علیرضا مختارپور، دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، ضمن تشریح شرایط فرهنگی، سیاسی و اجتماعی حاکم بر کشور، بر اهمیت توجه به تداوم فرهنگ ایثار و شهادت به عنوان وظیفۀ مهم دستگاه های فرهنگی تاکید کرد.
به گزارش مشرق، هفتمین نشست شورای هماهنگی امور ایثارگران وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، با حضور محمدرضا سوقندی، مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در امور ایثارگران، علیرضا مختارپور، دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، اسماعیل شفاعی، معاون امور مالی و اداری نهاد، محمد هادی ناصری طاهری، مدیرکل روابط عمومی و امور بین‌الملل نهاد و سرپرست اداره کل کتابخانه‌های عمومی استان تهران، مهدی صباغ، مدیرکل منابع انسانی و پشتیبانی نهاد، به همراه نمایندگانی از دستگاه‌های تابعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در کتابخانه مرکزی پارک‌شهر برگزار شد.
۵ ویژگی سردار شهید حاج قاسم سلیمانی از نگاه رهبر معظم انقلاب
علیرضا مختارپور در این نشست درباره شرایط متفاوت فرهنگی، سیاسی و اجتماعی حاکم بر کشور نسبت به گذشته، طی سخنانی گفت: تفاوت شرایط فعلی کشور با شرایط سال‌های قبل کاملا مشخص است. این دوره جدید ویژگی‌هایی دارد که برای همه نیروهای انقلابی و ارزشی قابل تأمل است که می‌شود آن را در یک جمله خلاصه کرد که «امروز با مصاف مستقیم حق و باطل» روبه‌رو هستیم. یعنی دیگر حتی نبرد و جنگ نیابتی در کار نیست و مستقیما استکبار علیه فرمانده شجاع و مخلص انقلاب اسلامی دست به حمله نظامی می‌زند، او را ترور می‌کند و به گردن می‌گیرد و در مقابل هم انقلاب اسلامی در دفاع از خودش مستقیما عمل می‌کند و نه به صورت نیابتی.
وی با اشاره به ویژگی‌های سردار شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی، از نگاه مقام معظم رهبری و درس‌های نهفته در آن، گفت: رهبری پنج ویژگی را به طور خلاصه برای این شهید مطرح کردند و در ادامه هشدار دادند که مراقب باشید در این زمینه تحریف صورت نگیرد. ویژگی اول ایشان «تدبیر» شهید سلیمانی بود که او را اهل تدبیر، فکر، محاسبه و دقت در اندیشه دانستند. ویژگی دوم «عمل» ایشان بود که در مرحله تدبیر متوقف می‌ماندند و اهل اقدام بودند. ویژگی سوم «شجاعت» بود؛ میان اقدامات انواعی وجود دارد که اقدامات ایشان دارای ویژگی شجاعت بود. ویژگی چهارم «اخلاص» بود که تدبیر، عمل و شجاعت ایشان تماما همراه با اخلاص بود و ویژگی پنجم این بود که تمام این چهار عامل قبلی در حوزه «انقلاب و انقلابی‌گری» خلاصه می‌شد.
این روزها، روز امتحان است و تردید در آن جایی ندارد
مختارپور تصریح کرد: این روزهای کشور و انقلاب ما بسیار مهم است؛ چراکه امروز، روز امتحان است. ویژگی این روز این است که اگر در روز واقعه هر انسانی با هر تحلیل و توجیحی به وظیفه خود عمل نکند و حتی اگر بعد از آن روز به وظیفه‌اش عمل کند، آن عمل و اقدام تأثیر زیادی نخواهد داشت. مقام معظم رهبری در این باره نمونه‌ای مطرح کردند که زمان واقعه عاشورا عده‌ای از مردم، به خصوص خواص، تردید کردند. حادثه که تمام شد برخی از این خواص فهمیدند که چه اشتباه بزرگی کردند و اقداماتی از جمله قیام توابین صورت گرفت، اما کارهای آنها دیگر اثر نداشت، چرا که آن واقعه دیگر رخ داده بود و آن ضربه به پیکر اسلام خورده بود، هرچند که خداوند با آن واقعه حیات و دوام اسلام را تضمین کرد، ولی بالاخره تردید آنها قابل جبران نبود و نشد.
دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور ادامه داد: آن نکته مهمی که استکبار را به این نتیجه رساند که باید به صورت مستقیم وارد میدان شود، تنها مسئله مصاف نظامی، سیاسی و اقتصادی نبود، بلکه عمده آن مسئله فرهنگی بود. موضوعی که مقام معظم رهبری نیز خودشان تشریح کرده‌اند؛ به طوری که از اواخر دوران دفاع مقدس، یک جریانی شروع شد که بعدها در سخنان رهبری به تهاجم فرهنگی، شبیخون فرهنگی و ناتوی فرهنگی نامگذاری شد. یعنی به اخلاق، فرهنگ و دین جامعه از طریق ماهواره‌ها، فضای مجازی، برخی مطبوعات داخلی، کتاب‌ها، فیلم‌ها و آرام آرام هجوم همه جانبه‌ای صورت گرفت و این تصور را برای استکبار و حتی برخی از تحلیل‌گران ناآگاه داخلی پیش آورد که نسل جدیدی که انقلاب را برعهده می‌گیرد، به هیچ کدام از این ارزش‌ها و اصول انقلاب اسلامی یا اعتقاد ندارد و یا اگر اعتقاد دارد، پای آن نمی‌ایستد.
مختارپور افزود: جوانانی در دهه سوم و چهارم انقلاب بالیده و رشد کرده بودند که نه دوران پیش از انقلاب را دیده بودند، نه حضرت امام خمینی(ره) را دیده بودند و نه دوران دفاع مقدس را دیده بودند و در بحث‌های مختلف روشنفکری و مسائل مختلف فکری و هجمه‌های فرهنگی دشمن و تمسخر اسوه‌های ایثار و شهادت در ماهواره‌ها، فیلم‌ها، فضای مجازی و کتاب‌ها، چشم باز کرده بودند. بنابر این زمانی که مستکبران وارد حوزه حمله نظامی شدند و از داعش دست ساخته استکبار شروع کردند بخش‌هایی از جهان اسلام را تصرف کردند، امید داشتند که همه مرزهای جهان اسلام را در اختیار بگیرند و تصویر اسلام را هم در نگاه ملت‌های مختلف تخریب کنند. یعنی به عبارت دیگر هم اسلام را بد نام کنند و هم زیرساخت‌های جهان اسلام را نابود کنند.
وی با اشاره به هزینه‌ها و تبلیغات گسترده دشمن برای رسیدن به این اهداف، عنوان کرد: در این میان ناگهان دیدند که گروهی از جوانان مانند شهید حججی به میدان آمدند؛ جوانانی که نه فقط از کشور ما، بلکه از افغانستان، عراق و پاکستان در قالب لشکر زینبیون، فاطمیون برای دفاع از اسلام و انقلاب به میدان آمدند. آن هم در شرایطی که دشمن قصد اختلاف افکنی میان ما و کشورهای همسایه مانند افغانستان را داشت. اما با این وجود دشمن متوجه شد که تمام این برنامه‌ها و هزینه‌ها نقش بر آب شد.
نا امیدی دشمن از میدان های مختلف مبارزه با انقلاب و رو آوردن به جنگ رو در رو
علیرضا مختارپور تأکید کرد: تصور من بر این است که یکی از انگیزه‌ها و ریشه‌های مستقیم به میدان آمدن استکبار را همین موضوع است که آنها دیگر از همه چیز نا امید شدند. آنها با تحریم اقتصادی تصور می‌کردند که کار ایران تمام می‌شود و از تمام اصول خود دست بر می‌دارد، اما نشد؛ گفتند از نظر سیاسی اختلافات را به جایی می‌رسانیم که دیگر برادر برادر را قبول نکند، باز هم به نتیجه نرسیدند. گفتند از نظر فرهنگی این همه کار کردیم و دیگر امیدی نیست، اما باز هم نشد؛ بر این اساس می‌توان این گونه برداشت کرد که یکی از انگیزه‌های آنها برای ورود مستقیم به میدان همین بود که در ادامه دیدیم که چه نتیجه‌ای داد و هیچ کس تصور نمی‌کرد که چنین فضای حماسه و اتحادی در کشور ایجاد شود.
