اجرای عملیات خیبر آغاز تحولی دیگر در دوره پس از فتح خرمشهر بود و عملیاتهای بعدی تا سال ۱۳۶۵ و نیز عملیاتهای نظامی در خلیج فارس در سال ۱۳۶۶ از این اندیشه جدید تأثیر پذیرفتند.
عراق به دلیل وجود نفت و ذخایر انرژی در جزیره مجنون، در این منطقه سرمایه گذاری انجام داده بود و این منطقه یکی از محلهای استراتژیک کشور عراق محسوب میشد. روزنامه فایننشال تایمز درباره اهمیت جزایر مجنون نوشته بود: «ذخایر نفتی جزایر مجنون را که حدود هفت میلیارد بشکه تخمین زده شده است، هشت سال قبل شرکت «تیروپراس» برزیل کشف کرد. در ژانویه ۱۹۸۰ میلادی، ۹ ماه قبل از آغاز جنگ خلیج (فارس)، یک پروژه عمرانی دو میلیارد دلاری برای آن تصویب شد، اما به سبب جنگ، کارهای این پروژه شروع نشد، عراقیها پیشبینی کرده بودند که تولید اولیه از این منابع، روزانه ۳۵۰ هزار بشکه خواهد بود که به ۷۰۰ هزار بشکه در روز افزایش خواهد یافت بدیهی است که تسلط ایران بر این منابع به عنوان برگ برندهای در مذاکرات سیاسی درباره سرنوشت جنگ و مسئله غرامت به شمار میرفت.»
به دلیل اهمیت این منطقه بود که انجام عملیات در جزایر مجنون بیش از همه منافع آمریکا را تهدید میکرد و احتمال شکست عراق را بالامیبرد، زیرا پس از عملیات رمضان تا بعد از عملیات والفجر ۱، دیوار دفاعی مستحکم و پر مانع عراق و خنثی کردن تاکتیکهای ایران، مانع پیروزی ایران در عملیاتهای بزرگ شد و این اطمینان را به دشمن داده بود که ایران قادر به عملیات در این منطقه نیست و در صورت انجام عملیات قدرت عراق در مجنون متزلزل میشود. از این رو، عمدهترین نگرانی آمریکاییها احتمال شکست عراق بود. رادیو آمریکا در این باره گفته بود: «آمریکا خواستار پیروزی هیچ طرفی نیست و حل جنگ را از راه گفتوگو ترجیح میدهد. اما برخی کارشناسان معتقدند که عراق روز به روز آسیب پذیرتر میشود و آمریکا دلواپس آن است که عراق جنگ را بیازد.» برژینسکی، مشاور امنیتی رئیس جمهور سابق آمریکا نیز گفته بود: «شکست عراق در این جنگ منافع آمریکا را به خطر میاندازد و کشورهای خلیج فارس از جمله کویت، قطر، بحرین و عربستان سعودی را فورا تحت تأثیر قرار خواهد داد. امروز اوضاع خاورمیانه به ویژه منطقه خلیج فارس غیرقابل پیشبینیترین حالت را دارد و نگران کننده است.»
روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال نیز نوشت: «ریگان که از تضعیف تدریجی عراق در جنگ با ایران دچار هراس شده است، دستور تهیه طرحهای جدیدی را به منظور تقویت عراق در جنگ با ایران به دستیارانش صادر کرده است. به گفته مقامهای آمریکا یی در پی این دستور مخفی ریگان اخیرا به امضا رسیده است، دولت ریگان هیئت عالی رتبهای را به کشورهای حوزه خلیج فارس اعزام کرده است. این هیئت که ریاست آن را ریچارد مورفی، معاون وزارت خارجه آمریکا، بر عهده دارد و از پادشاهی سعودی، شیخ نشین بحرین و عراق دیدار خواهد کرد، مامور تهیه طرحهای سفارش شده ریگان است. به توصیه ریگان، نقش وزارت خارجه آمریکا در تهیه طرحهای جدید چاره اندیشی در مورد جلوگیری از سقوط صدام است و این احتمالا از طریق متقاعد ساختن اردن و فرانسه برای ارسال مقادیر بیشتری تسلیحات نظامی به عراق میتواند انجام پذیرد.»
و بالاخره تأکید مجدد بر جلوگیری از دستیابی ایران به تسلیحات، اقدام دیگر آمریکا برای تحت فشار قرار دادن جمهوری اسلامی به منظور پذیرش صلح تحمیلی و در نتیجه حمایت از عراق بود. دولت ریگان از کشورهای اروپایی و سایر کشورها درخواست کرد که از فروش سلاح به ایران خودداری کنند. علاوه بر این، آمریکاییها به طور غیرمستقیم به عراق یادآور شدند که از نیروی هوایی خود بیشتر استفاده کند و دامنه جنگ را به پشت جبهه و مناطق غیرنظامی گسترش دهد تا از این طریق، مواضع ایران تعدیل شود. جیمز پلاک، معاون وزارت خارجه آمریکا در خاورمیانه نیز این موضوع را چنین عنوان کرد: «اگر احتمال شکست عراق در این جنگ وجود داشته باشد دولت بغداد احتمالا با بمباران گسترده مواضع غیر نظامی، از بروز این شکست جلوگیری خواهد کرد.»
انتهای پیام/ 141
منبع خبر