتش آمریکا
به گزارش مشرق، بر اساس اطلاعات موجود از سال ۲۰۰۵ میلادی تا به امروز ارتش آمریکا، در حدود ۴۷.۵ میلیارد دلار برای ارتش افغانستان در قالب تجهیزات و برنامه های آموزشی و پشتیبانی فاکتور صادر و هزینه کرده اما گزارش ها نشان می دهد این هزینه سازی ها، نتیجه خاصی نداشته و عملا راه به جایی نبرده است و هنوز هم در بسیاری از درگیری ها و بدون پشتیبانی نیروهای غربی، این نیروهای بومی در برابر شبه نظامیان شکست خورده و مجبور به عقب نشینی می شوند.
این وضعیت مشخصا برای پلتفرم های پیچیده تر مثل بالگردها و پرنده های بدون سرنشین وضعیت بدتری داشته و عملا این آموزش ها و پشتیبانی به گونه ای برنامه ریزی و اجرا می شوند تا پس از خروج نیروهای خارجی بویژه آمریکایی، ارتش افغانستان با مشکلات بیشتری رو به رو شده و مجبور به دست درازی مجدد – این بار در قالب درخواست کشور میزبان- برای تداوم حضور نیروهای آمریکایی و ناتو در افغانستان شوند.
چنین ترفندی که از دهه ها قبل و در کشورهایی همچون ایران نیز اجرا شده بود، ضمن از بین بردن روحیه، توان فنی و ساختار نیروهای مسلح کشور میزبان توسط مستشاران ایالات متحده، موجب می شود تبلیغات رسانه ای و تهییج افکار عمومی مبنی بر ضرورت باقی ماندن نیروهای خارجی در آن کشور، اثربخش شده و اشغالگران دیروز، امروز در قالب یاوران و همکاران نیروهای مسلح، در اطراف ایران مستقر شوند. در عین حال، فاکتورهای دهها میلیاردی که سرنوشت هزینه کردنشان مشخص نیست، تبدیل به ابزار منت گذاشتن، جلب ترحم و حمایت افکار عمومی و مسئولان و نیز مستمسکی برای عقد قراردادهای طولانی مدت و استثماری اقتصادی با کشور میزبان خواهد شد و اینگونه در راستای تثبیت قدرت نظامی و اقتصادی آمریکا خواهد کوشید.