دبیرکل نهاد با اشاره به ماجرای تلخ سقوط هواپیمای اوکراینی در کشور، گفت: قطعا مطمئن باشید که از این پس توطئه‌های مختلف و پیچیده فرهنگی، سیاسی، نظامی و اقتصادی صورت خواهد گرفت برای اینکه این دستاورد را از نظام بگیرند که نمونه آن را در ماجرای سقوط هواپیمای اوکراینی می‌توان دید. ما اگر خطایی داریم مربوط به خودمان می‌شود و کشوری مثل آمریکا که هواپیمای مسافربری را می‌زند و بعد به فرمانده ناو خود مدال شجاعت می‌دهد و کشورهایی که همچنان پس از گذشت سال ها حاضر به قبول این موضوع نشده‌اند، آنها نمی‌توانند به ما معترض باشند.
وی ادامه داد: البته مسئولین ما آنقدر شجاعت داشتند که پذیرفتند، عذرخواهی کردند و اعلام کردند که آماده هر نوع تنبیهی هم هستند. اما کشورهایی که خودشان در این زمینه عامدانه در دنیا بسیار جنایت کرده‌اند، آنها که دیگر نمی‌توانند مدعی باشند. قطعا این اتفاقی که افتاده باید رسیدگی شود، اما دشمنان نیز از همینجا شروع کرده‌اند و قصد دارند آن دستاورد را تخریب کنند.
دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با تأکید بر لزوم تعامل و هم‌افزایی دستگاه‌های تابعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، گفت: امیدوارم بتوانیم در سال ۹۹ یا حتی در اواخر سال جاری با مشارکت یکدیگر و هم‌افزایی یک کار مشترک در خور و شایسته برای فرهنگ ایثار و شهادت انجام دهیم که مظهر این انسجام و هم‌افزایی دستگاه‌ها باشد.
وظیفه نخبگان در وقایع مهم تاریخی کشور
در این مراسم محمدرضا سوقندی، مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در امور ایثارگران نیز طی سخنانی گفت: متأسفانه در یکی دو هفته گذشته شاهد اتفاق تلخی بودیم که در راس آن شهادت سردار شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی و در ادامه جان باختن جمعی از هموطنان‌مان در مراسم تشییع این شهید بزرگوار در کرمان و همچنین حادثه سقوط هواپیمای اوکراینی و جان باختن جوانان و نخبگان و پاره تن ملت ایران بود. حادثه اخیر وقتی تلخ‌تر شد که اعلام شد که متوجه شدیم بر اساس یک خطای انسانی رخ داده است.
مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: همه این حوادث ما را غمگین و ملت ایران را داغدار کرده است. اما از سوی دیگر در تمام این حوادث درس‌هایی نهفته است که ما به عنوان ایثارگران و خدمتگذاران عرصه ایثار وظیفه داریم که درس‌ها و عبرت‌های این حوادث سلسله‌وار را با بصیرت، معرفت و آگاهی و تحلیل، درست بشناسیم، اولویت‌بندی کنیم و به عنوان بخش نخبگانی جامعه دیگران را هم آگاه کنیم و این قضایا را برای آنها نیز تبیین کنیم.
وی ادامه داد: آنچه مسلم است این است که جمهور اسلامی در آغاز کامل دوم انقلاب، در یک شرایط جدیدی قرار گرفته است و ما باید از گردنه‌ها و عقبه‌های جدیدی عبور کنیم و به همان میزان که قدرت و اقتدار نظام جمهوری اسلامی ایران در منطقه و در جهان خود را نشان می‌دهد، به همان میزان هم دشمن با پیچیدگی‌ها و نظام رسانه‌ای خاص خود، این اقتدار و قدرت را به چالش می‌کشد. در اینجا باید اذعان کنیم که توده مردم همواره با روشن‌بینی و بصیرت خود، نقش تاریخی خودشان را ایفا کردند، به طوری که در این حوادث و وقایع هم شاهد آن بودیم. اما این جامعه نخبگان و خواص جامعه هستند که به عنوان جریان فکری، مهندسی کار دشمن را درست بشناسند و درست بشناسانند.
سوقندی با اشاره به نقش مهم نخبگان و وقایع تاریخی گفت: اصولا وقتی ما می‌گوییم فتنه، جریانات سیاسی و پیچیدگی‌ها، امتحانات الهی و عبور از گردنه‌ها، قطعا این‌ها کارهای آسانی نیستند. اگر در این مسیر راه هموار و روشن باشد که دیگر نام آن گردنه نیست، اتفاقا وقتی این پیچیدگی‌ها، سوالات و ابهامات مطرح می‌شود، نقش نخبگان و خواص که در تاریخ آنها را به عنوان «عمار» و یا «مالک اشتر» می‌شناسیم، خودنمایی می‌کنند. در هر حال جمهوری اسلامی از این حوادث و وقایع عبور خواهد کرد و این روزهای تلخ و سخت خواهد گذشت، اما تاریخ و معرفت تاریخی، نوع اقدامات، تصمیمات و اعلامات و موضع گیری‌ها هم در ذهن مردم و ملت و هم در حافظه تاریخ خواهد ماند. لذا باید بر اساس آن چیزی که نیاز جامعه ما است، هرکدام در هرجا هستیم نقش خود را بشناسیم، درست تبیین و روشنگری کنیم.
مأموریت‌های دفتر امور ایثارگران
مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در امور ایثارگران با اشاره به مأموریت‌های دفتر امور ایثارگران گفت: ما سه مأموریت را دنبال می‌کنیم؛ مأموریت اول رسیدگی و اهتمام به ایثارگران وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است که شاخص‌ها آن، اسناد بالادستی و مجموعه اقدامات لازم در قوانین و مقررات به میزان لازم وجود دارد؛ اما مهم‌ترین کاری که در این بخش باید انجام دهیم، هماهنگی، پیگیری و نظارت برای اجرای درست، به موقع و اثربخش این قوانین و مقررات است که در برخی موارد حداقلی است و در مواردی هم همراه با ابهام است.
وی با اشاره به وظیفه این دفتر برای تکریم ایثارگران گفت: ایثارگران نیاز به ترحم ندارند، بلکه در مجموعه حماسه‌سازان، قهرمانان و پهلوانان و نقش‌آفرینان انقلاب و دفاع مقدس با پیشینه‌ای به بلندای تاریخ بشریت و در راس آن فرهنگ عاشورا نقش‌آفرینی قرار دارند. تکریم فرهنگ ما و بخشی از این فرهنگ، فرهنگ سازمانی ما است. ارتقاء و تعالی فرهنگ سازمانی در پذیرش و فرهنگ پذیری تکریم ایثارگران عزیز هم از وظایف ما است که البته طی این سال‌ها دچار آسیب شده که قصد داریم به کمک حاضران در این نشست اصلاح کنیم و ارتقاء ببخشیم.
سوقندی ادامه داد: مأموریت دوم ما توسعه و ترویج فرهنگ ایثار، شهادت، مقاومت و جهاد است. در طول تاریخ شهادت‌ها و ایثارها در بزنگاه‌ها به داد امت‌ها رسیده است. در انقلاب اسلامی هم همینطور بوده است و ماجرای جریانات حاکم بر کشور که شاید شهادت شهید بهشتی و یارانش توانست به مدد امام خمینی(ره)، مردم و انقلاب بیاید و در عصر حاضر و همین روزها هم شرایط قبل از شهادت سردار سلیمانی و یارانش را با شرایط پس از شهادت ایشان هم در کشور، هم در سطح منطقه‌ای و هم در سطح بین‌المللی در همین راستا قرار می‌گیرد. شهادت‌ها این چنین ملت‌ها و امت‌ها را به صحنه آورد و ظرفیت‌ها را بسیج کرد. این همان فرهنگ شهادت است.
مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در امور ایثارگران درباره سومین مأموریت دفتر امور ایثارگران گفت: تشکل‌های مردمی حوزه فرهنگ ایثار و شهادت که شورای عالی ترویج، تهیه دستورالعمل و ترویج آن را به عهده ما گذاشته، مأموریت سوم ما هستند که پیش نویس آن آماده شده و قطعا از نظرات دوستان بزرگ وار در تدوین نهایی آن استفاده خواهیم کرد.
کتابخانه‌های عمومی؛ آمادگاه فکر و اندیشه
وی در ادامه سخنان خود درباره جایگاه کتابخانه‌های عمومی در ترویج فرهنگ ایثار و شهادت گفت: ما دو جریان را در حوزه فرهنگ ایثار و ایثارگران دنبال می‌کنیم. یکی جریان فکری و معرفتی هست و یکی جریان فرهنگی؛ وقتی در حوزه ابزارها و اقدامات موثر رصد می‌کنیم، می‌بینیم که نقش کتاب و کتابخوانی به عنوان نماد عقلانیت و خرد ورزی و نماد و نشانه بنیادهای معرفتی، نقشی ممتاز است و کتابخانه آمادگاه فکر و اندیشه است. اگر دیگران مشغول تولید محتوا هستند، آنجا که عرضه می‌شود و مواجه فکری پیدا می‌کند و باز خورد می‌گیرد، نهادی به نام «کتابخانه» است. کتابخانه‌ها نهادی هستند که مستقیما با ارباب و اصحاب فکر و اندیشه سر و کار دارند و مخاطبان اصلی کتاب در کتابخانه‌ها هستند.
مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در امور ایثارگران افزود: بعد جریان فرهنگی کتاب به عنوان آمادگاه اندیشه و عرضه مستقیم به مخاطب، نقش مهمی دارد. وقتی ما بررسی می‌کنیم در نظام تولید و منظومه معرفتی، می‌بینیم که بیشترین میزان تولیدات حوزه ایثار، مقاومت و دفاع مقدس «کتاب» است که نمونه تقریظ هایی است که مقام معظم رهبری بر بخشی از رمان‌ها و کتاب‌های دفاع مقدس داشته‌اند را می‌توان نشان از اهمیت این حوزه دانست. اگر این موضوعات را بپذیریم، نقش نهاد کتابخانه‌های عمومی، مسئولان و کتابداران آن به عنوان افسران جبهه جنگ نرم، بیش از پیش مشخص خواهد شد.
سوقندی با اشاره به روند روبه رشد توسعه و فعالیت‌های کتابخانه‌های عمومی طی سال‌های اخیر گفت: امروز شاهد افزایش و گسترش و تجهیز کتابخانه‌های عمومی هستیم و قطعا جریان دولتی و هم مشارکتی در کتابخانه‌ها که دامنه آن در شهر و روستاها نیز گسترده شده، می‌تواند به جریان فرهنگی کشور کمک کند.
وی ادامه داد: در میان حدود ۵۰ شهید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ۴ نفر کتابدار هستند که در استان‌های مختلف نیز کتابخانه‌هایی به نام آنها مزین شده است. کتابداران شهید در کنار ایثارگران، رزمندگان و خانواده‌های شهدایی که جذب شدند و در بدنه این وزارتخانه مشغول به کار هستند، اسناد زنده‌ای برای ایثار و جهاد در میان اهالی فرهنگ و ادب هستند.
مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: امیدواریم این نشست و گفتگوها، فتح بابی در نزدیک شدن به کتاب و اهمیت آن و همچنین عقلانیت و خردورزی که نقش تعیین کننده‌ای در سرنوشت فردی و اجتماعی ما دارد، باشد و در کنار تولید و عرضه کتاب، کتابخوانی و بهره‌برداری از کتاب بیش از پیش گسترش پیدا کند و به یک رسم و عادت عمومی تبدیل شود.
